Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu olan çocuk ve ergenlerde eşlik eden psikiyatrik bozukluklar

HERGÜNER, Arzu; ERGÜNER, Sabri

Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu olan çocuk ve ergenlerde eşlik eden psikiyatrik bozukluklar

Sabri ERGÜNER, (Selçuk Üniversitesi, Meram Tıp Fakültesi, Çocuk ve Ergen Psikiyatrisi Anabilim Dalı, Konya, Türkiye)

Arzu HERGÜNER (Selçuk Üniversitesi, Meram Tıp Fakültesi, Çocuk ve Ergen Psikiyatrisi Anabilim Dalı, Konya, Türkiye)

Nöropsikiyatri Arşivi

76 7

Yıl: 2012 Cilt: 49 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 114 - 118 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu olan çocuk ve ergenlerde eşlik eden psikiyatrik bozukluklar

Öz:

Amaç: Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu (DEHB) olan çocuk ve ergenlerin yarısından fazlasında ek psikiyatrik bozuklukların olduğu bilinmektedir. Eşlik eden psikiyatrik durumlar belirtilerin görünümünü ve şiddetini, bozukluğun uzun dönemde seyrini, tedaviye yanıtı ve yaşam kalitesi algısını etkilemektedir. Bu çalışmanın amacı DEHB tanısı olan çocuk ve ergenlerde ek psikiyatrik bozuklukların sıklığını ve dağılımını araştırmak ve yaş, cinsiyet ve DEHB alt tipleri ile ilişkisini incelemektir. Yöntem: Çalışmaya Selçuk Üniversitesi, Meram Tıp Fakültesi, Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Kliniği’ne başvuran ve DSM-IV ölçütlerine göre DEHB tanısı alan 133 çocuk ve ergen alınmıştır. Psikiyatrik değerlendirme yarı yapılandırılmış bir tanı aracı olan Okul Çağı Çocukları için Duygulanım Bozuklukları ve Şizofreni Görüşme Çizelgesi-Şimdi ve Yaşam Boyu Şekli (ÇDŞG-ŞY) ile yapılmıştır. Bulgular: Doksan sekiz olgu (%73,7) en az bir psikiyatrik ek tanı almıştır. En sık eşlik eden psikiyatrik tanılar yıkıcı davranış bozuklukları ve kaygı bozuklukları olmuştur. Psikiyatrik tanı sıklığı ve dağılımı üzerine cinsiyetin etkisi bulunmamış, ergen grubunda davranım bozukluğu, duygudurum bozuklukları ve madde kullanımı çocuk grubuna göre daha sık görülmüş, DEHB - Birleşik alt tip tanısı alanlarda yıkıcı davranış bozukluklarının daha yüksek oranda olduğu tespit edilmiştir.Sonuç: Çalışmamızda DEHB tanısı alan olgularda psikiyatrik ek tanı sıklığı daha önce yapılan çalışmalara benzer şekilde yüksek bulunmuştur. DEHB belirtilerini değerlendirirken eşlik eden psikiyatrik durumların da sorgulanması önemlidir.Çıkar çatışması: Yazarlar bu makale ile ilgili olarak herhangi bir çıkar çatışması bildirmemişlerdir.

Anahtar Kelime: Psikiyatrik durum derecelendirme ölçekleri Ergen Hiperaktiviteyle beraber dikkat eksikliği bozukluğu Eş tanı Çocuk

Konular: Madde Bağımlılığı Sosyoloji Pediatri Psikoloji Farmakoloji ve Eczacılık Psikiyatri

Psychiatric comorbidity in children and adolescents with attention deficit hyperactivity disorder

Öz:

O b jec ti ve: It is well known that more than half of subjects with attention-deficit hyperactivity disorder (ADHD) have comorbid psychiatric disorders. There is increasing evidence that psychiatric comorbidity effects the manifestation and severity of symptoms, long-term prognosis, treatment response and quality of life in patients diagnosed with ADHD. The aim of this study was to investigate the frequency of psychiatric disorders and effects of age, gender and ADHD subtypes on comorbidity in children and adolescents with ADHD. Met hods: The study group included 133 children and adolescents who were referred to the Department of Child and Adolescent Psychiatry, Meram Faculty of Medicine, Selcuk University. All cases were diagnosed as ADHD according to DSM-IV criteria. Comorbid psychopathology was evaluated by using a standardized diagnostic instrument, The Kiddie-Schedule for Affective Disorders and Schizophrenia-Present and Lifetime Version (K-SADS-PL). Re sults: Ninety-eight (73.7%) subjects had at least one comorbid psychiatric disorder. The most common comorbid disorders were disruptive behavior disorders and anxiety disorders. There was no effect of gender on psychiatric comorbidity. Conduct disorder, mood disorders and substance abuse were more frequent in adolescents than in children. In ADHD - Combined subtype, disruptive behavior disorders were more prevalent. C onc lu si on: The results of this study confirm that psychiatric comorbidity in children and adolescents with ADHD is very high as it was demonstrated in previous studies. Evaluation of comorbid psychiatric disorders during assessment of cases with ADHD is important.

Anahtar Kelime: Comorbidity Child Psychiatric Status Rating Scales Adolescent Attention Deficit Disorder with Hyperactivity

Konular: Madde Bağımlılığı Sosyoloji Pediatri Psikoloji Farmakoloji ve Eczacılık Psikiyatri

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

1. Amerikan Psikiyatri Birliği. Psikiyatrik Hastalıkların Tanımlanması ve Sınıflandırması El Kitabı, Gözden Geçirilmiş Dördüncü Baskı (DSM-IV-R). E Köroğlu, ed. Ankara, Hekimler Yayın Birliği; 2000.
2. Polanczyk G, de Lima MS, Horta BL, Biederman J, Rohde LA. The worldwide prevalence of ADHD: a systematic review and metaregression analysis. Am J Psychiatry 2007; 164:942-948.
3. Rucklidge JJ. Gender differences in attention-deficit/hyperactivity disorder. Psychiatr Clin North Am 2010; 33:357-373.
4. Spencer TJ, Biederman J, Mick E. Attention-deficit/hyperactivity disorder: diagnosis, lifespan, comorbidities, and neurobiology. J Pediatr Psychol 2007; 32:631-642.
5. Wilens TE, Biederman J, Brown S, Tanguay S, Monuteaux MC, Blake C, Spencer TJ. Psychiatric comorbidity and functioning in clinically referred preschool children and school-age youths with ADHD. J Am Acad Child Adolesc Psychiatry 2002; 41:262-268.
6. Busch B, Biederman J, Cohen LG, Sayer JM, Monuteaux MC, Mick E, Zallen B, Faraone SV. Correlates of ADHD among children in pediatric and psychiatric clinics. Psychiatr Serv 2002; 53:1103-1111.
7. Souza I, Pinheiro MA, Denardin D, Mattos P, Rohde LA. Attention-deficit/hyperactivity disorder and comorbidity in Brazil: comparisons between two referred samples. Eur Child Adolesc Psychiatry 2004; 13:243-248.
8. Byun H, Yang J, Lee M, Jang W, Yang JW, Kim JH, Hong SD, Joung YS. Psychiatric comorbidity in Korean children and adolescents with attention-deficit hyperactivity disorder: psychopathology according to subtype. Yonsei Med J 2006; 47:113-121.
9. Ghanizadeh A, Mohammadi MR, Moini R. Comorbidity of psychiatric disorders and parental psychiatric disorders in a sample of Iranian children with ADHD. J Atten Disord 2008; 12:149-155.
10. Ghanizadeh A. Psychiatric comorbidity differences in clinic-referred children and adolescents with ADHD according to the subtypes and gender. J Child Neurol 2009; 24:679-684.
11. Biederman J. Attention-deficit/hyperactivity disorder: a selective overview. Biol Psychiatry 2005; 57:1215-1220.
12. Taurines R, Schmitt J, Renner T, Conner AC, Warnke A, Romanos M. Developmental comorbidity in attention deficit hyperactivity disorder. Atten Defic Hyperact Disord 2010; 2:267-289.
13. Yıldız Ö, Çakın-Memik N, Ağaoğlu B. Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu tanılı çocuklarda yaşam kalitesi: Kesitsel bir çalışma. Nöropsikiyatri Arşivi 2010; 47:314-318.
14. Pliszka S; AACAP Work Group on Quality Issues. Practice parameter for the assessment and treatment of children and adolescent with attention-deficit/hyperactivity disorder. J Am Acad Child Adolesc Psychiatry 2007; 46:894-921.
15. Kaufman J, Birmaher B, Brent D, Rao U, Flynn C, Moreci P, Williamson D, Ryan N. Schedule for Affective Disorders and Schizophrenia for School - Age Children - Present and Lifetime Version (K-SADS-PL): Initial reliability and validity data. J Am Acad Child Adolesc Psychiatry 1997; 36:980-988.
16. Gökler B, Ünal F, Pehlivantürk B, Kültür EÇ, Akdemir D, Taner Y. Okul Çağı Çocukları için Duygulanım Bozuklukları ve Şizofreni Görüşme Çizelgesi - Şimdi ve Yaşam Boyu Şekli - Türkçe uyarlamasının geçerlik ve güvenirliği. Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergisi 2004; 11:109-116.
17. Biederman J, Monuteaux MC, Mick E, Spencer T, Wilens TE, Klein KL, Price JE, Faraone SV. Psychiatric, neuropsychological, and psychosocial features of DSM-IV subtypes of attention deficit/ hyperactivity disorder: Results from a clinically referred sample. J Am Acad Child Adolesc Psychiatry 1998; 37:185-193.
18. Biederman J, Mick E, Faraone SV, Braaten E, Doyle A, Spencer T, Wilens TE, Frazier E, Johnson MA. Influence of gender on attention deficit hyperactivity disorder in children referred to a psychiatric clinic. Am J Psychiatry 2002; 159:36-42.
19. Biederman J, Monuteaux MC, Mick E, Spencer T, Wilens TE, Klein KL, Price JE, Faraone SV. Psychopathology in females with attention-deficit/hyperactivity disorder: a controlled, five-year prospective study. Biol Psychiatry 2006; 60:1098-1105.
20. Connor DF, Steeber J, McBurnett K. A review of attention deficit hyperactivity disorder complicated by symptoms of oppositional defiant disorder or conduct disorder. J Dev Behav Pediatr 2010; 31:427-440.
21. Christiansen H, Chen W, Oades RD, Asherson P, Taylor EA, Lasky-Su J, Zhou K, Banaschewski T, Buschgens C, Franke B, Gabriels I, Manor I, Marco R, Müller UC, Mulligan A, Psychogiou L, Rommelse NN, Uebel H, Buitelaar J, Ebstein RP, Eisenberg J, Gill M, Miranda A, Mulas F, Roeyers H, Rothenberger A, Sergeant JA, Sonuga-Barke EJ, Steinhausen HC, Thompson M, Faraone SV. ADHD comorbidity findings from the MTA study: comparing comorbid subgroups. J Am Acad Child Adolesc Psychiatry 2001; 40:147-158.
22. Christiansen H, Chen W, Oades RD, Asherson P, Taylor EA, Lasky-Su J, Zhou K, Banaschewski T, Buschgens C, Franke B, Gabriels I, Manor I, Marco R, Müller UC, Mulligan A, Psychogiou L, Rommelse NN, Uebel H, Buitelaar J, Ebstein RP, Eisenberg J, Gill M, Miranda A, Mulas F, Roeyers H, Rothenberger A, Sergeant JA, Sonuga-Barke EJ, Steinhausen HC, Thompson M, Faraone SV. Co-transmission of conduct problems with attention-deficit/hyperactivity disorder: familial evidence for a distinct disorder. J Neural Transm 2008; 115:163-175.
23. Souza I, Pinheiro MA, Mattos P. Anxiety disorders in an attention-deficit/hyperactivity disorder clinical sample. Arq Neuropsiquiatr 2005; 63:407-409.
24. Jarrett MA, Ollendick TH. A conceptual review of the comorbidity of attention-deficit / hyperactivity disorder and anxiety: implications for future research and practice. Clin Psychol Rev 2008; 28:1266-1280.
25. Bowen R, Chavira DA, Bailey K, Stein MT, Stein MB. Nature of anxiety comorbid with attention deficit hyperactivity disorder in children from a pediatric primary care setting. Psychiatry Res 2008; 15:201-209.
26. Power TJ, Costigan TE, Eiraldi RB, Leff SS. Variations in anxiety and depression as a function of ADHD subtypes defined by DSM-IV: do subtype differences exist or not? J Abnorm Child Psychol 2004; 32:27-37.
27. Robson WL, Jackson HP, Blackhurst D, Leung AK. Enuresis in children with attention-deficit hyperactivity disorder. South Med J 1997; 90:503-505.
28. Elia J, Takeda T, Deberardinis R, Burke J, Accardo J, Ambrosini PJ, Blum NJ, Brown LW, Lantieri F, Berrettini W, Devoto M, Hakonarson H. Nocturnal enuresis: a suggestive endophenotype marker for a subgroup of inattentive attention deficit/ hyperactivity disorder. J Pediatr 2009; 155:239-244.
29. Johnston BD, Wright JA. Attentional dysfunction in children with encopresis. J Dev Behav Pediatr 1993; 14:381-385.
30. Pliszka SR. Comorbidity of attention-deficit/hyperactivity disorder with psychiatric disorder: an overview. J Clin Psychiatry 1998; 59(Suppl 7) :50-58.
31. Daviss WB, Birmaher B, Diler RS, Mintz J. Does pharmacotherapy for attention-deficit/hyperactivity disorder predict risk of later major depression? J Child Adolesc Psychopharmacol 2008; 18:257-264.
32. Eiraldi RB, Power TJ, Nezu CM. Patterns of comorbidity associated with subtypes of attention-deficit/hyperactivity disorder among 6- to 12-year-old children. J Am Acad Child Adolesc Psychiatry 1997; 36:503-514.

APA	ERGÜNER S, HERGÜNER A (2012). Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu olan çocuk ve ergenlerde eşlik eden psikiyatrik bozukluklar. , 114 - 118.
Chicago	ERGÜNER Sabri,HERGÜNER Arzu Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu olan çocuk ve ergenlerde eşlik eden psikiyatrik bozukluklar. (2012): 114 - 118.
MLA	ERGÜNER Sabri,HERGÜNER Arzu Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu olan çocuk ve ergenlerde eşlik eden psikiyatrik bozukluklar. , 2012, ss.114 - 118.
AMA	ERGÜNER S,HERGÜNER A Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu olan çocuk ve ergenlerde eşlik eden psikiyatrik bozukluklar. . 2012; 114 - 118.
Vancouver	ERGÜNER S,HERGÜNER A Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu olan çocuk ve ergenlerde eşlik eden psikiyatrik bozukluklar. . 2012; 114 - 118.
IEEE	ERGÜNER S,HERGÜNER A "Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu olan çocuk ve ergenlerde eşlik eden psikiyatrik bozukluklar." , ss.114 - 118, 2012.
ISNAD	ERGÜNER, Sabri - HERGÜNER, Arzu. "Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu olan çocuk ve ergenlerde eşlik eden psikiyatrik bozukluklar". (2012), 114-118.

APA	ERGÜNER S, HERGÜNER A (2012). Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu olan çocuk ve ergenlerde eşlik eden psikiyatrik bozukluklar. Nöropsikiyatri Arşivi, 49(2), 114 - 118.
Chicago	ERGÜNER Sabri,HERGÜNER Arzu Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu olan çocuk ve ergenlerde eşlik eden psikiyatrik bozukluklar. Nöropsikiyatri Arşivi 49, no.2 (2012): 114 - 118.
MLA	ERGÜNER Sabri,HERGÜNER Arzu Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu olan çocuk ve ergenlerde eşlik eden psikiyatrik bozukluklar. Nöropsikiyatri Arşivi, vol.49, no.2, 2012, ss.114 - 118.
AMA	ERGÜNER S,HERGÜNER A Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu olan çocuk ve ergenlerde eşlik eden psikiyatrik bozukluklar. Nöropsikiyatri Arşivi. 2012; 49(2): 114 - 118.
Vancouver	ERGÜNER S,HERGÜNER A Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu olan çocuk ve ergenlerde eşlik eden psikiyatrik bozukluklar. Nöropsikiyatri Arşivi. 2012; 49(2): 114 - 118.
IEEE	ERGÜNER S,HERGÜNER A "Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu olan çocuk ve ergenlerde eşlik eden psikiyatrik bozukluklar." Nöropsikiyatri Arşivi, 49, ss.114 - 118, 2012.
ISNAD	ERGÜNER, Sabri - HERGÜNER, Arzu. "Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu olan çocuk ve ergenlerde eşlik eden psikiyatrik bozukluklar". Nöropsikiyatri Arşivi 49/2 (2012), 114-118.