Yıl: 2011 Cilt: 53 Sayı: 4 Sayfa Aralığı: 248 - 253 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Kanserli hasta yakınlarında depresyon ve yaşam kalitesini etkileyen faktörler

Öz:
Bu kesitsel analitik araştırma, kanserli hasta yakınlarında depresyon ve yaşam kalitesini etkileyen faktörleri saptamak amacı ile yapılmıştır. Araştırmanın örneklem grubunu Selçuk Üniversitesi Meram Tıp Fakültesi Tıbbi Onkoloji Bilim Dalında tedavi gören 110 kanserli hasta yakını oluşturmuştur. Yaşam kalitesini ölçmek için WHOQOL-Bref yaşam kalitesi skalası kullanılmıştır. Depresyon durumu Beck depresyon ölçeği ile değerlendirilmiştir. Görüşülen kişilerin %53.6’sı erkek, %46.4’ü kadın, %86.4’ü evli, %55.5’i ilkokul eğitimli, yaş ortalamaları 47.3±13.5 yıl ve %44.5’i kanser hastalarının çocukları idi. Beck depresyon ölçeği ortalaması 8.0±7.7 idi. Beck depresyon ölçeği sonuçlarına göre sırasıyla %65.5’i normal, %24.5’i hafif, %7.3’ü orta, %2.7’si şiddetli derecede depresyonda idi. Kanserli hasta yakınlarının cinsiyeti, mesleği, eğitimi ve medeni durumu depresyonu etkilememişti (p>0.05). Yaşam kalitesi skorları ile depresyon durumunu karşılaştırdığımızda psikolojik sağlık (p=0.000), genel sağlık ve yaşamdan memnuniyet (p=0.002), genel sağlık ve yaşam kalitesi (p=0.008), fiziksel sağlık (p=0.001) ve çevre alanı (p=0.025) skorlarında, depresyonu olanlarla olmayanlar arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılık varken, sosyal ilişkiler alanında (p=0.089) depresyon olanlarda olmayanlara göre istatistiksel olarak önemli bir farklılık saptanmadı. Kanser hem hastalar, hem de hasta yakınları için önemli bir sağlık sorunudur. Kaçınılmaz olarak hasta yakınları kanserli hastalardan psikolojik olarak etkilenecektir. Bu kişilerde anksiyete ve depresyon büyük sorunlar olup, hekim ve sağlık personelinin bu problemleri çözmek için empati ile yaklaşımı gereklidir.
Anahtar Kelime:

Konular: Tıbbi İnformatik Halk ve Çevre Sağlığı Temel Sağlık Hizmetleri Sağlık Bilimleri ve Hizmetleri Sosyoloji Psikoloji Psikiyatri Davranış Bilimleri

Depression status and the factors affecting the quality of life in the relatives of the patients with cancer

Öz:
This cross-sectional, analytic study was conducted to investigate the depression and factors affecting the quality of life in the relatives of the patients with cancer. The sample of the study consisted of 110 relatives of the cancer patients who were treated at the Department of Medical Oncology of Meram Medical Faculty of Selçuk University. WHOQOL-Bref’s scale of quality of life was used to measure the patients’ quality of life. Depression status was evaluated with Beck depression inventory. Of the interviewers, 53.6% were male, 46.4% female, 86.4% married, 55.5% primary school educated, and the mean age was 47.3±13.5 years and 44.5% were the offsprings of the cancer patients. The mean value of Beck depresyon inventory was 8.0±7.7. According to the values of the inventory, 65.5% were normal, 24.5% mildly, 7.3% moderately and 2.7% severely depressed. The gender, occupation, education and marital status of the relatives of the cancer patients did not affect the depression status (p>0.05). When we compared the quality of life scores and depression status, there were significant differences in psychological health (p=0.000), perception of overall health and the satisfaction from life (p=0.002), general health and the quality of life (p=0.008), physical health (p=0.001) and environmental area (p=0.025) while there was no statistically significant difference in social relationships (p=0.089) between the cases with and without depression. Cancer is an important health problem for both the cancer patients and their relatives. The relatives of cancer patients would inevitably be affected by the cancer patients psychologically. Anxiety and depression are the major concerns in these cases, and empathic approach of physicians and health care personnel is necessary to cope with these problems.
Anahtar Kelime:

Konular: Tıbbi İnformatik Halk ve Çevre Sağlığı Temel Sağlık Hizmetleri Sağlık Bilimleri ve Hizmetleri Sosyoloji Psikoloji Psikiyatri Davranış Bilimleri
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • 1. Babaoğlu E, Öz F. Terminal dönem kanser hastasına bakım veren eşlerin duygusal ve sosyal sorunları arasındaki ilişki. Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi 2003; 5: 24-33.
  • 2. Türkiye Sağlık İstatistikleri Yıllığı 2006. http://www.ttb. org.tr/kutuphane/istatistik2006.pdf (Son erişim tarihi: 15.01.2011).
  • 3. McMillan SC, Small BJ, Weitzner M, et al. Impact of coping skills intervention with family caregivers of hospice patients with cancer: a randomized clinical trial. Cancer 2006; 106: 214-222.
  • 4. Pitceathly C, Maguire P. The psychological impact of cancer on patients’ partners and other key relatives: a review. Eur J Cancer 2003; 39: 1517-1524.
  • 5. Öz F. Hastalık yaşantısında belirsizlik. Türk Psikiyatri Dergisi 2001; 12: 61-68.
  • 6. Fallowfield L. Helping the relatives of patients with cancer. Eur J Cancer 1995; 31A: 1731-1732.
  • 7. Cella DF. Quality of life: concepts and definition. J Pain Symptom Manage 1996; 9: 186-192.
  • 8. Ganz PA. Quality of life and the patient with cancer. Individual and policy implications. Cancer 1994; 74 (4 Suppl): 1445-1452.
  • 9. Louise A. An investigation of the relationship between patients’ preferred role in care and quality of life in a group of chronically ill patients. Nursing Research Abstract 1992; 14: 43.
  • 10. Mor V, Allen S, Malin M. The psychosocial impact of cancer an older versus younger patients and their families. Cancer 1994; 74 (7 Suppl): 2118-2127.
  • 11. Özkan S, Alçalar N. Meme kanserinin cerrahi tedavisine psikolojik tepkiler. Meme Sağlığı Dergisi 2009; 5: 60-64.
  • 12. Ozyilkan O, Karaağaoğlu E, Topeli A, et al. A questionnaire for the assessment of quality of life in cancer patients in Turkey. Mater Med Pol 1995; 27: 153-156.
  • 13. Hisli N. Beck depresyon envanterinin üniversite öğrencileri için geçerliği ve güvenirliği. Türk Psikoloji Dergisi 1989; 7: 3-13.
  • 14. Bostanci M, Ozdel O, Oguzhanoglu NK, et al. Depressive symptomatology among university students in Denizli, Turkey: prevalence and sociodemographic correlates. Croat Med J 2005; 46: 96-100.
  • 15. Eser S, Saatli G, Eser E, Baydur H, Fidaner C. Yaşlılar için Dünya Sağlık Örgütü Yaşam Kalitesi Modülü WHOQOLOLD: Türkiye alan çalışması Türkçe sürüm geçerlilik ve güvenilirlik sonuçları. Türk Psikiyatri Dergisi 2010; 21: 37-48.
  • 16. Johansen VA, Wahl AK, Eilertsen DE, Weisaeth L, Hanestad BR. The predictive value of post-traumatic stress disorder symptoms for quality of life: a longitudinal study of physically injured victims of nondomestic violence. Health Qual Life Outcomes 2007; 5: 26-37.
  • 17. WHOQOL. What quality of life? The WHOQOL Group. World Health Organization Quality of Life Assessment. World Health Forum 1996; 17: 354-356.
  • 18. Grbich C, Parker D, Maddocks I. The emotions and coping strategies of caregivers of family members with a terminal cancer. J Palliat Care 2001; 17: 30-36.
  • 19. Stuifbergen AK. The impact of chronic illness on families. Fam Community Health 1987; 9: 43-51.
  • 20. Northouse LL,Dorris G, Charron-Moore C. Factors affecting couples' adjustment to recurrent breast cancer. Soc Sci Med 1995; 41: 69-76.
  • 21. Kızılcı S. Kemoterapi alan kanserli hastalar ve yakınlarının yaşam kalitesini etkileyen faktörler. C. Ü. Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 1999; 3: 19-26.
  • 22. Given CW, Given BA, Stommel M. The impact of age, treatment, and symptoms on the physical and mental health of cancer patients. A longitudinal perspective. Cancer 1994; 74 (7 Suppl): 2128-2138.
  • 23. Williams AM. Caregivers of persons with stroke: their physical and emotional well-being. Qual Life Res 1993; 2: 213-220.
  • 24. Sönmez Y, Söylemez D, Sur H. Kanser tedavisi gören hastaların yakınlarının depresyon durumlarının değerlendirilmesi. Modern Hastane Yönetimi Dergisi 2004; 8: 1-17.
APA ÇİVİ S, Kutlu R, Çelik H (2011). Kanserli hasta yakınlarında depresyon ve yaşam kalitesini etkileyen faktörler. , 248 - 253.
Chicago ÇİVİ Selma,Kutlu Ruhusen,Çelik Hasan Hüseyin Kanserli hasta yakınlarında depresyon ve yaşam kalitesini etkileyen faktörler. (2011): 248 - 253.
MLA ÇİVİ Selma,Kutlu Ruhusen,Çelik Hasan Hüseyin Kanserli hasta yakınlarında depresyon ve yaşam kalitesini etkileyen faktörler. , 2011, ss.248 - 253.
AMA ÇİVİ S,Kutlu R,Çelik H Kanserli hasta yakınlarında depresyon ve yaşam kalitesini etkileyen faktörler. . 2011; 248 - 253.
Vancouver ÇİVİ S,Kutlu R,Çelik H Kanserli hasta yakınlarında depresyon ve yaşam kalitesini etkileyen faktörler. . 2011; 248 - 253.
IEEE ÇİVİ S,Kutlu R,Çelik H "Kanserli hasta yakınlarında depresyon ve yaşam kalitesini etkileyen faktörler." , ss.248 - 253, 2011.
ISNAD ÇİVİ, Selma vd. "Kanserli hasta yakınlarında depresyon ve yaşam kalitesini etkileyen faktörler". (2011), 248-253.
APA ÇİVİ S, Kutlu R, Çelik H (2011). Kanserli hasta yakınlarında depresyon ve yaşam kalitesini etkileyen faktörler. Gülhane Tıp Dergisi, 53(4), 248 - 253.
Chicago ÇİVİ Selma,Kutlu Ruhusen,Çelik Hasan Hüseyin Kanserli hasta yakınlarında depresyon ve yaşam kalitesini etkileyen faktörler. Gülhane Tıp Dergisi 53, no.4 (2011): 248 - 253.
MLA ÇİVİ Selma,Kutlu Ruhusen,Çelik Hasan Hüseyin Kanserli hasta yakınlarında depresyon ve yaşam kalitesini etkileyen faktörler. Gülhane Tıp Dergisi, vol.53, no.4, 2011, ss.248 - 253.
AMA ÇİVİ S,Kutlu R,Çelik H Kanserli hasta yakınlarında depresyon ve yaşam kalitesini etkileyen faktörler. Gülhane Tıp Dergisi. 2011; 53(4): 248 - 253.
Vancouver ÇİVİ S,Kutlu R,Çelik H Kanserli hasta yakınlarında depresyon ve yaşam kalitesini etkileyen faktörler. Gülhane Tıp Dergisi. 2011; 53(4): 248 - 253.
IEEE ÇİVİ S,Kutlu R,Çelik H "Kanserli hasta yakınlarında depresyon ve yaşam kalitesini etkileyen faktörler." Gülhane Tıp Dergisi, 53, ss.248 - 253, 2011.
ISNAD ÇİVİ, Selma vd. "Kanserli hasta yakınlarında depresyon ve yaşam kalitesini etkileyen faktörler". Gülhane Tıp Dergisi 53/4 (2011), 248-253.