Beşeri sermaye ile iktisadi büyüme arasındaki ilişkinin ampirik analizi

YAYLALI, Muammer; LEBE, Fuat

Beşeri sermaye ile iktisadi büyüme arasındaki ilişkinin ampirik analizi

Muammer YAYLALI, (Atatürk Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, İktisat Bölümü, Erzurum, Türkiye)

Fuat LEBE (Bozok Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, İktisat Bölümü, Yozgat, Türkiye)

Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi

18 0

Yıl: 2011 Cilt: 0 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 23 - 51 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Beşeri sermaye ile iktisadi büyüme arasındaki ilişkinin ampirik analizi

Öz:

1980’lere kadar iktisat literatüründeki hâkimiyetini sürdüren neoklasik iktisat teorisinin ağırlıklı olarak iktisadi büyümenin nicelik yönüne önem verdiği görülmektedir. Ancak, 20. yüzyılın sonlarına doğru beşeri sermayenin ekonomik gelişmeyle olan ilişkisi tartışılmaya başlanmıştır. İktisadi büyümenin kaynağı sadece fiziksel sermaye yatırımları değildir. Fiziksel sermaye yatırımları iktisadi büyüme veya kalkınma için zorunlu olmakla birlikte tek başına yeterli değildir. İktisadi büyüme, birçok faktör tarafından farklı derecelerde etkilenen karmaşık bir süreçtir. Bu süreçte çok önemli bir yere sahip olan faktörlerden biri beşeri sermayedir. Beşeri sermayenin en önemli bileşenlerinden biri de eğitimdir. Bu anlamda, hazırlanan çalışmada, Türkiye’de iktisadi büyüme ile eğitim arasındaki ilişki araştırılmıştır. Bu amaçla, araştırmada 1938–2007 dönemini kapsayan yıllık veriler kullanılarak Eşbütünleşme ve VAR yöntemleri ile analiz yapılmıştır. Analiz sonucunda, beşeri sermayenin önemli bileşenlerinden olan eğitim ile iktisadi büyüme arasında uzun dönemli bir ilişki tespit edilmiştir. Granger nedensellik testine göre, söz konusu değişkenler arasında çift yönlü nedensellik olmakla birlikte, genel olarak tek yönlü nedensellik olduğu söylenebilir. Teorik ve ampirik analiz sonucunda, süreç gerektiren bir yatırım olan beşeri sermayenin zamanla iktisadi büyümedeki değişime daha fazla katkıda bulunduğu ortaya konmuştur.

Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

ACAR, Y., İktisadi Büyüme ve Büyüme Modelleri, Uludağ Üniversitesi Güçlendirme Vakfı Yayını, No.67, Bursa, 2002.
ARROW, K., “The Economic Implications of Learning by Doing”, Review of Economic Studies, 29, 1962, pp.155-173.
ARTAN, S. ve M. Berber, “Kamu Kesimi Büyüklüğü ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Çoklu Ko-İntegrasyon Analizi”, C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt:5, Sayı:2, 2004, ss.13-30.
AY, A.ve P. Yardımcı, “Türkiye’de Beşeri Sermaye Birikimine Dayalı Ak Tipi İçsel Ekonomik Büyümenin Var Modeli ile Analizi (1950-2000)”, Maliye Dergisi, Sayı:155, Temmuz-Aralık, 2008, ss.39-54.
BABINI, A.M.E. de, “Convergence and Divergence of Education Systems in Today’s World”, Vol:21, No:3, 1991, pp.330-339.
BARRO, R.J., “Economic Growth in a Cross Section of Countries”, Quarterly Journal of Economics, Vol:106, No:2, 1991, pp.407-444.
BARRO, R.J., “Recent Research on Economic Growth”, NBER Reporter, 1994, pp.6-11.
BARRO, R.J., “Human Capital and Growth in Cross-Country Regressions”, Harvard University Press, Manuscript, October, 1998, pp.1-46.
BARRO, R.J. and J.W. Lee, “International Comparisons of Educational Attainment”, NBER Working Paper Series, No:4349, 1993, pp.1-31.
BARRO, R.J. and J.W. Lee, “International Data on Educational Attainment Updates and Implications”, Oxford Economic Papers, July, Vol:53, No:3, 2001, pp.541-563.
BECKER, G.S., “A Theory of Social Interactions”, The Journal of Political Economy, Vol:82, No:6, 1974, pp.1063-1093.
BECKER, G.S., “Human Capital, Effort, and the Sexual Division of Labor”, Journal of Labor Economics, Vol:3, No:1, Part 2: Trends in Women’s Work, Education, and Family Building, 1985, pp.33-58.
BECKER, G.S., “Human Capital and the Rise and the Fall of Families”, The Journal of Political Economy, Vol:4, No:3, Part 2: The Family and the Distribution of Economics Rewards, 1986, pp.1-39.
BECKER, G.S. and N. Tomes, “Child Endowments, and the Quantity and Quality of Children”, NBER Working Papers, Paper No:123, 1976.
BECKER, G.S., K.M. Murphy and R. Tamura, “Human Capital, Fertility Economic Growth”, The Journal of Political Economy, Vol:98, No:5, Part 2:The Problem of Development:A Conference of the Institute for the Study of Free Enterprise Systems, 1990, pp.12-37.
BECKER, S.O., A. Ichino and G.P eri, “The Brain Drain from Italy: Anecdotes or Reality?”, 2001, pp.1-22, [Erişim, 12.12.2010] www.lrzmuenchen. de/~sobecker/braindrain4.pdf
BEN-GAD, M., “Impoting Human Capital: Immigration in the Endogenous Growth Model”, Central European University Economics Working Paper, No.WP/3, 2003, pp.1-25.
BİLMEZ, B . C . v e N . C on-Gruhlke, “Gelişme Ekonomisinde ‘Yeni’ Arayışlar: Endojen Büyüme Teorileri”, İktisat Dergisi, Sayı:374, 1997, ss.64-73.
BILS, M. and P.J. Klenow, “Does Schooling Cause Growth”, The American Economic Review, Vol:90, No:5, 2000, pp.1160-1183, [Erişim 14.06.2010] http://www.klenow.com/BKHK.pdf
BLOOM, D.E., D. Canning and J. Sevilla, “The Effect of Health on Economic Growth: Theory and Evidence”, NBER Working Paper Series, No.8587, 2001, pp.1-26, http://www.nber.org/papers/w8587.pdf [Erişim 12.06.2010].
BREMPONG, K.G. and M. Wilson, “Health Human Capital and Economic Growth in Sub-Saharan African and OECD Countries”, The Quarterly Review of Economics and Finance, Vol:44, No:2, 2003, pp.296-320.
CANPOLAT, N. “Türkiye’de Beşeri Sermaye Birikimi ve Ekonomik Büyüme”, H.Ü. İİBF Dergisi, Cilt:18, Sayı:2, 2000, ss.265-281.
CHAREZMA, W.W. and D.F. Deadman, New Directions in Econometric Practice: General to Specific Modelling, Cointegration, and Vector Autoregression, Edward Elgar, USA, 1993.
CHENG, B.S. and R.C. Hsu, “Human Capital and Economic Growth in Japan: An Application of Time Series Analysis”, Applied Economic Letters, Vol:4, No:6, 1997, pp.393-395.
CHISWICK, B.R., “An Interregional Analysis of Schooling and the Skewness of Income”, from “Education, Income and Human Capital” by W.Lee. Hansen, 1962, pp.157-190.
ÇAKMAK, Ö., “Eğitimin Ekonomiye ve Kalkınmaya Etkisi”, D.Ü. Ziya Gökalp Fakültesi Dergisi, Sayı:11, 2008, ss.33-41.
ÇANAKÇI, D. ve F. Tutar, “Eğitimin Ekonomik Büyümeye Katkısı”, 2006, http://www.bilgiyonetimi.org/cm/pages/mkl_gos.php?nt=629 [Erişim, 21.09.2009].
ÇETİNTAŞ, H. ve H. Başel, “Eğitimin İstihdam ve Verimliliğe Etkisi”, Celal Bayar Üniversitesi İİBF Yönetim ve Ekonomi Bilimleri Dergisi, Sayı:5, 1999, ss.103-120.
ÇOBAN, O., “Eğitim, Beşeri Sermaye ve İktisadi Büyüme Etkileşimi: Türkiye Üzerine Ekonometrik Bir İnceleme (1980-1997)”, II. Ulusal Bilgi, Ekonomi ve Yönetim Kongresi Bildiriler Kitabı, (Derbent-Izmir), 2003, ss.171-180.
DAVIDSON, R. and J.G. MacKinnon, Estimation and Inference in Econometrics, Oxford University Press, London, 1993.
DENISON, E.W., “Education, Economic Growth and Gaps in Information”, The Journal of Political Economy, Vol:70, No:5, Part:2, 1962, pp.124-128.
DENISON, E.F., The Sources of Economic Growth in The United States and Alternatives Before Us, Committe for Economic Development, Supplemantary Paper No.13, New York, 1962.
DI BARTOLO, A., “Human Capital Estimation through Structural Equation Models with some Categorical Observed Variables”, Prepared for the Intenational Workshop on Correlated Data: Estimating Function Approach, 22-23 October, Trieste-Italy, 1999.
DİNLER, Z., Mikro Ekonomi, 14. Baskı, Ekin Kitabevi Yayınları, Bursa, 2002.
DOĞAN, S. ve H.Y. Bozkurt, “Eğitim-İktisadi Büyüme İlişkisi: Türkiye İçin Kointegrasyon Analizi”, II. Ulusal Bilgi, Ekonomi ve Yönetim Kongresi Bildiriler Kitabı, (Derbent-İzmir), 2003, ss.193-202.
DURA, C., H. Atik ve O. Türker, “Beşeri Sermaye Açısından Türkiye’nin Avrupa Birliği Karşısındaki Kalkınma Seviyesi”, III. Ulusal Bilgi, Ekonomi ve Yönetim Kongresi, 25-26 Kasım, Eskişehir, 2004, http://iibf.ogu.edu.tr/kongre/bildiriler/01-02.pdf [Erişim 13.05.2010].
DURSUN, H.,“İnsan Sermayesi ve Ekonomik Büyüme”, Hazine Degisi, Sayı: 10, Nisan, 1998, ss.81-92.
ELLIOTT, G., T.J. Rothenberg and J.H. Stock, “Efficient Tests for an Auto Regressive Unit Root”, Econometrica, Vol:64, 1996, pp.813-836.
ENDERS, W., Applied Econometric Time Series, Second Edition, John Wiley&Sons Inc., 2004.
ENGLE, S. and C.W.J. Granger, “Co-Integration and Error Correction: Representation, Estimation and Testing”, Econometrica, Vol:55, No:2, 1987, pp.251-276.
ERGEN, H., “Türkiye’de Eğitimin Ekonomik Büyümeye Katkısı”, Ekonomik Yaklaşım, Cilt:10 Sayı:35, 1999, ss.21-52.
GEWEKE, J., R. Meese and W. Dent, “Comparing Alternative Tests for Causality in Temporal Systems:Analytic Results and Experimental Evidence”, Journal of Econometrics, Vol:21, 1983, pp.161-194.
GLOMM, G. and B. Ravikumar, “Productive Government Expenditures and Longrun Growth”, Journal of Economic Dynamics and Control, Vol:21, 1997, pp.183-204.
GÖKÇEN, B., Beşeri Sermayenin İktisadi Gelişmedeki Rolü ve Önemi: Adana İline İlişkin Bir Uygulama, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana, 2006, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi).
GRAMMY, A.P. and D. Assane, “New Evidence on the Effect of Human Capital on Economic Growth”, Applied Economic Letters, Vol:4, 1996, pp.121-125.
GRANGER, C.W.J., “Investigating Causal Relations by Econometric Models and Cross-Spectral Methods”, Econometrica, Vol:37, No:3, 1969, pp.424-438.
GRANGER, C.W.J., “Some Recent Developments in a Concept of Causality”, Journal of Econometrics, Vol:39, 1988, pp.199-211.
GREGORİO, J.D., “Economic Growth in Latin America”, Journal of Development Economics, Vol:39, 1992, pp.59-84.
GUJARATI, D.N., Basic Econometrics, Third Ed., McGraw-Hill, 1995.
GÜL, E., A. Ekinci ve M. Özer, “Türkiye’de Faiz Oranları ve Döviz Kuru Arasındaki Nedensellik İlişkisi:1984-2006”, İktisat, İşletme ve Finans Dergisi, Yıl:22, Sayı:251, 2007, ss.21-31.
GÜNGÖR, N.D., “Education and Economic Growth in Turkey 1980-1990: A Panel Study”, METU Studies in Development, Vol:24, No:2, 1997, pp.185-214.
GÜRAK, H., “Önce Bilgili İnsan Ekonomik Büyüme ve Refahın Gerçek Kaynakları Olan:Üretken Bilgi (Teknoloji) ve Bilgili İnsan Üzerine”, 2003, http://www.bilgiyonetimi.org/cm/pages/mkl_gos.php?nt=280 [Erişim 20.11.2009].
GÜRAK, H., “Kalkınmada Zihinsel Emek (Beşeri Sermaye) Faktörü”, 2004, http://www.bilgiyonetimi.org/cm/pages/mkl_gos.php?nt=473 [Erişim:19.11.2009].
GÜRAK, H. (2010), “Küresel Beyin Göçü”, [Erişim, 23.12.2010] http://www.hasmendi.net/makale_gurak/Beyin_Gocu.pdf
HARBİSON, F.A. and C.A. Mysers, Education, Manpower and Economic Growth, McGraw-Hill, New York, 1964.
HOLTZ-EAKIN, D., M.E. Lovely and M.S. Tosun, “Generational Conflict, Human Capital Accumulation and Economic Growth”, NBER Working Paper, No: 7762, 2000, pp.1-31.
IŞIĞIÇOK, E., Zaman Serilerinde Nedensellik Çözümlemesi, Uludağ Üniversitesi Basımevi, Bursa, 1994.
JAOUL, M., “Higher Education, Causality and Growth: A Comparison of France and Germany Before the Second World War”, Compare, Vol:34, 2004, pp.117-133.
JOHANSEN, S. and K. Juselius, “Maximum Likelihood Estimation and Inference on Cointegration-with Application to the Demand for Money”, Oxford Bulletin of Economics and Statistics, Vol:52, 1990, pp.169-210.
JONES, C.I., “Human Capital, Ideas, and Economic Growth”, International Economic Seminaron Finance, Research, Education, and Growth in Rome, June 25-27, 1996, pp.1-28.
JONES, C.I., “Growth and Ideas”, Department of Economics, U.C.Berkeley and NBER, Version 1.0, 2003, pp.1-74.
KAR, M. ve H. Ağır, “Türkiye’de Beşeri Sermaye ve Ekonomik Büyüme: Nedensellik Testi”, II. Ulusal Bilgi, Ekonomi ve Yönetim Kongresi Bildiriler Kitabı, (Derbent-İzmir), 2003, ss.181-190.
KAR, M. ve S. Taban, “Kamu Harcama Çeşitlerinin Ekonomik Büyüme Üzerine Etkileri”, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, Cilt:58, Sayı:3, 2003, ss.145-169.
KELLY, T. “Public Expenditures and Growth”, Journal of Development Studies, Vol:34, 1997, pp.60-84.
KIM L., Imitation to Innovation:The Dynamics of Korea’s Technological Learning, Harvard Business School Press, 1997.
KRUGER, A.B. and M. Lindahl, “Education for Growth: Why and for Whom”, Journal of Economic Literature, American Economic Association, Vol:39, No:4, December, 2001, pp.1101-1136.
LUCAS, R., “On the Mechanics of Economic Development”, Journal of Monetary Economics, Vol.22, 1988, pp.3-42.
MAHROUM, S., “Highly Skilled Globetrotters: Mapping the International Migration of Human Capital”, R&D Management, Vol:30, 2000, pp.23- 31.
MANKIW, G.N., D. Romer and D.N. Weil, “A Contribution to The Empirics of Economic Growth”, Quarterly Journal of Economics, Vol:107, 1992, pp.407-437.
MAYER, D., “The Long-Term Impact of Health on Economic Growth in Latin America”, World Development, Vol:29, No:6, 2001, pp.1025-1033.
McDONALD, S. and J. Roberts, “Growth and Multiple Forms of Human Capital in an Augmented Solow Model: A Panel Data Investigation”, Economic Letters, Vol:74, 2002, pp.271-276.
MONTEILS, M., “The Analysis of the Relation Between Education and Economic Growth”, Compare, Vol:34, 2004, pp.103-115.
MULLIGAN, C.B. and X. Sala-i Martin, “Measuring Aggregate Human Capital”, Journal of Economic Growth, Vol:5, 2000, pp.215-252.
ÖZSOY, C., “Türkiye’de Eğitim ve İktisadi Büyüme Arasındaki İlişkinin VAR Modeli İle Analizi”, Bilgi Ekonomisi ve Yönetimi Dergisi, Cilt:IV, 2009, ss.71-83.
PIAZOLA, M., “Determinants of South Korean Economic Growth:1955-1990”, International Economic Journal, Vol:9, No:4, 1995, pp.109-133.
PIERCE, D. and L. Haugh, “Causality in Temporal Systems: Characterizations and a Survey”, Journal of Econometrics, Vol:5, 1977, pp.265-293.
PSACHAROPOULOS, G., “Returns to Education:A Further International Update and Implications”, The Journal of Human Reseources, Fall, 1985, pp.583-604.
PSACHAROPOULOS, G., “The Profitability of Invesment In Education: Concepts and Methods”, Human Capital Development and Operations Policy, HCO Working Papers, 1995.
PSACHAROPOULOS, G. and H.A. Patrinos, “Returns to Invesment in Education: A Further Update”, World Bank Policy Research Working Paper, No:2881, 2002, pp.1-28.
PSACHAROPOULOS, G. and H.A. Patrinos, “Returns to Investment in Education: A Further Update”, Education Economics, Vol:12, No:2, 2004, pp.114- 116.
RANIS, G., F. Stewart and A. Ramirez, “Economic Growth and Human Development”, World Development, Vol:28, No:2, 2000, pp.197-219.
REBELO, S., “Long-run Policy Analysis and Long-run Growth”, Journal of Political Economy, Vol:99, No:3, 1991, pp.500-521.
ROMER, P.M., “Increasing Returns and Long Run Growth”, Journal of Political Economy, Vol:94, No:5, 1986, pp.1002-1037.
ROMER, P.M., “Endogenous Technical Change”, Journal of Political Economy, Vol:98, No:5, Part.2, The Problem of Development: A Conference of The Institute for the Study of Free Entrprise Systems, 1990, pp.71-102.
SARI, R. and U. Soytaş, “Income and Education in Turkey: A Multivariate Analysis”, Education Economics, Vol:14, No:2, 2006, pp.181-196.
SAXTON, J., “Invesment in Education: Private and Public Retuns”, Joint Economic Committee United States Congress, 2000, pp.1-15.
SAYGILI, Ş. ve C. Cihan, “Türkiye Ekonomisinde Beşeri Sermaye-Verimlilik İlişkisi”, İşletme ve Finans: Türkiye’de Büyüme Sorunsalı ve Gelecek, Sayı:240, 2006, ss.18-35.
SAYGILI, Ş., C. Cihan ve Z.A. Yavan, “Eğitim ve Büyüme” Türkiye İçin Sürdürülebilir Büyüme Konferansı, TÜSİAD-Koç Üniversitesi Araştırma Forumu, Yayın No: TÜSİAD-T/2005-06/401, 2005.
SCHULTZ, T.W., “Investment in Human Capital”, The American Economic Review, Vol:51, 1961, pp.1-18.
SCHULTZ, T.W., Invesment in Human Capital, The Free Press A Division of the Macmillan Company, USA, 1971.
SCHULTZ, T.W., “The Value of Children: An Economic Perspective”, The Journal of Political Economy, Vol:81, No:2, Part 2: New Economic Approaches to Fertility, 1973, pp.2-13.
SEN, A., “Editorial: Human Capital and Human Capability”, World Development, Vol:25, No:12, 1997, pp.1959-1961.
SEREL, H. ve K. Masatçı, Türkiye’de Beşeri Sermaye ve İktisadi Büyüme İlişkisi: Ko-Entegrasyon Analizi, Bandırma İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt:19, Sayı:2, 2005, ss.49-59.
SHAW, G.K. (1992), “Policy Implications of Endogenous Growth Theory”, Economic Journal, Vol:102, pp.611-621.
SIMS, C., “Money, Income, and Causality”, American Economic Review, Vol:62, 1972, pp.540-552.
SMITH, A., Ulusların Zenginliği, Çev: Ayşe Yunus ve Mehmet Bakırcı, Alan Yayıncılık, İstanbul, 1997.
SOLOW, R.E., “Technical Change and the Aggregate Production Function”, The Review of Economics and Statistics, Vol:39, 1957, pp.312-320.
SOLOW, R.E., “Perspectives on Growth Theory”, The Journal of Economic Perspectives, Vol:8, No:1, 1994, pp.45-54.
TABAN, S., “Türkiye’de Sağlık ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Nedensellik Testi”, III. Ulusal Bilgi Ekonomi ve Yönetim Kongresi, O.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, Eskişehir, 2004, ss.3-12.
TABAN, S. ve M. Kar, “Beşeri Sermaye ve Ekonomik Büyüme: Nedensellik Analizi: 1969-2001”, Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt:6, 2006, ss.159-181, http://www.anadolu.edu.tr/arastirma/hakemli_dergiler/sosyal_bilimler/ pdf/2006-1/sos_bil.4.pdf [Erişim, 23.06.2010]
TALLMAN, E.W. and P. Wang, “Human Capital and Endogenous Growth: Evidence From Taiwan”, Federal Reserve Bank of Atlanta Working Paper, Vol:90, No:9, 1990, pp.1-21.
TANSEL, A. ve N.D. Güngör, “Türkiye’den Yurt Dışına Beyin Göçü: Ampirik Bir Uygulama”, ERC Working Paper in Economic, No:04/02, 2004, pp.1-12.
TEIXEIRA, A., “On the Link Between Human Capital and Firm Performance: A Theoretical and Empirical Survey”, FEP Working Paper No.121, November, Portugal, 2002.
TEMPLE, J. (2001), “Growth Effects of Education and Social Capital in the OECD Countries”, OECD Economic Studies, Vol:33, pp.57-101.
TUNA, Y. ve İ.G. Yumuşak, “Beşeri Kalkınma İndeksi ve Türkiye Analizi”, I. Ulusal Bilgi, Ekonomi ve Yönetim Kongresi, 10-11 Mayıs, Hereke, 2002, ss.455-468, http://paribus.tr.googlepages.com/igy_tuna2.doc [Erişim 15.06.2010].
TUNÇ, M., “Türkiye’de Eğitimin Ekonomik Kalkınmaya Etkisi”, 9 Eylül Üniversitesi İİBF Dergisi, Cilt:8, Sayı:2, İzmir, 1993, ss.1-32.
TÜRKER, T., İktisadi Büyümede Beşeri Sermaye ve Türkiye’nin Kalkınma Sürecinde Beşeri Sermayenin Gelişimi, A.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir, 2000, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi).
UZAWA, H., “Optimum Technical Change in an Aggregative Model of Economic Growth”, International Economic Review, Vol:6, 1965, pp.18-31.
VANDENBUSSCHE, J., P. Aghion and C. Meghir, “Growth, Distance to Frontier and Composition of Human Capital”, Journal Economic Growth, Vol:11, No:2, 2006, pp.97-127.
WEBBER, D.J., “Policies to Stimulate Growth: Should We Invest in Health or Education?” Applied Economics, Vol:34, No:13, 2002, pp.1633-1643.
WONG, K.Y. and C.K. Yip, “Education, Economic Growth and Brain Drain”, Journal of Economic Dynamics and Control, Vol:23, 1999, pp.699-726.
YUMUŞAK, İ. G. ve Y. Tuna, “Kalkınmışlık Göstergesi Olarak Beşeri Kalkınma İndeksi ve Türkiye Üzerine Bir Değerlendirme”, İktisat Fakültesi Mecmuası, Cilt:52, 2002, ss.1-26.
YÜLEK, M.A., “İçsel Büyüme Teorileri, Gelişmekte Olan Ülkeler ve Kamu Politikaları Üzerine”, Hazine Dergisi, Sayı:6, Nisan, 1997, ss.89-105.

APA	YAYLALI M, LEBE F (2011). Beşeri sermaye ile iktisadi büyüme arasındaki ilişkinin ampirik analizi. , 23 - 51.
Chicago	YAYLALI Muammer,LEBE Fuat Beşeri sermaye ile iktisadi büyüme arasındaki ilişkinin ampirik analizi. (2011): 23 - 51.
MLA	YAYLALI Muammer,LEBE Fuat Beşeri sermaye ile iktisadi büyüme arasındaki ilişkinin ampirik analizi. , 2011, ss.23 - 51.
AMA	YAYLALI M,LEBE F Beşeri sermaye ile iktisadi büyüme arasındaki ilişkinin ampirik analizi. . 2011; 23 - 51.
Vancouver	YAYLALI M,LEBE F Beşeri sermaye ile iktisadi büyüme arasındaki ilişkinin ampirik analizi. . 2011; 23 - 51.
IEEE	YAYLALI M,LEBE F "Beşeri sermaye ile iktisadi büyüme arasındaki ilişkinin ampirik analizi." , ss.23 - 51, 2011.
ISNAD	YAYLALI, Muammer - LEBE, Fuat. "Beşeri sermaye ile iktisadi büyüme arasındaki ilişkinin ampirik analizi". (2011), 23-51.

APA	YAYLALI M, LEBE F (2011). Beşeri sermaye ile iktisadi büyüme arasındaki ilişkinin ampirik analizi. Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 0(1), 23 - 51.
Chicago	YAYLALI Muammer,LEBE Fuat Beşeri sermaye ile iktisadi büyüme arasındaki ilişkinin ampirik analizi. Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi 0, no.1 (2011): 23 - 51.
MLA	YAYLALI Muammer,LEBE Fuat Beşeri sermaye ile iktisadi büyüme arasındaki ilişkinin ampirik analizi. Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, vol.0, no.1, 2011, ss.23 - 51.
AMA	YAYLALI M,LEBE F Beşeri sermaye ile iktisadi büyüme arasındaki ilişkinin ampirik analizi. Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi. 2011; 0(1): 23 - 51.
Vancouver	YAYLALI M,LEBE F Beşeri sermaye ile iktisadi büyüme arasındaki ilişkinin ampirik analizi. Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi. 2011; 0(1): 23 - 51.
IEEE	YAYLALI M,LEBE F "Beşeri sermaye ile iktisadi büyüme arasındaki ilişkinin ampirik analizi." Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 0, ss.23 - 51, 2011.
ISNAD	YAYLALI, Muammer - LEBE, Fuat. "Beşeri sermaye ile iktisadi büyüme arasındaki ilişkinin ampirik analizi". Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi 1 (2011), 23-51.