Üniversite öğrencilerinde umutsuzluk düzeyi ile problem çözme becerileri arasındaki ilişkinin bazı değişkenler üzerinden incelenmesi

ŞAHİN, Gülçilem; OĞUZTÜRK, ÖMER; AKÇA, FIGEN

Üniversite öğrencilerinde umutsuzluk düzeyi ile problem çözme becerileri arasındaki ilişkinin bazı değişkenler üzerinden incelenmesi

Ömer OĞUZTÜRK, (Kırıkkale Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Psikiyatri Anabilim Dalı, Kırıkkale, Türkiye)

Figen AKÇA, (Aksaray Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Aksaray, Türkiye)

Gülçilem ŞAHİN (Aksaray Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Aksaray, Türkiye)

Klinik Psikiyatri Dergisi

67 12

Yıl: 2011 Cilt: 14 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 173 - 184 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Üniversite öğrencilerinde umutsuzluk düzeyi ile problem çözme becerileri arasındaki ilişkinin bazı değişkenler üzerinden incelenmesi

Öz:

Amaç: Bu çalışmanın genel amacı, üniversite öğrencilerinin öğrenim gördükleri bölüm, sınıf düzeyi ve cinsiyet değişkenleri açısından problem çözme becerileri ve umutsuzluk düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesidir. Yöntem: Çalışma, Kırıkkale Üniversitesi'nde öğrenim gören tesadüfi küme örnekleme yoluyla seçilmiş, 1. ve 4. Sınıf öğrencilerinden oluşan, 111 kız ve 96 erkek olmak üzere toplam 207 öğrenci ile yürütülmüştür. Araştırmada veri toplama amacıyla demografik bilgi formu dışında Problem Çözme Envanteri ve Beck Umutsuzluk Ölçeği kullanılmıştır. Araştırmada elde edilen verilerin analizinde, ilişkisiz örneklemler için t-testi, çoklu regresyon analizi ve pearson momentler çarpımı korelasyon tekniği kullanılmıştır Bulgular: Yapılan korelasyon analizi sonucunda, üniversite öğrencilerinin problem çözme becerileri ile umutsuzluk düzeyleri arasında anlamlı ilişkiler olduğu belirlenmiştir (r=.31, p<0,01). Problem çözme becerilerinin yordanmasına ilişkin yapılan çoklu regresyon analizi sonucunda, önce demografik değişkenlerin dahil edildiği, sonra umutsuzluk ölçeği alt boyutlarının eklendiği 2 model ortaya çıkarılmıştır. Elde edilen her iki modelin de problem çözme becerilerini anlamlı düzeyde yordadığı bulunmuştur. Değişkenler göreli önem sırasına göre tek tek ele alındığında ise, umutsuzluk ölçeği alt boyutlarından "Motivasyon Kaybı" ile demografik değişkenlerden öğrenim görülen sınıf düzeyi değişkeninin problem çözme becerisinin anlamlı yordayıcıları olduğu belirlenmiştir (β=.282, p<0,01 ve β=- .206, p<0,01). Sonuç: Sonuç olarak, 1. ve 4. sınıfta olmanın ve umutsuzluk düzeyinin problem çözme becerileri üzerinde anlamlı katkılarının olduğu söylenebilir. Bu bulgular ilgili literatür ışığında tartışılmış, sonuçlara dayalı olarak alan için önerilere yer verilmiştir.

Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları Psikoloji Davranış Bilimleri

Investigation of relationship between hopeless level and problem solving skills in the aspects of some variables

Öz:

Objective: The general purpose of this study is to examine the relation between the problem solving skills and hopelessness levels of university students in terms of the department that they study, their grade, and gender variables. Method: The study was conducted with 111 female and 96 male students, totally 207 students, who are in first and fourth grade of Kýrýkkale University and selected by random cluster sample method. As data gathering tools, Problem Solving Inventory and Beck Hopelessness Scale were used beside demographic information form, in the research. Data obtained from the research were analysed by independent-samples T-test, multiple regression analysis, and Pearson Moments Multiplier Correlation Coefficient. Results: As a result of correlation analysis, which was conducted, It was determined that, there was a reasonable relation between the problem solving skills and hopelessness levels of university students (r=.31, p<0.01). As a result of regression analysis, which was done to predict problem solving skills, two models were obtained, first one was added demographic variables and second one was added subdimensions of hopelessness scale. It was seen that, both models predicted problem solving skills in reasonable levels. It was seen that, "Motivation Loss", one of the sub-dimensions of hopelessness, and the grade, one of the demographic variables, were reasonable predictors of problem solving skills when the variables were discussed one by one (β=.282, p<0,01 ve β=-.206, p<0,01). Conclusion: It can be said that, being first or fourth grade student and hopelessness levels have reasonable contributions to problem solving skill. These findings were discussed in the light of related literature and suggestions were given for field on the basis of the results.

Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları Psikoloji Davranış Bilimleri

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Abramson LY, Metalsky GI, Alloy LB (1989) Hopelessness depression: A theory-based subtype of depression. Psychol Rev, 96: 358-372.
Ağır M (2007) Üniversite öğrencilerinin bilişsel çarpıtma düzeyleri ile problem çözme becerileri ve umutsuzluk düzeyleri arasındaki ilişki. Yayınlanmamış doktora tezi. Istanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Istanbul.
Ak M, Özmenler KN, Bozkurt A (2006) Depresyon hastalarında belirti şiddeti ve umutsuzluğun intihar davranışı üzerine etkisi. Kriz Dergisi, 14:1-8.
Batıgün AD (2005) Intihar olasılığı: Yaşamı sürdürme nedenleri, umutsuzluk ve yalnızlık açısından bir inceleme. Türk Psikiyatri Dergisi, 16: 29-39.
Bayam K, Okay T, Dilbaz N ve ark. (2002) Sivil savunma birliği çalışanlarında kaygı umusuzluk ve öğrenilmiş güçlülük düzeyleri ve post-travmatik stres bozukluğu sıklığı, Kriz Dergisi, 10: 1-9.
Beck AT, Lesker D, Trexler L (1974) The Hopelessness Scale. J Consult Clin Psychol, 42: 861-874
Beck AT, Ster RA, Kovacs M ve ark. (1985) Hopelessness and eventual suicide. A 10 year prospective study of patients hospitalized with suicidal ideation. Am J Psychiatry, 142: 559-563.
Bonner RI, Rich A (1988) Negative life stres, social problem solving self-appraisal, and hopelessness: Implications for suicide research. Cogn Ther Res, 12: 549-556.
Chang EC, D'Zurilla TJ, Mayder-Olivares A (1994) Assesing the dimensionality of optimism and pessimism using multimeasure approach. Cogn Ther Res, 18: 143-160.
Chang EC (1998) Hope, problem-solving ability and coping in a college student population: Some implications for theory and practice. J Clinic Psychol, 54: 953-962.
Çam S, Tümkaya S (2008) Kişilerarası Problem Çözme Envanteri lise öğrencileri formu'nun geçerlik ve güvenirlik çalışması. Uluslararası Insan Bilimleri Dergisi, 5: 1-17.
Çetinkale E (2006) 11. sınıf öğrencilerinin denetim odakları, problem çözme becerileri ve algılanan ana-baba tutumları arasındaki ilişkinin cinsiyet ve akademik alan değişkenleri açısından incelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
Dilbaz N ve Seber G (1993). Umutsuzluk kavramı: Depresyon ve intiharda önemi. Kriz Dergisi, 1: 134-138.
Durak A (1994) Beck Umutsuzluk Ölçeği (BUÖ) geçerlik ve güvenirlik çalışması, Türk Psikoloji Dergisi, 9: 1-11.
Dündar S (2008) Polislerin umutsuzluk düzeyi ile problem çözme becerisi arasındaki ilişkinin incelenmesi. Polis Bilimleri Dergisi, 10:77-92.
D'Zurilla TJ, Chang EC, Nottinham EJ ve ark. (1998) Social problem-solving deficits and hopelessness, depression, and suicidal risk in college students and psychiatric inpatients. J Clin Psychol, 54:1091-1107.
Gültekin A (2006) Psikolojik danışmanlık ve rehberlik öğrencilerinin problem çözme becerilerinin incelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum.
Haran S (1995) Depresyon, umutsuzluk, beğenirlik ve kendini kurgulama düzeyi ile intihar fikirleri arasındaki ilişki, Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Heppner PP, Stephen WC, Strozier AL ve ark. (1991) An investigation of coping styles and gender differences with farmers in career transition. J Couns Psychol, 38:167-174.
Heppner PP, Petersen CH (1982) The development and implications of a personal problem solving inventory. J Couns Psychol, 29: 66-75.
Konukbay D (2005) Engelli çocuk ebeveynlerinin umutsuzluk düzeyleri ve problem çözme becerileri arasındaki ilişki. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Gülhane Askeri Tıp Akademisi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Linehan MM, Camper P, Chiles JA ve ark. (1987) Interpersonal problem-solving and parasuicide. Cogn Ther Res. 11: 1-12.
Marx EM ve Schulze CC (1991) Interpersonal problem solving in depressed students. J Clin Psychol, 47: 361-367.
McAuliffe C, Corcoran P, Keeley HS ve ark. (2003) Risk of suicide ideation associated with problem-solving ability and attitudes toward suicidal behavior in university students. Crisis. 24: 160-167.
Nezu AM (1987) A problem solving formulation of depression: A literature review and proposal of a pluralistic model. Clin Psychol Rev, 7: 121-144.
Oğuzkan T (1986) Boğaziçi üniversite öğrencilerinin sorunları üzerinde bir anket uygulaması. Boğaziçi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 12: 36-44.
Ottekin N (2009) Ailelerinden ayrı olarak öğrenim görmekte olan üniversite öğrencilerinin benlik saygısı ve umutsuzluk düzeylerinin incelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
Poch FV, Villar E, Caparros B ve ark. (2004). Feelings of hopelessness in a Spanish university population. Soc Psychiatry Epidemiol, 39: 326-334.
Polat RH (2008). Sınıf öğretmenliği öğrencilerinin bazı sosyodemografik özellikleri ve düşünme ihtiyacına göre problem çözme becerilerinin incelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
Schotte DE, Clum GA (1982a) Suicide ideation in a college population: A test of a model. J Consult Clin Psychol, 50: 690- 696.
Schotte DE, Clum GA (1982b) Problem-solving skills in suicidal psychiatric patients. J Consult Clin Psychol, 55:49-54.
Schotte DE, Cools J, Payvar S (1990) Problem-solving deficits in suicidal patients: Trait vulnerability or state phenomenon? J Consult Clin Psychol, 58: 562-564.
Senemoglu N (2004) Gelişim, öğrenme ve öğretim. Ankara, Gazi Kitabevi
Snyder CR, Haris C, Anderson JR ve ark. (1991) The will and the ways: Development and validation of an individual-differences measure of hope. J Pers Soc Psychol, 60: 570-585.
Şahin N, Şahin NH, Heppner PP (1993) Psychometric propoties of the Problem Solving Inventory in a group of Turkish university students. Cogn Ther Res, 17: 379-396.
Tavlı BS (2007) 6 yaş grubu anasınıfı öğrencilerinin problem çözme becerilerinin karşılaştırmalı olarak incelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Abant Izzet Baysal Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bolu.
Tümkaya S (2005) Ailesi yanında ve yetiştirme yurdunda kalan ergenlerin umutsuzluk düzeylerinin karşılaştırılması. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 3: 445-459.
William and Flora Hewlett Foundation (1989 April). Developmental differences in social problem solving and their implications for adjustment. Palo Alto, California.
Yıldırım S (2007) Anaokulu öğretmenlerinde tükenmişlik düzeyi ve umutsuzluk düzeyi arasındaki ilişki. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Yeditepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Istanbul.

APA	OĞUZTÜRK Ö, AKÇA F, ŞAHİN G (2011). Üniversite öğrencilerinde umutsuzluk düzeyi ile problem çözme becerileri arasındaki ilişkinin bazı değişkenler üzerinden incelenmesi. , 173 - 184.
Chicago	OĞUZTÜRK ÖMER,AKÇA FIGEN,ŞAHİN Gülçilem Üniversite öğrencilerinde umutsuzluk düzeyi ile problem çözme becerileri arasındaki ilişkinin bazı değişkenler üzerinden incelenmesi. (2011): 173 - 184.
MLA	OĞUZTÜRK ÖMER,AKÇA FIGEN,ŞAHİN Gülçilem Üniversite öğrencilerinde umutsuzluk düzeyi ile problem çözme becerileri arasındaki ilişkinin bazı değişkenler üzerinden incelenmesi. , 2011, ss.173 - 184.
AMA	OĞUZTÜRK Ö,AKÇA F,ŞAHİN G Üniversite öğrencilerinde umutsuzluk düzeyi ile problem çözme becerileri arasındaki ilişkinin bazı değişkenler üzerinden incelenmesi. . 2011; 173 - 184.
Vancouver	OĞUZTÜRK Ö,AKÇA F,ŞAHİN G Üniversite öğrencilerinde umutsuzluk düzeyi ile problem çözme becerileri arasındaki ilişkinin bazı değişkenler üzerinden incelenmesi. . 2011; 173 - 184.
IEEE	OĞUZTÜRK Ö,AKÇA F,ŞAHİN G "Üniversite öğrencilerinde umutsuzluk düzeyi ile problem çözme becerileri arasındaki ilişkinin bazı değişkenler üzerinden incelenmesi." , ss.173 - 184, 2011.
ISNAD	OĞUZTÜRK, ÖMER vd. "Üniversite öğrencilerinde umutsuzluk düzeyi ile problem çözme becerileri arasındaki ilişkinin bazı değişkenler üzerinden incelenmesi". (2011), 173-184.

APA	OĞUZTÜRK Ö, AKÇA F, ŞAHİN G (2011). Üniversite öğrencilerinde umutsuzluk düzeyi ile problem çözme becerileri arasındaki ilişkinin bazı değişkenler üzerinden incelenmesi. Klinik Psikiyatri Dergisi, 14(3), 173 - 184.
Chicago	OĞUZTÜRK ÖMER,AKÇA FIGEN,ŞAHİN Gülçilem Üniversite öğrencilerinde umutsuzluk düzeyi ile problem çözme becerileri arasındaki ilişkinin bazı değişkenler üzerinden incelenmesi. Klinik Psikiyatri Dergisi 14, no.3 (2011): 173 - 184.
MLA	OĞUZTÜRK ÖMER,AKÇA FIGEN,ŞAHİN Gülçilem Üniversite öğrencilerinde umutsuzluk düzeyi ile problem çözme becerileri arasındaki ilişkinin bazı değişkenler üzerinden incelenmesi. Klinik Psikiyatri Dergisi, vol.14, no.3, 2011, ss.173 - 184.
AMA	OĞUZTÜRK Ö,AKÇA F,ŞAHİN G Üniversite öğrencilerinde umutsuzluk düzeyi ile problem çözme becerileri arasındaki ilişkinin bazı değişkenler üzerinden incelenmesi. Klinik Psikiyatri Dergisi. 2011; 14(3): 173 - 184.
Vancouver	OĞUZTÜRK Ö,AKÇA F,ŞAHİN G Üniversite öğrencilerinde umutsuzluk düzeyi ile problem çözme becerileri arasındaki ilişkinin bazı değişkenler üzerinden incelenmesi. Klinik Psikiyatri Dergisi. 2011; 14(3): 173 - 184.
IEEE	OĞUZTÜRK Ö,AKÇA F,ŞAHİN G "Üniversite öğrencilerinde umutsuzluk düzeyi ile problem çözme becerileri arasındaki ilişkinin bazı değişkenler üzerinden incelenmesi." Klinik Psikiyatri Dergisi, 14, ss.173 - 184, 2011.
ISNAD	OĞUZTÜRK, ÖMER vd. "Üniversite öğrencilerinde umutsuzluk düzeyi ile problem çözme becerileri arasındaki ilişkinin bazı değişkenler üzerinden incelenmesi". Klinik Psikiyatri Dergisi 14/3 (2011), 173-184.