Batman’da cadde adlandırmaları: toplumsal bellek oluşturma ve şehirsel mekâna hâkim olma çabaları

Yıl: 2012 Cilt: 0 Sayı: 25 Sayfa Aralığı: 171 - 197 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Batman’da cadde adlandırmaları: toplumsal bellek oluşturma ve şehirsel mekâna hâkim olma çabaları

Öz:
Cadde adlandırmaları günümüzde farklı bir yapı kazanmıştır. Gerçekten de bazı şehirlerdeki adlandırmalar şehirsel mekâna hâkim olma arzusundan kaynaklanmaktadır. Bu yolla yerel yönetim kendi düşüncesi doğrultusunda bir toplumsal bellek oluşturmayı amaçlamaktadır. Buna verilebilecek en iyi örneklerden biri de Batman şehridir. 1994-2011 yılları arasında şehrin yönetiminde olan belediye yöneticileri, siyasi kimlikleri doğrultusunda adlandırmalar yaparak, farklı ideolojilerini şehirsel mekânda yaşatma amacı gütmüşlerdir. Dolayısıyla bu dönemlerde şehirsel mekân üzerinde bir mücadele söz konusudur. Öyle ki, dinsel kimlikli Refah Partisi ile etnik kimlikli Halkın Demokrasi Partisi gibi ideolojik anlamda birbirinden oldukça farklı iki partinin farklı dönemlerde yönetimde bulunması, bu mücadelenin hızını arttırmıştır. Refah Partisi’nin 1994 yılında belediye başkanlığını kazandığı dönem adların kimliğe göre şekillenmeye başladığı dönemin başlangıcı olmuştur. Gerçekten de 1995 yılında birçok ad verilmiş ve bunlarda dini çağrışımlı adların payı %76 olmuştur. 1999 yılındaki siyasi değişim aynı zamanda cadde adlandırmalarına da yansımıştır. Bu dönemde farklı kimlikteki bir partinin yönetimi devralması sonucunda 2000 yılında adlar farklı bir yapı kazanmaya başlamıştır. Öncelikle, toponimik temizlik başlamış ve geçmişten kalma 56 adın yarısı değiştirilmiştir. Bu değişiklikler sonucunda dini kökenli adların payı %16’ya gerilemiştir. Buna karşın etnik (%11) ve siyasi kökenli (%13) adların kullanımı artmıştır. Öte yandan tartışmalı adlar ve kanunlara aykırı olması nedeniyle bazı adlar mahkemece iptal edilmiştir.
Anahtar Kelime:

Konular: Folklor Tarih Din Bilimi Etnik Çalışmalar Kültürel Çalışmalar

Street naming in Batman: The efforts to create public memory and to control urban space.

Öz:
Today, the street naming has a different structure. Indeed, naming has arisen from desire to regulate and control urban space. In this way, local authorities have purposed of creating public memory according to their opinions. One of the best example of this is Batman city. Naming the street according to their political identity, the mayors, ruling the city in 1994-2011, had intented to keep the different ideologies alive in urban space. So, there had been a struggle on urban space during this period. Above all, coming to power of two parties ideologically different from each other such as religious-identitied The Welfare Party and ethnicidentitied The People’s Democracy Party had increased speed of this struggle. 1994, Welfare Party won local elections, had been the beginning period of the names to be determined by identity. Indeed, in 1995, many naming had been made. The share of religions-names had been 76 percent in this names. On the other side, the political change, in 1999, had affected also the street naming. As a result a differentidentitied party coming to power had started to gain different structure of street names in 2000. First, the toponymic cleaning began and half of the name of fifty-six, from the previous periods, had been changed. As a result of these changes, the share of religious-based names had declined to 16 percent. Whereas, the using of the ethnic-based names (11%) and political-based names (13%) had increased in this year. Some names that are contrary to applicable laws and controversial names had been revoked by the court.
Anahtar Kelime:

Konular: Folklor Tarih Din Bilimi Etnik Çalışmalar Kültürel Çalışmalar
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
APA GÜNAL V (2012). Batman’da cadde adlandırmaları: toplumsal bellek oluşturma ve şehirsel mekâna hâkim olma çabaları. , 171 - 197.
Chicago GÜNAL Veysi Batman’da cadde adlandırmaları: toplumsal bellek oluşturma ve şehirsel mekâna hâkim olma çabaları. (2012): 171 - 197.
MLA GÜNAL Veysi Batman’da cadde adlandırmaları: toplumsal bellek oluşturma ve şehirsel mekâna hâkim olma çabaları. , 2012, ss.171 - 197.
AMA GÜNAL V Batman’da cadde adlandırmaları: toplumsal bellek oluşturma ve şehirsel mekâna hâkim olma çabaları. . 2012; 171 - 197.
Vancouver GÜNAL V Batman’da cadde adlandırmaları: toplumsal bellek oluşturma ve şehirsel mekâna hâkim olma çabaları. . 2012; 171 - 197.
IEEE GÜNAL V "Batman’da cadde adlandırmaları: toplumsal bellek oluşturma ve şehirsel mekâna hâkim olma çabaları." , ss.171 - 197, 2012.
ISNAD GÜNAL, Veysi. "Batman’da cadde adlandırmaları: toplumsal bellek oluşturma ve şehirsel mekâna hâkim olma çabaları". (2012), 171-197.
APA GÜNAL V (2012). Batman’da cadde adlandırmaları: toplumsal bellek oluşturma ve şehirsel mekâna hâkim olma çabaları. MARMARA COĞRAFYA DERGİSİ, 0(25), 171 - 197.
Chicago GÜNAL Veysi Batman’da cadde adlandırmaları: toplumsal bellek oluşturma ve şehirsel mekâna hâkim olma çabaları. MARMARA COĞRAFYA DERGİSİ 0, no.25 (2012): 171 - 197.
MLA GÜNAL Veysi Batman’da cadde adlandırmaları: toplumsal bellek oluşturma ve şehirsel mekâna hâkim olma çabaları. MARMARA COĞRAFYA DERGİSİ, vol.0, no.25, 2012, ss.171 - 197.
AMA GÜNAL V Batman’da cadde adlandırmaları: toplumsal bellek oluşturma ve şehirsel mekâna hâkim olma çabaları. MARMARA COĞRAFYA DERGİSİ. 2012; 0(25): 171 - 197.
Vancouver GÜNAL V Batman’da cadde adlandırmaları: toplumsal bellek oluşturma ve şehirsel mekâna hâkim olma çabaları. MARMARA COĞRAFYA DERGİSİ. 2012; 0(25): 171 - 197.
IEEE GÜNAL V "Batman’da cadde adlandırmaları: toplumsal bellek oluşturma ve şehirsel mekâna hâkim olma çabaları." MARMARA COĞRAFYA DERGİSİ, 0, ss.171 - 197, 2012.
ISNAD GÜNAL, Veysi. "Batman’da cadde adlandırmaları: toplumsal bellek oluşturma ve şehirsel mekâna hâkim olma çabaları". MARMARA COĞRAFYA DERGİSİ 25 (2012), 171-197.