Yıl: 2011 Cilt: 38 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 167 - 190 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Türkiye’de vergi ahlakının belirleyicileri

Öz:
Vergilerin zorunlu bir ödeme şekline dönüşmesi ile birlikte yükümlülerin vergiye karşı olan tepkileri de ortaya çıkmaya başlamıştır. Yükümlülerin vergiye karşı davranışlarını belirleyen pek çok faktör bulunmaktadır. Bu faktörlerden biri olan vergi ahlakı vergi psikolojisi alanında önemli bir yere sahiptir. Vergi ahlakı yükümlülerin vergiye bakışını etkileyen bir faktör olduğundan, vergi ahlakının belirleyicilerini tespit etmek oldukça önemlidir. Vergi ahlakı vergi ödeme konusundaki içsel bir motivasyon olarak tanımlanmakta ve çeşitli sosyal ve psikolojik unsurlarla yakın ilişki içerisinde bulunmaktadır. Bu çalışmanın amacı, Türkiye’de vergi ahlakını belirleyen faktörleri tespit etmek ve bu faktörlerle vergi ahlakı arasındaki ilişkileri analiz etmektir. Bu amaçla vergi ahlakı alanında günümüze kadar yapılmış olan uygulamalı çalışmalardan bahsedilmiş, tercih edilen ekonometrik model olan sıralı probit model açıklanmış ve WVS world Values Survey)’den alınan veriler tanımlanmıştır. Türkiye verileri kullanılarak probit modeli tahmin edilmiş ve elde edilen bulgular değerlendirilmiştir. Tahmin edilen sıralı probit modeli, vergi ahlakını belirleyen en önemli unsurların sosyal sermaye ile ilgili değişkenler siyasetin önemi, dinin önemi, dindarlık, hükümete güven, ulusal onur) olduğunu göstermektedir.
Anahtar Kelime: vergi ahlakı vergi Türkiye sıralı tercih modelleri vergi mükellefleri sıralı probit modelleri

Konular: İş İşletme İktisat İşletme Finans

Determinanats of tax moral Turkey

Öz:
Reaction of taxpayers against taxes have been come out after taxes had been transformed to compulsory payment.there are various factors that determine the behaviors of taxpayers.Tax morale as being one of these factors is an important issue in the field of tax psychology.It is fairly important to define the determinants of tax morale since tax morale affects the taxpayers' perceptions of tax.Tax morale is defined as an intrinsic motivation in paying taxes and it is closely related to several social and psychological factors.The aim of this paper is to find out the determinants of tax morale in Turkey and to analyze to relations between these factors and the tax moral.For this aim, empirical studies are evaluated, ordered probit model which is mostly chosen in the empirical field is explained and variables in the data set derived from world values survey are defined.An ordered probit model is estimated by using data on Turkey and the results are analyzed.The estimated ordered probit model indicadet that the most important factors determining the tax moral are the social capital variables (importance of politics, importance of religion,religiosity,confidence in goverment,national pride):
Anahtar Kelime: Turkey ordered choice models taxpayers ordered probit models tax morale tax

Konular: İş İşletme İktisat İşletme Finans
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • ALM, J. ve TORGLER, B. (2005), “Estimating the Determinants of Tax Morale”, National Tax Association Papers and Proceedings (Minneapolis:2004), 269274
  • (2006), “Culture Differences and Tax Morale in The United States and Europe”, Journal of Economic Psychology, Vol. 27, Iss. 2, 224246
  • BOROOAH, Vani K. (2002), Logit And Probit: Ordered and Multinomial Models, America: Sage Publications
  • FELD, L. P. ve FREY, Bruno S. (2002), “Trust Breeds Trust: How Taxpayers Are Treated”, Economics of Govarnance, Vol., Iss. , 8799
  • GÖKBUNAR, A. R., SELIM, S. ve YANIKKAYA, H. (2007), “Türkiye’de Vergi Ahlakını Belirleyen Faktörler Üzerine Bir Araştırma”, Ekonomik Yaklaşım, c. 18, S. 6, 6994
  • GREENE, William H. (2000), Econometric Analysis (Fifth Edition), New Jersey: Prentice Hall.
  • HULL, Brooks B. (2000), “Religion Still Matters”, The Journal of Economics”, Vol. 26, No. 2, pp. 35-48.
  • LEWIS, Alan (1982), The Psychology of Taxation, Oxford: Martin Robertson MARTINEZVAZQUEZ, Jorge ve TORGLER, Benno (2009), “The Evolution of Tax Morale in Modern Spain”, Journal of Economic Issues, Vol. 43, No. 1, 126
  • MCKELVEY, R. ve ZAVOINA, W. (1975), “A Statistical Model fort he Analysis of Ordinal Level Dependent Variables”, Journal of Mathematical Sociology, 4, 103-120.
  • ÖZER, Hüseyin (2004), Nitel Değişkenli Ekonometrik Modeller: Teori ve Bir Uygulama, Ankara: Nobel Yayın Dağıtım
  • SCHMÖLDERS, Günter (1970), “Survey Research in Public Finance: A Behavioral Approach to Fiscal Theory”, Public Finance, Vol.25, 300-306.
  • (1976), Genel Vergi Teorisi (Çev. Salih Turhan), Đstanbul: Fakülteler Matbaası STRÜMPEL, Burkhard (1969), “The Contribution of Survey Research to Public Finance”, Quantitative Analysis in Public Finance, 1432
  • TORGLER, Benno (2004), “Tax Morale in Asian Countries”, Journal of Asian Economics, Vol. 15, Iss. 2, 237-266.
  • (2005), “Tax Morale and Direct Democracy”, European Journal of Political Economy, V.21, Iss. 2, 525-531.
  • (2006), “The Importance of Faith: Tax Morale and Religiosity”, Journal of Economic Behavior & Organization, Vol. 61, Iss. 1, 81-109
APA BİLGİN KAYNAR H (2011). Türkiye’de vergi ahlakının belirleyicileri. , 167 - 190.
Chicago BİLGİN KAYNAR Handan Türkiye’de vergi ahlakının belirleyicileri. (2011): 167 - 190.
MLA BİLGİN KAYNAR Handan Türkiye’de vergi ahlakının belirleyicileri. , 2011, ss.167 - 190.
AMA BİLGİN KAYNAR H Türkiye’de vergi ahlakının belirleyicileri. . 2011; 167 - 190.
Vancouver BİLGİN KAYNAR H Türkiye’de vergi ahlakının belirleyicileri. . 2011; 167 - 190.
IEEE BİLGİN KAYNAR H "Türkiye’de vergi ahlakının belirleyicileri." , ss.167 - 190, 2011.
ISNAD BİLGİN KAYNAR, Handan. "Türkiye’de vergi ahlakının belirleyicileri". (2011), 167-190.
APA BİLGİN KAYNAR H (2011). Türkiye’de vergi ahlakının belirleyicileri. ODTÜ Gelişme Dergisi, 38(2), 167 - 190.
Chicago BİLGİN KAYNAR Handan Türkiye’de vergi ahlakının belirleyicileri. ODTÜ Gelişme Dergisi 38, no.2 (2011): 167 - 190.
MLA BİLGİN KAYNAR Handan Türkiye’de vergi ahlakının belirleyicileri. ODTÜ Gelişme Dergisi, vol.38, no.2, 2011, ss.167 - 190.
AMA BİLGİN KAYNAR H Türkiye’de vergi ahlakının belirleyicileri. ODTÜ Gelişme Dergisi. 2011; 38(2): 167 - 190.
Vancouver BİLGİN KAYNAR H Türkiye’de vergi ahlakının belirleyicileri. ODTÜ Gelişme Dergisi. 2011; 38(2): 167 - 190.
IEEE BİLGİN KAYNAR H "Türkiye’de vergi ahlakının belirleyicileri." ODTÜ Gelişme Dergisi, 38, ss.167 - 190, 2011.
ISNAD BİLGİN KAYNAR, Handan. "Türkiye’de vergi ahlakının belirleyicileri". ODTÜ Gelişme Dergisi 38/2 (2011), 167-190.