Lider üye etkileşimi ve tükenmişlik ilişkisi
Yıl: 2011 Cilt: 13 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 63 - 80 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022
Lider üye etkileşimi ve tükenmişlik ilişkisi
Öz: Bu çalışmanın temel amacı, lider üye etkileşimi kalitesinin tükenmişlik üzerinde anlamlı bir etkisinin olup olmadığını belirlemektir. Veriler, anketler aracılığıyla Ankara’da beş yıldızlı bir otelden toplanmıştır. Bu kapsamda, yüz otuz bir anket analiz edilmiştir. Çalışmanın sonuçları lider üye etkileşimi kalitesinin işgörenlerin tükenmişlik düzeylerini etkilediğini göstermiştir. İşgörenlerin tükenmişlik düzeylerinin yüksek olmasının hem bireysel hem de örgütsel açıdan olumsuz birçok yanı bulunmaktadır. Bu nedenle işgörenlerin tükenmişlik düzeylerinin azaltılması örgütler açısından büyük önem taşımaktadır. Bu noktada, lider üye etkileşimi kalitesini artırmak örgütler ve işgörenler açısından yararlı olacaktır. Çalışma ile ilgili iki önemli sınırlılık bulunmaktadır. İlk olarak, çalışmanın yalnızca bir otel işletmesinde yapılmış olması ve bu nedenle de elde edilen sonuçların genellenememesidir. İkinci olarak, araştırmada veriler “kendi kendini değerlendirme” yöntemi kullanılarak toplanmıştır. Bu nedenle diğer bir sınırlılık, ortak yöntem varyansı olasılığıdır.
Anahtar Kelime: The relationship between leader member exchange and burnout
Öz: The main purpose of this study is to investigate whether there is a significant effect of the quality of the leader-member exchange on burnout. Through questionnaires, data were collected from a five star hotel in Ankara. In this frame, one hundred and thirty one questionnaires were analyzed. The results of the study showed that the quality of the leader-member exchange influences the level of employees’ burnout. A high level of employees' burnout has a lot of negative consequences in terms of both individual and organizational. Therefore, the reduction of employees’ bournout is crucial for organizations. At this point, improving the quality of leader-member exchange will be useful for organizations and employees. There are two important limitations about the sudy. First, the results of the study cannot be generalized, as the survey was administered in only one hotel. Second, in the survey, the data were collected by using a self-report methodology, so another limitation is the possibility of common method variance.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Diğer Erişim Türü: Bibliyografik
- Ardıç, Kadir ve Polatcı, Sema (2008), Tükenmişlik Sendromu Akademisyenler Üzerinde Bir Uygulama (GDO Örneği), Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 10:2, 69-96.
- Arslantaş, Cem Cüneyt (2007), Lider üye Etkileşiminin Yöneticiye Duyulan Güven Üzerindeki Etkisini Belirlemeye Yönelik Görgül Bir Çalışma, TİSK Akademi, 2007/1, 160-173.
- Bakker, Arnold B., Schaufeli, Wilmar B., Demerouti, Evangelia, Janssen, Peter P.M., Hulst, Renée Van Der ve Brouwer, Janneke (2000), Using Equity Theory to Examine the Difference between Burnout and Depression, Anxiety, Stress, and Coping, 13, 247-268.
- Basım, H. Nejat, Şeşen, Harun, Sözen, Cenk ve Hazır, Köksal (2009), Çalışanların Öğrenen Örgüt Algısının Örgütsel Vatandaşlık Davranışlarına Etkisi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 22, 55-66.
- Bauer, Tayla N. ve Green, Stephen G. (1996), Development of Leader-Member Exchange: A Longitudinal Test, Academy of Management Journal, 39:6, 1538-1567.
- Bolat, Oya İnci, Bolat, Tamer ve Seymen, Oya Aytemiz (2009), Güçlendirici Lider Davranışları ve Örgütsel Vatandaşlık Davranışı Arasındaki İlişkinin Sosyal Mübadele Kuramından Hareketle İncelenmesi, Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12:21, 215-239.
- Bolat, Tamer (2003), Personeli Güçlendirme: Davranışsal ve Bilişsel Boyutta İncelenmesi ve Benzer Yönetim Kavramları ile Karşılaştırılması, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 17:3-4, 199-219.
- Büssing, André ve Glaser, Jürgen (2000), Four-Stage Process Model of the Core Factors of Burnout: The Role of Work Stressors and Work-Related Resources, Work & Stress, 14:4, 329-346.
- Çalgan, Zeynep, Yeğenoğlu, Selen ve Aslan, Dilek (2009), Eczacılarda Mesleki Bir Sağlık Sorunu: Tükenmişlik, Hacettepe Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Dergisi, 29:1, 61-74.
- Deluga, Ronald J. ve Perry, J.T. (1991), The Relationship of Subordinate Upward Influencing Behaviour, Satisfaction and Perceived Superior Effectiveness with Leader-Member Exchanges, Journal of Occupational Psychology, 64, 239-252.
- Deluga, Ronald J. ve Perry, J.T. (1994), The Role of Subordinate Performance and Ingratiation in Leader-Member Exchanges, Group & Organization Studies, 19:1, 67-86.
- Demerouti, Evangelia, Bakker, Arnold B., Nachreiner, Friedhelm ve Schaufeli, Wilmar B. (2000), A Model of Burnout and Life Satisfaction amongst Nurses, Journal of Advanced Nursing, 32:2, 454-464.
- Demiral, Yücel, Ünal, Belgin, Kılıç, Bülent, Soysal, Ahmet, Bilgin, Ahmet Can, Uçku, Reyhan ve Theorell, Tores (2007), İş Stresi Ölçeğinin İzmir Konak Belediyesi’nde Çalışan Erkek İşçilerde Geçerlik ve Güvenilirliğinin İncelenmesi, Toplum Hekimliliği Bülteni, 26:1, 11-18.
- Dienesch, Richard M. ve Liden, Robert C. (1986), Leader-Member Exchange Model of Leadership: A Critique and Further Development, Academy of Management Review, 11:3, 618-634.
- Dockery, Terry M. ve Steiner, Dirk D. (1990), The Role of The Initial Interaction in Leader-Member Exchange, Group & Organization Studies, 15:4, 395-413.
- Dunegan, Kenneth J., Duchon, Dennis ve Uhl-Bien, Mary (1992), Examining the Link between Leader-Member Exchange and Subordinate Performance: The Role of Task Analyzability and Variety as Moderators, Journal of Management, 18:1, 59-76.
- Enzmann, Dirk, Schaufeli, Wilmar B., Janssen, Peter ve Rozeman, Alfred (1998). Dimensionality and Validity of the Burnout Measure, Journal of Occupational and Organizational Psychology, 71, 331–351.
- Freudenberger, Herbert J. (1977), Burn-Out: Occupational Hazard of the Child Care Worker, Child Care Quarterly, 6:2, 90-98.
- Gerstner, Charlotte R. ve Day, David V. (1997), Meta-Analytic Review of Leader- Member Exchange Theory: Correlates and Construct Issues, Journal of Applied Psychology, 82:6, 827-844.
- Graham, Leslie N. ve Witteloostuijin, Arjen van (2010), Leader-Member Exchange Communication Frequency and Burnout, Discussion Paper Series 10-08, Utrecht School of Economics Tjalling C. Koopmans Research Institute, 1-40.
- Hayter, Mark (2000), Utilizing the Maslach Burnout Inventory to Measure Burnout in HIV/AIDS Specialist Community Nurses: The Implications for Clinical Supervision and Support, Primary Health Care Research and Development, 1, 243-253.
- Hetland, Hilde, Sandal, Gro Mjeldheim ve Johnsen, Tom Backer (2007), Burnout in the Information Technology Sector: Does Leadership Matter?, European Journal of Work and Organizational Psychology, 16:1, 58-75.
- Huang, Xu, Chan, Simon C.H., Lam, Wing ve Nan, Xinsheng (2010), The Joint Effect of Leader-Member Exchange and Emotional Intelligence on Burnout and Work Performance in Call Centers in China, The Internatinonal Journal of Human Resource Management, 21:7, 1124-1144.
- Jamal, Muhammad (2010), Burnout among Canadian, Chinese, Malaysian and Pakistani Employees: An Empirical Examination, International Management Review, 6:1, 31-41.
- Kanste, Outi, Kyngäs, Helvi ve Nikkilä, Juhani (2007), The Relationship between Multidimensional Leadership and Burnout among Nursing Staff, Journal of Nursing Management, 15, 731-739.
- Karasek, Robert A. Jr. (1979), Job Demands, Job Decision Latitude, and Mental Strain: Implications for Job Redesign, Administrative Science Quarterly, 24, 285-308.
- Kaşlı, Mehmet (2009), Otel İşletmelerinde İşgörenlerin Kişilik Özellikleri, Lider üye Etkileşimi ve Tükenmişlik İlişkisinin İncelenmesi, Doktora Tezi, Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Balıkesir.
- Lambe, C. Jay, C. Wittmann, Michael ve Spekman, Robert E. (2001), Social Exchange Theory and Research on Business- to-Business Relational Exchange, Journal of Business-to-Business Marketing, 8:3, 1-36.
- Le Blanc, Pascale M., Jong, Rendel D. de, Geersing, Jan, Furda, Jur ve Komproe, Ivan H. (1993), Leader Member Exchanges: Distinction between Two Factors, European Work and Organizational Psychologist, 3:4, 297- 309.
- Malach-Pines, Ayala (2005), The Burnout Measure, Short Version, International Journal of Stress Management, 12:1, 78-88.
- Maslach, Christina (2001), “What Have We Learned about Burnout and Health?”, Psychology and Health, 16, 607-611.
- Maslach, Christina ve Jackson, Susan E. (1981), The Measurement of Experienced Burnout, Journal of Occupational Behaviour, 2:2, 99-113.
- Maslach, Christina, Schaufeli, Wilmar B. ve Leiter, Michael P. (2001), Job Burnout, Annual Review Psychology, 52 , 397- 422.
- McCain, Anita Kinsella (1994), The Relationship between Head Nurse Leadership Behavior and Staff Nurse Burnout, Phd Thesis, University of Bridgeport, Bridgeport.
- Scandura, Terri A. ve Schriesheim, Chester A. (1994),Leader-Member Exchange and Supervisor Career Mentoring as Complementary Constructs in Leadership Research, Academy of Management Journal, 37:6, 1588-1602.
- Scandura, Terri A. ve Graen, George B. (1984), Moderating Effects of Initial Leader-Member Exchange Status on the Effects of a Leadership Intervention, Journal of Apllied Psychology, 69:3, 428-436.
- Schriesheim, Chester A., Castro, Stephanie L. ve Cogliser, Claudia C. (1999), Leader- Member Exchange (LMX) Research: A Comprehensive Review of Theory, Measurement, and Data- Analytic Practises, Leadership Quarterly, 10:1, EBSCOhost Database, 63-113.
- Schwarzer, Ralf, Schmitz, Gerdamarie S. ve Tang, Catherine (2000), Teacher Burnout in Hong Kong and Germany: A Cross-Cultural Validation oh the Maslach Burnout Inventory, Anxiety, Stress, and Coping, 13, 309-326.
- Schyns, Birgit ve Wolfram, Hans-Joachim (2008), The Relationship between Leader- Member Exchange and Outcomes as Rated by Leaders and Followers, Leadership & Organization, 29:7, 631- 646.
- Seltzer, Joseph ve Numerof, Rita E. (1988), Supervisory Leadership and Subordinate Burnout, Academy of Management Journal, 312, 439-446.
- Steiner, Dirk D. (1988), Value Perceptions in Leader-Member Exchange, The Journal of Social Psychology, 128:5, 611- 618.
- Steiner, Dirk D. (1997), Attributions in Leader- Member Exchanges: Implications for Practice, European Journal of Work and Organizational Psychology, 6:1, 59-71.
- Stordeur, Sabine, D’hoore, William ve Vandenberghe, Christian (2001), Leadership, Organizational Stress, and Emotional Exchaustion among Hospital Nursing Staff, Journal of Advanced Nursing, 35:4, 533-542.
- Sundin, Lisa, Hochwälder, Jacek, Bildt, Carina ve Lisspers, Jan (2007), The Relationship between Different Work-Related Sources of Social Support and Burnout among Registered and Assistant Nurses in Sweden: A Questionnaire Survey, International Journal of Bursing Studies, 44, 758-769.
- Thomas, Christopher H. ve Lankau, Melenie J. (2009), Preventing Burnout: The Effects of LMX and Mentoring on Socialization, Role Stress, and Burnout, Human Resource Management, 48:3, 417-432.
| APA | Bolat O (2011). Lider üye etkileşimi ve tükenmişlik ilişkisi. , 63 - 80. |
| Chicago | Bolat Oya İnci Lider üye etkileşimi ve tükenmişlik ilişkisi. (2011): 63 - 80. |
| MLA | Bolat Oya İnci Lider üye etkileşimi ve tükenmişlik ilişkisi. , 2011, ss.63 - 80. |
| AMA | Bolat O Lider üye etkileşimi ve tükenmişlik ilişkisi. . 2011; 63 - 80. |
| Vancouver | Bolat O Lider üye etkileşimi ve tükenmişlik ilişkisi. . 2011; 63 - 80. |
| IEEE | Bolat O "Lider üye etkileşimi ve tükenmişlik ilişkisi." , ss.63 - 80, 2011. |
| ISNAD | Bolat, Oya İnci. "Lider üye etkileşimi ve tükenmişlik ilişkisi". (2011), 63-80. |
| APA | Bolat O (2011). Lider üye etkileşimi ve tükenmişlik ilişkisi. İş Güç, Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, 13(2), 63 - 80. |
| Chicago | Bolat Oya İnci Lider üye etkileşimi ve tükenmişlik ilişkisi. İş Güç, Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi 13, no.2 (2011): 63 - 80. |
| MLA | Bolat Oya İnci Lider üye etkileşimi ve tükenmişlik ilişkisi. İş Güç, Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, vol.13, no.2, 2011, ss.63 - 80. |
| AMA | Bolat O Lider üye etkileşimi ve tükenmişlik ilişkisi. İş Güç, Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi. 2011; 13(2): 63 - 80. |
| Vancouver | Bolat O Lider üye etkileşimi ve tükenmişlik ilişkisi. İş Güç, Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi. 2011; 13(2): 63 - 80. |
| IEEE | Bolat O "Lider üye etkileşimi ve tükenmişlik ilişkisi." İş Güç, Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, 13, ss.63 - 80, 2011. |
| ISNAD | Bolat, Oya İnci. "Lider üye etkileşimi ve tükenmişlik ilişkisi". İş Güç, Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi 13/2 (2011), 63-80. |
