Kangal Akkaraman koçlarında bazı androlojik özelliklerin belirlenmesi

YILMAZ, Oğuz Burak; Kocyigit, Alper

doi:10.33188/vetheder.842857

Kangal Akkaraman koçlarında bazı androlojik özelliklerin belirlenmesi

Alper Kocyigit, (Sivas Cumhuriyet Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Döllenme ve Suni Tohumlama Bölümü, Sivas, Türkiye)

Oğuz Burak YILMAZ (Sivas Cumhuriyet Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Döllenme ve Suni Tohumlama Bölümü, Sivas, Türkiye)

Veteriner Hekimler Derneği Dergisi

1 1

Yıl: 2021 Cilt: 92 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 121 - 131 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.33188/vetheder.842857 İndeks Tarihi: 15-06-2023

Kangal Akkaraman koçlarında bazı androlojik özelliklerin belirlenmesi

Öz:

Bu çalışmada Kangal Akkaraman koçlarının androlojik özelliklerinin incelenmesi, bu özelliklerin mevsimle ilişkisinin araştırılması amaçlandı. Bu amaçla dokuz adet Kangal Akkaraman koçunda testis ölçüleri belirlendi. Hayvanlardan elektro-ejakulatör yöntemiyle sperma alındı. Ayrıca kan alınarak serum testosteron ve çinko seviyeleri araştırıldı. Koçlarda testislere ait ölçüm sonuçlarına göre testis uzunluğu mevsim dışı grupta ortalama 11,72 ± 1,30 cm iken mevsim içi grupta 12,21 ± 1,30 cm olarak belirlendi. Spermatolojik muayeneler sonucu sperma miktarı mevsim dışı grupta ortalama 1,02 ± 0,21 ml iken mevsim içi grupta 1,26 ± 0,12 ml olarak ölçüldü. Koçlarda biyokimyasal analiz sonuçlarına göre serum testosteron düzeyi mevsim dışı grupta ortalama 1,77 ± 0,53 ng/ml iken mevsim içi grupta 6,46 ± 1,33 ng/ml olarak belirlendi. Çinko düzeyi ise mevsim dışı grupta ortalama 87,58 ± 11,22 μg/dL iken mevsim içi grupta 83,97 ± 13,46 μg/dL olarak ölçüldü. Çalışma sonucunda Akkaraman ırkının, Kangal varyetesinin iri vücut yapısı testis morfolojisine de yansıdığı görüldü. Koçların sperm konsantrasyonu dışındaki spermatolojik özellikleri ile serum testosteron seviyesi Akkaraman ırkı ile paraleldir. Bu çalışma sonuçlarının, suni tohumlama uygulamasını da içeren ve gebelik oranı bulgularıyla desteklenecek başka çalışmalarla geliştirilmesi gerektiğini düşünmekteyiz.

Anahtar Kelime: Çinko Kangal Akkaraman koçları Sperm Testosteron

Determination of some andrologic properties in Kangal Akkaraman rams

Öz:

In this study, it was aimed to investigate the andrological features of Kangal Akkaraman rams and the relationship between these features and the season. For this purpose, testicular dimensions were determined in nine Kangal Akkaraman rams. Semen were collected from animals with electro-ejaculators. Blood sample was taken and serum testosterone and zinc levels were measured. According to the test results of testes, the testicular length was 11.72±1.30 cm in the off-season group and 12.21±1.30 cm in the seasonal group. As a result of spermatological examinations, the mean amount of sperm was 1.02±0.21 ml in the off-season group, and was 1.26±0.12 ml in the seasonal group. As for serum testosterone level, it was 1.77±0.53 ng/ml in the off-season group and 6.46±1.33 ng/ml in the seasonal group. The level of zinc was 87.58±11.22 μg/dL in off-season group, and was 83,97±13,46 μg/dL in the seasonal group. As a result of the study it was seen that the Akkaraman breed was also reflected in the testicular morphology of the Kangal variety. The serum testosterone level is parallel to the Akkaraman breed with the spermatological characteristics of the rams other than the sperm concentration. In our consideration the results of this study should be improved with further studies that include artificial insemination and should be supported with pregnancy rate findings.

Anahtar Kelime: Kangal Akkaraman rams Semen Testosterone Zinc

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

1. Akçapınar H, Kadak R, Odabasıoglu F (1982): Morkaraman ve Kangal Akkaraman koyunlarının döl verimi ve süt verimi üzerinde karşılaştırmalı araştırmalar, Ankara Univ. Vet. Fak. Derg, 29(3-4), 379–391.
2. Aksoy M (1994): Konya hayvancılık araştırma enstitüsü’ne ait çeşitli ırklardan koçların spermatolojik özellikleri üzerinde araştırmalar. Veteriner Bilim Dergisi, 10, 111-112.
3. Aksoy M, Ataman MB, Karaca F, Kaya A (1994): Merinos koçlarda testisin morfometrik ölçüleri ve sperma kalitesi arasındaki ilişkinin araştırılması. Veteriner Bilim dergisi, 10(1-2), 127-129.
4. Alder JF, Pankhrust CA, Samuel AJ (1977): The use of silk and animal hairs as standart for hair analysis. Anal. Chem. Acta, 9(2), 407-10.
5. Aral F, Tekin N (1996): Koçlarda sperma kalitesi üzerine mevsimin etkisi. Hayvancılık Araştırma Dergisi, 6(1-2),15-20.
6. Bearden HJ, Fuquay JW, Willard ST (2004): Applied Animal Reproduction, 6th Edition, New Jersey: Pearson Prentice Hall, Upper Saddle River.
7. Boland M (1985): The influence of breed, season and photoperiod on semen characteristics, testicular size, libido and plasma hormone concentrations in rams. Anim. Reprod. Sci., 9(3), 241-252.
8. Cameron RDA (1977): Semen collection and evaluation in the ram. The effect of method of stimulation on response to electroejaculation. Aust. Vet. J., 53(8), 380-383.
9. Cardullo RA, Baltz JM (1981): Metabolic regulation in mammalian sperm: mitochondrial volume determines sperm length and flagellar beat frequency. Cell. motil. cytoskelet., 19(3), 180-188.
10. Cheah Y, Yang W (2011): Functions of essential nutrition for high quality spermatogenesis. Adv. Biosci. Biotechnol., 2, 182-197.
11. Chemineau P, Malpaux B, Delgadillo JA (1992): Control of sheep and goat reproduction: use of light and melatonin. Anim. Reprod. Sci., 30(1-3), 157-184.
12. Colosi DM, Bowden JA, Mora-Montero D, Garrett TJ, Yost RA (2009): Investigation of HPLC-MS using a monolithic column to separate a diverse suite of steroids. J. Chromatogr. Sci., 47(1), 52-56.
13. Courot M, Ortavant R (1981): Endocrine control of spermatogenesis in the ram. J. Reprod. Fertil .Suppl., 30, 47-60.
14. Cummins JM, Woodall PF (1985): On mammalian sperm dimensions. J. Reprod. Fertil., 75, 153-175.
15. Demirci E (2002): Evcil Hayvanlarda Reprodüksiyon, Suni Tohumlama ve Androloji Ders Notları. Elazığ: F Ü Vet Fak Ders Teksiri No: 53.
16. Gündoğan M, Mehmet U, Tekerli M (2003): Afyon koşullarında yetiştirilen koçlarda aşım sezonu öncesi, esnası ve sonrasında testislerin morfometrik ölçümleri ile diğer spermatolojik özellikler arasındaki ilişkinin araştırılması. Lalahan Hayvancılık Araştırma Enstitüsü Dergisi, 43(1), 9-22.
17. Hayat MA (1981): Principles and techniques of electron microscopy. Biological applications. Edward Arnold.
18. Kafi M, Safdarian M, Hashemi M (2004): Seasonal variation in semen characteristics, scrotal circumference and libido of Persian Karakul rams. Small Ruminant Res., 53(1-2), 133-139.
19. Karagiannidis A (2000): Seasonal variation in semen characteristics of Chios and Friesian rams in Greece. Small Ruminant Res., 37(1-2), 125-130.
20. Kaya A (1999): Konya Merinosu koçlarında sperma kalitesi, testis ölçüleri ve kan testosteron düzeylerine ilişkin mevsimsel değişikliklerin araştırılması. Hayvancılık Araştırma Dergisi, 9(1-2), 1-5.
21. Kumar N, Verma RP, Singh LP, Varshney VP, Dass RS (2006): Effect of different levels and sources of zinc supplementation on quantitative and qualitative semen attributes and serum testosterone level in crossbred cattle (Bos indicus Bos taurus ) bulls. Reprod. Nutr. Dev., 46(6), 663-75.
22. Kurar E, Bulut Z, Çağlayan T, Garip M, Yılmaz A, Nizamlıoğlu M (2012): Kangal Akkaraman koçlarında genetik çeşitlilik ve ebeveyn testinin uygulanabilirliğinin mikrosatellit belirteçler kullanılarak araştırılması. Kafkas Univ Vet Fak Dergisi, 18(6), 973-977.
23. Kurt D (2014): Diyarbakır bölgesi Akkaraman koyunlarında kan serumunda Cu, Zn, Se ve yünde Cu, Zn düzeylerinin araştırılması. Doktora tezi, Dicle Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Diyarbakır.
24. Matthev MJG (1998): Mammalian sperm morphometry. Proceedings of the Royal Society of London. Series B: Biological Sciences, 265(1391), 97-103.
25. Örkiz M, Kaya F, Çalta, H (1984): Kangal tipi akkaraman koyunlarının bazı önemli verim özellikleri. Lalahan hayvancılık araştırma enstitüsü dergisi, 24(1-4), 15-33.
26. Poland MP, Al-Kamali AA, Crosby TF, Haynes NB, Howles CM, Kelleher DL, Gordon I (1985): The influence of breed, season and photoperiod on semen characteristics, testicular size, libido and plasma hormone concentrations in rams. Animal Reprod. Sci., 9, 241-252.
27. Stockley P, Gage MJG, Parker GA, Moller AP (1996): Female reproductive biology and the coevolution of ejaculate characteristics in ¢sh. Proc. R. Soc. Lond B, 263, 451-458.
28. Tebliğ No (2004/39): Yerli Hayvan Irk Ve Hatlarının Tescili Hakkında Tebliğ, https://kms.kaysis.gov.tr/Home/Goster/35576; Yayın tarihi: 12.12.2004.
29. Tekin N (1994): Spermanın Muayenesi ve Değerlendirilmesi. 69-79. In: Alaçam, E. (Ed). Evcil Hayvanlarda Reprodüksiyon Sun'i Tohumlama, Doğum ve İnfertilite. Dizgievi, Konya.
30. Tüik Bülten (2020): http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=33680;Yayın tarihi: 11.02.2020.
31. Türk G, Demirci E (2005): Akkaraman koçların serum testosteron düzeylerinde ve spermatogenesisindeki mevsime bağlı değişikliklerin araştırılması. Spermatolojik özelliklerle testosteron miktarı arasındaki ilişki, F.Ü. Sağlık Bil. Dergisi, 19(1), 21-27.
32. Yeni D, Gündoğan M (2018): Koçlarda bazı androlojikal parametrelerin ve biyokimyasal özelliklerin mevsimle ilişkisi. Kocatepe Veteriner Dergisi, 11(1), 70-85.
33. Yılmaz A, Tepeli C, Tekin ME, Akmaz A, Garip M, Polat ES, Çağlayan T (2011): Determination of live weights and body measurements of Kangal Type Akkaraman sheep in producers conditions. J. Food Agr. Environ, 9(2),366-370.

APA	Kocyigit A, YILMAZ O (2021). Kangal Akkaraman koçlarında bazı androlojik özelliklerin belirlenmesi. , 121 - 131. 10.33188/vetheder.842857
Chicago	Kocyigit Alper,YILMAZ Oğuz Burak Kangal Akkaraman koçlarında bazı androlojik özelliklerin belirlenmesi. (2021): 121 - 131. 10.33188/vetheder.842857
MLA	Kocyigit Alper,YILMAZ Oğuz Burak Kangal Akkaraman koçlarında bazı androlojik özelliklerin belirlenmesi. , 2021, ss.121 - 131. 10.33188/vetheder.842857
AMA	Kocyigit A,YILMAZ O Kangal Akkaraman koçlarında bazı androlojik özelliklerin belirlenmesi. . 2021; 121 - 131. 10.33188/vetheder.842857
Vancouver	Kocyigit A,YILMAZ O Kangal Akkaraman koçlarında bazı androlojik özelliklerin belirlenmesi. . 2021; 121 - 131. 10.33188/vetheder.842857
IEEE	Kocyigit A,YILMAZ O "Kangal Akkaraman koçlarında bazı androlojik özelliklerin belirlenmesi." , ss.121 - 131, 2021. 10.33188/vetheder.842857
ISNAD	Kocyigit, Alper - YILMAZ, Oğuz Burak. "Kangal Akkaraman koçlarında bazı androlojik özelliklerin belirlenmesi". (2021), 121-131. https://doi.org/10.33188/vetheder.842857

APA	Kocyigit A, YILMAZ O (2021). Kangal Akkaraman koçlarında bazı androlojik özelliklerin belirlenmesi. Veteriner Hekimler Derneği Dergisi, 92(2), 121 - 131. 10.33188/vetheder.842857
Chicago	Kocyigit Alper,YILMAZ Oğuz Burak Kangal Akkaraman koçlarında bazı androlojik özelliklerin belirlenmesi. Veteriner Hekimler Derneği Dergisi 92, no.2 (2021): 121 - 131. 10.33188/vetheder.842857
MLA	Kocyigit Alper,YILMAZ Oğuz Burak Kangal Akkaraman koçlarında bazı androlojik özelliklerin belirlenmesi. Veteriner Hekimler Derneği Dergisi, vol.92, no.2, 2021, ss.121 - 131. 10.33188/vetheder.842857
AMA	Kocyigit A,YILMAZ O Kangal Akkaraman koçlarında bazı androlojik özelliklerin belirlenmesi. Veteriner Hekimler Derneği Dergisi. 2021; 92(2): 121 - 131. 10.33188/vetheder.842857
Vancouver	Kocyigit A,YILMAZ O Kangal Akkaraman koçlarında bazı androlojik özelliklerin belirlenmesi. Veteriner Hekimler Derneği Dergisi. 2021; 92(2): 121 - 131. 10.33188/vetheder.842857
IEEE	Kocyigit A,YILMAZ O "Kangal Akkaraman koçlarında bazı androlojik özelliklerin belirlenmesi." Veteriner Hekimler Derneği Dergisi, 92, ss.121 - 131, 2021. 10.33188/vetheder.842857
ISNAD	Kocyigit, Alper - YILMAZ, Oğuz Burak. "Kangal Akkaraman koçlarında bazı androlojik özelliklerin belirlenmesi". Veteriner Hekimler Derneği Dergisi 92/2 (2021), 121-131. https://doi.org/10.33188/vetheder.842857