Yıl: 2023 Cilt: 81 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 227 - 260 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.26650/mecmua.2023.81.1.0008 İndeks Tarihi: 04-07-2023

Kapalı Maraş Sorunu: 2021 Kısmi Açılım Girişimi, Birleşmiş Milletler’in Yaklaşımı ve Mülkiyet Sorunu Üzerine Bir Inceleme

Öz:
1974 yılından beri sivil yerleşime ve ziyarete kapalı olan Kapalı Maraş, aslında Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin egemenlik sınırları içerisindedir ve askeri bölge statüsünde bulunmaktadır. Kapalı Maraş’ın bir kısmının yerleşime açılmasına yönelik girişim, bölgeyi yeniden tartışılan bir konu haline getirmiştir. Adada çözüm istediğini Annan Planı döneminde yapılan referandumla ispatlayan taraf, Kıbrıslı Türklerdir. Kapalı Maraş’ın bir bölümünü açma girişiminde bulunan taraf ise, Türkiye ve Kıbrıslı Türkler olmuştur. Yine de Kıbrıs sorununa ilişkin en fazla eleştirilen ve kınanan aktörler de onlardır. Bu eleştirileri bertaraf etmek için, Kapalı Maraş’ın açılmasına yönelik adımlar çok dikkatli atılmalıdır. Şu anda Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde bulunan Taşınmaz Mal Komisyonu da konunun önemli bir parçasıdır, çünkü Kapalı Maraş’ın açılacak olan kısmına ilişkin mülkiyet konusunda başvurular, Taşınmaz Mal Komisyonu’nun önüne gelecektir. Komisyon, bu konuda dikkatli ve etkin bir iç hukuk yolu olma özelliğini koruyan kararlar üretmelidir. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde bulunan Yüksek İdare Mahkemesi’nin Kapalı Maraş’a ilişkin başvurularda, 20 Temmuz 1974 tarihli tapu kayıtlarının esas alınmasına ilişkin kararı, özellikle Vakıflar İdaresi’nin çeşitli mülkiyet hakkı iddiaları bakımından bir sorun teşkil etmektedir, zira Kapalı Maraş’a ilişkin 20 Temmuz 1974 tarihindeki kayıtlar, mülk sahibi olarak Kıbrıslı Rumları işaret etmektedir. Vakıflar İdaresi iddialarını gerek uluslararası gerekse ulusal arenada kanıtlarıyla birlikte gündeme getirmelidir. İlgili Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi kararları doğrultusunda Kapalı Maraş’ın güven arttırıcı önlemler kapsamında ele alınabilmesinin önünün açıldığı, bu durumda Kıbrıslı Türklerin de Kapalı Maraş açılımını doğru adımlarla değerlendirerek, karşılığında bir kazanım elde edebileceği unutulmamalıdır.
Anahtar Kelime:

The Varosha Dispute: The Partial Opening Initiative and the United Nations’ Approach and Evaluation of the Issue of Property

Öz:
Varosha is actually within the sovereignty of the Turkish Republic of Northern Cyprus and has been closed to civilian settlement and visits since 1974. This unit of Famagusta is known to have the status of a military zone. The attempt to open part of Varosha to settlement has made this area an important matter again. Turkish Cypriots were the party that demonstrated a desire to resolve the Cyprus problem through the Annan Plan referendums. The parties that attempted to open part Varosha to settlement were the Republic of Türkiye and the Turkish Cypriots. Nevertheless, they are the actors who are most criticized regarding the Cyprus problem. In order to eliminate these criticisms, the steps for opening Varosha to settlement should be taken very carefully. The Immovable Property Commission currently falls within the borders of the Turkish Republic of Northern Cyprus and is also an important part of the issue. Applications regarding the ownership of properties in Varosha will come before the Immovable Property Commission, and the Commission should make decisions to prove it is an effective domestic remedial mechanism. The decision of the Supreme Court regarding the Turkish Republic of Northern Cyprus to take the land registration records from July 20, 1974 as a basis for ownership applications in Varosha poses a problem, especially in terms of the various property rights claims of the Cyprus Foundations Administration (Kibris Vakıflar İdaresi). The records dating from July 20, 1974 regarding Varosha indicate Greek Cypriots as the property owners. The Cyprus Foundations Administration should bring its claims to the fore, both internationally and nationally, with substantial evidence. Under the relevant United Nations Security Council Resolutions, one should not forget that opening Varosha to settlement can be considered a confidence-building measure, and Turkish Cypriots can also gain benefits in this case by opening Varosha to settlement.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Altınkaş E, ‘Kıbrıs Sorunu, Türk Dış Politikası ve Uluslararası Hukuk’ in Cenap Çakmak, Nejat Doğan ve Ahmet Öztoprak (edr), Uluslararası İlişkilerde Güncel Konular ve Türkiye (Seçkin Yayıncılık 2012)
  • Arsava F, ‘Kıbrıs Sorununun Uluslararası Hukuk Açısından Değerlendirilmesi’ (1996) 51(1) AÜSBFD 43-51.
  • Arık U, ‘Kıbrıs Krizi’ (2011) 2(1) LAÜ Sosyal Bilimler Dergisi 3-21.
  • Bölükbaşı S, ‘The Cyprus Dispute and the United Nations: Peaceful Non-Settlement between 1954 and 1996’ (1998) 30(3) International Journal of Middle East Studies 411-434.
  • Bryant R and Yakinthou C, Cypriot Perceptions of Turkey (TESEV Publications 2012)
  • Crawshaw N, ‘The Republic of Cyprus’ (1960) 16(12) The World Today 526-540.
  • Constantinou CM and Papadakis Y, ‘The Cypriot State(s) in situ: Crossethnic Contact and the Discourse of Recognition’ (2001) 15(2) Global Society 125-148.
  • Çolak E, Kuzey Kıbrıs’ta Mülkiyet Hakları (Kıbrıslı Türk İnsan Hakları Vakfı Yayınları 2012)
  • Dağlı UU, ‘İnsan ve Çevre Haklarının Çiğnendiği Bir Yerleşim Yeri... Kapalı Maraş’ in Okan Dağlı (ed), Kıbrıs’ta Çözümün Şifresi (Işık Kitabevi Yayınları 2012)
  • Derviş T, ‘Kıbrıs’ta Vakıflar İdaresinin Statüsü ve Stratejik Önemi’ in Soyalp Tamçelik (edr), Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti “Fırsatlar ve Tehditler” (Ekoavrasya 2011) 173-190.
  • Efegil E ve Olcay AM, ‘Tarafların Kıbrıs Sorununa Yaklaşımları’ (2004) 1(1) Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi 113-122.
  • Ekici T ve Özdemir Y, ‘Turkish Foreign Aid to Northern Cyprus: A Mother’s Blessing or Curse?’ (2021) 21(3) Southeast European and Black Sea Studies
  • Erdoğan RT, Daha Adil Bir Dünya Mümkün (1. Bası, Turkuvaz Kitap 2021)
  • Ertekün NM ve Necatigil Z, The Right of the Turkish Cypriot People to Self-Determination (2. Bası, 1996)
  • Evriviades ML, ‘The Legal Dimension of the Cyprus Conflict’ (1975) 10(227) Texas International Law Journal 227-264.
  • Fazlıoğlu Ö, ‘AİHM’nin Xenides-Arestis Kararı ve Kıbrıs’ta Mülkiyet Sorunu’ (TEPAV, EPRI Dış Politika Etütleri Programı)
  • Garabedyan A, ‘The Conflict Between the Ethnic Communities in Cyprus in December 1963 and the Attempts of its Settlement’ (1992) (2) Études Balkaniques 10-22
  • Günal A, ‘Haklı Savaş Teorisi Çerçevesinde Kıbrıs ve Kosova Sorunları’nın Karşılaştırılması’ (2010) 16(38) Kıbrıs Araştırmaları Dergisi 69-126.
  • Gürel A ve Özersay K, ‘The Politics of Property in Cyprus, Conflicting Appeals to ‘Bizonality’ and ‘Human Rights’ by the Two Cypriot Communities’ (International Peace Research Institute Report 3/2006)
  • Grant TD, The Recognition of States (Praeger Pubshlishers 1999)
  • Külahçı Ş, ‘Vakıf Taşınmazlarının Olağanüstü Zamanaşımı Yoluyla Kazanılması (Türk Hukuku- KKTC Hukuku Karşılaştırmalı)’ (2011) 60(4) AÜHFD 921-933.
  • Özersay K, Kıbrıs Sorunu: Hukuksal Bir İnceleme (3. Bası, Ankara Üniversitesi Basımevi 2009)
  • Özersay K, ‘AİHM’nin Xenides-Arestis Kararı’ (2006) 61(1) AÜSBFD 323-332.
  • Pazarcı H, Uluslararası Hukuk (9. Bası, Turhan Kitabevi 2010)
  • Pernthaler P (Şemin Töner Şen çev.), ‘Kıbrıs Sorununa Federal veya Konfederal Çözüm AB Üyeliği Kabulü Hukuki Statüsüne Yeni Bir Yaklaşım’ (2004) 1(1) YÜHFD 137-148.
  • Satan A, ‘Yeni İngiliz Belgeleri Işığında Kıbrıs ve Önemi’ (2004) 0(6) Yakın Dönem Türkiye Araştırmaları 55-70.
  • Sökmen Aİ, ‘Terörizmle Mücadele ve Birleşmiş Milletler’ in Emel Parlar Dal, Gonca Oğuz Gök ve Tolga Sakman (edr), Küresel Yönetişim, Güvenlik ve Aktörler: 70. Yılında BM (1. Bası, Tesam Yayınları 2016)
  • Sönmezoğlu F, ‘Kıbrıs Sorunu ve Birleşmiş Milletler: 1945-1075’ (1984) 36(3-4) İktisat Fakültesi Mecmuası 223-255.
  • Tamçelik S, ‘BM Güvenlik Konseyi’nin Kıbrıs’la İlgili Aldığı Bazı Kararların Özellikleri ve Analitik Değerlendirmesi (1964-1992)’ (2013) 8(12) Turkish Studies 1229-1268.
  • Toluner S, Kıbrıs Uyuşmazlığı ve Milletlerarası Hukuk (Fakülteler Matbaası 1977)
  • Trimikliniotis N and Demetriou C, Displacement in Cyprus, Consequences of Civil and Military Strife, Report 3, Legal Framework in the Republic of Cyprus (Peace Research Institute Oslo 2012)
  • Turhan T, ‘Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti-Azerbaycan İlişkileri’ (2011) 60(1) AÜHFD 175-196.
  • Yılmaz M, ‘The Cyprus Conflict and the Question of Identity’ (2005) 1(4) Uluslararası Hukuk ve Politika 74-90.
  • Yılmaz ME, ‘Etnik Çatışmalar ve Birleşmiş Milletler Barış Güçleri’ (2011) 12(25) Sosyal Bilimler Dergisi 89-107.
  • Yüksel C ve Baran D, ‘Uluslararası Hukukta Doğu Akdeniz Krizi ve Türkiye ile Libya Arasındaki Deniz Yetki Alanlarını Sınırlandırma Mutabakatının Değerlendirilmesi’ (2020) 40(1) Milletlerarası Hukuk ve Milletlerarası Özel Hukuk Bülteni 519-556.
  • Charter of the United Nations (signed 26 June 1945, entered into force 24 October 1945) 1 UNTS XVI
  • United Nations General Assembly ‘Declaration on Principles of International Law concerning Friendly Relations and Co-operation among States in accordance with the Charter of the United Nations’ (24 October 1970) UN Doc A/RES/2625/25
  • United Nations Security Council Res 353 (20 July 1974) UN Doc S/RES/353
  • United Nations Security Council Res 541 (18 November 1983) UN Doc S/RES/541
  • United Nations Security Council Res 550 (11 May 1984) UN Doc S/RES/550
  • United Nations Security Council Res 789 (25 November 1992) UN Doc S/RES/789
  • United Nations Security Council Res 1251 (29 June 1999) UN Doc S/RES/1251
  • United Nations Security Council Res 2587 (29 July 2021) UN Doc S/RES/2587
  • UNSC Presidential Statement 13(2021) UN Doc S/PRST/2021/13
  • Loizidou v Turkey App no 15318/89 (ECtHR, 18 December 1996)
  • Xenides-Arestis v Turkey (dec.), App no 46347/99 (ECtHR, 6 April 2005)
  • Xenides-Arestis v Turkey App no 46347/99 (ECtHR, 22 December 2005)
  • Yüksek İdare Mahkemesi, D.2/2019, 21.10.19 < https://www.mahkemeler.net/Kararlar/Yargitay/ asli-yetki-istida-istinaf/dno/2019/D-2-2019.docx > Erişim Tarihi 29 Temmuz 2021
  • ‘Başbakan Saner, Maraş’ın Askeri Bölge Olmaktan Çıkarılan Bölümünü Ziyaret Etti’ (26 Temmuz 2021) <https://basbakanlik.gov.ct.tr/BASIN-VE-HALKLA-%C4%B0L%C4%B0%C5%9EK%C4%B 0LER/BASIN-A%C3%87IKLAMALARI/ba%C5%9Fbakan-ersan-saner-mara%C5%9Fin- asker%C4%B0-b214lge-olmaktan-199ikarilan-b214l220m220n220-z%C4%B0yaret-ett%C4%B0 > Erişim Tarihi 31 Temmuz 2021.
  • ‘Denktaş: Havaalanı açılsın, Rumlar Maraş’ı alsın’ Hürriyet (5 Ocak 2021) <https://www.hurriyet. com.tr/dunya/denktas-havaalani-acilsin-rumlar-marasi-alsin-158650 > Erişim Tarihi 19 Kasım 2021.
  • ‘Dışişleri Bakanlığından BM Barış Gücünün görev süresinin rızası alınmadan uzatılmasına tepki’ (Kıbrıs Postası, 29 Temmuz 2021) < https://www.kibrispostasi.com/c35-KIBRIS_ HABERLERI/n387118-disisleri-bakanligindan-bm-baris-gucunun-gorev-suresinin-rizasi- alinmadan-uzatilmasina-tepki > Erişim Tarihi 02 Ağustos 2021.
  • ‘Güney Kıbrıs’taki Türk Mallarına 45 Milyon Euro’ (Yenidüzen, 1 Kasım 2013) <https://www. yeniduzen.com/guney-kibristaki-turk-mallarina-45-milyon-euro-8924h.htm > Erişim Tarihi 30 Temmuz 2021.
  • Hasan Erçakıca, ‘Devleti Lefkoşa’da Aramak En Doğrusu Olacak’ (VeKıbrıs, 24 Eylül 2021) <https://www.vekibris.com/devleti-lefkosada-aramak-en-dogrusu-olacak/ > Erişim Tarihi 29 Eylül 2021.
  • ‘Kıbrıs’ta Maraş Bölgesinin Yüzde 3,5’unun Açılacak Olması Ne Anlama Geliyor?’ (BBC NEWS Türkçe, 21 Temmuz 2021) < https://www.bbc.com/turkce/haberler-turkiye-57918758 > Erişim Tarihi 29 Temmuz 2021.
  • ‘KKTC’de Ambargolara karşı ‘Parkur Müsabakası’ Düzenlendi’ (HaberKıbrıs, 20 Haziran 2021) <https:// haberkibris.com/kktcde-ambargolara-karsi-parkur-musabakasi-duzenlendi-1657-2021-06-20.html > Erişim Tarihi 29 Eylül 2021.
  • KKTC Anayasası’nın metni için bkz < https://www.mahkemeler.net/cgi-bin/anayasa.aspx > Erişim Tarihi 29 Temmuz 2021.
  • Kutlay Erk, ‘Av. Murat Hakkı’dan Evkaf Mülkü Konusunda Bilgilendirme’ (Yenidüzen, 21 Eylül 2019) <https://www.yeniduzen.com/av-murat-hakkidan-evkaf-mulku-konusunda-bilgilendirme- 14515yy.htm > Erişim Tarihi 02 Ağustos 2021.
  • ‘Maraş’taki 3 Sorun: Ödenmesi Uzayan Tazminatlar, İşleme Alınmayan Başvurular ve Olası Yeni AİHM Kararı’ (Yenidüzen, 02 Ağustos 2021) < https://www.yeniduzen.com/marastaki-3-sorun- odemesi-uzayan-tazminatlar-isleme-alinmayan-basvurular-ve-olasi-ye-142935h.htm > Erişim Tarihi 02 Ağustos 2021.
  • ‘Tatar: Kapalı Maraş’ın açılımı, Taşınmaz Mal Komisyonu Üzerinden Mülkiyet Haklarına Saygılı ve Hukuka Uygun Bir Şekilde Gerçekleştirilecek’ (Kıbrıs Gazetesi, 20 Temmuz 2021) <https://www.kibrisgazetesi.com/kibris/tatar-kapali-marasin-acilimi-tasinmaz-mal-komisyonu- uzerinden- h115643.html > Erişim Tarihi 29 Temmuz 2021.
  • The Third Vienna Agreement (2 August 1975) < https://www.pio.gov.cy/en/agreements-the-third- vienna-agreement-(2-august-1975).html > Date of Acces 30 July 2021.
  • Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı, ‘Kıbrıs Meselesinin Tarihçesi, BM Müzakerelerinin Başlangıcı’ <https://www.mfa.gov.tr/kibris-meselesinin-tarihcesi_-bm-muzakerelerinin-baslangici. tr.mfa > Erişim Tarihi 07 Kasım 2021.
  • ‘Türkiye Emekli Büyükelçisi Uluç Özülker: Federasyon tartışmaları bitti. Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Adı Kararlılık Adına Yeni Bir Adım’ (Kıbrıs Postası, 23 Temmuz 2021) < https://www. kibrispostasi.com/c35-KIBRIS_HABERLERI/n386391-turkiye-emekli-buyukelcisi-uluc- ozulker-kktcnin-isim-degisikligini-degerlendirdi > Erişim Tarihi 30 Temmuz 2021.
  • 41/1977 numaralı İskan, Topraklandırma ve Eşdeğer Mal Yasası’nın metni için bkz <https://www. mahkemeler.net/cgi-bin/elektroks.aspx > Erişim Tarihi 30 Temmuz 2021.
  • 65/2005 numaralı olan ve tam ismi “Anayasa’nın 159’uncu Maddesinin 1’inci Fıkrasının (b) Bendi Kapsamına Giren Taşınmaz Malların Tazmini, Takası ve İadesi” Yasası olan düzenlemenin metni için bkz <https://www.mahkemeler.net/cgi-bin/elektroks.aspx > Erişim Tarihi 31 Temmuz 2021.
  • 67/2005 numaralı Taşınmaz Malların Tazmini, Takası ve İadesi Yasası’nın metnine ulaşmak için bkz <https://www.mahkemeler.net/cgi-bin/elektroks.aspx > Erişim Tarihi 29 Temmuz 2021.
  • <https://www.mfa.gr/images/docs/kypriako/treaty_of_establishment.pdf > Erişim Tarihi 02 Ağustos 2021.
  • <https://www.mfa.gr/images/docs/kypriako/treaty_of_establishment.pdf > Erişim Tarihi 02 Ağustos 2021.
  • <https://mfa.gov.ct.tr/tr/konsolosluk-bilgisi/dis-temsilciliklerimiz/ > Erişim Tarihi 9 Haziran 2020.
APA Yüksel C, Erçakıca M (2023). Kapalı Maraş Sorunu: 2021 Kısmi Açılım Girişimi, Birleşmiş Milletler’in Yaklaşımı ve Mülkiyet Sorunu Üzerine Bir Inceleme. , 227 - 260. 10.26650/mecmua.2023.81.1.0008
Chicago Yüksel Cüneyt,Erçakıca Mustafa Kapalı Maraş Sorunu: 2021 Kısmi Açılım Girişimi, Birleşmiş Milletler’in Yaklaşımı ve Mülkiyet Sorunu Üzerine Bir Inceleme. (2023): 227 - 260. 10.26650/mecmua.2023.81.1.0008
MLA Yüksel Cüneyt,Erçakıca Mustafa Kapalı Maraş Sorunu: 2021 Kısmi Açılım Girişimi, Birleşmiş Milletler’in Yaklaşımı ve Mülkiyet Sorunu Üzerine Bir Inceleme. , 2023, ss.227 - 260. 10.26650/mecmua.2023.81.1.0008
AMA Yüksel C,Erçakıca M Kapalı Maraş Sorunu: 2021 Kısmi Açılım Girişimi, Birleşmiş Milletler’in Yaklaşımı ve Mülkiyet Sorunu Üzerine Bir Inceleme. . 2023; 227 - 260. 10.26650/mecmua.2023.81.1.0008
Vancouver Yüksel C,Erçakıca M Kapalı Maraş Sorunu: 2021 Kısmi Açılım Girişimi, Birleşmiş Milletler’in Yaklaşımı ve Mülkiyet Sorunu Üzerine Bir Inceleme. . 2023; 227 - 260. 10.26650/mecmua.2023.81.1.0008
IEEE Yüksel C,Erçakıca M "Kapalı Maraş Sorunu: 2021 Kısmi Açılım Girişimi, Birleşmiş Milletler’in Yaklaşımı ve Mülkiyet Sorunu Üzerine Bir Inceleme." , ss.227 - 260, 2023. 10.26650/mecmua.2023.81.1.0008
ISNAD Yüksel, Cüneyt - Erçakıca, Mustafa. "Kapalı Maraş Sorunu: 2021 Kısmi Açılım Girişimi, Birleşmiş Milletler’in Yaklaşımı ve Mülkiyet Sorunu Üzerine Bir Inceleme". (2023), 227-260. https://doi.org/10.26650/mecmua.2023.81.1.0008
APA Yüksel C, Erçakıca M (2023). Kapalı Maraş Sorunu: 2021 Kısmi Açılım Girişimi, Birleşmiş Milletler’in Yaklaşımı ve Mülkiyet Sorunu Üzerine Bir Inceleme. İstanbul hukuk mecmuası, 81(1), 227 - 260. 10.26650/mecmua.2023.81.1.0008
Chicago Yüksel Cüneyt,Erçakıca Mustafa Kapalı Maraş Sorunu: 2021 Kısmi Açılım Girişimi, Birleşmiş Milletler’in Yaklaşımı ve Mülkiyet Sorunu Üzerine Bir Inceleme. İstanbul hukuk mecmuası 81, no.1 (2023): 227 - 260. 10.26650/mecmua.2023.81.1.0008
MLA Yüksel Cüneyt,Erçakıca Mustafa Kapalı Maraş Sorunu: 2021 Kısmi Açılım Girişimi, Birleşmiş Milletler’in Yaklaşımı ve Mülkiyet Sorunu Üzerine Bir Inceleme. İstanbul hukuk mecmuası, vol.81, no.1, 2023, ss.227 - 260. 10.26650/mecmua.2023.81.1.0008
AMA Yüksel C,Erçakıca M Kapalı Maraş Sorunu: 2021 Kısmi Açılım Girişimi, Birleşmiş Milletler’in Yaklaşımı ve Mülkiyet Sorunu Üzerine Bir Inceleme. İstanbul hukuk mecmuası. 2023; 81(1): 227 - 260. 10.26650/mecmua.2023.81.1.0008
Vancouver Yüksel C,Erçakıca M Kapalı Maraş Sorunu: 2021 Kısmi Açılım Girişimi, Birleşmiş Milletler’in Yaklaşımı ve Mülkiyet Sorunu Üzerine Bir Inceleme. İstanbul hukuk mecmuası. 2023; 81(1): 227 - 260. 10.26650/mecmua.2023.81.1.0008
IEEE Yüksel C,Erçakıca M "Kapalı Maraş Sorunu: 2021 Kısmi Açılım Girişimi, Birleşmiş Milletler’in Yaklaşımı ve Mülkiyet Sorunu Üzerine Bir Inceleme." İstanbul hukuk mecmuası, 81, ss.227 - 260, 2023. 10.26650/mecmua.2023.81.1.0008
ISNAD Yüksel, Cüneyt - Erçakıca, Mustafa. "Kapalı Maraş Sorunu: 2021 Kısmi Açılım Girişimi, Birleşmiş Milletler’in Yaklaşımı ve Mülkiyet Sorunu Üzerine Bir Inceleme". İstanbul hukuk mecmuası 81/1 (2023), 227-260. https://doi.org/10.26650/mecmua.2023.81.1.0008