AMAÇ VE YETERLİLİKLER PERSPEKTİFİNDE 100. YILDA TÜRKİYE’DEKİ JEOMORFOLOJİ EĞİTİMİ
Yıl: 2023 Cilt: 32 Sayı: Cumhuriyet’in 100. Yılı Özel Sayısı Sayfa Aralığı: 37 - 46 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.51800/ecd.1332130 İndeks Tarihi: 14-11-2023
AMAÇ VE YETERLİLİKLER PERSPEKTİFİNDE 100. YILDA TÜRKİYE’DEKİ JEOMORFOLOJİ EĞİTİMİ
Öz: Bu makalede; ulusal perspektifte jeomorfoloji eğitiminin amaç ve mesleki yeterlilikleri değerlendirilerek, ülkemizdeki jeomorfoloji eğitimi hakkında geleceğe yönelik öngörüler yapılması amaçlanmıştır. Jeomorfoloji eğitiminin uluslararası dayanağı için ISCED 11 ve ISCED-F 13, ulusal tespit ve değerlendirmeler için jeomorfoloji eğitiminin ülkemiz yükseköğretimdeki güncel durumu ve YÖK Avrupa Yüksek Öğretim Alanı ile Uyum Projesi, mesleki açıdan ise ISCO 08, ISCO 88, MYK, İŞKUR, TUİK dokümanları, Jeomorfolog (6. Seviye) Ulusal Meslek Standarttı, Jeomorfolog (6. Seviye) Ulusal Yeterlilikleri birlikte ele alınmıştır. Ülkemizde önlisans, lisans ve lisansüstü eğitimin yapılandırılması Yükseköğretim Kurulu (YÖK), Uluslararası İlişkiler Daire Başkanlığı kontrolünde sürdürülmektedir. Çalışmaların ana çerçevesi Avrupa Yükseköğretim Alanı ile Uyum Projesi esaslarına dayanmaktadır. Bologna Süreci, Avrupa Yeterlilikler Çerçevesi (AYÇ), Türkiye Yeterlilikler Çerçevesi (TYÇ), Uluslararası Standart Eğitim Sınıflaması (ISCED), Uluslararası Standart Meslek Sınıflama Sistemi (ISCO), Avrupa Üniversiteler Birliği (EUA); Avrupa Yükseköğretim Alanı ile Uyum Projesinin temel protokolleridir. Mesleki Yeterlilik Kurulu (MYK), Türkiye İş Kurumu (İŞKUR), Türkiye İstatistik Kurumu (TUİK); ülkemizdeki meslekler ile ilgili çalışmaları yürüten temel kurumlardır. Bu kurumların temel dayanakları da YÖK’ün esas aldığı AYÇ, TYÇ, ISCED, ISCO ve EUA dokümanlarıdır. Günümüz itibarıyla, lisans düzeyinde jeomorfoloji eğitiminde henüz ulusal bir standart maalesef yoktur. Coğrafya lisans programı da dâhil olmak üzere, lisans düzeyinde Jeomorfoloji eğitimi verilen programlarda amaç ve yeterlilikler jeomorfoloji hedefli değildir. Coğrafya lisans eğitimi bütünlüğünün korunması önemli olmasına rağmen, YÖK bünyesinde ISCED-F 13, ISCO 08, AYÇ, TYÇ, EUA protokollerine uyum doğrultusunda yürütülen yeniden sınıflama ve program yapılandırması çalışmaları kapsamında, YÖK tarafından, coğrafya lisans programı yakın gelecekte bölünerek farklı ISCED-F 13 kodlarında sınıflandırılabilir. Coğrafya lisans programında olması muhtemel bu tarzdaki yeniden sınıflama; lisans düzeyindeki jeomorfoloji eğitiminin (Seviye 6), ulusal ölçekteki değişimine neden olabilir. Sınırlı sayıda da olsa Jeomorfoloji YL programlarının açılmış olması; amaç ve yeterlilikler perspektifinde jeomorfoloji eğitimi (Seviye 7) için olumlu gelişmedir.
Anahtar Kelime: Geomorphology Education in Turkey in the 100th Year in the Perspective of Objective and Qualifications
Öz: This article is aimed to evaluate the objective and professional qualifications of geomorphology education from a national perspective and to make future predictions about geomorphology education in our country. For the international basis of geomorphology education, the International Standard Classification of Education (ISCED 11 and ISCED-F 13), for national determinations and evaluations, the current status of geomorphology education in higher education in our country, and the Harmonization Project with the European Higher Education Area of the Council of Higher Education were examined. In terms of vocational aspects, International Standard Classification of Occupations (ISCO 08, ISCO 88), Vocational Qualifications Authority (VQA), Turkish Employment Agency (TEA), Turkish Statistical Institute (TSI) documents, Geomorphologist (6th Level) National Occupational Standard, Geomorphologist (6th Level) National Qualifications were examined together. The structuring of associate, undergraduate, and graduate education in our country is carried out under the control of the Council of Higher Education (CoHE) - Department of International Relations. The main framework of the work is based on the principles of the European Higher Education Area Harmonization Project. The Bologna Process, European Qualifications Framework (EQF), Turkish Qualifications Framework (TQF), International Standard Classification of Education (ISCED), International Standard Classification of Occupations (ISCO), European University Association (EUA) are the main protocols of the project of harmonization with the European Higher Education Area. Vocational Qualifications Authority (VQA), the Turkish Employment Agency (TEA), and Turkish Statistical Institute (TSI) are the main institutions that carry out studies on occupations in Turkey. The main bases of these institutions are the EQF, TQF, ISCED, ISCO, and EUA documents that CoHE is based on. As of today, there is, unfortunately, no national standard in undergraduate geomorphology education. The objectives and qualifications of undergraduate programs, including the Geography undergraduate program, which includes geomorphology courses, are not holistic geomorphology education-targeted. Although it is important to preserve the integrity of geography undergraduate education, within the scope of the reclassification and program restructuring studies carried out by CoHE in line with ISCED-F 13, ISCO 08, EQF, TQF, EUA protocols, the geography undergraduate program may be divided and classified in different ISCED-F 13 codes by CoHE in the near future. This kind of reclassification, which is likely to take place in the geography undergraduate program, may lead to a change in geomorphology education at the undergraduate level (Level 6) on a national scale. A limited number of Geomorphology MA programs have been opened is a positive development for geomorphology education (Level 7) from the perspective of objectives and qualifications.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- AYUP (2023) Avrupa Yükseköğretim Alanı ile Uyum Projesi. YÖK Uluslararası İlişkiler Daire Başkanlığı. https://uluslararasi.yok.gov.tr/Sayfalar/avrupa-yuksekogretimalani-ile-uyum-projesi.aspx
- Clayton, K.M. (1971). Geomorphology—a study which spans the geology/geography interface, Journal of the Geological Society, 127, 471-476. https://www.lyellcollection.org/doi/10.1144/gsjgs.127.5.0471
- Church, M. (2010). The trajectory of geomorphology. Progress in Physical Geography, 34(3), 265–286. https://doi.org/10.1177/0309133310363992
- Ertek, T.A. (2020). Türkiye’de Jeomorfoloji’nin Tarihi ve Jeomorfoloji Çalışmaları (19232018). Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi, 18(35), 77-98.
- Goudie, A. S. (1986). The Integration of Human and Physical Geography. Transactions of the Institute of British Geographers, 11(4), 454-458. https://www.jstor.org/stable/621938
- Goudie, A.S., Burt, T.P., Viles, H.A. (2022). The global transformation of geomorphology. , T. P., Goudie, A. S. ve Viles, H. A. (eds) 2022. The History of the Study of Landforms or the Development of Geomorphology. Volume 5: Geomorphology in the Second Half of the Twentieth Century. Geological Society, London, Memoirs, 58: 1–17. First published online 19 July 2022, https://doi.org/10.1144/M58-2021-37
- Huggett, R.J. (2011). Fundamentals Of Geomorphology. Routledge Fundamentals of Physical Geography Series (3rd ed.). Routledge. ISBN 978-0-203-86008-3.
- ILO, (1996-2023). International Labour Organization. 4 route des Morillons, CH-1211 Genève 22, Switzerland. https://www.ilo.org/global/about-the-ilo/lang--en/index.htm
- ISCO-08. (2012). International Standard Classification of Occupations (ISCO 08). International Labour Office, Geneva, ISBN 978-92-2-125952-7 (Print, ISBN 978-92-2-125953-7 (web pdf), https://www.ilo.org/public/english/bureau/stat/isco/
- ISCO-88. International Standard Classification of Occupations, ISCO-88, https://www.ilo.org/public/english/bureau/stat/isco/isco88/
- ISCED (2023) International Standard Classification of Education (ISCED). UNESCO Institute of Statistics. https://uis.unesco.org/en/topic/international-standardclassification-education-isced
- ISCED 11 (2012). International Standard Classification Of Education 2011. UNESCO Institute for Statistics, ISBN 978- 92-9189-123-8, Ref: UIS/2012/INS/10/REV https://uis.unesco.org/sites/default/files/documents/international- standardclassification-of-education-isced-2011-en.pdf
- ISCED-F 13a (2014). ISCED Fields of Education and Training 2013 (ISCED-F 2013): Manual to Accompany the International Standard Classification of Education 2011. ISBN 978-92-9189-150-4, Ref: UIS/2014/INS/4 REV, DOI http://dx.doi.org/10.15220/978-92-9189-150-4-en
- ISCED-F 13b (2015). International Standard Classification Of Education. Fields of education and training 2013 (ISCED-F 2013) – Detailed field descriptions. ISBN 978-92-9189-179-5. Ref: UIS/2015/INS/6. DOI http://dx.doi.org/10.15220/978-92-9189-179-5-en
- MYK (2019). Jeomorfolog (Seviye 6) Ulusal Meslek Standardı. https://portal.myk.gov.tr/index.php?fileName=19UMS07276%20Rev%2000%20Jeomorfolog&dl=Meslek_Standart lari/4332/SON_TASLAK_P DF_20191028_114148.pdf
- MYK (2022). Coğrafyacı (Seviye 6) Ulusal Meslek Standardı. Standart Kodu: 21UMS0767-6 https://portal.myk.gov.tr/index.php?option=com_meslek_std_taslak&view=taslak_listesi_yeni&msd=2&Itemid=43 2
- MYK (2023). Jeomorfolog (Seviye 6) Ulusal Yeterliliği. 23UY0556-6 Jeomorfolog (Seviye 6). Onay Tarihi 26.04.2023, Onay Sayısı: 2023/97. https://portal.myk.gov.tr/index.php?dl=Yeterlilik%2F2656%2FSON_TASLAK_PDF_20230509_134202.pdf&file Name=23UY0556-6+Rev+00+Jeomorfolog&option=com_yeterlilik
- Oldroyd, D.R. & Grapes, R.H. (2008). Contributions to the history of geomorphology and Quaternary geology: an introduction. Geological Society, London, Special Publications, 301, 1 – 17. https://doi.org/10.1144/SP301.1
- Petch, J. & Reid, I. (1988) The Teaching of geomorphology and the geography/geology debate, Journal of Geography in Higher Education, 12(2), 195-204, DOI: 10.1080/03098268808709045. http://dx.doi.org/10.1080/03098268808709045
- RG_1982. Yükseköğretim Kurumları Teşkilatı Hakkında Kanun Hükmünde Kararname. 20 Temmuz 1982 tarih ve 17760 sayılı Resmi Gazete. https://www.resmigazete.gov.tr/arsiv/17760.pdf
- RG_2019. Jeomorfolog (Seviye 6) Ulusal Meslek Standardı. 25 Ekim 2019 tarih ve 30929 (Mükerrer) sayılı Resmi Gazete, sayfa: 210-244, https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2019/10/20191025M1.pdf
- RG_2022. Coğrafyacı (Seviye 6) Ulusal Meslek Standardı. 24 Ocak 2022 tarih ve 31729 (Mükerrer) sayılı Resmi Gazete, sayfa: 210-244,
- Sugden, D.E. (1976). Report on the teaching of geomorphology in university geography departments in the United Kingdom, 1974–75. Geophemera (British Geomorphological Research Group Newsletter), 8, 3–12.
- Sugden, D. & Hamilton, P. (1978). Teaching geomorphology at university, Journal of Geography in Higher Education, 2(1): 14-22. https://doi.org/10.1080/03098267808708643
- Summerfield, M.A. (1991). Global Geomorphology. Pearson. ISBN 9780582301566
- Tinkler, K. J. (1985). A Short History of Geomorphology. ISBN 10: 0709924410, ISBN 13: 9780709924418. Croom Helm, London.
- Turoğlu, H. (2014). “Türkiye’de Jeomorfolojinin Günümüzdeki Durumu ve Sorunları”. Türkiye’de Jeomorfoloji’nin Dünü, Bugünü ve Geleceği Çalıştayı, 20 Haziran 2014, Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi, Muzaffer Göker Salonu, Ankara.
- Turoğlu, H. (2015). “Jeomorfolojinin Kurumsal Yapısı, Güncel Durum ve Geleceğe Yönelik Beklentiler”. Ulusal Jeomorfoloji Sempozyumu 2015, 19 Mayıs Üniversitesi, 16 – 17 Ekim 2015. Bildiriler Kitabı, ISBN 9786051802008, 298-301, Samsun.
- Turoğlu, H.( 2018). Türkiye’de coğrafya yükseköğretimi, mesleki yeterlilikler ve ulusal standartlar hakkında bir değerlendirme. International Geography Education Symposium (Uluslararası Coğrafya Eğitimi Sempozyumu), IGES 2018, 8- 10 November 2018, Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi Eğitim Fakültesi, Sempozyum Bildiriler Kitabı, sayfa: 255-233, Nevşehir.
- Turoğlu, H. 2019a. Türkiye’deki Jeomorfoloji Eğitimi Hakkında Tespit ve Değerlendirme (Detection and Assessment on Geomorphology Education in Turkey). Uluslararası Jeomorfoloji Sempozyumu 2019, Bildiriler Kitabı (Jeomorfoloji Sempozyumu/International Symposium on Geomorphology 2019 Proceedings Book) ISBN 978-605- 67576-1-7. Sayfa: 12-19. http://www.jd.org.tr/icerik/ujes-2019bildiriler-kitab%C4%B1v
- Turoğlu, H. 2019b. Jeomorfolog Ulusal Meslek Standardı ve Yeterlilikler (National Occupational Standard and Qualifications for Geomorphologist in Turkey). Uluslararası Jeomorfoloji Sempozyumu/International Symposium on Geomorphology 2019, Bildiriler Kitabı (International Symposium on Geomorphology 2019 Proceedings Book) ISBN 978-605-67576-1-7. Sayfa: 1-2. http://www.jd.org.tr/icerik/ujes-2019-bildiriler-kitab%C4%B1v
- Turoğlu, H. (2022). Türkiye Yüksek Öğretiminde coğrafya lisans programının yakın geçmişi ve geleceği. Jeomorfoloji Derneği Bülteni, 6, 17-30. http://jd.org.tr/en/node/74 RG_1981. 2547 Sayılı Yükseköğretim Kanunu. https://www.resmigazete.gov.tr/arsiv/17506.pdf
- UNESCO ( ). UNESCO in brief. https://www.unesco.org/en/brief
- UTMK (2023). UNESCO Türkiye Millî Komisyonu. https://www.unesco.org.tr/
- Worsley, P. (1979). Whither Geomorphology? Area, 11(2), 97-101. https://www.jstor.org/stable/20000028
- URL-1 https://www.findamasters.com/masters-degrees/geomorphology/
- URL-2 https://bestaccreditedcolleges.org/articles/geomorphology-graduate-programs.html
- URL-3 https://www.grad.ubc.ca/research/geomorphology-rdf1050601
- URL-4 https://eesc.columbia.edu/content/geomorphology
- URL-5 https://www.universitydunia.com/courses/science/phd-in-geomorphology
- URL-6 https://ebs.istanbul.edu.tr/home/program/?id=16735&yil=2021 https://ebs.istanbul.edu.tr/home/program/?id=16735&birim=jeomorfoloji__tezli_yuks ek_lisans_programi__&yil=2021
- URL-7 https://lisansustu.omu.edu.tr/tr/ara?query=Jeomorfoloji, https://lisansustu.omu.edu.tr/tr/akademik/anabilim-dallari- ve-programlar/jeomorfolojidisiplinlerarasi-ana-bilim-dali
- URL-8 https://ebs.istanbul.edu.tr/home/program/?id=1763&birim=cografya__tezli_yuksek_lis ans_programi__(orgun_ogretim)&yil=2021
- URL- 9 https://obs.atauni.edu.tr/moduller/dbp/eobs/birimDetay/405/Co%C4%9Frafya+E%C4%9Fitimi+- +Bilim+Dal%C4%B1+-+Tezli+Y%C3%BCksek+Lisans+Program%C4%B1%20
- URL-10 https://www.ankara.edu.tr/programlar/3/903/3585-1125
- URL-11 https://sosbilen.ege.edu.tr/files/sosbilen/icerik/anabilimdallarimiz/COGRAFYA_AN ABILIM_DALI.pdf, https://ebp.ege.edu.tr/DereceProgramlari/Detay/2/60609/4799/932001
- URL-12 https://eies.itu.edu.tr/egitim/programlar
- URL-13 http://ess.metu.edu.tr/aim-and-objectives
- URL-14 https://uluslararasi.yok.gov.tr/hakkimizda
- URL-15 https://uluslararasi.yok.gov.tr/Sayfalar/avrupa-yuksekogretim-alani-ile-uyumprojesi.aspx
- URL-16 https://uluslararasi.yok.gov.tr/Sayfalar/avrupa-yuksekogretim-alani-ile-uyumprojesi/bologna-sureci.aspx
- URL-17 https://uluslararasi.yok.gov.tr/Sayfalar/avrupa-yuksekogretim-alani-ile-uyumprojesi/yeterlikler-cercevesi/avrupa- yeterlilikler-cercevesi-ayc.aspx
- URL-18 https://uluslararasi.yok.gov.tr/Sayfalar/avrupa-yuksekogretim-alani-ile-uyumprojesi/yeterlikler-cercevesi/turkiye- yeterlikler-cercevesi-tyc.aspx
- URL-19 https://uluslararasi.yok.gov.tr/Sayfalar/avrupa-yuksekogretim-alani-ile-uyumprojesi/uluslararasi-standart-egitim- siniflamasi-isced.aspx
- URL-20 https://uluslararasi.yok.gov.tr/Sayfalar/avrupa-yuksekogretim-alani-ile-uyumprojesi/eua/eua-nedir.aspx
- URL-21 https://uluslararasi.yok.gov.tr/Sayfalar/avrupa-yuksekogretim-alani-ile-uyumprojesi/uluslararasi-standart-meslek- siniflama-sistemi-isco.aspx
- URL-22 https://www.myk.gov.tr/page/18
- URL-23 https://www.myk.gov.tr/page/32
| APA | Turoğlu H (2023). AMAÇ VE YETERLİLİKLER PERSPEKTİFİNDE 100. YILDA TÜRKİYE’DEKİ JEOMORFOLOJİ EĞİTİMİ. , 37 - 46. 10.51800/ecd.1332130 |
| Chicago | Turoğlu Hüseyin AMAÇ VE YETERLİLİKLER PERSPEKTİFİNDE 100. YILDA TÜRKİYE’DEKİ JEOMORFOLOJİ EĞİTİMİ. (2023): 37 - 46. 10.51800/ecd.1332130 |
| MLA | Turoğlu Hüseyin AMAÇ VE YETERLİLİKLER PERSPEKTİFİNDE 100. YILDA TÜRKİYE’DEKİ JEOMORFOLOJİ EĞİTİMİ. , 2023, ss.37 - 46. 10.51800/ecd.1332130 |
| AMA | Turoğlu H AMAÇ VE YETERLİLİKLER PERSPEKTİFİNDE 100. YILDA TÜRKİYE’DEKİ JEOMORFOLOJİ EĞİTİMİ. . 2023; 37 - 46. 10.51800/ecd.1332130 |
| Vancouver | Turoğlu H AMAÇ VE YETERLİLİKLER PERSPEKTİFİNDE 100. YILDA TÜRKİYE’DEKİ JEOMORFOLOJİ EĞİTİMİ. . 2023; 37 - 46. 10.51800/ecd.1332130 |
| IEEE | Turoğlu H "AMAÇ VE YETERLİLİKLER PERSPEKTİFİNDE 100. YILDA TÜRKİYE’DEKİ JEOMORFOLOJİ EĞİTİMİ." , ss.37 - 46, 2023. 10.51800/ecd.1332130 |
| ISNAD | Turoğlu, Hüseyin. "AMAÇ VE YETERLİLİKLER PERSPEKTİFİNDE 100. YILDA TÜRKİYE’DEKİ JEOMORFOLOJİ EĞİTİMİ". (2023), 37-46. https://doi.org/10.51800/ecd.1332130 |
| APA | Turoğlu H (2023). AMAÇ VE YETERLİLİKLER PERSPEKTİFİNDE 100. YILDA TÜRKİYE’DEKİ JEOMORFOLOJİ EĞİTİMİ. EGE COĞRAFYA DERGİSİ, 32(Cumhuriyet’in 100. Yılı Özel Sayısı), 37 - 46. 10.51800/ecd.1332130 |
| Chicago | Turoğlu Hüseyin AMAÇ VE YETERLİLİKLER PERSPEKTİFİNDE 100. YILDA TÜRKİYE’DEKİ JEOMORFOLOJİ EĞİTİMİ. EGE COĞRAFYA DERGİSİ 32, no.Cumhuriyet’in 100. Yılı Özel Sayısı (2023): 37 - 46. 10.51800/ecd.1332130 |
| MLA | Turoğlu Hüseyin AMAÇ VE YETERLİLİKLER PERSPEKTİFİNDE 100. YILDA TÜRKİYE’DEKİ JEOMORFOLOJİ EĞİTİMİ. EGE COĞRAFYA DERGİSİ, vol.32, no.Cumhuriyet’in 100. Yılı Özel Sayısı, 2023, ss.37 - 46. 10.51800/ecd.1332130 |
| AMA | Turoğlu H AMAÇ VE YETERLİLİKLER PERSPEKTİFİNDE 100. YILDA TÜRKİYE’DEKİ JEOMORFOLOJİ EĞİTİMİ. EGE COĞRAFYA DERGİSİ. 2023; 32(Cumhuriyet’in 100. Yılı Özel Sayısı): 37 - 46. 10.51800/ecd.1332130 |
| Vancouver | Turoğlu H AMAÇ VE YETERLİLİKLER PERSPEKTİFİNDE 100. YILDA TÜRKİYE’DEKİ JEOMORFOLOJİ EĞİTİMİ. EGE COĞRAFYA DERGİSİ. 2023; 32(Cumhuriyet’in 100. Yılı Özel Sayısı): 37 - 46. 10.51800/ecd.1332130 |
| IEEE | Turoğlu H "AMAÇ VE YETERLİLİKLER PERSPEKTİFİNDE 100. YILDA TÜRKİYE’DEKİ JEOMORFOLOJİ EĞİTİMİ." EGE COĞRAFYA DERGİSİ, 32, ss.37 - 46, 2023. 10.51800/ecd.1332130 |
| ISNAD | Turoğlu, Hüseyin. "AMAÇ VE YETERLİLİKLER PERSPEKTİFİNDE 100. YILDA TÜRKİYE’DEKİ JEOMORFOLOJİ EĞİTİMİ". EGE COĞRAFYA DERGİSİ 32/Cumhuriyet’in 100. Yılı Özel Sayısı (2023), 37-46. https://doi.org/10.51800/ecd.1332130 |
