Üniversite öğrencilerinin dini inanç ile ahlaki olgunluk düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi

Kaya, Mevlüt; AYDIN, CÜNEYD

Üniversite öğrencilerinin dini inanç ile ahlaki olgunluk düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi

Mevlüt KAYA, (Ondokuz Mayıs Üniversitesi, İlahiyat Fakültesi, Din Eğitimi Anabilim Dalı, Samsun, Türkiye)

Cüneyd AYDIN (Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Din Psikolojisi, Samsun, Türkiye)

Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi

6 4

Yıl: 2011 Cilt: 0 Sayı: 30 Sayfa Aralığı: 15 - 42 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Üniversite öğrencilerinin dini inanç ile ahlaki olgunluk düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi

Öz:

Bu çalışma, Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi’nde (n=229), Eğitim Fakültesi İlköğretim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmenliği bölümünde (n=148), Fen-Edebiyat Fakültesi Psikoloji (n=141) ve Felsefe (n=88) bölümlerinde 2010–2011 öğretim yılında öğrenim gören öğrencilerden, tesadüfî olarak seçilen toplam 606 öğrenci üzerinde yapılmıştır. Araştırmada, üniversite öğrencilerinin dini inançları ile ahlaki olgunluk düzeyleri arasındaki ilişkiler incelenmiştir. Kişisel Bilgi Anketi, Dini İnanç Ölçeği ve Ahlaki Olgunluk Ölçeği, 425 kız ve 181 erkek olmak üzere toplam 606 öğrenciye, 2010-Aralık ayı içinde uygulanmıştır. Dini inanç ile ahlaki olgunluk arasındaki ilişkiler; cinsiyet, ekonomik durum, sınıf, bölüm, yaşanılan yer gibi değişkenler açısından incelenmiştir.

Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları Din Bilimi Davranış Bilimleri

The ınvestigation relations between religious belief and moral maturity levels of students at University

Öz:

This study was carried out on a total of 606 students who studying Faculty of Theology (n=229), Department of Primary School Religion and Culture and Moral Knowledge of Faculty of Education (n=148), Department of Psychology (n=141) and Department of Philosophy (n=88) of Faculty of Arts and Science at Ondokuz Mayis University in 2010-2011 Academic year the way of method of random. In study it was investigated the relations between levels of moral maturity and religious belief of students at university. Personal Information Survey, Religious Belief and Moral Maturity Scale were performed for a total of 606, 425 female and 181 male students, in 2010 December. The relations between religious belief and moral maturity were examined in terms of variables such as gender, economic status, class, department, place of residence. As a result, a significant positive correlation (r = 0.21, p <0.01) was found between levels of religious belief and moral maturity. In addition, the students' religious beliefs and moral maturity levels showed significant differences in some variables (gender, department, class).

Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları Din Bilimi Davranış Bilimleri

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Acuner, Hacı Yusuf. 14–18 Yaş Arası Gençlerde Ahlakî Yargı Gelişimi ve Ahlak Eğitimi, Doktora Tezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Samsun 2004.
Altemeyer, Bob. & Hunsberger, Buruce. “A Revised Religious Fundamentalism Scale: The Short and Sweet of It”, The International Journal for the Psychology of Religion. Sayı: 14 (1), Yıl: 2004, ss. 47–54.
Arslan, Hasan. Ekonomik Kalkınmada Dinsel Tutum ve Davranışların Çift Yönlü Rolü, Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir 2008.
Aydın, Cüneyd. Dinsel Fundamentalizm İle Yeni Çağ İnançlarına Yönelik Tutumlar Arasındaki İlişkiler, Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir 2008.
Aydın, Mehmet S., Tanrı Ahlak İlişkisi, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, Ankara 1991.
Çırak, Gönül Karakavak. Üniversite Öğrencilerinin Ahlaki Yargı Yetenekleri ve Ahlaki Yargı Yetenekleri İle Kendini Gerçekleştirme Düzeylerinin Karşılaştırılması, Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana 2006.
Erdem, Hüsameddin. Ahlak Felsefesi. Hü-Er Yayınları, Konya 2003.
Fukuyama, Francis. Tarihin Sonu ve Son İnsan, çev. Zülfü Dicleli, Simavi Yayınları, İstanbul 1992.
Günay, Ünver. Erzurum ve Çevre Köylerinde Dini Hayat. Erzurum Kitaplığı, İstanbul 1999.
Helm, H. W., Berecz, J. M. & Nelson, E. A. “Religious Fundamentalism and Gender Differences”, Pastoral Psycholog. Sayı: 50 (1), Yıl: 2001, ss. 25–37.
Hökelekli, Hayati. Din Psikolojisi. Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, Ankara 1998.
Kaya, Mevlüt. “İlköğretim Din Kültürü Ve Ahlak Bilgisi Öğretim Programlarındaki Ahlaki Konuların Ahlak Eğitimi Açısından Değerlendirilmesi”, Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi. Sayı: 23, Yıl: 2007, ss. 23–50.
Kaya, Mevlüt. Bazı Kişisel Değişkenlere Göre Üniversite Öğrencilerinin Ahlaki Yargıları, Doktora Tezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Samsun 1993.
Kaya, Mevlüt. Din Eğitiminde İletişim ve Dini Tutum. Etüt Yayınları, Samsun 1998.
Koç, Mustafa ve diğerleri. “Kohlberg’in Ahlaki Gelişim Kuramına Göre Üniversite Öğretim Elemanları ile Öğrenciler Arasındaki Etkileşimin Ahlaki Düzeyi”, Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi. Cilt: 6, Sayı: 2, Yıl: 2009, ss. 757–771.
Köktaş, M. Emin. Türkiye’de Dini Hayat. İşaret Yayınları, İstanbul 1993.
Kurt, Abdurrahman “Dindarlığı Etkileyen Faktörler”, Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi. Bursa 2009, Sayı: 18 (2), ss. 1–26.
Küçükalp, Emine. “Ahlaki Yargı Gelişimi ve Dindarlık Arasındaki İlişki”, Hayati Hökelekli, ed. Gençlik, Din ve Değerler Psikolojisi. DEM Yayınları, İstanbul 2006, ss. 447-489.
Laythe, B., Finkel, D. G. & Kirkpatrick, L. A. “Predicting Prejudice from Religious Fundamentalism and Right-Wing Authoritarianism: A Multiple-Regression Approach”, JSSR. Sayı: 40, Yıl: 2001, ss. 1–10.
Lickona, Thomas E. Educating for Character: How Our Schools Can Teach Respect and Responsipilty, Bantam Books, New York 1991.
Mehmedoğlu, A. Ulvi. Kişilik ve Din. Dem Yayınları, İstanbul 2004.
Mutlu, Kayhan. “Bir Dindarlık Ölçeği: Sosyolojide Yöntem Üzerine Bir Tartışma”, İslami Araştırmalar Dergisi. Cilt: 3, Sayı: 4, Ankara 1989, ss. 194–199.
Pazarlı, Osman. İslam’da Ahlak. Remzi Kitapevi, İstanbul 1980.
Peker, Hüseyin. Din Psikolojisi. Aksiseda Matbaası, Samsun 2000.
Sapp, Gary L. & Jones, Logan. “Religious Orientation and Moral Judgment”, Jour nal for the Scientific Study of Religion. Sayı: 25 (2), Yıl: 1986, ss. 208–214.
Sezen, Abdülvahit. Üniversite Öğrencileri Örnekleminde İman Gelişimi ve Dinsel Fundamentalizm Arasındaki İlişkiler Üzerine Bir Çalışma, Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir 2008.
Süslü, Harun. Din Ve Ahlak İlişkisine Sosyolojik Bir Yaklaşım: İncesu Örneği, Yüksek Lisans Tezi, Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kayseri 2006.
Şengün, Mustafa. & Kaya, Mevlüt. “Ahlaki Olgunluk Ölçeği: Geçerlik ve Güvenir lik Çalışması”, Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi. Sayı: 24–25, Yıl: 2007, ss. 51–64.
Şengün, Mustafa. Lise Öğrencilerinin Ahlaki Olgunluk Düzeylerinin Bazı Kişisel Değişkenler Açısından İncelenmesi, Doktora Tezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Samsun 2008.
Şentürk, Habil. İbadet Psikolojisi. İz Yayıncılık, İstanbul 2000.
Taplamacıoğlu, Mehmet. “Yaşlara Göre Dinî Yaşayışın Şiddet ve Kesafeti Üzerine Bir Anket Denemesi”, AİÜFD. Sayı: 10, Yıl: 1962, ss. 141–151.
Tolunay, Adviye. The Relationship Between Religiosity, Dogmatism, and Moral Reasoning, Yüksek Lisans Tezi, Boğaziçi Üniversitesi, İstanbul 2001.
Uysal, Veysel. “İslami Dindarlık Ölçeği Üzerine Bir Pilot Çalışma”, İslami Araştırmalar. Cilt: VIII, Sayı 3–4, Yıl: 1995, ss. 263–271.
Vergote, Antoine. Din İnanç ve İnançsızlık. çev. Veysel Uysal, Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Vakfı Yayınları, İstanbul 1999.
Yıldız, Murat. Ölüm Kaygısı ve Dindarlık. İzmir İlahiyat Vakfı Yayınları, İzmir 2006.

APA	Kaya M, AYDIN C (2011). Üniversite öğrencilerinin dini inanç ile ahlaki olgunluk düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. , 15 - 42.
Chicago	Kaya Mevlüt,AYDIN CÜNEYD Üniversite öğrencilerinin dini inanç ile ahlaki olgunluk düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. (2011): 15 - 42.
MLA	Kaya Mevlüt,AYDIN CÜNEYD Üniversite öğrencilerinin dini inanç ile ahlaki olgunluk düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. , 2011, ss.15 - 42.
AMA	Kaya M,AYDIN C Üniversite öğrencilerinin dini inanç ile ahlaki olgunluk düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. . 2011; 15 - 42.
Vancouver	Kaya M,AYDIN C Üniversite öğrencilerinin dini inanç ile ahlaki olgunluk düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. . 2011; 15 - 42.
IEEE	Kaya M,AYDIN C "Üniversite öğrencilerinin dini inanç ile ahlaki olgunluk düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi." , ss.15 - 42, 2011.
ISNAD	Kaya, Mevlüt - AYDIN, CÜNEYD. "Üniversite öğrencilerinin dini inanç ile ahlaki olgunluk düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi". (2011), 15-42.

APA	Kaya M, AYDIN C (2011). Üniversite öğrencilerinin dini inanç ile ahlaki olgunluk düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 0(30), 15 - 42.
Chicago	Kaya Mevlüt,AYDIN CÜNEYD Üniversite öğrencilerinin dini inanç ile ahlaki olgunluk düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 0, no.30 (2011): 15 - 42.
MLA	Kaya Mevlüt,AYDIN CÜNEYD Üniversite öğrencilerinin dini inanç ile ahlaki olgunluk düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, vol.0, no.30, 2011, ss.15 - 42.
AMA	Kaya M,AYDIN C Üniversite öğrencilerinin dini inanç ile ahlaki olgunluk düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi. 2011; 0(30): 15 - 42.
Vancouver	Kaya M,AYDIN C Üniversite öğrencilerinin dini inanç ile ahlaki olgunluk düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi. 2011; 0(30): 15 - 42.
IEEE	Kaya M,AYDIN C "Üniversite öğrencilerinin dini inanç ile ahlaki olgunluk düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi." Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 0, ss.15 - 42, 2011.
ISNAD	Kaya, Mevlüt - AYDIN, CÜNEYD. "Üniversite öğrencilerinin dini inanç ile ahlaki olgunluk düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi". Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 30 (2011), 15-42.