Sanatta Kültürel Simgeler: Zeytin Ağacı
Yıl: 2023 Cilt: 52 Sayı: 240 Sayfa Aralığı: 3033 - 3062 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.37669/milliegitim.1181314 İndeks Tarihi: 20-11-2023
Sanatta Kültürel Simgeler: Zeytin Ağacı
Öz: Ortaöğretim Görsel Sanatlar dersi öğretim planında, Geleneksel Türk Sanatlarında kullanılan motiflerin simgesel anlamlarına yönelik kazanımlar yer almaktadır. Bu kazanımların, öğrencilerin yaşamlarında yer edinen bir öğeden yola çıkarak kazandırılması ve onların farklı nesnelere kendi simgesel anlamlarını nasıl yükleyebilecekleri konusu, bu araştırmanın problem durumunu oluşturmaktadır. Araştırmanın amacı; zeytin kültüründe yetişen öğrencilerde, zeytin ağacı örneği ile Geleneksel Türk motiflerinde kullanılan ağaç simgesine farkındalık oluşturmaktır. Görsel Sanatlar dersi kazanımlarında yer alan Geleneksel Türk motiflerinin öğretiminde öğrencilerin yaşamlarından seçilen bir örnekten yola çıkıldığı takdirde öğrenmede kalıcılığın sağlanacağı ve öğrenilen bilgilerin yaşama entegre edilmesinin daha kolay olacağı düşünülmektedir. Araştırmada, Geleneksel Türk Sanatlarında geniş bir kullanım alanına sahip “Hayat Ağacı” motifi üzerinde durulmaktadır. Hayat ağacı motifinin anlatımında Gemlik için önemli bir kültür bitkisi olan “Zeytin Ağacı” seçilmiştir. Zeytin, aynı zamanda hayat ağacının simgelerinden biridir. Araştırmada, ‘Nitel Araştırma’ yöntemlerinden ‘Durum Çalışması’ kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubu, Gemlik Celal Bayar Anadolu Lisesinde öğrenim gören 10. Sınıf öğrencilerinden oluşmaktadır. Çalışma grubunun belirlenmesinde benzeşik örneklem türü kullanılmıştır. Araştırma verileri tematik analiz yöntemiyle çözümlenmiş; analiz sonucunda “öğrenci görüşleri”, “öğrenci farkındalığı”, “öğrenci çalışmaları” temalarına ulaşılmıştır. “Öğrenci çalışmaları” başlığı altında ortaya çıkan uygulamalı çalışmalar doküman değerlendirme formu üzerinden değerlendirilmiş, araştırma verilerine dahil edilmiştir. Bu çalışma sayesinde öğrenciler gördükleri dış dünyayı değil kendi iç dünyalarını yansıtmış; yaptıkları sanatsal çalışmalarda, sıradan gibi görünen nesnelere simgesel anlamlar yükleyerek kendilerini daha özgür ifade edebileceklerinin farkına varmıştır. Bu araştırma, zeytin kültüründe yetişen öğrencilerde zeytin ağacı örneği ile geleneksel Türk motiflerinde yer alan ağaç simgesine farkındalık oluşturması ve kültürel aktarımın sağlanmasında etkili olması bakımından önemli görülmektedir.
Anahtar Kelime: Cultural Symbols in Art: The Olive Tree
Öz: In the secondary education Visual Arts lesson teaching plan, there are acquisitions for the symbolic meanings of the motifs used in Traditional Turkish Arts. The problem of this research is that students acquire these acquisitions based on an element in their lives and how they can attribute their symbolic meanings to different objects. The purpose of the research is to raise awareness of the tree symbol used in traditional Turkish motifs with the example of the olive tree in students who grew up in olive culture. It is thought that if a sample selected from the lives of the students in the teaching of Traditional Turkish motifs included in the Visual Arts lesson acquisitions is started, permanence in learning will be ensured and it will be easier to integrate the learned information into life. The study focuses on the “Tree of Life” motif, which has a wide usage area in Traditional Turkish Arts. “Olive Tree”, which is an important cultural plant for Gemlik, was chosen in the expression of the tree of life motif. The olive is also one of the symbols of the tree of life. In this research, ‘Case Study’, one of the ‘Qualitative Research’ methods, was used. The study group of this research consists of 10th grade students studying at Gemlik Celal Bayar Anatolian High School. A homogeneous sample type was used to determine the study group. The research data were analyzed by thematic analysis method; as a result of the analysis, the themes of “student opinions”, “student awareness”, “student studies” were reached. Art works that emerged under the title of “student works” were evaluated through the document evaluation form and included in the research data. With this reseach, the students ref- lected their inner world, not the outer world they saw; realized that they can express themselves more freely by ascribing symbolic meanings to seemingly ordinary objects in their art works. This research is considered important in terms of creating awareness of the olive tree example and the tree symbol in traditional Turkish motifs and being effective in providing cultural trans- fer among students who grew up in olive culture.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Atilla, A. N., (2003), Batı Anadolu Zeytinyağı Kültürü. Tariş Zeytin Kitaplığı-1, İzmir.
- Boynudelik, Z. İ., Boynudelik, M. (2011), Zeytinin Renkleri, Sanat Tarihinde Zeytin İmgesi, Umur Yayınları.
- Creswell, J. W. (2019). Nitel araştırmacılar için 30 temel beceri. (Çev. H. Özcan).Ankara: Anı Yayıncılık.
- Erbek, M. (2002), Çatalhöyük’ten Günümüze Anadolu Motifleri, Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara.
- Erdal, G. (2020), Anadolu ve Türk Kültüründe Zeytin, Sosyal Bilimler Araştırma Dergisi.
- Erhat, A. (2000), Mitoloji Sözlüğü, Remzi Kitabevi, İstanbul.
- Ersoy, N. (2007), Semboller ve Yorumları, Dönence Basım ve Yayın Hizmetleri, İstanbul.
- Eryılmaz, A. (2020), Geçmişten Günümüze Zeytin ve Zeytinyağı, Mart Matbaa Sistemleri.
- Eskiyörük, D. (2016). Antik Çağda Zeytin ve Zeytinyağı: Kilikya Bölgesi Örneği, Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 4(Special issue1 ), 228-243.
- Gombrich, E. H. (2020), Sanatın Öyküsü, Remzi Kitabevi, İstanbul.
- Işık, R. (2004), “Türklerde Ağaçla İlgili İnanışlar ve Bunlara Bağlı Kültler”, Fırat Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 9:2, Elazığ.
- Jung, C.G. (2009). İnsan ve Sembolleri, Çev. Ali Nahit Babaoğlu, Okyanus yayınları, İstanbul.
- Merriam, S. B. (2013). Nitel araştırma: Desen ve uygulama için bir rehber. (3. Bs.). (Çev. Ed. S. Turan). Ankara: Nobel Yayıncılık.
- Naskali, E. G. (2017), Zeytin Kitabı, Çalış Ofset, İstanbul.
- Neuman, L. W. (2014). Social Research Methods: Qualitative And Quantitative Approaches (Seventh Ed.). Essex: Pearson Education Limited.
- Tunç, Z., Akbulut, Y. (2016). Eski Türk Devletlerinin Destanlarına Göre Kurttan ve Ağaçtan Türeme, Marmara Türkiyat Araştırmaları Dergisi • Cilt III, Sayı 1.
- Yıldırım, A., ve Simsek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (8. Bs.). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
- Yuluğ, Elif (2018). Çatalhöyük’te Şamanizm İzleri, Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Arkeoloji Anabilim Dalı.
- Wilkinson, K. (2011), Semboller ve İşaretler, Alfa Yayınları, İstanbul.
| APA | Erim G, KARTI C (2023). Sanatta Kültürel Simgeler: Zeytin Ağacı. , 3033 - 3062. 10.37669/milliegitim.1181314 |
| Chicago | Erim Gonca,KARTI Canan Sanatta Kültürel Simgeler: Zeytin Ağacı. (2023): 3033 - 3062. 10.37669/milliegitim.1181314 |
| MLA | Erim Gonca,KARTI Canan Sanatta Kültürel Simgeler: Zeytin Ağacı. , 2023, ss.3033 - 3062. 10.37669/milliegitim.1181314 |
| AMA | Erim G,KARTI C Sanatta Kültürel Simgeler: Zeytin Ağacı. . 2023; 3033 - 3062. 10.37669/milliegitim.1181314 |
| Vancouver | Erim G,KARTI C Sanatta Kültürel Simgeler: Zeytin Ağacı. . 2023; 3033 - 3062. 10.37669/milliegitim.1181314 |
| IEEE | Erim G,KARTI C "Sanatta Kültürel Simgeler: Zeytin Ağacı." , ss.3033 - 3062, 2023. 10.37669/milliegitim.1181314 |
| ISNAD | Erim, Gonca - KARTI, Canan. "Sanatta Kültürel Simgeler: Zeytin Ağacı". (2023), 3033-3062. https://doi.org/10.37669/milliegitim.1181314 |
| APA | Erim G, KARTI C (2023). Sanatta Kültürel Simgeler: Zeytin Ağacı. Milli Eğitim, 52(240), 3033 - 3062. 10.37669/milliegitim.1181314 |
| Chicago | Erim Gonca,KARTI Canan Sanatta Kültürel Simgeler: Zeytin Ağacı. Milli Eğitim 52, no.240 (2023): 3033 - 3062. 10.37669/milliegitim.1181314 |
| MLA | Erim Gonca,KARTI Canan Sanatta Kültürel Simgeler: Zeytin Ağacı. Milli Eğitim, vol.52, no.240, 2023, ss.3033 - 3062. 10.37669/milliegitim.1181314 |
| AMA | Erim G,KARTI C Sanatta Kültürel Simgeler: Zeytin Ağacı. Milli Eğitim. 2023; 52(240): 3033 - 3062. 10.37669/milliegitim.1181314 |
| Vancouver | Erim G,KARTI C Sanatta Kültürel Simgeler: Zeytin Ağacı. Milli Eğitim. 2023; 52(240): 3033 - 3062. 10.37669/milliegitim.1181314 |
| IEEE | Erim G,KARTI C "Sanatta Kültürel Simgeler: Zeytin Ağacı." Milli Eğitim, 52, ss.3033 - 3062, 2023. 10.37669/milliegitim.1181314 |
| ISNAD | Erim, Gonca - KARTI, Canan. "Sanatta Kültürel Simgeler: Zeytin Ağacı". Milli Eğitim 52/240 (2023), 3033-3062. https://doi.org/10.37669/milliegitim.1181314 |
