İLKOKUL TÜRKÇE DERSİNDE SINIF ÖĞRETMENLERİNİN GRAFİK DÜZENLEYİCİLERİ KULLANIMI ÜZERİNE NİTEL BİR ARAŞTIRMA
Yıl: 2023 Cilt: 13 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 576 - 592 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.24315/tred.1066660 İndeks Tarihi: 07-08-2023
İLKOKUL TÜRKÇE DERSİNDE SINIF ÖĞRETMENLERİNİN GRAFİK DÜZENLEYİCİLERİ KULLANIMI ÜZERİNE NİTEL BİR ARAŞTIRMA
Öz: İlkokulda okuduğunu anlamada çok önemli bir yer tutmaktadır. Okuduğunu anlamada ve anlamlandırmada sorun yaşayan öğrenciler, eğitimin diğer kademelerinde de bu sorunla yüz yüze gelmektedirler. Bu sorun ilkokulda okuma yazma sürecinin başladığı andan itibaren ele alınmalı ve erken dönemde gerekli uygulamalarla düzeltilmelidir. Bu çalışmada, sınıf öğretmenlerinin görüşlerine başvurulup nitel bir araştırma yürütülmüştür. Araştırmanın amacı, sınıf öğretmenlerin grafik düzenleyiciler stratejisini kullanma düzeylerini ve stratejiyi sınıflarında kullanmalarına ilişkin öğretmen görüşlerini ortaya koymaktır. Araştırmanın çalışma grubunu, amaçlı örneklem yoluyla seçilen 63 sınıf öğretmeni oluşturmaktadır. Araştırmanın verilerini elde etmek için demografik bilgi formu ve yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Araştırmanın verileri içerik analizi yöntemiyle analiz edilmiştir. Araştırma sonunda sınıf öğretmenlerinin GD stratejisini şemalar ve tablolar olarak nitelendirdikleri, bu stratejiyi en çok okuma sonrasında ve hikaye haritası şeklinde kullandıkları, stratejideki en önemli hususu açıklık, anlaşılırlık olarak belirttikleri, sınıf seviyesine göre daha ayrıntılı/karmaşık grafikler kullanma eğiliminde oldukları, stratejinin güçlü yönünü akılda kalıcılık ve sınırlılığını da her konuya uyarlanmama olarak belirttikleri tespit edilmiştir.
Anahtar Kelime: A QUALITATIVE STUDY ON THE USE OF GRAPHIC ORGANISERS IN ELEMENTARY TURKISH CLASSES BY CLASSROOM TEACHERS
Öz: The students who have difficulty in reading comprehending and in making sense of what they read also face the problem at the stages of education. One way to get around this is with a graphic organizer strategy. This is a qualitative study which was conducted by consulting classroom teachers’ views. It aims to display classroom teachers’ levels of using graphic organiser strategies and their views on using the strategies in their classes. The study group was composed of 63 classroom teachers chosen in purposeful sampling method. Demographic information form and a semi-structured interview form were used in collecting the research data. The data collected were then put to content analysis. It was found as a result that classroom teachers described graphic organising (GO) strategies as charts and tables, that they used the strategies mostly after reading and in the form of storymaps, that they mentioned clarity and intelligibility as the most important elements in the strategies, that they tended to use more detailed/complex graphs according to grade levels and that the strength of the strategies was retention in mind whereas the limitation was impossibility to adapt them into every subject.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Akça, G. (2002). Hikaye haritası yönteminin ilköğretim 4.sınıf öğrencilerinin okuduğunu anlama beceri düzeylerine etkisi [Yüksek LisansTezi]. Gazi Üniversitesi.
- Akyol, H. (2021). Türkçe öğretim yöntemleri. Pegem A Yay. (11. Baskı).
- Altunbay, M. (2018). Evaluation of graphic-table reading and creating skills of primary school students in visual reading. International Online Journal of Educational Sciences, 10(5),1-19.
- Asıkcan, M., Pilten, G.& Kuralbayeva, A. (2018). Investigation of reflecting reading comprehension strategies on teaching environment among pre-service classroom teachers. International Electronic Journal of Elemantary Education, 10(4), 397-405. DOI: 10.26822/iejee.2018438129
- Aktaş, E. & Bayram, B. (2018). Türkçe öğretiminde okuduğunu anlama stratejilerinin kullanımı üzerine bir inceleme. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi,22(3),1401-1414
- Baydık, B. (2011). Okuma güçlüğü olan öğrencilerin üst bilişssel okuma stratejilerini kullanımı ve öğretmenlerinin okuduğunu anlama öğretim uygulamalarının incelenmesi. Eğitim ve Bilim,36(162),301-315.
- Baştuğ, M., Hiğde, A., Çam, E., Örs, E. & Efe, P. (2021). Okuduğunu anlama becerilerini geliştirme. Pegem A Yay.
- Batmaz, O. (2017). İlkokul 4. sınıf öğrencilerinin Türkçe dersinde okuduğunu anlama stratejilerini kullanma düzeyleri ile okuduğunu anlama başarı düzeyleri arasındaki ilişki [Yüksek LisansTezi]. Bayburt Üniveristesi.
- Belet, D. & Yaşar, Ş. (2007). Öğrenme stratejilerinin okuduğunu anlama ve yazma becerileri ile Türkçe dersine ilişkin tutumlara etkisi.Eğitimde Kuram ve Uygulama,3(1),69-86.
- Bernhardt, M.T. (2010). Using graphic organizers to enhance reading comphrension[Unpublished Master Dissertation].University of California.
- Beydoğan, Ö. (2010). Okuma ve anlamayı etkileyen stratejiler. Milli Eğitim Dergisi, 40(185),8-21.
- Brennan, K.M. (2006). Mind wapping, graphic organizers and student writing [Unpublished Master Dissertation]. Royal Roads University Canada.
- Çevikbaş, M. (Ed.). (2018). Nitel araştırma tasarımı. Nobel Yayıncılık.
- Doğan, Y. (2017). Okuduğunu anlamayı geliştirmede kullanılan stratejilerin etkililiği: bir meta analiz çalışması [Yüksek LisansTezi]. Ömer Halisdemir Üniversitesi.
- Dönmez, C., Yazıcı, K. & Sabancı, O. (2007). Sosyal bilgiler derslerinde grafik düzenleyicilerin kullanımının öğrencilerin akademik bilgiyi elde etmesine etkisi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi,5(3),437-459.
- Duran, E.&Yüzgeç, K. (2020). Grafik düzenleyicilerin ilkokul 4.sınıf öğrencilerinin okuduğunu anlama becerilerine katkısı.The Journal of Academic Social Science Studies,13(79),21-30.
- Epçaçan, C. (2009). Okuduğunu anlama stratejilerine genel bir bakış. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2(6),210-217.
- Ergen, Y. & Batmaz, O. (2019). İlkokul 4.sınıf öğrencilerinin okuduğunu anlama stratejilerini kullanma düzeyleri ile okuduğunu anlama başarıları arasındaki ilişki. Mehmet Akif Ersoy Eğitim Fakültesi Dergisi, 49,130-147.
- Good, E. K. (2019). The pen or the cursor:A single subject comparasion of a paper based graphic organizer and computer-based graphic organizer to support the persuasive writingof students with emotional and behavioral disorders of wild aoutism [Unpublished Doctoral Dissertation]. George Mason University
- Hartman, D., Akyol, H. &Baş, Ö. (2021). Anlama stratejileri dijital etkinliklerle dört temel dil becerisi. Pegem A. Yay.
- Işıkdoğan, N. (2009). Hikaye haritası tekniğinin zihin engelli öğrencilerin okuduğunu anlama becerilerini kazanmalarındaki etkililiği [Yüksek LisansTezi]. Ankara Üniversitesi
- İnce, Y. & Duran, E. (2013). Sınıf öğretmenlerinin okuduğunu anlama stratejilerine yönelik görüşlerinin ve bu stratejileri kullanma düzeylerinin incelenmesi.Okuma Yazma Eğitimi Araştırmaları, 1(1),9- 19.
- Jo, I. H. (2001). The Effects of Concept Mapping on College Studenets’ Comprehension of Expository Text. [Doctoral Dissertation.] The Florida State University.
- Kang, O. R. (2002). A meta-analysis of graphic organizer intervention for students with learning disabilities. [Doctoral Dissertation]. University of Oregon.
- Kıroğlu, K. (Ed.).(2020).Okuduğunu anlama stratejileri.PegemA Yay.
- Kurnaz, H. (2018). Bilgilendirici metinlerde okuduğunu anlamayı etkileyen faktörler [Doktora Tezi]. İnönü Üniversitesi.
- Kuşdemir, Y. (2016). Okuduğunu anlamada tahmin etme stratejisinin rolü. Sınırsız Eğitim ve Araştırma Dergisi, 1(1),47-63.
- MEB. (2019). Türkçe dersi (1-8. Sınıflar) öğretim programı. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı Talim Terbiye Kurulu Başkanlığı.
- McKenzie, A. B. (1998). Elementary teachers ponions of the use of a content enhancement strategy: Graphic organizers [Doctoral Dissertation]. University of Kansas.
- Miles, B. M. & Huberman, M.A. (2019). Nitel veri analizi. (Çeviri Editör, Sadegül Akbaba Altun ve Ali Ersoy).PegemA Yay.
- Nakipoğlu, C. & Çamurcu, M. (2014). Grafik düzenleyiciler ve ortaöğretim fizik ders kitaplarında kullanımının incelenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi,14(1), 52-74
- Patton, Q.M. (2018). Nitel araştırma ve değerlendirme yöntemleri (Çeviri Editör, Mesut Bütün ve Selçuk Beşir Demir). PegemA Yay.
- Phan, T. (2010). Effects of graphic organizers on reading comprehension [Master Dissertation]. University of Texas_Pan American.
- Pilten, G. (2007). Ana fikir bulma stratejisi öğretiminin ana fikir bulma ve okuduğunu anlamaya etkisi [Doktora Tezi]. Gazi Üniversitesi.
- Popp, T. (2001). The effects of advance graphic organizers on student achievement in 3rd,4 th,5 th, grade language arts classes:a six month study of low socioeconomic students[Doctoral Dissertation].M.S.University of South Florida.
- Sidekli, S. & Çetin, E. (2018). Okuduğunu anlama stratejilerinin okuduğunu anlamaya etkisi:bir meta analiz çalışması.Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi,8(2),285-303.
- Susar, F. (2006). İlköğretim 4. sınıf türkçe öğretiminde çoklu zekâ kuramına dayalı işbirlikli öğrenme yönteminin erişi, tutumlar, öğrenme stratejileri ve çoklu zekâ alanları üzerindeki etkileri [ Doktora Tezi]. Dokuz Eylül Üniversitesi.
- Şahin,İ.(2012).İlköğretim 5.sınıf öğrencilerinin hikaye edici metinlerde özetleme ve ana fikir bulma becerileri üzerinde hikaye haritalarının etkisi [Yüksek LisansTezi]. Akdeniz Üniversitesi.
- Şahin, Ç., Kurudayıoğlu, M. & Öztürk, Y. (2013). Türkçe öğretiminde kavram haritalarının kullanılması üzerine kuramsal bir çalışma.Dil ve Edebiyat Eğitim Dergisi,2(7),13-34.
- Tavşanlı, Ö. & Seban, D. (2015). Grafik örgütleyicilerin ilköğretim 4.sınıf öğrencilerinin bilgilendirici metinleri çözümleme ve özetleme başarıları üzerine etkisi.Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi,43,85-93.
- Tavşanlı, Ö. & Kaldırım, A. (2020). Grafik örgütleyicilerin Türkçe eğitiminde kullanımını konu edinen araştırmaların incelenmesi: Bir tematik analiz. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 33(3), 839-873.
- Temizkan, M. (2007). İlköğretim 2.kademe türkçe derslerinde okuma stratejilerinin okuduğunu anlama üzerindeki etkisi [Doktora Tezi].Gazi Üniversitesi.
- Tokgöz, S. & Işık, A. (2019). KWL stratejisinin ilkokul 3.sınıf öğrencilerinin okuduğunu anlama başarılarına etkisi.Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 18(1),57-84.
- Toksun, S. & Toparak, F. (2016). Türkçe öğretmenlerinin derslerinde kullandıkları okuma stratejileri. International Journal of Languages Education and Teaching,4(3), 276-292.
- Topuzkanamış, E. & Maltepe, S. (2010). Öğretmen adaylarının okuduğunu anlama ve okuma stratejilerini kullanma düzeyleri. TÜBAR-XXVII, 27,655-677.
- Tuncer, T. & Kahveci, G. (2009). Az gören 8.sınıf öğrencilerine kavram haritası ile özet çıkarma becerisinin akran aracılığıyla öğretimi.Türk Eğitim Bilimleri Dergisi,7(4),853-87.
- Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2021). Nitel araştırma yöntemleri.Seçkin Yayıncılık.
- Yıldız, M., Sural, Ü. & Boz, İ. (2019). Türkiyede okuduğunu anlamayı geliştirmeye dönük ilkokul düzeyindeki çalışmaların sistematik incelenmesi.GEFAD,39(2),1049-1086.
- Yüzgaç, K. & Duran, E. (2020). Grafik düzenleyicilerin ilkokul dördüncü sınıf öğrencilerinin okuduğunu anlama becerilerine katkısı. The Journal of Academic Social Science Studies,13(79),21-30.
- Wagner, E. (2008). Using Kidspration™ computerized graphic organizers to assist students writing organizational skills [Master Dissertation]. Caldwell College.
| APA | YILMAZ E, BAŞ Ö (2023). İLKOKUL TÜRKÇE DERSİNDE SINIF ÖĞRETMENLERİNİN GRAFİK DÜZENLEYİCİLERİ KULLANIMI ÜZERİNE NİTEL BİR ARAŞTIRMA. , 576 - 592. 10.24315/tred.1066660 |
| Chicago | YILMAZ Elif Gülcan,BAŞ ÖZLEM İLKOKUL TÜRKÇE DERSİNDE SINIF ÖĞRETMENLERİNİN GRAFİK DÜZENLEYİCİLERİ KULLANIMI ÜZERİNE NİTEL BİR ARAŞTIRMA. (2023): 576 - 592. 10.24315/tred.1066660 |
| MLA | YILMAZ Elif Gülcan,BAŞ ÖZLEM İLKOKUL TÜRKÇE DERSİNDE SINIF ÖĞRETMENLERİNİN GRAFİK DÜZENLEYİCİLERİ KULLANIMI ÜZERİNE NİTEL BİR ARAŞTIRMA. , 2023, ss.576 - 592. 10.24315/tred.1066660 |
| AMA | YILMAZ E,BAŞ Ö İLKOKUL TÜRKÇE DERSİNDE SINIF ÖĞRETMENLERİNİN GRAFİK DÜZENLEYİCİLERİ KULLANIMI ÜZERİNE NİTEL BİR ARAŞTIRMA. . 2023; 576 - 592. 10.24315/tred.1066660 |
| Vancouver | YILMAZ E,BAŞ Ö İLKOKUL TÜRKÇE DERSİNDE SINIF ÖĞRETMENLERİNİN GRAFİK DÜZENLEYİCİLERİ KULLANIMI ÜZERİNE NİTEL BİR ARAŞTIRMA. . 2023; 576 - 592. 10.24315/tred.1066660 |
| IEEE | YILMAZ E,BAŞ Ö "İLKOKUL TÜRKÇE DERSİNDE SINIF ÖĞRETMENLERİNİN GRAFİK DÜZENLEYİCİLERİ KULLANIMI ÜZERİNE NİTEL BİR ARAŞTIRMA." , ss.576 - 592, 2023. 10.24315/tred.1066660 |
| ISNAD | YILMAZ, Elif Gülcan - BAŞ, ÖZLEM. "İLKOKUL TÜRKÇE DERSİNDE SINIF ÖĞRETMENLERİNİN GRAFİK DÜZENLEYİCİLERİ KULLANIMI ÜZERİNE NİTEL BİR ARAŞTIRMA". (2023), 576-592. https://doi.org/10.24315/tred.1066660 |
| APA | YILMAZ E, BAŞ Ö (2023). İLKOKUL TÜRKÇE DERSİNDE SINIF ÖĞRETMENLERİNİN GRAFİK DÜZENLEYİCİLERİ KULLANIMI ÜZERİNE NİTEL BİR ARAŞTIRMA. Trakya Eğitim Dergisi, 13(1), 576 - 592. 10.24315/tred.1066660 |
| Chicago | YILMAZ Elif Gülcan,BAŞ ÖZLEM İLKOKUL TÜRKÇE DERSİNDE SINIF ÖĞRETMENLERİNİN GRAFİK DÜZENLEYİCİLERİ KULLANIMI ÜZERİNE NİTEL BİR ARAŞTIRMA. Trakya Eğitim Dergisi 13, no.1 (2023): 576 - 592. 10.24315/tred.1066660 |
| MLA | YILMAZ Elif Gülcan,BAŞ ÖZLEM İLKOKUL TÜRKÇE DERSİNDE SINIF ÖĞRETMENLERİNİN GRAFİK DÜZENLEYİCİLERİ KULLANIMI ÜZERİNE NİTEL BİR ARAŞTIRMA. Trakya Eğitim Dergisi, vol.13, no.1, 2023, ss.576 - 592. 10.24315/tred.1066660 |
| AMA | YILMAZ E,BAŞ Ö İLKOKUL TÜRKÇE DERSİNDE SINIF ÖĞRETMENLERİNİN GRAFİK DÜZENLEYİCİLERİ KULLANIMI ÜZERİNE NİTEL BİR ARAŞTIRMA. Trakya Eğitim Dergisi. 2023; 13(1): 576 - 592. 10.24315/tred.1066660 |
| Vancouver | YILMAZ E,BAŞ Ö İLKOKUL TÜRKÇE DERSİNDE SINIF ÖĞRETMENLERİNİN GRAFİK DÜZENLEYİCİLERİ KULLANIMI ÜZERİNE NİTEL BİR ARAŞTIRMA. Trakya Eğitim Dergisi. 2023; 13(1): 576 - 592. 10.24315/tred.1066660 |
| IEEE | YILMAZ E,BAŞ Ö "İLKOKUL TÜRKÇE DERSİNDE SINIF ÖĞRETMENLERİNİN GRAFİK DÜZENLEYİCİLERİ KULLANIMI ÜZERİNE NİTEL BİR ARAŞTIRMA." Trakya Eğitim Dergisi, 13, ss.576 - 592, 2023. 10.24315/tred.1066660 |
| ISNAD | YILMAZ, Elif Gülcan - BAŞ, ÖZLEM. "İLKOKUL TÜRKÇE DERSİNDE SINIF ÖĞRETMENLERİNİN GRAFİK DÜZENLEYİCİLERİ KULLANIMI ÜZERİNE NİTEL BİR ARAŞTIRMA". Trakya Eğitim Dergisi 13/1 (2023), 576-592. https://doi.org/10.24315/tred.1066660 |
