Pamuklu dokuma kumaşların boyamaya hazırlık işlemlerinde enzim kullanım olanaklarının incelenmesi ve kombine proses geliştirilmesi

BALCI, ONUR; Sancar Beşen, Burcu; PAKSOY, Nevruz; KURTOĞLU, Nurcan

Pamuklu dokuma kumaşların boyamaya hazırlık işlemlerinde enzim kullanım olanaklarının incelenmesi ve kombine proses geliştirilmesi

BURCU SANCAR BEŞEN, (Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi, Tekstil Mühendisliği Bölümü, Kahramanmaraş, Türkiye)

Nevruz PAKSOY, (Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi, Tekstil Mühendisliği Bölümü, Kahramanmaraş, Türkiye)

Onur BALCI, (Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi, Tekstil Mühendisliği Bölümü, Kahramanmaraş, Türkiye)

Nurcan KURTOĞLU (Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi, Tekstil Mühendisliği Bölümü, Kahramanmaraş, Türkiye)

Tekstil ve Mühendis

8 1

Yıl: 2012 Cilt: 19 Sayı: 86 Sayfa Aralığı: 7 - 13 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Pamuklu dokuma kumaşların boyamaya hazırlık işlemlerinde enzim kullanım olanaklarının incelenmesi ve kombine proses geliştirilmesi

Öz:

Bu çalışmada, % 100 pamuklu dokuma kumaşların ön terbiyesinde tamamen enzim kullanılarak çevre dostu bir ön terbiye prosesi uygulama, amilaz ve pektinaz enzimlerini kombine çalışarak işlem adımlarını kısaltma ve ağartma işlemlerinde lakkaz enzimi kullanılarak fazladan bir peroksit parçalama işlemi (katalaz işlemi) yükünden kurtulabilme olanakları araştırılmıştır. Bu amaçla uygulanan her bir işlemden sonra kumaşların haşıl sökülebilirlik, hidrofilite ve beyazlık özellikleri incelenmiştir; ayrıca ön işlemi tamamlanmış kumaşlar üç farklı konsantrasyonda boyanarak, boyama sonrası CIELab değerleri ve haslık sonuçları da incelenmiştir. Çalışma sonuçları, pektinaz ve amilaz enziminin kombine çalışılarak işlem adımlarının kısaltılabileceğini ve böylece su, enerji ve zaman tasarrufu sağlanabileceğini, lakkaz enziminin açık renk boyanacak kumaşlar için yeterli bir beyazlık sağlayamadığını; kumaştan iyi bir beyazlık istendiğinde peroksit ağartması ve dolayısıyla katalaz işlemi kullanımının kaçınılmaz olduğunu göstermiştir

Anahtar Kelime:

Investigation on the possibilities of enzymes usage in the pretreatment of cotton woven fabrics and combined process development

Öz:

In this study, usage of enzymes in the pretreatment of 100 % cotton woven fabrics was investigated. Besides, possibilities of shortening the process with the usage of amylase and pectinase in the same bath and using laccase in the bleaching treatment were investigated. For this aim, after each treatment, desizing degree, hydrophilic characteristic and whiteness degree of samples were studied carefully. Furthermore, the pretreated fabrics were dyed at three concentrations (owf%). After dyeing processes, the CIELab values and the fastness properties were also researched. The results showed that application time, water, energy can be saved by using the amylase and pectinase in the same bath, the laccase enzyme is not sufficient for fabrics which are dyed at light shades.

Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

1. Körlü, A., Altay, P., (2009), Enzimlerle Yün Terbiyesi, Tekstil Teknolojileri Elektronik Dergisi, 3(2), 81-91
2. Kan, C. W., Yuen, C. W. M., Lam, Y. L., (2009), Effect of Enzyme Treatment and Dyeing on the Mechanical Properties of Linen, Society of Dyers and Colourists, Coloration Technology, 125, 269-276
3. Yang, C. Q., Zhou, W., Lickfield, G. C., Parachura, K., (2003), Cellulase Treatment of Durable Press Finished Cotton Fabric: Effects on Fabric Strength, Abrasion Resistance, and Handle, Textile Research Journal, 73, 1056-1062
4. Balcı, O., Asker, Ð., Kurtoğlu, N., (2010), Biyoparlatma ve Reaktif Boyama İşlemlerinin Kombine Uygulaması ile Hızlı Boyama Prosesi, Mühendislik Bilimleri ve Tasarım Dergisi, 1(1), 39-48
5. Khoddami, A., Siavashi, M., Ravandi, A. H. S., Morshed, M., (2002), Enzymatic Hydrolysis of Cotton Fabrics with Weft Yarns Produced by Different Spinning Systems, Iranian Polymer Journal, 11(2), 99-106
6. Körlü E. A., Duran, K., Bahtiyari, M. I., Perinçek, S., (2008), Selülaz Enziminin Selülozik Esaslı Kumaşlar Üzerine Etkisi, Tekstil ve Konfeksiyon, 1, 35-41
7. Duran, N., Duran, M., (2000), Enzyme Application in the Textile Industry, Rev. Prog. Colouration, 30, 41-44
8. Duran, K., Bozacı, E., Karahan, A. H., (2007), Protein Esaslı Mamüllerin Enzimatik Ön Terbiyesi, Tekstil ve Konfeksiyon, 3, 187-191
9. Erenler, A., (2009), Biyoenzimler ve Biyoenzimlerin Örme Kumaş Özelliklerine Etkisi, Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Tekstil Mühendisliği Anabilim Dalı, Adana, 19
10.Ayaz Y., Ö., (2000), Selülazların Rejenere Selüloz Liflerine Etkilerinin Sistematik Araştırılması, Yüksek Lisans Tezi, Ege Üniveristesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Tekstil Mühendisliği Anabilim Dalı, Izmir, 2
11. Kumar, V. S., Meenakshisundaram, S., Selvakumar, N., (2008), Conservation of cellulase enzyme in biopolishing application of cotton fabrics, Journal of the Textile Institute, 99(4), 339-346
12. Sarkar, A. K., Etters, J. N., (2004), Enzymatic Hydrolysis of Cotton Fibers: Modeling Using an Empirical Equation, The Journal of Cotton Science, 8, 254–260
13. Örtlek, H. G., Yolaçan G., Bilget, Ö. Bilgin S., (2010), Effects of Enzymatic Treatment on the Performance of Knitted Fabrics Made From Different Yarn Types, Tekstil ve Konfeksiyon, 2, 115-119
14. Aniş, P., Davulcu, A., Eren A., H., (2008), Enzymatic Pre- Treatment of Cotton. Part 1. Desizing and Glucose Generation in Desizing Liquor, FIBRES & TEXTILES in Eastern Europe, 16(4), 100-103
15. Duran, K, Tekstil Terbiyesinde Enzim Kullanımı Ders Notları 16. Stanescu, M. D., Dochia, M., Radu, D., Sirghie, C., (2010), Green Solution for cotton Scouring, Fibres & Textiles in Eastern Europe 2010, 18(3), 109-111.
17. Arık, B., Körlü E., A., Duran, K., (2008), Lakkaz Enzimlerinin Tekstilde Kullanım Alanları, Tekstil Teknolojileri Elektronik Dergisi, 2, 17 -22
18. Inkaya, T., (2006), Pamuklu Mamullerin Ağartılmasında Enzim Kullanımı, Yüksek Lisans Tezi, Uludağ Üniveristesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Tekstil Mühendisliği Anabilim Dalı, Bursa, s.38
19. Tzanov, T., Costa, S., Guebitz, G. M., Cavaco-Paulo, A., (2001), Effect of Temperature and Bath Composition on the Dyeing of Cotton with Catalase-treated Bleaching Effluent, Coloration Technology, 117, 166-170
20. Tzanov, T., Costa, S., Guebitz, G. M., Cavaco-Paulo, A., (2001), Dyeing in Catalase-treated Bleaching Baths, Coloration Technology, 117, 1-5

APA	Sancar Beşen B, PAKSOY N, BALCI O, KURTOĞLU N (2012). Pamuklu dokuma kumaşların boyamaya hazırlık işlemlerinde enzim kullanım olanaklarının incelenmesi ve kombine proses geliştirilmesi. , 7 - 13.
Chicago	Sancar Beşen Burcu,PAKSOY Nevruz,BALCI ONUR,KURTOĞLU Nurcan Pamuklu dokuma kumaşların boyamaya hazırlık işlemlerinde enzim kullanım olanaklarının incelenmesi ve kombine proses geliştirilmesi. (2012): 7 - 13.
MLA	Sancar Beşen Burcu,PAKSOY Nevruz,BALCI ONUR,KURTOĞLU Nurcan Pamuklu dokuma kumaşların boyamaya hazırlık işlemlerinde enzim kullanım olanaklarının incelenmesi ve kombine proses geliştirilmesi. , 2012, ss.7 - 13.
AMA	Sancar Beşen B,PAKSOY N,BALCI O,KURTOĞLU N Pamuklu dokuma kumaşların boyamaya hazırlık işlemlerinde enzim kullanım olanaklarının incelenmesi ve kombine proses geliştirilmesi. . 2012; 7 - 13.
Vancouver	Sancar Beşen B,PAKSOY N,BALCI O,KURTOĞLU N Pamuklu dokuma kumaşların boyamaya hazırlık işlemlerinde enzim kullanım olanaklarının incelenmesi ve kombine proses geliştirilmesi. . 2012; 7 - 13.
IEEE	Sancar Beşen B,PAKSOY N,BALCI O,KURTOĞLU N "Pamuklu dokuma kumaşların boyamaya hazırlık işlemlerinde enzim kullanım olanaklarının incelenmesi ve kombine proses geliştirilmesi." , ss.7 - 13, 2012.
ISNAD	Sancar Beşen, Burcu vd. "Pamuklu dokuma kumaşların boyamaya hazırlık işlemlerinde enzim kullanım olanaklarının incelenmesi ve kombine proses geliştirilmesi". (2012), 7-13.

APA	Sancar Beşen B, PAKSOY N, BALCI O, KURTOĞLU N (2012). Pamuklu dokuma kumaşların boyamaya hazırlık işlemlerinde enzim kullanım olanaklarının incelenmesi ve kombine proses geliştirilmesi. Tekstil ve Mühendis, 19(86), 7 - 13.
Chicago	Sancar Beşen Burcu,PAKSOY Nevruz,BALCI ONUR,KURTOĞLU Nurcan Pamuklu dokuma kumaşların boyamaya hazırlık işlemlerinde enzim kullanım olanaklarının incelenmesi ve kombine proses geliştirilmesi. Tekstil ve Mühendis 19, no.86 (2012): 7 - 13.
MLA	Sancar Beşen Burcu,PAKSOY Nevruz,BALCI ONUR,KURTOĞLU Nurcan Pamuklu dokuma kumaşların boyamaya hazırlık işlemlerinde enzim kullanım olanaklarının incelenmesi ve kombine proses geliştirilmesi. Tekstil ve Mühendis, vol.19, no.86, 2012, ss.7 - 13.
AMA	Sancar Beşen B,PAKSOY N,BALCI O,KURTOĞLU N Pamuklu dokuma kumaşların boyamaya hazırlık işlemlerinde enzim kullanım olanaklarının incelenmesi ve kombine proses geliştirilmesi. Tekstil ve Mühendis. 2012; 19(86): 7 - 13.
Vancouver	Sancar Beşen B,PAKSOY N,BALCI O,KURTOĞLU N Pamuklu dokuma kumaşların boyamaya hazırlık işlemlerinde enzim kullanım olanaklarının incelenmesi ve kombine proses geliştirilmesi. Tekstil ve Mühendis. 2012; 19(86): 7 - 13.
IEEE	Sancar Beşen B,PAKSOY N,BALCI O,KURTOĞLU N "Pamuklu dokuma kumaşların boyamaya hazırlık işlemlerinde enzim kullanım olanaklarının incelenmesi ve kombine proses geliştirilmesi." Tekstil ve Mühendis, 19, ss.7 - 13, 2012.
ISNAD	Sancar Beşen, Burcu vd. "Pamuklu dokuma kumaşların boyamaya hazırlık işlemlerinde enzim kullanım olanaklarının incelenmesi ve kombine proses geliştirilmesi". Tekstil ve Mühendis 19/86 (2012), 7-13.