Yıl: 2023 Cilt: 9 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 421 - 454 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.20979/ueyd.1327737 İndeks Tarihi: 24-11-2023

Türkiye’de Kadın İstihdamının Genel Görünümü: İstihdamın Artırılması Kapsamında Seçilmiş Ülke Örnekleri

Öz:
Türkiye’de dezavantajlı gruplar içerisinde yer alan kadınların istihdamı geçmişten günümüze önemli bir sorun alanını teşkil etmektedir. Geleneksel düşünce yapısı, ev işi yükü, bakım sorumlulukları, cinsiyet ayrımcılığı, cam tavan sendromu, ücret eşitsizliği, eğitim gibi sorunlar kadın istihdamının düşük oranlarda kalmasına neden olmaktadır. Son dönemde kadın istihdam oranında yaşanan artışa rağmen Türkiye, AB ve OECD ülkeleri içerisinde en düşük kadın istihdam oranına sahiptir. Çalışmada AB ve OECD ülkeleri ile Türkiye’de kadınların işgücü istatistikleri karşılaştırılmış ve kadın istihdamının yüksek olduğu bazı ülke örneklerine yer verilerek bu ülkelerin çalışma hayatı içerisinde kadınlara yönelik uyguladıkları politikalar ele alınmıştır. Bu örnek ülkelerde var olan politikaların Türkiye’de uygulanabilirliği açısından değerlendirilmesi ve kadın istihdamının artırılması için çeşitli öneri ve görüşlerin sunulması çalışmanın amacını oluşturmaktadır. Bu doğrultuda Türkiye’de kadın istihdamında istenilen hedeflere ulaşılabilmesi için kadınların çalışma yaşamında daha fazla yer almasını sağlayacak politikaların artırılması ve etkin bir şekilde uygulanması gerekmektedir.
Anahtar Kelime: Kadın İşsizliği İstihdam Kadın İstihdamı

General Outlook of Women's Employment in Türkiye: Examples of Selected Countries Within The Scope of Increasing Employment

Öz:
The employment of women, who are among the disadvantaged groups in Türkiye, has been an important problem area from the past to the present. Problems such as traditional mentality, housework burden, care responsibilities, gender discrimination, glass ceiling syndrome, wage inequality, and education cause women's employment to remain at low rates. Despite the recent increase in female employment rate, Türkiye has the lowest female employment rate among EU and OECD countries. In the study, the labor force statistics of women in the EU and OECD countries and Türkiye were compared, and some examples of countries with high female employment were included in the study and the policies implemented by these countries towards women in working life were discussed. The aim of the study is to evaluate the existing policies in these exemplary countries in terms of their applicability in Türkiye and to present various suggestions and opinions for increasing women's employment. In this direction, in order to achieve the desired targets in women's employment in Türkiye, policies that will enable women to take more part in working life should be increased and implemented effectively.
Anahtar Kelime: Female Unemployment Employment Female Employment

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Aldemir, C. ve Budak, C. (2018). Cam Tavanı Kırmak: Parlamentoda Cinsiyet Kotası. Eğitim Bilim Toplum Dergisi, 16(61), 37-64.
  • Arslan, İ. K. ve Toksoy, M. D. (2017) Türkiye’de Kadınları Girişimciliğe Yönelten Faktörler Karşılaştıkları Sorunlar ve Çözüm Önerileri. İstanbul Ticaret Üniversitesi Girişimcilik Dergisi, 1(1), 123-148.
  • Bakırcı, K. (2007). İstihdamda Cinsiyetler Arası Eşitlik ve Mevzuatta ve Kamusal Politikalarda Yapılması Gereken Değişiklikler. Sicil İş Hukuku Dergisi, (8), 22-40.
  • Bilgin, B. (2012). Çalışma Yaşamında Kadın ve Yasal Düzenlemeler. Türkiye Barolar Birliği Dergisi, (99), 311-315.
  • Dedeoğlu, S. (2009). Eşitlik mi Ayrımcılık mı? Türkiye’de Sosyal Devlet, Cinsiyet Eşitliği Politikaları ve Kadın İstihdamı. Çalışma ve Toplum, Ekonomi ve Hukuk Dergisi, 2009/2, (21), 41-54.
  • European Commission (2021a). Your Social Security Rights In Norway, Directorate-General for Employment, Social Affairs and Inclusion, Brussels.
  • European Commission (2021b). Your Social Security Rights In Finland, Directorate-General for Employment, Social Affairs and Inclusion, Brussels.
  • EUROSTAT, https://ec.europa.eu/eurostat/web/main/data/database (Erişim: 13.05.2023)
  • Finnish Government, https://valtioneuvosto.fi/en/marin/ministers (Erişim: 07.04.2023)
  • Finnish Institute for Health and Welfare, https://thl.fi/en/web/gender-equality /promoting-gender-equality/actors, (Erişim: 07.04.2023)
  • Government of Iceland, https://www.government.is/news/article/2018/01/04/New-Icelandic-law-on-Equal-Pay-Certification-entered-into-force-on-January-1-2018/ (Erişim: 07.04.2023)
  • Government Offices Of Sweden, https://www.government.se/contentassets/8dde51a0510c4344bec983aea222f206/the-swedish-government-fact-sheet.pdf (Erişim: 09.04.2023)
  • Government Offices Of Sweden (2019). Gender Equality Policy in Sweden, https://www.government.se/4a7756/contentassets/efcc5a15ef154522a872d8e46ad691 48/gender-equality-policy-in-sweden-oct-2020.pdf, (Erişim: 16.04.2023)
  • Gökçeoğlu Balcı, Ş. (2017). Koruma mı Dışlama mı? Çalışma Mevzuatımızda Kadını Koruyucu Kimi Düzenlemelerin Kadın İstihdamı ve AB Normları Açısından Değerlendirilmesi. Çalışma ve Toplum, Ekonomi ve Hukuk Dergisi, 2017/3, (54), 1263-1298.
  • Görücü, İ. (2019). İŞKUR Tarafından Yürütülen İşbaşında Eğitim Politikalarına Yönelik Bir Değerlendirme. Ulak Bilge Sosyal Bilimler Dergisi, 7(33), 125-141.
  • Gül, M. ve Gül, K. (2018). Balıkesir İlinde Kadın Girişimci Profili ve Sorunları: Yiyecek Sektörü Üzerine Bir Uygulama. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (56), 82-96.
  • Işık, E. (2020). Covid (19) Salgını ve Kadın Emeği: Türkiye’den Kadın Deneyimleri. Politik Ekonomik Kuram, 4(2), 219-241.
  • İlkkaracan, İ. ve Memiş, E. (2020). COVID-19 Küresel Salgın Sürecinde Türkiye'de Bakım Ekonomisi ve Toplumsal Cinsiyet Temelli Eşitsizlikler. UNDP Araştırma Notu, https://www.undp.org/sites/g/files/zskgke326/files/migration/tr/UNDP-TR-GENDER-GAPS-IN-CARE-TR-V2.pdf, (Erişim: 20.05.2023)
  • İnfoFinlanf.fi, Balancing Family Life and Work, https://www.infofinland.fi/family/balancing-family-life-and-work (Erişim: 05.04.2023)
  • İnfoFinlanf.fi, Equality and Equal Opportunities in Working Life, https://www.infofinland.fi/tr/work-and-enterprise/employees-rights-and-obligations/equality-and-equal-opportunities-in-working (Erişim: 11.05.2023)
  • İnfoFinlanf.fi, Family Leave, https://www.infofinland.fi/work-and-enterprise/employees-rights-and-obligations/family-leave, (Erişim: 05.04.2023)
  • İŞKUR, (2022). 2021 Yılı Faaliyet Raporu, Ankara, https://media.iskur.gov.tr/ 53368/2021_yili_faaliyet_raporu.pdf (Erişim: 15.04.2023)
  • İŞKUR, https://www.iskur.gov.tr/isveren/tesvikler/kadin-genc-ve-mesleki-yeterlilik-belgesi-olanlarin-tesviki/ (Erişim: 15.05.2023)
  • Karadeniz, O. (2018). Kadın ve Aile Dostu İşyeri /Toplu İş Sözleşmesi-Sendika. Karadeniz, O. ve Yılmaz, H. H. (Ed.), TÜRKONFED İş Dünyasında Kadın Cilt 3, İstanbul.
  • Karadeniz, O. ve Yılmaz, H. H. (2018), Kadın İstihdamında Son 10 Yılda Yaşanan Gelişmeler. Karadeniz, O. ve Yılmaz, H. H. (Ed.), TÜRKONFED İş Dünyasında Kadın Cilt 3, İstanbul.
  • KELA (2019). Benefits for Families with Children, https://www.kela.fi/documents/20124/411832/Koti+ja+perhe_esite_en_Kela.pdf/ffae291e-8b46-c56f-38f3-9c1e40daed90?t=1663658897595 (Erişim: 15.05.2023)
  • KELA (2021). Families with Children, https://www.expat-finland.com/pdf/kela/ families_with_children.pdf (Erişim: 15.05.2023)
  • KELA, https://www.kela.fi/parental-allowances (Erişim: 15.05.2023)
  • Korkut, G. vd. (2015). Yeni Kamu Yönetimi Anlayışı ile Değişen Kamu Hizmeti ve Türkiye İş Kurumu. İş ve Hayat Dergisi, 1(2), 107-135.
  • Ministry Of Economic Affairs and Employment (2018). Finlandiya’ya Hoşgeldiniz 2018, https://julkaisut.valtioneuvosto.fi/bitstream/handle/10024/161201/MEAEguide_26_2018_TervetuloaSuomeen_Turkki_PDFUA.pdf (Erişim: 17.04.2023)
  • Ministry of Social Affairs and Health, https://stm.fi/documents/1271139/5825735/STM_Tasaarvolaki_UK_verkko.pdf (Erişim: 17.04.2023)
  • Norwegian Ministry of Culture (2019). The Situation of Women and Girls in Norway, https://www.regjeringen.no/contentassets/25232a6ce3a64c2b88d97d3f3a665241/195795-beijing-engelsk-web.pdf (Erişim: 19.04.2023)
  • Norwegian Ministry of Foreign Affairs, https://www.norway.no/en/missions/eu/about-the-mission/news-events-statements/news2/sharing-norways-experience-with-gender-quotas-for-boards/ (Erişim: 09.04.2023).
  • OECDSTAT, https://stats.oecd.org/ (Erişim: 13.05.2023)
  • Öztürk, M. D. ve Arslan, İ. K. (2016). Türkiye'de Kadın Girişimcilik: Kadınları Girişimciliğe Yönelten Faktörler, Karşılaştıkları Sorunlar ve Çözüm Önerileri. T.C. İstanbul Ticaret Üniversitesi Dış Ticaret Enstitüsü- Tartışma Metinleri, İstanbul.
  • Parental Benefit in Iceland, https://www.norden.org/en/info-norden/parental-benefit-iceland (Erişim: 15.04.2023)
  • SGK, https://www.sgkkadinistihdaminindesteklenmesi.org/, (Erişim: 15.05.2023)
  • Solmuş, T. (2005). İş Yaşamında Travmalar: Cinsel Taciz ve Duygusal Zorbalık/Taciz (Mobbing). İş, Güç” Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, 7 (2), 1-14.
  • Soysal, A. (2010). Kadın Girişimcilerin Özellikleri, Karşılaştıkları Sorunlar ve İş Kuracak Kadınlara Öneriler: Kahramanmaraş İlinde Bir Araştırma. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 5(1), 71-95.
  • Soyseçkin, İ. S. (2015). Türkiye’de Kadın İstihdamı ve Sosyal Refah Uygulamaları. Mülkiye Dergisi, 39(3), 245-270.
  • Sweden.se, Gender Equality, https://sweden.se/life/equality/gender-equality (Erişim: 11.04.2023)
  • Sweden.se, Work–Life Balance, https://sweden.se/life/society/work-life-balance (Erişim: 06.04.2023)
  • Swedish Gender Equality Agency, https://www.jamstalldhetsmyndigheten.se/en/about-us/about-the-agency (Erişim: 19.04.2023)
  • TBMM Kadın Erkek Fırsat Eşitliği Komisyonu (2013). Her Alandaki Kadın İstihdamının Artırılması ve Çözüm Önerileri Komisyon Raporu. Ankara: Kadın Erkek Fırsat Eşitliği Komisyonu Yayınları, Yayın No: 12.
  • The Centre For Gender Equality Iceland- Jafnréttisstofa (2017). Gender Equality In Iceland, https://www.jafnretti.is/static/files/utgefid_efni_af_gomlu_sidu/gender_equality_in_iceland_2017.pdf (Erişim: 19.04.2023)
  • The Norwegian Labour and Welfare Administration (NAV). Foreldrepenger. https://www.nav.no/foreldrepenger (Erişim: 13.04.2023)
  • TÜİK (2014). İstatistik Göstergeler 1923-2013, Yayın No: 4361, Ankara.
  • TÜİK, https://biruni.tuik.gov.tr/medas/?kn=72&locale=tr (Erişim: 13.05.2023)
  • TÜİK, https://biruni.tuik.gov.tr/secilmisgostergeler/anaSayfa.do (Erişim: 13.05.2023)
  • TÜİK, https://biruni.tuik.gov.tr/isgucuapp/isgucu.zul (Erişim: 15.05.2023)
  • TÜİK, https://biruni.tuik.gov.tr/secilmisgostergeler/degiskenlerUzerindenSorgula.do (Erişim: 13.05.2023)
  • TÜİK, https://data.tuik.gov.tr (Erişim: 13.05.2023)
  • Yetim, N. (2002). Sosyal Sermaye Olarak Kadın Girişimciler: Mersin Örneği. Ege Akademik Bakış Dergisi, 2(2), 79-92.
  • World Economic Forum (2022). Global Gender Gap Report 2023, Geneva
APA AYTA F, Şen M (2023). Türkiye’de Kadın İstihdamının Genel Görünümü: İstihdamın Artırılması Kapsamında Seçilmiş Ülke Örnekleri. , 421 - 454. 10.20979/ueyd.1327737
Chicago AYTA FEYZAGÜL,Şen Mustafa Türkiye’de Kadın İstihdamının Genel Görünümü: İstihdamın Artırılması Kapsamında Seçilmiş Ülke Örnekleri. (2023): 421 - 454. 10.20979/ueyd.1327737
MLA AYTA FEYZAGÜL,Şen Mustafa Türkiye’de Kadın İstihdamının Genel Görünümü: İstihdamın Artırılması Kapsamında Seçilmiş Ülke Örnekleri. , 2023, ss.421 - 454. 10.20979/ueyd.1327737
AMA AYTA F,Şen M Türkiye’de Kadın İstihdamının Genel Görünümü: İstihdamın Artırılması Kapsamında Seçilmiş Ülke Örnekleri. . 2023; 421 - 454. 10.20979/ueyd.1327737
Vancouver AYTA F,Şen M Türkiye’de Kadın İstihdamının Genel Görünümü: İstihdamın Artırılması Kapsamında Seçilmiş Ülke Örnekleri. . 2023; 421 - 454. 10.20979/ueyd.1327737
IEEE AYTA F,Şen M "Türkiye’de Kadın İstihdamının Genel Görünümü: İstihdamın Artırılması Kapsamında Seçilmiş Ülke Örnekleri." , ss.421 - 454, 2023. 10.20979/ueyd.1327737
ISNAD AYTA, FEYZAGÜL - Şen, Mustafa. "Türkiye’de Kadın İstihdamının Genel Görünümü: İstihdamın Artırılması Kapsamında Seçilmiş Ülke Örnekleri". (2023), 421-454. https://doi.org/10.20979/ueyd.1327737
APA AYTA F, Şen M (2023). Türkiye’de Kadın İstihdamının Genel Görünümü: İstihdamın Artırılması Kapsamında Seçilmiş Ülke Örnekleri. Uluslararası Ekonomi ve Yenilik Dergisi, 9(2), 421 - 454. 10.20979/ueyd.1327737
Chicago AYTA FEYZAGÜL,Şen Mustafa Türkiye’de Kadın İstihdamının Genel Görünümü: İstihdamın Artırılması Kapsamında Seçilmiş Ülke Örnekleri. Uluslararası Ekonomi ve Yenilik Dergisi 9, no.2 (2023): 421 - 454. 10.20979/ueyd.1327737
MLA AYTA FEYZAGÜL,Şen Mustafa Türkiye’de Kadın İstihdamının Genel Görünümü: İstihdamın Artırılması Kapsamında Seçilmiş Ülke Örnekleri. Uluslararası Ekonomi ve Yenilik Dergisi, vol.9, no.2, 2023, ss.421 - 454. 10.20979/ueyd.1327737
AMA AYTA F,Şen M Türkiye’de Kadın İstihdamının Genel Görünümü: İstihdamın Artırılması Kapsamında Seçilmiş Ülke Örnekleri. Uluslararası Ekonomi ve Yenilik Dergisi. 2023; 9(2): 421 - 454. 10.20979/ueyd.1327737
Vancouver AYTA F,Şen M Türkiye’de Kadın İstihdamının Genel Görünümü: İstihdamın Artırılması Kapsamında Seçilmiş Ülke Örnekleri. Uluslararası Ekonomi ve Yenilik Dergisi. 2023; 9(2): 421 - 454. 10.20979/ueyd.1327737
IEEE AYTA F,Şen M "Türkiye’de Kadın İstihdamının Genel Görünümü: İstihdamın Artırılması Kapsamında Seçilmiş Ülke Örnekleri." Uluslararası Ekonomi ve Yenilik Dergisi, 9, ss.421 - 454, 2023. 10.20979/ueyd.1327737
ISNAD AYTA, FEYZAGÜL - Şen, Mustafa. "Türkiye’de Kadın İstihdamının Genel Görünümü: İstihdamın Artırılması Kapsamında Seçilmiş Ülke Örnekleri". Uluslararası Ekonomi ve Yenilik Dergisi 9/2 (2023), 421-454. https://doi.org/10.20979/ueyd.1327737