BİRLEŞMİŞ MİLLETLER GÜVENLİK KONSEYİ KARARLARININ FİLİSTİN-İSRAİL BARIŞ SÜRECİNE ETKİSİ
Yıl: 2023 Cilt: 78 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 357 - 380 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.33630/ausbf.1065955 İndeks Tarihi: 20-06-2023
BİRLEŞMİŞ MİLLETLER GÜVENLİK KONSEYİ KARARLARININ FİLİSTİN-İSRAİL BARIŞ SÜRECİNE ETKİSİ
Öz: Filistin-İsrail sorunu, Birleşmiş Milletler’de (BM), 1947’den beri, neredeyse kuruluşundan günümüze kadar hem Genel Kurulu’nun hem de Güvenlik Konseyi’nin gündeminin en üst sıralarında yer almıştır. Uluslararası barış ve güvenliğin sağlanmasına ilişkin birincil sorumluluğu olan Güvenlik Konseyi’nin, Filistinİsrail sorununa dahil olması küresel barış ve güvenliğin tesis edilmesi açısından merkezi konumunun bir yansıması niteliğinde olmuştur. Filistin-İsrail sorunu özelinde, 1946-2022 yılları arasında BM Güvenlik Konseyi’nde altmış iki (62) karar kabul edilmiştir. Bu çalışma kapsamında içerik analizi yöntemiyle BM Güvenlik Konseyi kararları analiz edilmiş ve barışa engel teşkil eden sorunlar; 1) Filistinli mülteciler, 2) Yerleşimciler, 3) Kudüs ve 4) Toprak bütünlüğü olmak üzere dört temel başlık altında sentezlenmiştir. Çalışmada Birleşmiş Milletler’in, çatışma çözümündeki rolüne atıfta bulunarak, Filistin-İsrail sorunu üzerindeki etkisine odaklanılmış ve BM’nin, Filistin-İsrail barış sürecinde hala bir etkisinin olup olmadığı ortaya konulmuştur. Bu yönüyle çalışma, güncel uluslararası çatışma tartışmalarına da farklı bir bakış açısı kazandıracağı için önem taşımaktadır.
Anahtar Kelime: The Effects of United Nations Security Council Resolutions on Palestine-Israel Peace Process
Öz: The Israeli-Palestine conflict has been at the top of the agenda of both United Nation General Assembly and the United Nations Security Council since 1947, almost since the UN establishment. The inclusion of the United Nations Security Council, which has the primary responsibility for ensuring international peace and security, in the Israeli-Palestine conflict has been a reflection of its central position in establishing global peace and security. Regarding the Israeli-Palestine conflict, sixty-two (62) resolutions were adopted at the UN Security Council between 1946 and 2022. Within the scope of this study, UN Security Council resolutions were analyzed by document analysis method and the problems that constitute an obstacle to peace; It was synthesized under 4 main headings: 1) Palestinian refugees, 2) Settlers, 3) Jerusalem and 4) territorial integrity. The study focuses on the impact of the United Nations on the Israeli-Palestine conflict by referring to its role in conflict resolution, and reveals whether the United Nations still has an impact on the Palestinian-Israeli peace process. On this subject, the study is considerable since it will bring a different perspective to current international conflict discussions.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Annan, Kofi (2012), Interventions: A Life in War and Peace (NewYork: The Penguin Books).
- Akram, Susan (2011), International law and the Israeli-Palestinian conflict (New York: Routledge).
- Atmaca, Ayşe Ömür (2019), “Kudüs’ ü ebedi başkent olarak tahayyül etmek”, İsrailiyat, 3: 145-171.
- Basic Law: Jerusalem, Capital of Israel (1980), http://www.knesset.gov.il/laws/special/eng/basic10_ eng.htm (11.12.2015).
- Başak, Cengiz (2012), Uluslararası Örgütler (Ankara: Seçkin Yayıncılık).
- Bayraktar, Bora (2013), Oslo Barış Süreci (İsrail- Filistin Barış Görüşmeleri 1991- 2000) (̇İstanbul: Küre Yayınları).
- Bennis, Phyllis (1997), “The United Nations and Palestine: Partition and Its Aftermath”, Arab Studies Quarterly, 19 (3): 47-76.
- Bennis, Phyllis (2001), “What Has Been the Role of The UN in the Israel-Palestine Struggle”, http://tari.org/index.php?option=com_content&view=article&id=14&Itemid=15 (17.09.2015).
- Bisharat, Carol (1988), “Palestine and Humanitarian Law: Israeli Practice in the West Bank and Gaza”, Hastings Int'l & Comp. L. Review, 12: 325.
- Bouillon, Markus (2015), The Arab-Israeli Conflict. The United Nations Security Council: From the Cold War to the 21st Century, (Boulder, Co: Lynne Rienner).
- Bosley, Daniel (2008), “The United States and Israel: A (neo) realist relationship”, Spire Journal of Law, Politics and Societies, 3 (2): 33-52.
- Bozorgmehri, Majid and Mohammad Alireza Khani (2011), “Palestinian Issue and the Security Council of UN: Use of Veto Prevents the Establishment of International Peace”, Geopolitics Quaterly, 7 (4): 78-99.
- Cleveland, William L and Martin Bunton (2009), A History of the Modern Middle East (Boulder: Westview Press, Hachette UK).
- Davutoğlu, Ahmet (2003), Küresel Bölgesel Dengeler ve Ortadoğu Barış Süreci. Filistin: Çıkmazdan Çözüme (İstanbul: Küre Yayınları).
- Denk, Erdem (2015), Uluslararası Örgütler Hukuku: Birleşmiş Milletler Sistemi (Ankara: Siyasal Kitapevi).
- Di Mauro, Danilo (2012), The UN And The Arab-Israeli Conflict: American Hegemony And UN Intervention Since 1947 (London and New York: Routledge).
- Efegil, Ertan (2013), “İsrail’in Dış Politikasının Belirleyicileri”, Ortadoğu Analiz, 5 (49): 53-62.
- El-Farra, Muhammad H. (1968), “The Role of the United Nations vis-à-vis the Palestine Question”, Law & Contemp. Probs., 33: 68-77.
- Elmusa, Sharif S. and Mahmud El-Jaafari (1995), “Power and trade: The Israeli-Palestinian Economic Protocol”, Journal of Palestine Studies, 24 (2): 14-32.
- Englander, Odelia (2009), Converging for Peace-The United Nations and The Israel- Palestine Peace Process Atkin Paper Series (London: King’s College).
- Hanhimaki, Jussi M. (2015), The United Nations: A Very Short Introduction (Oxford: Oxford Publication).
- Harms, Gregory and Ferry Todd (2008), The Palestine-Israel Conflict: A Basic Introduction (UK: Pluto Press).
- Imseis, Ardi (2020), “Negotiating the Illegal: On the United Nations and the Illegal Occupation of Palestine, 1967-2020”, The European Journal of International Law, 31 (3): 1055-1085.
- İsrail’in Yerleşim Faaliyetleri (2014), https://www.aljazeera.com.tr/dosya/israilin-yerlesim- faaliyetleri#:~:text=tel%20aviv%20y%C3%B6netimi%2C%20gazze%20ve,'ihtilafl%C4%B 1%20alan'%20olarak%20g%C3%B6r%C3%BCyor (08.10. 2015).
- Jones, Bruce (2004), “The Middle East Peace Process”, Malone, David M. (Der.), The UN Security Council: From the Cold War to the 21st Century (Boulder, CO: Lynne Rienner): 391-406.
- Jones, Bruce (2008), “The Security Council and the Arab-Israeli Wars: ‘Responsibility without Power’ Lowe, Vaughan, Adam Roberts, Jennifer Welsh and Dominik Zaum (Der.), The United Nations Security Council and War: The Evolution of Thought and Practice since 1945 (Oxford: Oxford University Press): 298-323.
- Karaman, M. Lütfullah (1991), Uluslararası İlişkiler Çıkmazında Filistin Sorunu (İstanbul: İz Yayınları).
- Keleşoğlu, Erhan (2014), İsrail Yurttaşı Filistinliler: Yurttaşlık, Kimlik, Siyaset 1948-2000 (İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları).
- Kelman, Herbert C. (2007), “The Israeli-Palestinian peace process and its vicissitudes: Insights from attitude theory”, American Psychologist, 62( 4): 287-303.
- Lynk, Michael (2007), “Conceived in law: The legal foundations of resolution 242”, Journal of Palestine Studies, 37 (1): 7-23.
- Makdisi, Karim and Vijay Prashad (2017), “Introduction”, Makdisi, Karim and Vijay Prashad (Der) Land of Blue Helmets, The United Nations and the Arab World (Oakland: University of California).
- Mchugo, John (2001), “Resolution 242-Why the Israeli View of the Withdrawal Phrase is Unsustainable in International Law”, Boundary and Security Bulletin, 8 (4): 84-90.
- Mengiler, Özgür (2005), Birleşmiş Milletler Çerçevesinde Uluslararası Uyuşmazlıkların Barışçı Çözümü (Ankara: Platin Yayınları).
- Meron, Theodor (2017), “The West Bank and International Humanitarian Law on the Eve of the Fiftieth Anniversary of the Six-Day War”, American Journal of International Law, 111 (2): 357-375.
- Middle East Policy Process (2021), https://www.eeas.europa.eu/eeas/middle-east-peace- process_en, (03.08.2021).
- Milton-Edwards, Beverley (2008), The Israeli-Palestinian Conflict: A People's War (Routledge)
- Muasher, Marwan (2021), “The EU’s Passive Approach to the Palestinian-Israeli Conflict”, Carnegie Europe, https://carnegieeurope.eu/strategiceurope/84486 (02.11.2021).
- Özkoç, Özge (2009), “Savaş ve Barış: Doksanlı Yıllarda Filistin-İsrail Sorunu”, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 64 (3): 167-195.
- Panganiban, Suzanne Kelly (2016), Palestinian statehood: A study of statehood through the lens of the Montevideo Convention, Virginia Polytechnic Institute and State University, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Virginia. https://vtechworks.lib.vt.edu/bitstream/handle/10919/64512/Panganiban_SK_T_2016.pdf ?sequence=1&isAllowed=y (09.11.2017).
- Rabinovich, Itamar (2012), The Lingering Conflict: Israel, The Arabs, and the Middle East 1948-2012 (Washington DC: Brookings Institution Press).
- Reuveny, Rafael (1999), “The Political Economy of Israeli Palestinian Interdependence”, Policy Studies Journal, 27 (4): 643-664.
- Rostow, Eugene V. (1975), “The Illegality of the Arab Attack on Israel of October 6, 1973”, American Journal of International Law, 69 (2): 272-289.
- Rowley, Charles K., and Jennis Taylor (2006), “The Israel and Palestine Land Settlement Problem: An Analytical History, 4000 B.C.E.-1948 C.E”, Public Choice, 128 (1/2): 41-75.
- Ruggie, John Gerard (1985), “The United States and the United Nations: Towards a New Realism”, International Organization, 39 (2): 343-356.
- Quigley, John B. (2005), The case for Palestine: an international law perspective (Duke University Press).
- Sarsar, Saliba (2004), “The Question of Palestine and United States Behavior at the United Nations”, International Journal of Politics, Culture, and Society, 17 (3): 457-470.
- Schulze, Kirsten E. (1999), The Arab-Israeli Conflict (Harlow: Pearson Education Ltd).
- Security Council Veto List (2021), https://www.un.org/Depts/dhl/resguide/scact_veto_table_en.htm (22.12.2021).
- Taşdemir, Fatma (2000), “İsrail-Filistin Sorununun Selfdeterminasyon Hakkı Çerçevesinde Analizi”, Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 2 (2): 209-226.
- Tessler, Mark (2009), A history of the Israeli-Palestinian conflict (Indiana: Indiana University Press).
- Tilley, Virginia (2010), The one-state solution: A breakthrough for peace in the Israeli-Palestinian deadlock (Michigan: University of Michigan Press).
- The Status of Jerusalem (1999), http://www.un.org/Depts/dpi/palestine/ch12.pdf (04.06.2015).
- United Nations Security Council (1967), “Resolution 242: 22 November 1967”, www.un.org/documents /sc/res/1967/scres67.htm (01.02. 2015).
- Urquhart, Brian (1995), “The United Nations in the Middle East: A Fifty-Year Retrospective”, Middle East Journal, 49 (4): 1-9.
- Watson, Geoffrey R. (2000), The Oslo accords: International law and the Israeli-Palestinian peace agreements (Oxford University Press).
- Vayrynen, Raimo (1985), “Focus on: is There a Role for the United Nations in Conflict Resolution”, Journal of Peace Research, 22 (3): 189-196.
| APA | Çalık Topuz Z, Arafat M (2023). BİRLEŞMİŞ MİLLETLER GÜVENLİK KONSEYİ KARARLARININ FİLİSTİN-İSRAİL BARIŞ SÜRECİNE ETKİSİ. , 357 - 380. 10.33630/ausbf.1065955 |
| Chicago | Çalık Topuz Zuhal,Arafat Mohammad BİRLEŞMİŞ MİLLETLER GÜVENLİK KONSEYİ KARARLARININ FİLİSTİN-İSRAİL BARIŞ SÜRECİNE ETKİSİ. (2023): 357 - 380. 10.33630/ausbf.1065955 |
| MLA | Çalık Topuz Zuhal,Arafat Mohammad BİRLEŞMİŞ MİLLETLER GÜVENLİK KONSEYİ KARARLARININ FİLİSTİN-İSRAİL BARIŞ SÜRECİNE ETKİSİ. , 2023, ss.357 - 380. 10.33630/ausbf.1065955 |
| AMA | Çalık Topuz Z,Arafat M BİRLEŞMİŞ MİLLETLER GÜVENLİK KONSEYİ KARARLARININ FİLİSTİN-İSRAİL BARIŞ SÜRECİNE ETKİSİ. . 2023; 357 - 380. 10.33630/ausbf.1065955 |
| Vancouver | Çalık Topuz Z,Arafat M BİRLEŞMİŞ MİLLETLER GÜVENLİK KONSEYİ KARARLARININ FİLİSTİN-İSRAİL BARIŞ SÜRECİNE ETKİSİ. . 2023; 357 - 380. 10.33630/ausbf.1065955 |
| IEEE | Çalık Topuz Z,Arafat M "BİRLEŞMİŞ MİLLETLER GÜVENLİK KONSEYİ KARARLARININ FİLİSTİN-İSRAİL BARIŞ SÜRECİNE ETKİSİ." , ss.357 - 380, 2023. 10.33630/ausbf.1065955 |
| ISNAD | Çalık Topuz, Zuhal - Arafat, Mohammad. "BİRLEŞMİŞ MİLLETLER GÜVENLİK KONSEYİ KARARLARININ FİLİSTİN-İSRAİL BARIŞ SÜRECİNE ETKİSİ". (2023), 357-380. https://doi.org/10.33630/ausbf.1065955 |
| APA | Çalık Topuz Z, Arafat M (2023). BİRLEŞMİŞ MİLLETLER GÜVENLİK KONSEYİ KARARLARININ FİLİSTİN-İSRAİL BARIŞ SÜRECİNE ETKİSİ. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 78(2), 357 - 380. 10.33630/ausbf.1065955 |
| Chicago | Çalık Topuz Zuhal,Arafat Mohammad BİRLEŞMİŞ MİLLETLER GÜVENLİK KONSEYİ KARARLARININ FİLİSTİN-İSRAİL BARIŞ SÜRECİNE ETKİSİ. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi 78, no.2 (2023): 357 - 380. 10.33630/ausbf.1065955 |
| MLA | Çalık Topuz Zuhal,Arafat Mohammad BİRLEŞMİŞ MİLLETLER GÜVENLİK KONSEYİ KARARLARININ FİLİSTİN-İSRAİL BARIŞ SÜRECİNE ETKİSİ. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, vol.78, no.2, 2023, ss.357 - 380. 10.33630/ausbf.1065955 |
| AMA | Çalık Topuz Z,Arafat M BİRLEŞMİŞ MİLLETLER GÜVENLİK KONSEYİ KARARLARININ FİLİSTİN-İSRAİL BARIŞ SÜRECİNE ETKİSİ. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi. 2023; 78(2): 357 - 380. 10.33630/ausbf.1065955 |
| Vancouver | Çalık Topuz Z,Arafat M BİRLEŞMİŞ MİLLETLER GÜVENLİK KONSEYİ KARARLARININ FİLİSTİN-İSRAİL BARIŞ SÜRECİNE ETKİSİ. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi. 2023; 78(2): 357 - 380. 10.33630/ausbf.1065955 |
| IEEE | Çalık Topuz Z,Arafat M "BİRLEŞMİŞ MİLLETLER GÜVENLİK KONSEYİ KARARLARININ FİLİSTİN-İSRAİL BARIŞ SÜRECİNE ETKİSİ." Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 78, ss.357 - 380, 2023. 10.33630/ausbf.1065955 |
| ISNAD | Çalık Topuz, Zuhal - Arafat, Mohammad. "BİRLEŞMİŞ MİLLETLER GÜVENLİK KONSEYİ KARARLARININ FİLİSTİN-İSRAİL BARIŞ SÜRECİNE ETKİSİ". Ankara Üniversitesi SBF Dergisi 78/2 (2023), 357-380. https://doi.org/10.33630/ausbf.1065955 |
