Psikolojik kontratın örgütsel sapma üzerindeki etkisi ve ilaç sektöründe bir araştırma

ÇETİN, CANAN; İYİGÜN, N. Öykü

Psikolojik kontratın örgütsel sapma üzerindeki etkisi ve ilaç sektöründe bir araştırma

N. Öykü İYİGÜN, (İstanbul Ticaret Üniversitesi, Ticari Bilimler Fakültesi, İstanbul, Türkiye)

Canan ÇETİN (Marmara Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, İşletme Bölümü, İstanbul, Türkiye)

ÖNERİ

0 0

Yıl: 2012 Cilt: 10 Sayı: 37 Sayfa Aralığı: 15 - 29 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Psikolojik kontratın örgütsel sapma üzerindeki etkisi ve ilaç sektöründe bir araştırma

Öz:

Günümüzde örgütler küreselleşme, gelişen teknoloji, rekabetin artması ve yeni yönetim teknikleri gibi birçok faktör nedeniyle önemli ölçüde değişime uğramış ve yapıları daha karmaşık hale gelmiştir. Örgüt yapısındaki değişim ile uzmanlaşma artmış, çalışanlar hem kendilerine hem de işlerine karşı yabancılaşmıştır. 20. Yüzyıl’ın ortalarını karakterize eden uzun dönemli iş güvencesi ve durağan istihdam yapısı, günümüzde değişen çevre koşulları ve hızlı değişen ilişkiler sonucunda değişmiştir. Günümüzde yaşanan belirsizlikler, çalışan ve işverenin birbirlerinden beklentilerini belirsizliğe sürüklemiştir. Bu belirsizlikler, sözlü ve yazılı sözleşmeler üzerinde ciddi etkileri olan psikolojik kontratlar ile doldurulmaktadır. Çalışanlar tarafından örgüte ya da üyelerine yönelik kasıtlı olarak yapılan ve zarar verme eğiliminde olan örgütsel sapma davranışı, bireyin örgütte yaşadığı deneyimlere tepki olarak ortaya çıkmakta ve hayal kırıklığı ve adaletsizlik hissi gibi belirleyicileri bulunmaktadır. Araştırma hipotezleri, psikolojik kontrat türünün örgütsel sapma üzerindeki etkisi olduğu üzerine kurgulanmış, ilaç sektöründe çalışan 510 satış temsilcisinden elde edilen verilerle çoklu regresyon analizleri yapılarak değerlendirilmiş ve yorumlanmıştır. Yapılan analizler sonucunda psikolojik kontrat ve alt boyutlarının, hem çalışma arkadaşları için örgütsel sapma, hem de çalışanların kendileri için örgütsel sapma ile arasında pozitif yönlü ve anlamlı bir ilişki olduğu tespit edilmiştir.-

Anahtar Kelime:

The impact of psychological contract on organizational deviance and research in pharmaceutical sector

Öz:

Due to globalization, advancing technology, increasing competition, and new management techniques; organizations have been getting changed and as a consequence the structures of them have become more complex. With this change in the organizational structure, work specialization has increased and employees have been alienated with their job. Long-term job guarantee and stable employment structure that characterize 20th century have been changed. Nowadays’ uncertainties cause employee and employer expectations become uncertain. These uncertainties are filled with the psychological contracts which have significant impact on the written and oral contracts. Organizational deviance behaviors, the intentional behaviors that aim to damage the organization or its members, occur in reaction to employee experiences and have determinants such as disappointment and inequity perception. In this study, it’s been argued that the perceived type of psychological contract by the employee has an impact on the organizational deviance. The data collected from 510 sales representatives in the pharmaceutical industry has been analyzed using multiple regression. According to the study results, it has been found a direct positive relation between psychological contract and organizational deviance.

Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

[1] Cihangiroğlu, N. & B. Şahin. (2010). Organizasyonlarda Önemli, Bir Fenomen: Psikolojik Sözleşme. Zonguldak Karaelmas Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6(11), 1-17.
[2] Sels, L.; Janssens, M. & Yan Den Brande, I. (2004). Assessing the Nature of Psychological Contracts: A Validation of Six Dimensions. Journal of Organizational Behavior, 25(4), 461-488.
[3] Rousseau, D.M. (1995). Psychological Contracts In Organizations Understanding Written And Unwritten Agreements. California: Sage Publications.
[4] Millward, L.J. & Hopkins, L.J. (1998). Psychological Contracts, Organizational and Job Commitment. Journal of Applied Psychology, 28(16), 1530-1556.
[5] Demir, M. & Tütüncü, Ö. (2010). Ağırlama İşletmelerinde Örgütsel Sapma ile İşten Ayrılma Eğilimi Arasındaki İlişki. Anatolia Turizm Araştırmaları Dergisi, 21(1), 64-74.
[6] Muchinsky, P.M. (2006). Psychology Applied to Work. Belmont, CA: Thomson Wadsworth.
[7] Kidder, D.L. (2005). Is it who I am, what I can get away with, or what you've done to me?: A Multi-Theory Examination of Employee Misconduct. Journal of Business Ethics, 57(4), 389-398.
[8] Appelbaum, S.H.; Iaconi, G.D. & Matousek, A. (2007). Positive and Negative Deviant Workplace Behaviors: Causes, Impacts and Solutions. Corporate Governance, 7(5), 586-598.
[9] Robinson, S.L. & Bennett, R.J. (1995). A Typology of Deviant Workplace Behaviors: A Multidimensional Scaling -Stiyly. Academy of Management Journal, 38(2), 555-572.
[10] Robinson, S.L. & Bennett, RJ. (2000). Development of a Measure of Workplace Deviance. Journal of Applied Psychology, 85(3), 349-360.
[11] Levinson, H. (1960). Dilemmas of the Occupational Physician in Mental Health Programming-Part II. Journal of Occupational Medicine, 2(5), 205-208.
[12] Schein, E.H. (1980). Organizational Psychology. New Jersey: Prentice Hall.
[13] Rousseau, D.M. (1989). Psychological and Implied Contracts in Organizations. Employee Responsibilities and Rights Journal, 2(2), 121-139.
[14] Mimaroğlu, H. (2008). Psikolojik Sözleşmenin Personelin Tutum ve Davranışlarına Etkileri: Tıbbi Satış Temsilcileri Üzerinde Bir Araştırma. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Sosyal Bilimler Enstitüsü. Çukurova Üniversitesi.
[15] Kotter, J.P. (1973). The Psychological Contract, Managing the Joining-Up Process. California Management Review, 15(9), 91-99.
[16] Rousseau, D.M. (1990). New Hire Perceptions of Their Own and Their Employer's Obligations: A Study of Psychological Contracts. Journal of Organizational Behavior, 11(5), 389-400.
[17] Freese, C. & Schalk, R. (1996). Implications of Differences in Psychological Contracts for Human Resources Management. European Journal of Work and Psychology, 5(4), 501-509.
[18] Herriot, P.; Manning, W.E.G. & Kidd, J.M. (1997). The Content of the Psychological Contract. British Journal of Management, 8(2), 151-162.
[19] Coyle-Shapiro, J. & Kessler, I. (2000). Consequences of the Psychological Contract for The Emloyment Relationship: A Large Scale Survey. Journal of Management Studies, 37(7), 903-930.
[20] Millward, L.J. & Brewerton, P.M. (2000). Psychological Contracts: Employee Relations for the 21st Century. International Review of Industrial and Organizaitional Psychology. New Jersey: John Wiley&Sons, Inc.
[21] Vardi, Y. & Wiener, Y. (1996). Misbehavior in Organizations: A Motivational Framework. Organization Science, 7(2), 151-161.
[22] Grays, M.L. & Sackett, P.R. (2003). Investigating the Dimensionality of Counterproductive Work Behavior. International Journal of Selection and Assessment, 11(1), 30-42.
[23] Liao, H.; Joshi, A. & Chuang, A. (2004). Sticking Out Like a Sore Thumb: Employee Dissimilarity and Deviance at Work. Personnel Psychology, 57(4), 969-1000.
[24] Avcı, N. (2008). Konaklama İşletmelerinde Örgütsel Öğrenme, İş Tutumları ve Örgütsel Sapma Arasındaki İlişkinin Analizi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Dokuz Eylül Üniversitesi.
[25] Hollinger, R. & Clark, J. (1982). Employee Deviance: A Response to the Perceived Quality of the Work Experience. Work arid Occupations, 9(1), 97-114.
[26] Berry, C.M.; Ones, D.S. & Sackett, P.R. (2007). Interpersonal Deviance, Organizational Deviance and Their Common Correlates: A Review and Meta-Analysis. Journal of Applied Psychology, 92(2), 410-424.
[27] Judy P.; Martin, G. & McGoldrick, J. (2003). The Impact of Psychological Contract Violation on Employee Attitudes and Behavior. Employee Relations, 25(6), 557-573.
[28] Russel P.; Kingshott, J. & Pecotich, A. (2007). The Impact of Psychological Contracts on Trust and Commitment in Supplier-Distributer Relationships. European Journal of Marketing, 41(9-10), 1053-1072.
[29] Louise L. & Rouillard, C. (2005). An Empirical Exploration of Psychological Contract Violation and Individual Behaviour: The Case of Canadian Federal Civil Servants in Quebec. Journal of Managerial Psychology, 20(2), 150-163.
[30] Lynne, J.P. & Cropley, M. (2003). Psychological Contracting: Processes of Contract Formation During Intervies Between Nannies and Their Employers. Journal of Occupational and Organizational Psychology, 76(sayi), 213-241.
[31] Lynne, J.P. & Cropley, M. (2003). The Psychological Contracts of National Health Service Nurses. Journal of Nursing Management, 11(2), 107-120.
[32] Wayne, O'D.; Sheehan, C.; Hecker, R. & Holland, P. (2007). The Psychological Contract of Knowledge Workers. Journal of Knowledge Management, 11(2), 73-82.
[33] Nunnally, J. (1967). Psychometric Theory. New York: McGraw Hill.
[34] Saruhan, Ş.C. & Özdemirci, A. (2005). Bilim, Felsefe ve Metodoloji - Araştırma Yöntem Problemi (SPSS Uygulamalı). İstanbul: Alkım.
[35] Sekaran, U. (2000). Research Methods For Business A Skill Building Approach. New Jersey: John Wiley & Sons Inc.
[36] Usman, R.; Johns, G. & Ntalianis, F. (2004). The Impact of Personality on Psychological Contracts. Academy of Management Journal, 47(3), 350-367.
[37] Deery, S.J.; Iverson, R.D. & Walsh, J.D. (2006). Toward a Better Understanding of Psychological Contract Breach: A Study of Customer Service Employees. Journal of Applied Psychology, 91(1), 166-175
[38] Turnley, W.H. & Feldman, D.C. (1999). Re-examining the Effects of Psychological Contract Violations: Unmet Expectations and Job Dissatisfaction as Mediators. Journal of Organizational Behavior, 21(1), 25-42.
[39] Rousseau, D.M. (1998). Why Workers still identify with Organizations. Journal of Organizational Behavior, 19(3), 217-233.
[40] Jensen, J.M.; Opland, R.A. & Ryan, A.M. (2010). Psychological Contracts and Counterproductive Work Behaviors: Employee Responses to Transactional and Relational Breach. Journal of Business Psychology, 25(4), 555-568.
[41] Ho, V.T.; Rousseau, D.M. & Levesque, L.L. (2006). Social Networks and the Psychological Contract: Structural Holes, Cohesive Ties and Beliefs Regarding Employer Obligations. Human Relations, 59(4), 459-481.
42] Hui, Ç-; Lee, C. & Rousseau, D.M. (2004). Psychological Contract and Organizational Citizenship Behavior in China: Investigating Generalizability and Instrumentality. Journal of Applied Psychology, 89(2), 311-321.
[43] Bies, RJ. & Tripp, T.M. (1996). Beyond Distrust: Getting Even and the Need For Revenge. (Eds.: Kramer, R.M. & Tyler, T.R). Trust In Organizations: Frontiers of Theory and Research. CA: Sage.
[44] Sommers, J.A.; Schell, T.L. & Vodanovich, S.J. (2002). Developing A Measure of Individual Differences in Organizational Revenge. Journal of Business and Psychology, 17(2), 207-222.
[45] Loring, J.A. (2003). Changing Employment Contracts, Changing Psychological Contracts and the Effects on Organisational Commitment. Yayımlanmamış Doktora Tezi, School of Psychology, M.S. Curtin University of Technology.
[46] Jackie C. & Kessler, I. (2000). Consequences of the Psychological Contract for the Emloyment Relationship: A Large Scale Survey. Journal of Management Studies, 37(7), 903-930.
[47] Lee, H. & Liu, C. (2009). The Relationship Among Achievement Motivation, Psychological Contract and Work Attitudes. Social Behavior and Personality, 37(3), 321-328.
[48] Newstrom, J.W. & Davis, K. (2002). Organizational Behavior Human Behavior at Work. New York: McGraw-Hill.
[49] Colbert. A.E.; Mount, M.K.; Witt, L.A.; Harter, J.K. & Barrick, M.R. (2004). Interactive Effects of Personality and Perceptions of the Work Situation on Workplace Deviance. Journal of Applied Psychology, 89(4), 599-609.
[50] Kidwell R.E. & Kochanowski, S.M. (2005). The Morality of Employee Theft: Teaching about Ethics and Deviant Behavior in the Workplace. Journal of Management Education, 29(1), 135-152.
[51] Dunlop, P.D. & Lee, K. (2004). Workplace Deviance, Organizational Citizenship Behavior, and Business Unit Performance: The Bed Apples do Spoil the Whole Barrel. Journal of Organizational Behavior, 25(1), 67-80.
[52] Mount M.K.; Barrick, M.R. & Stewart, G.L. (1998). Five-Factor Model of Personality and Performance in Jobs Involving Interpersonal Interactions. Human Performance, 11(2/3), 145-165.

APA	İYİGÜN N, ÇETİN C (2012). Psikolojik kontratın örgütsel sapma üzerindeki etkisi ve ilaç sektöründe bir araştırma. , 15 - 29.
Chicago	İYİGÜN N. Öykü,ÇETİN CANAN Psikolojik kontratın örgütsel sapma üzerindeki etkisi ve ilaç sektöründe bir araştırma. (2012): 15 - 29.
MLA	İYİGÜN N. Öykü,ÇETİN CANAN Psikolojik kontratın örgütsel sapma üzerindeki etkisi ve ilaç sektöründe bir araştırma. , 2012, ss.15 - 29.
AMA	İYİGÜN N,ÇETİN C Psikolojik kontratın örgütsel sapma üzerindeki etkisi ve ilaç sektöründe bir araştırma. . 2012; 15 - 29.
Vancouver	İYİGÜN N,ÇETİN C Psikolojik kontratın örgütsel sapma üzerindeki etkisi ve ilaç sektöründe bir araştırma. . 2012; 15 - 29.
IEEE	İYİGÜN N,ÇETİN C "Psikolojik kontratın örgütsel sapma üzerindeki etkisi ve ilaç sektöründe bir araştırma." , ss.15 - 29, 2012.
ISNAD	İYİGÜN, N. Öykü - ÇETİN, CANAN. "Psikolojik kontratın örgütsel sapma üzerindeki etkisi ve ilaç sektöründe bir araştırma". (2012), 15-29.

APA	İYİGÜN N, ÇETİN C (2012). Psikolojik kontratın örgütsel sapma üzerindeki etkisi ve ilaç sektöründe bir araştırma. ÖNERİ, 10(37), 15 - 29.
Chicago	İYİGÜN N. Öykü,ÇETİN CANAN Psikolojik kontratın örgütsel sapma üzerindeki etkisi ve ilaç sektöründe bir araştırma. ÖNERİ 10, no.37 (2012): 15 - 29.
MLA	İYİGÜN N. Öykü,ÇETİN CANAN Psikolojik kontratın örgütsel sapma üzerindeki etkisi ve ilaç sektöründe bir araştırma. ÖNERİ, vol.10, no.37, 2012, ss.15 - 29.
AMA	İYİGÜN N,ÇETİN C Psikolojik kontratın örgütsel sapma üzerindeki etkisi ve ilaç sektöründe bir araştırma. ÖNERİ. 2012; 10(37): 15 - 29.
Vancouver	İYİGÜN N,ÇETİN C Psikolojik kontratın örgütsel sapma üzerindeki etkisi ve ilaç sektöründe bir araştırma. ÖNERİ. 2012; 10(37): 15 - 29.
IEEE	İYİGÜN N,ÇETİN C "Psikolojik kontratın örgütsel sapma üzerindeki etkisi ve ilaç sektöründe bir araştırma." ÖNERİ, 10, ss.15 - 29, 2012.
ISNAD	İYİGÜN, N. Öykü - ÇETİN, CANAN. "Psikolojik kontratın örgütsel sapma üzerindeki etkisi ve ilaç sektöründe bir araştırma". ÖNERİ 10/37 (2012), 15-29.