Yıl: 2012 Cilt: 0 Sayı: 28 Sayfa Aralığı: 193 - 214 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Türkiye'de coğrafi işaretlerin dağılış özelliklerinin ve coğrafi işaret potansiyelinin değerlendirilmesi

Öz:
Coğrafî ortam özelliklerinin ortaya çıkardığı ürün zenginliğinin coğrafî işaret yoluyla korunması, dünya ticaretinde yaşanan gelişmelere bağlı olarak giderek önem kazanan bir konudur. Coğrafî işaretler doğal ortam özellikleri, geleneksel üretim yöntemleri ve kültürel değerler ile yoğrulan bir süreçte ortaya çıkan geleneksel/yerel ürünlere ticari açıdan koruma ve destek sağlamaktadır. Büyük bir potansiyelin varlığına karşın Türkiye'de coğrafî işaret konusunda sınırlı gelişmeler sağlanabilmiştir. Çalışma ile günümüze değin Türkiye 'de tescili sağlanan coğrafî işaretler ve dağılış özellikleri değerlendirilmiştir. Buna göre coğrafî işaret potansiyeli taşıyan ürünlerin belirlenmesinde yerel/geleneksel ürünleri tanıtıcı festivallerden yararlanılması önerilmektedir. Diğer yandan coğrafya biliminin Türkiye'de coğrafî işaretler konusuna katkı sağlayacağı alanlara dikkat çekilmektedir.
Anahtar Kelime:

Konular: Coğrafya

Evaluation of distributional characteristics of geographical indications and the potential for geographical indications in Turkey

Öz:
Protection of the product richness resulting from the characteristics of a geographical medium through geographical indications is an issue that is gradually gaining importance depending on the developments experienced in the world trade. Geographical indications provide the traditional/local products, which occur in a process molded by the characteristics of natural media, traditional production methods and cultural values, with commercial protection and support. Despite the presence of great potential, limited developments have been achieved with respect to geographical indications in Turkey. The geographical indications registered in Turkey so far and their distributional characteristics were evaluated with the study. Accordingly, it is recommended to benefit from those festivals which promote local/traditional products when determining the products that have the potential for geographical indications. On the other hand, attention is attracted to those fields where the science of geography will contribute to the issue of geographical indications in Turkey.
Anahtar Kelime:

Konular: Coğrafya
Belge Türü: Makale Makale Türü: Diğer Erişim Türü: Erişime Açık
  • Akın, E. B., 2006, Coğrafi İşaret Olarak Tescil Edilmiş Malatya Kayısısının Teknolojik Özelliklerinin Saptanması Ve Gıda Güvenliği Açısından Araştırılması, Hacettepe Üniversitesi Fen Bil. Ens. Gıda Mühendisliği ABD, Doktora Tezi, Ankara.
  • Alfoayrak, M. ve Güneş, E., 2010, "Traditional Foods: Interaction Between Local and Global Foods in Turkey", African Journal of Business Management Vol. 4(4), 555-561.
  • Alımı, M. ve Kaya, A., 2005, "İğdır'da Kayısı Tarımı ve Başlıca Sorunları", Doğu Coğrafya Dergisi Cilt 10, Sayı 14,47-66.
  • Banks, G.; Kelly, S.; Lewis, N. ve Sharpe, S., 2007, "Place 'from one glance': the use of place in the marketing of New Zealand and Australian wines", Australian Geographer, 38, 15-35.
  • Bowen, S. ve A. Valenzuela Zapata, 2009, "Geographical Indications, Terroir, and Socioeconomic and Ecological Sustainability: The Case of Tequila." Journal of Rural Studies, 25: 108-19.
  • Doğanay, BL, 1997, "Fitolojik Kökenli Bir Fosil: Oltutaşı", Doğu Coğrafya Dergisi Sayı :2, 1-22.
  • Doğanay, S., 2005, "Trabzon İlinde Fındık Tarımı", Doğu Coğrafya Dergisi, Cilt 10, Sayı 13,233-252.
  • DPT., 1995, Fikri ve Sınaî Haklar Özel İhtisas Komisyonu Raporu, Yayın No: DPT: 2373, ÖÎK: 438, Ankara.
  • DPT., 2007, Fikri Mülkiyet Hakları, Yayın No: DPT: 2728, ÖİK: 680, Ankara.
  • Elmacı, S., 2010, "Amasya'da Bamya (Okra) Tarımının Coğrafi Esasları: Üretimiyle İlgili Özellikleri, Dağılışı ve Sorunları", Doğu Coğrafya Dergisi, cilt 15, Sayı 24:117-130.
  • Ertin, G., 2000, "Edremit körfezinde zeytin üretimi", Türk Coğrafya Kurumu Dergisi, sayı 35, 223-246.
  • Evans, G.E. ve Blakemey, M., 2006, "The Protection of Geographical Indications After Doha: Quo Vadis?", Journal of International Economic Law Vol. 9 No. 3, 575-614.
  • Gök, Y. ve Zaman, S., 2003, "Anamur'da Muz Tarımının Coğrafi Esasları", Doğu Coğrafya Dergisi, Cilt 8, Sayı 9,181-208.
  • Gökovalı, M., 2007, "Coğrafi İşaretler ve Ekonomik Etkileri: Türkiye Örneği", İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt: 21 Haziran 2007 Sayı: 2, 141 - 160.
  • Guthey, G., 2008, "Agro-industrial conventions: some evidence from northern California's wine industry", The Geographical Journal, 174,138-148.
  • Gümüşçü, O., 1997, "Türkiye'de Haşhaş ve Haşhaş Tarımının Coğrafi Dağılışı", Ankara Üniversitesi Türkiye Coğrafyası Araştırma ve Uygulama Merkezi Dergisi, sayı 6, 123-148.
  • Gündoğdu, G., 2006, "Türk Hukukunda Coğrafi İşaret Kavramı Ve Korunması", Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Hukuk Ana Bilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
  • Gürsu Doğu, R. P., 2008, Avrupa Birliği'nde Kalite Politikası ve Türkiye'nin Uyumu, Tarım ve Köy İşleri Bakanlığı Dış İlişkiler ve AB Koor. Dairesi Bşk., AB Uzmanlık Tezi, Ankara.
  • Gwynne, R., 2006, "Export-orientation and enterprise development: a comparison of New Zealand and Chilean wine production", Tijdschrift voor Economische en Sociale Geografie, 97, .138-56.
  • Hayward, D. ve Lewis, N., 2008," Regional dynamics in the globalising wine industry: the case of Marlborough", New Zealand, Geographical Journal, Vol. 174, No. 2, 124-137.
  • IACC (The International AntiCounterfeiting Coalition), 2011, "The Truth About Counterfeiting", http://www.iacc.org/about-counterfeiting/the-truth-about- counterfeiting.php,
  • IGEME (T.C. Başbakanlık, Dış Ticaret Merkezi, İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi), 2009, WTO (Dünya Ticaret Örgütü) Dünya Ticaret Raporu, http://www.tgdf.org.tr/turkce/tgdfraporlari/
  • Ilbert, H. ve Petit, M., 2009, "Are Geographical Indications a Valid Property Right? Global Trends and Challenges", Development Policy Review, 27 (5): 503-528.
  • Josling, T., 2006, "The War on Terroir: Geographical Indications as a Transatlantic Trade Conflict", Journal of Agricultural Economics, Vol. 57, No. 3, 337-363.
  • Kan, M., Gülçubuk, B., 2008, "Kırsal Ekonominin Canlanmasında ve Yerel Sahiplenmede Coğrafi İşaretler", U. Ü. Ziraat Fakültesi Dergisi, 2008, Cilt: 22, Sayı: 2, 57-66.
  • Kizos, T. ve Vakoufaris, H., 2011, "Alternative agri-food geographies? Geographic indications in Greece", Tijdschrift voor Economische en Sociale Geografie, Vol. 102, No. 2, 220-235.
  • Koca, H., 1997, "Erdemli'de Turunçgil Tarımının Coğrafi Esasları", Doğu Coğrafya Dergisi, sayı 2, 305-336.
  • Koca, N., 2004, "Çanakkale'de Zeytin Yetiştiriciliğinin Coğrafi Esasları", Marmara Coğrafya Dergisi, Sayı: 9, 119-138.
  • Kur, A.ve Cocks, S., 2007, "Nothing but a GI Thing: Geographical Indications under EU Law", Fordham Intell. Prop. Media & Ent. L.J. Vol. 17: 999 - 1016.
  • Moran, W., 1993, "The wine appellation as territory in France and California", Annals of the Association of American Geographers, 83, 694-717.
  • Orhan, A., 2010, "Yerel Değerlerin Turizm Ürününe Dönüştürülmesinde Coğrafi İşaretlerin" Kullanımı: İzmit Pişmaniyesi Örneği", Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, Cilt 21, Sayı 2, 243-254.
  • Özdemir, Ü., 2001, "Safranbolu ve Safran Tarımı". Doğu Coğrafya Dergisi, sayı:5, 295-308.
  • Pradyot R. J. ve Ulrike, G., 2010, "Changing Institutions to Protect Regional Heritage: A Case for Geographical Indications in the Indian Agrifood Sector, Development Policy Review, 28 (2): 217-236
  • Rangsıekar, D., 2003, "The Socio-Economics of Geographical Indications", UNCTAD / ICTSD Capacity Building Project on Intellectual Property Rights and Sustainable Development, Centre for the Study of Globalisation and Regionalisation, Warwick University, Coventry.
  • Raustiala, K. ve Mrnnzer, S„, 2007, "The Global Struggle over Geographic Indications", The European Journal of International Law Vol. 18 no. 2, 337-365.
  • Şuh, J. ve MacPherson, A., 2007, "The impact of geographical indication on the revitalisation of a regional economy: a case study of 'Boseong' green tea", Area, Vol. 39 No. 4, 518-527.
  • Şahin, t F. ve Gök, Y., 2004, "Erzincan İli'nde Arıcılık", Doğu Coğrafya Dergisi, Cilt 9, Sayı 11, 7-29.
  • Tıraş, M., 2003a, "Kahraman Maraş Merkez İlçede Kırmızı Biber Tarımı", Doğu Coğrafya Dergisi, Cilt 8, Sayı 10, 65-80.
  • Tıraş, M., 2003b, "Osmaniye'de Yerfıstığı Tarımının Coğrafî Esasları", Türk Coğrafya Kurumu Dergisi, sayı: 40, 35-45.
  • TPE, 2010, "Marka ve Coğrafi İşaret Başvurularının Hazırlanması Marka ve Coğrafî İşaret İşlemleri İle İlgili Bilgiler ve Gerekli Belgeler", TPE Yayınları, Ankara.
  • TPE, 2011, (Türk Patent Enstitüsü) www.tpe.gov.tr/portal/default2.jsp?sayfa=655
  • TUİK, 2010, Hanehalkı işgücü araştırması, www.tuik.gov.tr
  • Tuncay, M., 2009, Coğrafi İşaretlerin Korunması, Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Özel Hukuk Ana Bilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, Kırıkkale.
  • Tilmertekin, E. ve Özgüç, N., 2005, "Ekonomik Coğrafya Küreselleşme ve Kalkınma", Çantay Kitabevi, İstanbul.
  • Wattenaprwttipaisan, T., (2009), "Trademarks and Geographical Indications: Policy Issues and Options in Trade Negotiations and Implementation", Asian Development Review, vol. 26, no. 1, 166-205.
  • Winter, M., 2005, "Geographies of Food: Agro-food Geographies - Food, Nature, Farmers and Agency". Progress in Human Geography, 29, 609-617.
  • 555 Sayılı KHK., 1995, "Coğrafî İşaretlerin Korunması Hakkında 555 Sayılı Kanun Hükmünde Kararname" RG: 27/06/1995 - 22326.
APA ÇALISKAN V, KOÇ H (2012). Türkiye'de coğrafi işaretlerin dağılış özelliklerinin ve coğrafi işaret potansiyelinin değerlendirilmesi. , 193 - 214.
Chicago ÇALISKAN VEDAT,KOÇ Hasan Türkiye'de coğrafi işaretlerin dağılış özelliklerinin ve coğrafi işaret potansiyelinin değerlendirilmesi. (2012): 193 - 214.
MLA ÇALISKAN VEDAT,KOÇ Hasan Türkiye'de coğrafi işaretlerin dağılış özelliklerinin ve coğrafi işaret potansiyelinin değerlendirilmesi. , 2012, ss.193 - 214.
AMA ÇALISKAN V,KOÇ H Türkiye'de coğrafi işaretlerin dağılış özelliklerinin ve coğrafi işaret potansiyelinin değerlendirilmesi. . 2012; 193 - 214.
Vancouver ÇALISKAN V,KOÇ H Türkiye'de coğrafi işaretlerin dağılış özelliklerinin ve coğrafi işaret potansiyelinin değerlendirilmesi. . 2012; 193 - 214.
IEEE ÇALISKAN V,KOÇ H "Türkiye'de coğrafi işaretlerin dağılış özelliklerinin ve coğrafi işaret potansiyelinin değerlendirilmesi." , ss.193 - 214, 2012.
ISNAD ÇALISKAN, VEDAT - KOÇ, Hasan. "Türkiye'de coğrafi işaretlerin dağılış özelliklerinin ve coğrafi işaret potansiyelinin değerlendirilmesi". (2012), 193-214.
APA ÇALISKAN V, KOÇ H (2012). Türkiye'de coğrafi işaretlerin dağılış özelliklerinin ve coğrafi işaret potansiyelinin değerlendirilmesi. Doğu Coğrafya Dergisi, 0(28), 193 - 214.
Chicago ÇALISKAN VEDAT,KOÇ Hasan Türkiye'de coğrafi işaretlerin dağılış özelliklerinin ve coğrafi işaret potansiyelinin değerlendirilmesi. Doğu Coğrafya Dergisi 0, no.28 (2012): 193 - 214.
MLA ÇALISKAN VEDAT,KOÇ Hasan Türkiye'de coğrafi işaretlerin dağılış özelliklerinin ve coğrafi işaret potansiyelinin değerlendirilmesi. Doğu Coğrafya Dergisi, vol.0, no.28, 2012, ss.193 - 214.
AMA ÇALISKAN V,KOÇ H Türkiye'de coğrafi işaretlerin dağılış özelliklerinin ve coğrafi işaret potansiyelinin değerlendirilmesi. Doğu Coğrafya Dergisi. 2012; 0(28): 193 - 214.
Vancouver ÇALISKAN V,KOÇ H Türkiye'de coğrafi işaretlerin dağılış özelliklerinin ve coğrafi işaret potansiyelinin değerlendirilmesi. Doğu Coğrafya Dergisi. 2012; 0(28): 193 - 214.
IEEE ÇALISKAN V,KOÇ H "Türkiye'de coğrafi işaretlerin dağılış özelliklerinin ve coğrafi işaret potansiyelinin değerlendirilmesi." Doğu Coğrafya Dergisi, 0, ss.193 - 214, 2012.
ISNAD ÇALISKAN, VEDAT - KOÇ, Hasan. "Türkiye'de coğrafi işaretlerin dağılış özelliklerinin ve coğrafi işaret potansiyelinin değerlendirilmesi". Doğu Coğrafya Dergisi 28 (2012), 193-214.