Fransız Devrimci Jean Paul Marat’ın Ölümünün Sanat Eserlerine Yansıması
Yıl: 2023 Cilt: 12 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 999 - 1015 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.33206/mjss.1272164 İndeks Tarihi: 24-07-2023
Fransız Devrimci Jean Paul Marat’ın Ölümünün Sanat Eserlerine Yansıması
Öz: Sanat eserleri tarihsel süreçte incelendiğinde toplumun öncüsü, takipçisi, yansıtıcısı olmuştur. Başka bir deyişle toplumsal olaylar sanatçıları yönlendirmektedir. Bu araştırmada, toplumsal bir olay haline gelen Fransız devrimci Jean Paul Marat’ın cinayetine farklı açılardan bakılmış, dönemin tarihi olayları incelenmiş, olayın kahramanları olan Marat ve Corday’ın hayatları ile siyasi görüşlerine ışık tutulmuştur. Araştırma kapsamında farklı dönem ve sanatçılara ait Marat cinayetini anlatan eserler incelenmiş, günümüze değin üretilen sanat eserlerinin bir seçkisi belirlenmiştir. Bu seçkide on bir sanat eseri yer almış, bu doğrultuda sanatçıların bakış açıları ve üslupları incelenmiştir. Araştırma sonucunda, sanatçılarının Marat ve onun katili Corday’ı ele alış şekillerindeki tavır farklılıklarının öne çıktığı görülmektedir. Aynı zamanda dönemden bağımsız olarak eser seçkisi içinde incelenen eserlerde Paul Marat’ın ölümündeki “küvet” sahnesinin bağlamından uzaklaşarak estetik bir yorum olarak algılandığı görülmektedir.
Anahtar Kelime: Reflection Of French Revolutionist Jean Paul Marat’s Death On Artworks
Öz: When the works of art are examined in the historical process, it has been the pioneer, the follower and the reflector of the society. In other words, social events direct the artists. In this research, the murder of French revolutionist Jean Paul Marat, which has become a social phenomenon, is looked at from different angles, the historical events of the period were examined and the lives and political views of the heroes of the event, Marat and Corday, were shed light on. Within the scope of the research, works describing the Marat murder belonging to different periods and artists were examined and a selection of works of art produced until today has been determined. 11 works of art were included in this selection and in this direction, the perspectives and styles of artists were examined. As a result of the research, it is seen that there are differences in the attitudes of the artists in the way they handle Marat and his murderer Corday. At the same time, in the works examined regardless of the period, it is seen that the bathtub scene in Marat’s death is perceived as an aesthetic interpretation by moving away from its context.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Akengin, Ç. (2014). Sanat ideoloji politika ilişkileri. Ulakbilge, 2(4), 143-150. doi: 10.7816/ulakbilge-02-04-11.
- Aristoteles (2005). Poietika, (Çev: Nazile Kalaycı). Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları.
- Başbuğ, F. (2021). Modern sanatta eleştirel dil. İçinde Z. Başbuğ ve F. Başbuğ (Edt.), Modern sanatta yeni yaklaşımlar 1 (ss 13-32). Ankara: Gece Kitaplığı.
- Brook, J. (2013). Robert Wilson and an aesthetic of human behaviour in the performing body. [Yayınlanmamış Doktora Tezi]. Gloucestershire Universitesi. Cheltenham, Birleşik Krallık
- Deknatel, B. Frederick (1950). Edvard Munch. New York: Chanticleer Press.
- Eco, U. (2006). (Çev. A. C. Akkoyunlu). Güzelliğin tarihi. İstanbul: Doğan Kitap.
- Esquiros, A. (1840). Charlotte Corday. Paris: Desessart.
- Gombrich, E.H. (1997). Sanatın öyküsü. İstanbul: Remzi Kitabevi.
- Gözmen-Çetin, C. (2018). Sanatçı ve siyasetçi: Jacques-Louıs David ve “Marat’ın Ölümü”. Tykhe Sanat ve Tasarım Dergisi, Cilt 03(5), s: 325-345. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/tykhe/issue/55450/759948
- Guilhaumou, J. (1989). Lam morte de Marat. Brüksel: Complexe.
- Hagen, R. M., Hagen, R. (2010). Masterpieces in detail. Housten: Taschen.
- Krausse, A. C. (2005). Rönesans’tan günümüze resim sanatının öyküsü. Beyoğlu: Literatür Yayıncılık.
- Lacrotte, M. (Edt.) (1971). The book of art volume 5. Milan: Amilcare pizzi S.p:A.
- Lafitte, P., C.J. (Ed.) (1912). Les paintres illustres Paul Baudry. Paris: Publies De L’Academie Française.
- Mazeau, G. (2009). Corday contre Marat deux siecles d’images. Versailles: Cesson-Sevigne.
- Mazeau, G. (2009). Le bain de l’histoire Charlotte Corday et l’attentat Contre Marat 1793- 2009. Paris: Champ Vallon.
- Sayan, Ş. ve Deliduman, C. (2020). Güncel sanat argümanları ekseninde bir anlamlandırma süreci olarak yazı. Turkish Studies, 15(8), 3689-3702. https://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.47199
- Shearing, J. (1935). The angel of the assassination Charlotte de Corday. Paris: Albatros.
- Tatar, O. (2014). Tüketim toplumu’nun kadın bedeni üzerindeki baskılarının kavramsal sanatta eleştirisi: Daniela Edburg. E-dergi Azizm Sanat Yıllığı, Mart, 39-51. Erişim adresi: http://www.azizmsanat.org/tag/daniela-edburg/ sayfasından erişilmiştir.
- Tetikçi, İ. (2017). Jacques Louis David’in resimlerinde teatrallik. Sanat ve Tasarım Dergisi, 19, 183-197. https://doi.org/10.18603/sanatvetasarim.323113.
- Tuna, Y. (2017). Ölümün fotoğraf yoluyla estetize edilmesi. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 5(52), 458- 471. http://dx.doi.org/10.16992/ASOS.12604.
- Vaughan, W, Weston H. (2000). Jacques- Louis David’s Marat. New York: Cambridge University Press.
- Van Alstine, R. K. (1890). Charlotte Corday. London: W. H. Allen and Co.
- Yetişken, H. (2012). Aristoteles’te sanatın Niteliği ve işlevi . Kaygı Bursa Uludağ Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Felsefe Dergisi , (19) , 27-35. https://dergipark.org.tr/en/pub/kaygi/issue/27462/288764.
- Hoakley, (2022, Kasım 11). The Murder of Marat: Painting politics and perceptionhttps. Eclecticlight Painting. https://eclecticlight.co/2018/03/25/the-murder-of-marat-painting-politics-and-perception/.
- (2022, 18 Eylül). Wikiwand. https://www.wikiwand.com/en/Guillaume Joseph_Roques
- Levy, F. (2022, 22 Eylül). Ocula. https://ocula.com/art-galleries/fabienne-levy/artists/daniela-edburg/
- Görsel 1. Jacques-Louis David, “Marat’ın Ölümü”, 128-165cm, 1793, Louvre Müzesi, (fotoğrafı çeken, Zuhal Başbuğ, 2017).
- Görsel 2. Guillame-Joseph Roques, Marat’ın Ölümü, 1793. (2022, 6 Ekim). In Wikipedia. https://tr.wikipedia.org/wiki/Marat%27%C4%B1n_%C3%96l%C3%BCm%C3%BC#/media/Dosy a:Joseph_Roqu es_-_La_mort_de_Marat_-_1793.jpg.
- Görsel 3. Jean-Joseph Weerts, Marat’ın Suikasti, 1880, tuval üzerine yağlı boya, 267 x 360 cm. Roubaix, Andre Diligent Sanat ve Endüstri Müzesi. (2022, 5 Kasım) In Wikipedia. https://tr.wikipedia.org/wiki/Dosya:L%27Assassinat_de_Marat.jpg.
- Görsel 4. Paul Baudry, Charlotte Corday, Nantes Sanat Müzesi, 1860. (2022,22Ekim). In Wikipedia.https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Paul_Baudry__Charlotte_Corday_- _c_1860_- _Nantes_Museum_of_Art.jpg.
- Görsel 5. Marie Charlotte Corday, Julian Russell Story, tuval üzerine yağlı boya 1889. (2022, Eykül 29). In American Galery. https://americangallery19th.files.wordpress.com/2012/02/julian-story-charlotte- corday.jpg.
- Görsel 6. Jules-Charles Aviat, Charlotte Corday, Marat’ın ölümü, 1880. Tuval üzerine yağlı boya, 281 x 205 cm. Vizille. Mazeau, G. (2009). Corday contre Marat deux siecles d’images. Cesson-Sevigne.
- Görsel 7. Arturo Michelena, Charlotte Corday, 1889. (2022, 2Ekim). In Wikipedia. https://it.m.wikipedia.org/wiki/File:Carlota_Corday_1889_by_Arturo_Michelena.jpg.
- Görsel 8. Görsel 8. Pablo Picasso 1931, Kalemli Kadın, 19-25 Aralık 1931. Tuval üzerine yağlı boya, 46,5 x 61,5 cm. Paris, Picasso Müzesi. Mazeau, G. (2009). Corday contre Marat deux siecles d’images. Cesson-Sevigne, Fransa.
- Görsel 9. Edvard Munch, Marat’ın Ölümü, 1907. Tuval üzerine yağlı boya, 153x149cm.
- Munch Müzesi, Oslo. (2022, 9 Haziran). In Wikipedia. https://tr.wikipedia.org/wiki/Marat%27%C4%B1n_%C3%96l%C3%BCm%C3%BC.
- Görsel 10. Daniela Edburg, Death by Shampoo, 2001, Fotoğraf. Pasulka, N. (2022, 8 Kasım). https://themorningnews.org/gallery/drop-dead-gorgeous.
- Görsel 11. Robert Wilson, Lady Gaga: The Death of Marat, Video Portrait, 2013, video performans. (2022, 8 Ekim). In Arttsy. https://www.artsy.net/artwork/robert-wilson-b-1941-lady- gaga-the-death-of-marat-video- portrait.
| APA | BASBUG Z (2023). Fransız Devrimci Jean Paul Marat’ın Ölümünün Sanat Eserlerine Yansıması. , 999 - 1015. 10.33206/mjss.1272164 |
| Chicago | BASBUG Zuhal Fransız Devrimci Jean Paul Marat’ın Ölümünün Sanat Eserlerine Yansıması. (2023): 999 - 1015. 10.33206/mjss.1272164 |
| MLA | BASBUG Zuhal Fransız Devrimci Jean Paul Marat’ın Ölümünün Sanat Eserlerine Yansıması. , 2023, ss.999 - 1015. 10.33206/mjss.1272164 |
| AMA | BASBUG Z Fransız Devrimci Jean Paul Marat’ın Ölümünün Sanat Eserlerine Yansıması. . 2023; 999 - 1015. 10.33206/mjss.1272164 |
| Vancouver | BASBUG Z Fransız Devrimci Jean Paul Marat’ın Ölümünün Sanat Eserlerine Yansıması. . 2023; 999 - 1015. 10.33206/mjss.1272164 |
| IEEE | BASBUG Z "Fransız Devrimci Jean Paul Marat’ın Ölümünün Sanat Eserlerine Yansıması." , ss.999 - 1015, 2023. 10.33206/mjss.1272164 |
| ISNAD | BASBUG, Zuhal. "Fransız Devrimci Jean Paul Marat’ın Ölümünün Sanat Eserlerine Yansıması". (2023), 999-1015. https://doi.org/10.33206/mjss.1272164 |
| APA | BASBUG Z (2023). Fransız Devrimci Jean Paul Marat’ın Ölümünün Sanat Eserlerine Yansıması. Manas Journal of Social Studies, 12(3), 999 - 1015. 10.33206/mjss.1272164 |
| Chicago | BASBUG Zuhal Fransız Devrimci Jean Paul Marat’ın Ölümünün Sanat Eserlerine Yansıması. Manas Journal of Social Studies 12, no.3 (2023): 999 - 1015. 10.33206/mjss.1272164 |
| MLA | BASBUG Zuhal Fransız Devrimci Jean Paul Marat’ın Ölümünün Sanat Eserlerine Yansıması. Manas Journal of Social Studies, vol.12, no.3, 2023, ss.999 - 1015. 10.33206/mjss.1272164 |
| AMA | BASBUG Z Fransız Devrimci Jean Paul Marat’ın Ölümünün Sanat Eserlerine Yansıması. Manas Journal of Social Studies. 2023; 12(3): 999 - 1015. 10.33206/mjss.1272164 |
| Vancouver | BASBUG Z Fransız Devrimci Jean Paul Marat’ın Ölümünün Sanat Eserlerine Yansıması. Manas Journal of Social Studies. 2023; 12(3): 999 - 1015. 10.33206/mjss.1272164 |
| IEEE | BASBUG Z "Fransız Devrimci Jean Paul Marat’ın Ölümünün Sanat Eserlerine Yansıması." Manas Journal of Social Studies, 12, ss.999 - 1015, 2023. 10.33206/mjss.1272164 |
| ISNAD | BASBUG, Zuhal. "Fransız Devrimci Jean Paul Marat’ın Ölümünün Sanat Eserlerine Yansıması". Manas Journal of Social Studies 12/3 (2023), 999-1015. https://doi.org/10.33206/mjss.1272164 |
