Elit sporcularda beslenme destek ürünü kullanımı ve bilincinin degerlendirilmesi

YARAR, Hakan; GÖKDEMİR, Kadir; ÖZDEMİR, Günay

Elit sporcularda beslenme destek ürünü kullanımı ve bilincinin degerlendirilmesi

Hakan YARAR, (Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Beden Eğitimi ve Spor Yüksek Okulu, Bolu, Türkiye)

Kadir GÖKDEMİR, (Gazi Üniversitesi, Beden Eğitimi ve Spor Yüksek Okulu, Ankara, Türkiye)

Günay ÖZDEMİR (Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara, Türkiye)

Atatürk Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi

122 39

Yıl: 2011 Cilt: 13 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 1 - 11 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Elit sporcularda beslenme destek ürünü kullanımı ve bilincinin degerlendirilmesi

Öz:

Bu çalışmada, özellikle son yıllarda kullanımı giderek artan beslenme destek ürünlerinin, profesyonel düzeydeki elit sporcularda kullanımı araştırılmıştır. Farklı branşlardaki elit sporcuların hangi beslenme destek ürünlerini kullandıkları, kullanım sıklığı, kullanım amaçları ve bilinç düzeyleri belirlenmeye çalışılmıştır. Araştırma: Basketbol, Voleybol, Futbol, Hentbol, Atletizm, Eskrim, Halter, Tenis, Tekvando, Güreş, Judo, Yüzme, Boks, Jimnastik, Badminton, Pentatlon, Kayak ve Okçuluk olmak üzere 18 farklı olimpik branşta rastgele seçilen elit düzey 334 sporcuya uygulanmıştır. Konu Uzmanı tarafından hazırlanan anket aracılığıyla toplanan verilere, yüzde frekans istatistikleri ve ki kare analizleri yapılmıştır. Sonuç olarak; Farklı branşlarda elit seviyedeki üst düzey sporcuların, büyük bir bölümünün beslenme destek ürünü kullandığı belirlenmiştir. Sporcular tarafından 40’ın üzerinde farklı beslenme destek maddesi kullanılırken, en çok tercih edilen ürünler ise; Protein tozları ve aminoasitlerdir. Sporculara beslenme destek ürünü kullanım amaçları sorulduğunda: ilk üç sırayı, performansı artırmak, kas kütlesini artırmak ve zindelik almıştır. Sporcuların büyük çoğunluğu akademik düzeyde eğitim görmüş, milli sporcu olmalarına rağmen, beslenme destek ürünü kullanımı hakkında yeterli bilgiye sahip olmadıkları söylenebilir. Ayrıca besin destek ürünü seçiminde büyük ölçüde antrenörlerin etkisi olduğu, sporcuların kişisel ihtiyaçlarına uygun ürün seçiminin olmadığı da belirlenmiştir. Özellikle bu konuda sporcuları ve spor adamlarını bilgilendiren eğitim çalışmalarına gerek olduğu ifade edilebilir.

Anahtar Kelime:

Konular: Biyoloji

Evaluation of the use of dietary supplements and the level of awareness of elite athletes

Öz:

In this study, especially in recent years, the matter of an increase of dietary supplements, using in profesional-level elite athletes has been investigated. It is aimed to find out what dietary supplemets they use, why they apply to use of those supplements, how frequent they are used , and the level of their awareness.The study covers 18 branches all in all such as Basketball, Volleyball, Football, Handball, Track and Field, Fencing, Weightlifting, Tennis, Wrestling, Taekwondo, Judo, Swimming, Boxing, Gymnastics, Badminton, Pentathlon, Skiing, Archery, were randomly selected for the 334 elite athletes, of which the required data for the study were gathered by means of survey methods and chi square analysis was done on the frequency. As a result, from various branches of large amount of senior elite level athletes used dietary supplements. Substance used by athletes from over 40 different dietary supplements. The most preferred products were, protein powders and amino acids. Athletes used nutritional supports for the purposes of the first three places, improve performance, increase muscle mass and wellness. The vast majority of athletes trained in academic level, even though they are national athletes, it could be stated that they do not have enough information about the use of the dietary supplements. Besides, it was reached such a conclusion that the selection of which supplemet should be used for the athletes depended on merely the choice of the trainer and whether it would be beneficial was not considered professionally. It could also be suggested that the work of education is particularly necessary to make the athletes aware of the benefits and harms of the supplements..

Anahtar Kelime:

Konular: Biyoloji

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

1. Ersoy G. Hasbay A., Sporcu Beslenmesi, Ankara, Klasmat Matbaacılık, 2000.
2. Pehlivan A., Sporda Beslenme, İstanbul, Yaylacık Matbaası, 2005.
3. Ersoy G., Egzersiz ve Spor Yapanlar için Beslenme, 3.Baskı Ankara, Nobel Yayın Dağıtım, 2004.
4. Zorba E., Herkes İçin Spor ve Fiziksel Uygunluk. G.S.G.M.Eğitim Dairesi, Ankara, 1999.
5. Ersoy G. Alper R. Kargül A., Yüzücü Beslenmesi. Yüzme Atlama ve Su Topu Federasyonu Yayını, 1987.
6. Süel E. Şahin İ. Karakaya M.A. Savucu Y., Elit Seviyedeki Basketbolcuların Beslenme Bilgi ve Alışkanlıkları. Fırat Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 2006: 20 (4): 271 - 275
7. Kurdak S.S., Sporda Doping ve İlaç Kullanımı. Ankara, Bağırgan Yayımevi, 1996
8. Tian H.H. Ong W.S. Tan C.L., “Nutritional Supplement Use Among University Athletes in Singapore”, Singapore Med J., 2009; 50 (2): 165-172
9. Nutrition Business Journal.2009 (20.02.2010). http://nutritionbusinessjournal.com/supplements/we b-seminars/nutrition-industry-overview-webinar/
10. Özdemir G., Dumlupınar Üniversitesi Beden Eğitimi Ve Spor Yüksekokulunda Okuyan ve Aktif Spor Yapan Öğrencilerin Beslenme Alışkanlıklarının Tespiti ve Değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi, Kütahya, Dumlupınar Üniversitesi; 2002
11. Ünsal G.N. Özdemir G. Ersoy G., “The Assessment of the Consumer Awareness in Nutritional Support Products Usage” Fırat Üniversitesi Sağlık Bilimleri Tıp Dergisi, 2010: 24 (2): 81 – 88 http://www.fusabil.org
12. Kurdak S.S., Sporda Doping ve İlaç Kullanımı. Sporsal Kuram Dizisi 7, Ankara, Birinci Baskı, 1996.
13. Karahan, M. L., “Karnitin Alımının 1500 m Koşu Performansı ve Kan Laktat Seviyesine Etkisi”, Ankara: G.Ü. Sağlık Bilimleri Enstitüsü Doktora Tezi, 2002
14. Göral, K. Saygın Ö. Karacabey K: “Amatör ve profesyonel futbolcuların beslenme bilgi düzeylerinin İncelenmesi’’. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi [Bağlantıda]. (2010). 7:1. Erişim: http://www.insanbilimleri.com
15. Hasbay A. Ersoy G.,“Farklı Spor Dallarındaki Elit Düzey Sporcuların Besinsel Ergojenik Yardımcı Kullanım Durumlarının Değerlendirilmesi”. 7. Uluslararası Spor Bilimleri Kongresi Seminer Kitabı, Antalya: Spor Bilimleri Derneği, 27-29 Ekim 2001, s. 168
16. Çetin E. Dölek E.B.Orhan Ö.,Gazi Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Yüksek Okulu Öğrencilerinin Ergojenik Yardımcılar, Doping ve Sağlık Hakkındaki Bilgi ve Alışkanlıklarının Belirlenmesi. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 2008, 6 (3) 129-132
17.Arslan F.N.,Profesyonel Futbolcuların Beslenme Bilgi ve Alışkanlıkları. Yüksek Lisans Tezi. Ankara.Gazi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü ;1995.
18. Yıldıran İ. Bayraktar I., “Antrenörlerin Beslenme Bilgi ve Alışkanlıkları”, Atletizm Bilim ve Teknoloji Dergisi. 2000:40, 21-38.
19. Ersoy G., Egzersiz ve Spor Performansı İçin Beslenme. Ankara: Sistem Ofset; 2010
20. Walji H., Vitaminler. 4.Baskı. Ankara: Pelin Ofset; 2005
21. Baron K., Sporcuların Optimal Beslenmesi. Ömeroğlu,S. (çev), Ankara, Bağırgan Yayımevi, 2002.
22. Ersoy G . Besinsel Ergojenik Yardım. 2.Baskı. Ankara: 2006
23. Ersoy G., Çocuk ve Genç Sporcular İçin Beslenme. Ankara: Ata ofset Matbaacılık; 2007
24. Güneş Z., Spor ve Beslenme. 2.Basım. Ankara: Star ofset; 2000
25. Ersoy G., Beslenme ile İlgili Ergojenik Yardımcılar. Spor ve Tıp. 1993; 1 (4), 12-15.
26. Konopka P., Spor Beslenmesi. Harputluoğlu H. Çev: Ankara: Bağırgan Yayımevi. S: 92-209, 2000 çev:
27. Peker S: Sporda Beslenme. 3.Cilt. Gen Matbaacılık ve Reklamcılık. S: 37-39, Ankara, 1996

APA	YARAR H, GÖKDEMİR K, ÖZDEMİR G (2011). Elit sporcularda beslenme destek ürünü kullanımı ve bilincinin degerlendirilmesi. , 1 - 11.
Chicago	YARAR Hakan,GÖKDEMİR Kadir,ÖZDEMİR Günay Elit sporcularda beslenme destek ürünü kullanımı ve bilincinin degerlendirilmesi. (2011): 1 - 11.
MLA	YARAR Hakan,GÖKDEMİR Kadir,ÖZDEMİR Günay Elit sporcularda beslenme destek ürünü kullanımı ve bilincinin degerlendirilmesi. , 2011, ss.1 - 11.
AMA	YARAR H,GÖKDEMİR K,ÖZDEMİR G Elit sporcularda beslenme destek ürünü kullanımı ve bilincinin degerlendirilmesi. . 2011; 1 - 11.
Vancouver	YARAR H,GÖKDEMİR K,ÖZDEMİR G Elit sporcularda beslenme destek ürünü kullanımı ve bilincinin degerlendirilmesi. . 2011; 1 - 11.
IEEE	YARAR H,GÖKDEMİR K,ÖZDEMİR G "Elit sporcularda beslenme destek ürünü kullanımı ve bilincinin degerlendirilmesi." , ss.1 - 11, 2011.
ISNAD	YARAR, Hakan vd. "Elit sporcularda beslenme destek ürünü kullanımı ve bilincinin degerlendirilmesi". (2011), 1-11.

APA	YARAR H, GÖKDEMİR K, ÖZDEMİR G (2011). Elit sporcularda beslenme destek ürünü kullanımı ve bilincinin degerlendirilmesi. Atatürk Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 13(3), 1 - 11.
Chicago	YARAR Hakan,GÖKDEMİR Kadir,ÖZDEMİR Günay Elit sporcularda beslenme destek ürünü kullanımı ve bilincinin degerlendirilmesi. Atatürk Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi 13, no.3 (2011): 1 - 11.
MLA	YARAR Hakan,GÖKDEMİR Kadir,ÖZDEMİR Günay Elit sporcularda beslenme destek ürünü kullanımı ve bilincinin degerlendirilmesi. Atatürk Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, vol.13, no.3, 2011, ss.1 - 11.
AMA	YARAR H,GÖKDEMİR K,ÖZDEMİR G Elit sporcularda beslenme destek ürünü kullanımı ve bilincinin degerlendirilmesi. Atatürk Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi. 2011; 13(3): 1 - 11.
Vancouver	YARAR H,GÖKDEMİR K,ÖZDEMİR G Elit sporcularda beslenme destek ürünü kullanımı ve bilincinin degerlendirilmesi. Atatürk Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi. 2011; 13(3): 1 - 11.
IEEE	YARAR H,GÖKDEMİR K,ÖZDEMİR G "Elit sporcularda beslenme destek ürünü kullanımı ve bilincinin degerlendirilmesi." Atatürk Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 13, ss.1 - 11, 2011.
ISNAD	YARAR, Hakan vd. "Elit sporcularda beslenme destek ürünü kullanımı ve bilincinin degerlendirilmesi". Atatürk Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi 13/3 (2011), 1-11.