Okullarda saldırganlık/şiddet: okul ve öğretmenle ilgili risk faktörleri ve önleme stratejileri

Yasemin YAVUZER (Niğde Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Eğitim Bilimleri Bölümü, Niğde, Türkiye)
Milli Eğitim
17 0
Yıl: 2011 Cilt: 40 Sayı: 192 Sayfa Aralığı: 43 - 61 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Okullarda saldırganlık/şiddet: okul ve öğretmenle ilgili risk faktörleri ve önleme stratejileri

Öz:
Ülkemizde ve dünyada saldırganlık ve şiddet olaylarının günden güne arttığı ve okullara da yayıldığı görülmektedir. Anne-babalar çocuklarını okula gönderirken, onların şiddete maruz kalmasından veya bu tür olayların içinde bulunmasından endişe etmektedirler. Bu çalışmanın amacı, okullarda ergenlerin saldırganlık ve şiddet içeren davranışlarının gerek ortaya çıkmasında gerekse önlenmesinde okul ve öğretmenlerin rollerini incelemektir. Bu amaçla, çalışmada okullarda saldırganlık ve şiddet içeren davranışların boyutları, bu davranışların ortaya çıkmasında okul ve öğretmenlerle ilgili risk faktörleri ve bu bağlamda okullarda kullanılabilecek saldırganlık ve şiddeti önleme stratejileri betimlenmiştir.
Anahtar Kelime:

Konular: Sosyoloji

Violence and aggression in schools: risk factors related to teachers and schools and prevention strategies

Öz:
In our country and in the world, aggression and violence are increasing day by day and spreading to schools, as well. While sending their children to school, parents fear for their children's being exposed to violence or being included in such events. The aim of this study is to show the roles of teachers and schools in both occurrence and prevention of adolescents' behaviors containing violence and aggression in schools. With this aim, dimensions of the behaviors containing aggression and violence in schools; risk factors related to teachers and schools in emergence of these behaviors; and in this context, aggression and violence prevention strategies which can be used in schools are defined.
Anahtar Kelime:

Konular: Sosyoloji
Belge Türü: Makale Makale Türü: Diğer Erişim Türü: Erişime Açık
  • Acker, V. (2007). Antisocial, aggressive, and violent behavior in children and adolescents within alternative education settings: Prevention and intervention. Preventing School Failure, 51 (2): 5-10.
  • Akgül, H. (2000). Öfke Denetimi Eğitiminin İlköğretim II.Kademe Öğrencilerinin Öfke Denetimi Becerilerine Etkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Akpmar, B. ve Dilci, T. (2007). Eğitim programları bağlamında okulda şiddet olgusuna yönelik öğretmen görüşleri. Eğitim Araştırmaları (E/ER), 29:1-11.
  • Aktaş, V. (2001). Çocuklar da saldırganlık ile olumsuz niyet yükleme eğilimleri arasındaki ilişkiler. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Alexander, C. M. (2002). Helping school counsellors cope with violence. USA Today Magazine, 130:52-53.
  • Ando, M., Asakura, T., Ando, S. ve Simons-Morton, B. (2007). A psychoeducational program to prevent aggressive behavior among Japanese early adolescents. Health Education & Behavior. 34 (5): 765-776.
  • Aydın, B. (2005). Çocuk ve ergen psikolojisi. 2. Baskı Ankara: Nobel Yayıncılık.
  • Aydın, İ. (2006). Öğrenciye uygun okul şart. Radikal İnternet Baskısı (01. 04. 2006) Erişim Tarihi: 20.04.2006 http: / /www.radikal.com.tr/haber.php?haberno=183091
  • Bandura, A. (1977). Self-Efficacy. Toward a Unifying Theory of Behavioral Change. Psychological Review, 84 (2): 191-215.
  • Başar, H. (1994). Sınıf yönetimi. Ankara: Pegem Yayınları No:13.
  • Breunlin, D. C, Cimmarusti, R. A., Bryant-Edwards, T. L., ve Hetherington, J. S. (2002). Conflict resolution training as an alternative to suspension for violent behaviour. Journal of Educational Research, 95 (6): 349-358
  • Brown, J. A. ve Brown, R. C. (1996). Using technology to reduce public school violence, International Journal of Instructional Media, 23 (2): 131-135.
  • Bon, S. C., Faircloth, S. C. ve LeTendre, G. K. (2006). The school violence dilemma. Journal of Disability Policy Studies, 17 (3): 148-157.
  • Campell, M. P. (2004). The Efficacy of Anger Management Program for Middle School Students With Emotional Handicaps. Phd. Walden University.
  • Cenkseven, F. (2003). Öfke yönetimi becerileri programının ergenlerin öfke ve saldırganlık düzeylerine etkisi. Eğitim Bilimleri ve Uygulama, 2 (2): 153-167.
  • Coben, J. H., Weiss, H. B., Mulvey, E. P. ve Dearwater, S. R. (1994). A primer on school violence prevention. Journal of School Health, 64 (8): 309-313.
  • Coie, J. D., Watt, N. F., West, S. G„ Hawkins, J. Dv Asarnow, J. R„ Markman, H. J., Ramey, S. L., Shure, M. B. ve Long, B. (1993). The science of prevention: a conceptual framework and some directions for a national research program. American Psychologist, 48:1013-1022.
  • DiCanio,. M. (1993). Classroom violence, The Encyclopedia of Violence: Origins, Attitudes, Consequences. New York: Facts on File.
  • Durmuş, E. ve Gürgan, U. (2005). Lise Öğrencilerinin Şiddet ve Saldırganlık Eğilimleri. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 3(3): 253-269.
  • Dykeman, B. ( 2001). Cognitive-behavior treatment of expressed anger in adolescents with conduct disorders. Education. 121 (2): 298-300.
  • Eron, L. D. ve Huesmann, L. R. (1984).The Relation of Prosocial Behavior to the Development of Aggression and Psychopathology. Aggressive Behavior.10: 201-211.
  • Finley, L. L. (2003).Teachers' Perceptions of School Violence Issues: A Case Study. Journal of School Violence, 2 (2): 51-66.
  • Freedman, J. L., Sears, D. O. ve Carlsmith, J. M. (1989). Sosyal Psikoloji (Çeviren: Ali Dönmez). İstanbul: Ara Yayıncılık.
  • Frey, K. S., Hirschstein, M. K. ve Guzzo, B. A (2000). Second step: Preventing aggression by promoting social competence. Journal Of Emotional And Behavioral Disorders. 8 (2): 102-112.
  • Furtell, M. H. (1996). Violence in the classroom: A teacher's perspective (Ed. A.M. Hoffman). School Violence and Society, 3-19, Westport, CT: Praeger.
  • Gander, M. J. ve Gardiner H. W. (2001). Çocuk ve ergen gelişimi (Çev. Bekir Onur). 4.Baskı, Ankara: İmge Kitabevi.
  • Genç, H. (2007). Grupla öfke denetimi eğitiminin lise 9.sınıf öğrencilerinin sürekli öfke düzeylerine etkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi. Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
  • Goldstein, A. (1994). School violence (I): Aggression of toward persons and property in America's schools. The School Psychologist, (Division of School Psychology), 48 (1): 6-24.
  • Gündoğdu,R.,(2009).Yaratıcı drama temelli çatışma çözme programının ergenlerde öfke, saldırganlık ve çatışma çözme becerisine etkisi Yayınlanmamış Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
  • Güner, İ. (2007). Çatışma çözme becerilerini geliştirmeye yönelik grup rehberliğinin lise öğrencilerinin saldırganlık ve problem çözme becerileri üzerine etkisi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, İnönü Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Malatya.
  • Hawkins, J. D. ve Herrenkohl T. I. (2004). Prevention in the school years Early Prevention of Adult Antisocial Behaviour. Ed. David P. Farrington ve Jeremy W. Coid. UK: Cambridge University Pres.
  • Herrmann, D. S. ve McWhirter, J. J. (2003). Anger& aggression management in young adolescents; an experimental validation of the SCARE program. Education And Treatment of Children, 26 (3): 273-302.
  • Hoang, F. Q. (2001). Addressing school violence. FBI Law Enforcement Bulletin, 70 (8): 18-24.
  • Karaman-Kepenekçi, Y. ve Çınkır, Ş. (2003). Öğrenciler arası zorbalık. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 34: 236-253.
  • Kartal, H. ve Bilgin, A. (2007). İlköğretim öğrencilerine yönelik bir zorbalık karşıtı program uygulaması: Okulu zorbalıktan arındırma programı. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 3 (2): 207-227.
  • Kellner, M. H. ve Tutin, J. (1995). A school- based anger management program for develop-mentally and emotionally disabled high school students. Adolescence. 30 (120): 813-825.
  • Kellner, M. H. ve Bry, B. H. (1999). The effects of anger management groups in a day school for emotionally disturbed adolescents. Adolescence, 34 (136): 645-651.
  • Klonsky, M. (2002). How smaller schools prevent school ve Cviolence. Educational Leadership, 59 (5): 65-70.
  • Kopka, D. L. (1997). School Violence: A Reference Handbook. Santa Barbara, CA: ABC-CLIO.
  • Korkut, F. (2004). Okul Temelli Önleyici Rehberlik ve Psikolojik Danışma. Ankara: Anı Yayıncılık.
  • Lopez, V. A., ve Emmer, E. T. (2002). Influences of beliefs and values on male adolescents' decision to commit violent offenses. Psychology of Men & Masculinity, 3: 28-40.
  • Mayer, G. R. (2001). Antisocial behaviour: its causes and prevention withifi our schools. Education and Treatment of Children, 24 (4): 414-429.
  • MEB Mevzuat Bankası (2007). Millî Eğitim Bakanlığı Orta Öğretim Kurumları Ödül ve Disiplin Yönetmeliği. Erişim Tarihi: 25.08.2010 http://mevzuat.meb.gov.tr/html/26408_0.html.
  • Mertoğlu, M., Doğutaş, C., Cemalcılar, Z. ve Baydar, N. (2008). Şiddetin okula bağlı nedenleri ve alınabilecek önlemler stratejik önlemler konulu Ohio-İstanbul karşılaştırmalı bir araştırma. VIII. Adli Bilimler Kongresi Çocuk ve Adli Tıp Bildiri Özetleri Kitabı, 15-18 Mayıs 2008-Kocaeli, Ankara: Tubitak Yayınları, Yayın No:5847.
  • Miller, G. E. (1994). School violence miniseries impressions and implications. School Psychology Review, 23 (2): 257-261.
  • Moeller, T. G. (2001). Youth Aggression and Violence: A Psychological Approach. London: Lawrence Erlbaum Associates
  • Morganet, R. S. (2005). Yaşam Becerileri Ergenler İçin Grupla Psikolojik Danışma Uygulamaları. 1. Baskı, Çev: Sonay Güçray, Alim Kaya, Mesut Saçkes, Ankara: Pegem A Yayıncılık.
  • Morrison, G. M., Furlong, M. J., ve Morrison, R. L. (1994). School violence to school safety: reframing the issue for school psychologists. School Psychology Review, 23 (2): 236-256.
  • Namka, L. (1997). The dynamics of anger in children. 20.04.2006'da indirildi: www.for Teachers the Dynamics Anger in Children.htm.
  • Nethaber. (2007, Şubat 13). Disiplin cezası verilen iki öğrenci, öğretmenlerine silahla saldırdı. Erişim Tarihi: 18 Şubat 2007 http://www.nethaber.com/Toplum/11996/Disiplin-cezasi-ver-ilen-iki-ogrenci-ogretmenlerine-SILAHLA
  • Nethaber. (2007, Haziran 13). Öğretmenlerin suyuna kimyasal madde atan öğrenciler serbest. Erişim Tarihi: 05 Temmuz 2007 http:/ /www.nethaber.eom/Toplum/25077/Ogretmenlerin-suyuna-kimyasal-madde-atan-ogrenciler-serbest
  • Ntvmsnbc.com (2006). Okul önleri kamerayla denetlenecek. 20.04.2006'da indirildi: http://www.ntvmsnbc.com/news/366520.asp
  • Ögel, K., Tan, I. ve Eke, C. Y. (2006). Okullarda Suç ve Şiddeti Önleme Klavuzu. İstanbul, Yeniden Yayınları, No:7.
  • Öğülmüş, S. (1995). Okullarda şiddet ve vandalizm. Yayınlanmamış Araştırma Raporu, Ankara Üniversitesi, E.B.F.
  • Öğülmüş, S. (2001). Bir kişilik özelliği olarak yılmazlık. I.Ulusal Çocuk ve Suç Sempozyumu: Nedenler ve Önlemler. 29-30 Mart-Ankara.
  • Olweus, D. (1991). Bully /victim problems among school children: Basic facts and effects of a school based intervention program. In Pepler, D. & Rubin, K. (Eds), The Development and Treatment of Child Agression (pp. 411-448). Hillsdale, Nj: Erlbaum.
  • Özcebe, H., Üner, S. ve Çetik, H. (2006). Adolesanlarda şiddet davranışları. I. Şiddet ve Okul: Okul Ve Çevresinde Çocuğa Yönelik Şiddet ve Alınabilecek Tedbirler Sempozyumu. İstanbul. 28-31 Mart 2006, MEB, ÜNİCEF, Erişim Tarihi: 20.04.2006 http://iogm.meb.gov.tr/ sid-detveokul/
  • Patten, P. ve Robertson, A. S. (2001). Focus on after-school time for violence preventio., ED455975, Erişim Tarihi: 04.20.2006 www.eric.ed.gov
  • Pişkin, M. (2003). Okullarımızda yaygın bir sorun: akran zorbalığı. VlI.Ulusal PDR Kongresi, Bildiri Özetleri, s.125, Ankara: Cantekin Matbaası.
  • Pullis, M. (1994). A model for helping teachers implement clasroom-based anger intervention programs. Anger, Hostility and Aggression: Assesment, Prevention and Intervention Strategies for Youth, Ed: Michael Furlong, Douglas Smith, Brandon, Vermont: Clinical Psychology Publishing Co., Inc.
  • Rutherford JR. Robert B., Mathur S. R. ve Quinn Mary M. (1998). Promoting social communication skills through cooperative learning and direct instruction. Education and Treatment of Children. 21 (3): 354-370,
  • Sarıca A. K. (2008).Sosyal beceri programının ergenlerin saldırganlık düzeyine etkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Mersin Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Mersin.
  • Schwartz, W. (1996). An Overview of strategies to reduce school violence. ERIC/CUE Digest No: 115, ED410321, Erişim Tarihi: 04.20.2006 wWw.eric.ed.gov
  • TBMM Araştırma Komisyonu Raporu (2007). Türkiye Büyük Millet Meclisi çocuklarda ve gençlerde artan şiddet eğilimi ile okullarda meydana gelen olayların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla kurulan meclis araştırması komisyonu raporu., Ankara: Özel Eğitim Rehberlik ve Danışma Hizmetleri Genel Müdürlüğü.
  • Tekinsav-Sütçti, G. S. (2006). Ergenlerde öfke ve saldırganlığı azaltmaya yönelik bilişsel davranışçı bir müdahale programının etkililiğinin değerlendirilmesi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ege Üniversitesi, Sosyal Bilimsel Enstitüsü, Psikoloji Ana Bilim Dalı, İzmir.
  • Terzi, Ş. (2007). Okullarda yaşanan şiddeti önleyici bir yaklaşım: kendini toparlama Gücü. Aile ve Toplum, 3 (12): 73-82.
  • Tezcan, M. (1994). Eğitim Sosyolojisi. 9.Baskı, Ankara: Zirve Ofset.
  • Türnüklü, A. ve İlleez, M. (2006). Öğretmenlerin, öğrencilerin çatışmalarını çözüm strateji ve taktiklerinin sosyal oluşturmacılık perspektifinden incelenmesi. Eğitim Araştırmaları Dergisi, 6 (22):221-232.
  • Uysal, A. (2003). Şiddet karşıtı programlı eğitimin öğrencilerin çatışma çözümleri, şiddet eğilimleri ve davranışlarına yansıması. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ege Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
  • Uysal, Z. (2006). Çatışma çözme eğitim programının ortaöğretim dokuzuncu sınıf düzeyindeki öğrencilerin çatışma çözme becerilerine etkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
  • Venter, M. ve Poggenpoel, M. (2006) The Phenomenon of Aggressive Behavior of Learners in The School Situation. Phenomenom of Aggresive Behavior, 126 (2): 312-315
  • Walker, D. (1995). School violence prevention. ERIC Digest No: 94, ED379786, Erişim Tarihi: 04.20.2006 www.eric.ed.gov
  • Weir, E. (2005). Preventing Violence in Youth. Canadian Medical Association Journal, 172 (10):1291-1292.
  • Yavuzer, Y., Gündoğdu, R. ve Dikici, A. (2009).Teachers' perceptions about school violence in one Turkish city. Journal of School Violence, 8 (1): 29-41
  • Yorgun, A. (2007). The Effect of Violence Management Training on Violent Behaviors and Anger Control of Secondary School Students. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, ODTÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Yöndem, Z. D. ve Bıçak B. (2008). Öğretmen adaylarının öfke düzeyi ve öfke tarzları. Uluslar Arası İnsan Bilimleri Dergisi [Bağlantıda]. 5:2 Erişim Tarihi: 3 Ocak 2009 www.insanbil-imleri.com
  • Zindi, F. (1994). Bullying at boarding school: a Zimbabwe study. Research in Education, 51:23-32.
APA YAVUZER Y (2011). Okullarda saldırganlık/şiddet: okul ve öğretmenle ilgili risk faktörleri ve önleme stratejileri. , 43 - 61.
Chicago YAVUZER Yasemin Okullarda saldırganlık/şiddet: okul ve öğretmenle ilgili risk faktörleri ve önleme stratejileri. (2011): 43 - 61.
MLA YAVUZER Yasemin Okullarda saldırganlık/şiddet: okul ve öğretmenle ilgili risk faktörleri ve önleme stratejileri. , 2011, ss.43 - 61.
AMA YAVUZER Y Okullarda saldırganlık/şiddet: okul ve öğretmenle ilgili risk faktörleri ve önleme stratejileri. . 2011; 43 - 61.
Vancouver YAVUZER Y Okullarda saldırganlık/şiddet: okul ve öğretmenle ilgili risk faktörleri ve önleme stratejileri. . 2011; 43 - 61.
IEEE YAVUZER Y "Okullarda saldırganlık/şiddet: okul ve öğretmenle ilgili risk faktörleri ve önleme stratejileri." , ss.43 - 61, 2011.
ISNAD YAVUZER, Yasemin. "Okullarda saldırganlık/şiddet: okul ve öğretmenle ilgili risk faktörleri ve önleme stratejileri". (2011), 43-61.
APA YAVUZER Y (2011). Okullarda saldırganlık/şiddet: okul ve öğretmenle ilgili risk faktörleri ve önleme stratejileri. Milli Eğitim, 40(192), 43 - 61.
Chicago YAVUZER Yasemin Okullarda saldırganlık/şiddet: okul ve öğretmenle ilgili risk faktörleri ve önleme stratejileri. Milli Eğitim 40, no.192 (2011): 43 - 61.
MLA YAVUZER Yasemin Okullarda saldırganlık/şiddet: okul ve öğretmenle ilgili risk faktörleri ve önleme stratejileri. Milli Eğitim, vol.40, no.192, 2011, ss.43 - 61.
AMA YAVUZER Y Okullarda saldırganlık/şiddet: okul ve öğretmenle ilgili risk faktörleri ve önleme stratejileri. Milli Eğitim. 2011; 40(192): 43 - 61.
Vancouver YAVUZER Y Okullarda saldırganlık/şiddet: okul ve öğretmenle ilgili risk faktörleri ve önleme stratejileri. Milli Eğitim. 2011; 40(192): 43 - 61.
IEEE YAVUZER Y "Okullarda saldırganlık/şiddet: okul ve öğretmenle ilgili risk faktörleri ve önleme stratejileri." Milli Eğitim, 40, ss.43 - 61, 2011.
ISNAD YAVUZER, Yasemin. "Okullarda saldırganlık/şiddet: okul ve öğretmenle ilgili risk faktörleri ve önleme stratejileri". Milli Eğitim 40/192 (2011), 43-61.
Sayfa Oluşturulma Tarihi
13-05-2024 8:44

İLETİŞİM

TÜBİTAK ULAKBİM TR Dizin

Yüzüncüyıl, İşçi Blokları Mahallesi

Muhsin Yazıcıoğlu Caddesi No:51/C

06530 Çankaya / ANKARA +90 (312) 298 92 00

trdizin@tubitak.gov.tr

TÜBİTAK ULAKBİM Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi Cahit Arf Bilgi Merkezi © Tüm Hakları Saklıdır. Gizlilik Politikası Kullanım Şartları