Kadınlarda yaşam kalitesi anksiyete ve depresyon belirtilerinin varlığında nasıl etkileniyor? kesitsel bir alan çalışması

Okyay, Pinar; BESER, ERDAL; DEREBOY, ÇİĞDEM GÜNSELİ; ÖNDE, Mete; Atasoylu, Gonca

Kadınlarda yaşam kalitesi anksiyete ve depresyon belirtilerinin varlığında nasıl etkileniyor? kesitsel bir alan çalışması

Pınar OKYAY, (Adnan Menderes Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Halk Sağlığı Anabilim Dalı, Aydın, Türkiye)

Gonca ATASOYLU, (Manisa İl Sağlık Müdürlüğü, Bulaşıcı Hastalıklar Şube Müdürlüğü, Manisa, Türkiye)

Mete ÖNDE, (Boş)

ÇİĞDEM GÜNSELİ DEREBOY, (Boş)

Erdal BEŞER (Adnan Menderes Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Halk Sağlığı Anabilim Dalı, Aydın, Türkiye)

Türk Psikiyatri Dergisi

30 3

Yıl: 2012 Cilt: 23 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 178 - 188 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Kadınlarda yaşam kalitesi anksiyete ve depresyon belirtilerinin varlığında nasıl etkileniyor? kesitsel bir alan çalışması

Öz:

Amaç: Aydın merkezinde yaşayan doğurgan çağdaki kadınlarda depresyon ve anksiyete belirtileri varlığında yaşam kalitesinin nasıl etkilendiğinin ve her iki durum ile ilgili risk faktörlerinin etkilerinin incelenmesidir. Yöntem: Kesitsel analitik bu çalışma, 461 kadınla yüz yüze yapılmıştır. Genel Sağlık Anketi-12 (GSA-12) ve DSÖ Yaşam Kalitesi Ölçeği Kısa Formu (WHOQOL-BREF) kullanılmıştır. Bulgular: Kadınların %35,5inde anksiyete ve depresyon belirtileri olduğu; aile içi şiddet olanlarda olmayanlara göre 2,61 kat, gelir durumu 500 TL ve altında olanlarda yükseklere göre 2,49 kat daha fazla görüldüğü saptanmıştır. GSA-12 puan ortalaması 3,33±0,804; genel yaşam kalitesi puan ortalaması 3,62±0,791; Fiziksel Sağlık Alanı (FSA) puanı 15,95±2,422; Psikolojik Sağlık Alanı (PSA) puanı 14,70±2,337; Sosyal İlişkiler Alanı (SİA) puanı 14,64±3,027; Çevre Alanı (ÇA) puanı 14,27±2,20; Kültüre Standardize Alan (KSA) puanı 14,29±2,144dür. GSA-12 toplam puanı ile WHOQOL-BREF anketinin ilk iki sorusu arasında olumsuz yönde, orta düzeyde ve çok anlamlı ilişki; PSA puanı arasında olumsuz yönde, güçlü ve anlamlı bir ilişki; FSA puanı, SİA puanı, ÇA, KSA arasında bu ilişki olumsuz yönde, orta düzeyde ve anlamlı bir ilişki saptanmıştır. Sonuç: GSA-12 kullanarak yapılacak taramaların erken teşhis ve tedavi olanağı yaratması yanında, kadınların yaşam kalitelerinin tüm alanlarda düşüşünün engellenebileceği düşünülmüştür. Risk grupları olarak öne çıkan sosyoekonomik düzeyi ve aile içi şiddet öyküsü olan kadınların ruhsal problemlerin olası belirtilerinin erken tanı ve tedavisi öncelikli müdahale alanlarıdır.

Anahtar Kelime:

Konular: Genel ve Dahili Tıp Temel Sağlık Hizmetleri Sağlık Bilimleri ve Hizmetleri Kadın Araştırmaları Hemşirelik Psikoloji Psikiyatri

How is quality of life affected in women in the presence of anxiety and depression symptoms?

Öz:

Objective: To assess how quality of life is affected among reproductive age women from the presence of anxiety and depression symptoms and the risk factors related to both. Method: A cross sectional analytic study was performed in person with 461 women. General Health Questionnarie-12 and WHOQOL-BREF were used. Results: 35.5% of the women displayed symptoms of anxiety and depression and those who had experienced domestic violence had a 2.61-fold increase in symptom frequency and those with an income below 500 TL had a 2.49-fold more frequent occurrence of symptoms compared to others. General health quality mean score was 3.33 ± 0.804, the mean overall quality of life was 3.62 ± 0.791; Physical Health Domain: 15.95 ± 2.422; Psychological Health Domain: 14.70 ± 2.337; Social Relations Domain 14.64 ± 3,027; Environmental Domain 14:27 ± 2.20; National Domain 14:29 ± 2.144l. The total score of GHQ- 12 and the first two questions of WHOQOL-BREF had a negative, moderate and highly significant correlation, whereas the Psychological HD score had a a negative,, strong and significant correlation All other domains and the total score of GHQ-12 had negative, moderate and significant correlations. Conclusion: Screening with GHQ-12 as well as offering the possibility of early diagnosis and treatment, is also important to prevent impairment in all areas of quality of life among women. Early diagnosis and treatment of psychological problems of women with risk factors such as exposure to domestic violence and low socio-economic status are the intervention areas with priority.

Anahtar Kelime:

Konular: Genel ve Dahili Tıp Temel Sağlık Hizmetleri Sağlık Bilimleri ve Hizmetleri Kadın Araştırmaları Hemşirelik Psikoloji Psikiyatri

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Altıparmak S (2006) Gebelerde sosyodemografik özellikler, özbakım gücü ve yaşam kalitesi ilişkisi. Türk Silahlı Kuvvetleri Koruyucu Hekimlik Bülteni, 5(6):416-23.
Arslan Ş, Gökçe Kutsal Y (1999) Geriatride yaşam kalitesinin değerlendirimi. Geriatri, 2(4): 173-8.
Arslantaş D, Metintaş S, Ünsal A ve ark. (2006) Eskişehir Mahmudiye ilçesi yaşlılarında yaşam kalitesi. Osmangazi Tıp Dergisi, 28(2): 81-9.
Avcı K, Pala K (2004) Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesinde çalışan araştırma görevlisi ve uzman doktorların yaşam kalitesinin değerlendirilmesi. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 30(2): 81-5.
Aydemir Ö, Köroğlu E (2006) Psikiyatride Kullanılan Klinik Ölçekler. Hekimler Yayın Birliği, Ankara, s. 41-2.
Baykan Z, Özkan S, Maral I ve ark. (2001) Ankara ilinde bir ilçe merkezinde 15 yaş ve üzeri kadınların ruhsal durumlarının Genel Sağlık Anketi 12 kullanılarak değerlendirilmesi. 8.Ulusal Halk Sağlığı Kongresi, Kongre Kitabı, 2: 865-8.
Baum A, Garofalo JP, Yali AM (1999), Socioeconomic status and chronic stress. Does stress account for SES effects on health? Ann NY Acad Sci, 896:131- 44.
Belek İ (1999) Genel Sağlık Anketi ile ölçülen ruhsal sorunlar ve sosyodemografik eşitsizliklerAntalyada bir alan araştırması. Turk Psikiyatri Derg, 10(3): 163- 72.
Bonomi AE, Thompson RS, Anderson M ve ark. (2006) Intimate partner violence and womens physical, mental, and social functioning. Am J Prev Med, 30(6):458-66.
Bonomi AE, Anderson ML, Rivara FP ve ark. (2007) Health outcomes in women with physical and sexual intimate partner violence exposure. J Women Health, 16(7):987-7.
Brundtland GH (2000) Mental Health in the 21st Century. Bulletin of the World Health Organization, 78(4): 411.
Buzlu S, Bostancı N, Özbaş N ve ark. (2006), İstanbulda bir sağlık ocağına başvuran kadınların Genel Sağlık Anketine göre ruhsal durumlarının değerlendirilmesi. STED, 15: 134-8.
Erol N, Şimşek Z (1998) Çocuk ve Gençlerde Ruh Sağlığı: Yeterlik Alanları ve Duygusal Sorunların Dağılımı. Türkiye Ruh Sağlığı Profili Raporu, T. C. Sağlık Bakanlığı Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü, N Erol, C Kılıç, M Ulusoy, M Keçeci, Z Şimşek (Ed), Ankara. Eksen Tanıtım Ltd. Şti, s. 25-75.
Eser SY, Fidaner H, Fidaner C ve ark. (1999) Yaşam kalitesinin ölçülmesi, WHOQOL-100 ve WHOQOL-BREF. Psikiyatri Psikoloji Psikofarmakoloji Dergisi (3P), 7(Ek 2) : 5-13.
Fellinger J, Holzinger D, Dobner U ve ark. (2005) Mental distress and quality of life in a deaf population. Soc Psychiatry Psychiatr Epidemiol, 40(9):737-42.
Fidaner H, Elbi H, Fidaner C ve ark. (1999) Yaşam kalitesinin ölçülmesi, WHOQOL-100 ve WHOQOL- BREF. 3P Dergisi, 7 (Ek 2): 5-13.
Furlong M, Connor JP (2007) The measurement of disability-related stress in wheelchair users.Arch Phys Med Rehabil, 88(10):1260-7.
Gülseren L, Hekimsoy Z, Gülseren Ş ve ark. (2001) Diabetes Mellituslu hastalarda depresyon, anksiyete, yaşam kalitesi ve yeti yitimi, Turk Psikiyatri Derg, 12(2): 89-98.
Karabilgin ÖS (2001) Balatçık Sağlık Ocağı Bölgesinde 15-49 yaş kadınlarda depresyon prevalansı ve WHOQOL-BREF ölçeği ile yaşam kalitesinin değerlendirilmesi. Ege Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü. Halk Sağlığı Programı Doktora Tezi.
Kılıç C (1996) Genel Sağlık Anketi: Geçerlilik ve güvenirlik çalışması. Türk Psikiyatri Derg, 7:3-11.
Kılıç C (1998) Türkiye Ruh Sağlığı Profili: Erişkin nüfusta ruhsal hastalıkların yaygınlığı, ilişkili faktörler, yetiyitimi ve ruh sağlığı hizmeti kullanımı sonuçları. Türkiye Ruh Sağlığı Profili Raporu, T. C. Sağlık Bakanlığı Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü, N Erol, C Kılıç, M Ulusoy, M Keçeci, Z Şimşek (Ed). Ankara, Eksen Tanıtım Ltd. Şti, s. 77-94.
Küey L, Güleç C (1989) Depression in Turkey in 1980s: Epidemiological and clinical approaches. Clinic Neuropharmacol, 12 (Suppl. 27): 1-12.
Lwanga SK, Lemeshow S (1991) Sample Size Determination in Health Studies: A practical Manual. Geneva, WHO.
Lopez AD, Mathers CD, Ezzati M ve ark. (2006) Global and regional burden of disease and risk factors, 2001: Systematic analysis of population health data. Lancet, 367(9524):1747-57.
Noble RE (2005) Depression in women. Metabolism, 54(5 Suppl 1):49-52.
Özkan M, Kaçmaz N, Anuk D ve ark. (2004) Yüksek riskli gebelerde psikiyatrik morbidite. İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi Dergisi, 67(4): 210- 7.
Patel V, Todd C, Winston M ve ark. (1997) Common mental disorders in primary care in Harare, Zimbabwe: Associations and risk factors. Br J Psychiatry, 171: 60-4.
Pirkola S, Saarni S, Suvisaari J ve ark. (2009) General health and quality-of-life measures in active, recent and comorbid mental disorders: a populationbased health 2000 study. Compr Psychiatry, 50(2):108-14.
Prince M, Patel V, Saxena S ve ark. (2007) No health without mental health. The Lancet, 370: 859-76.
Serrano-Aguilar P, Ramallo-Fariña Y, Trujillo-Martín Mdel M ve ark. (2009) The relationship among mental health status (GHQ-12), health related quality of life (EQ-5D) and health-state utilities in a general population. Epidemiol Psichiatr Soc, 18(3):229-39.
Şahin B (1999) Sağlığın ölçümü ve kullanım alanlarına teorik bir bakış. Sağlık ve Toplum, 9(3):3-11.
Şimşek Z, Ak D, Altındağ A ve ark. (2007) Şanlıurfa Eğitim Sağlık Ocağı Bölgesinde 15-49 yaşları arasındaki evli kadınlarda ruhsal bozukluk prevalansı ve ilişkili faktörler. 11. Ulusal Halk Sağlığı Kongresi Kongre Kitabı, s: 415-6.
T.C. Sağlık Bakanlığı (2001) Sağlık 21, Herkese Sağlık Türkiyenin Sağlık Hedef ve Stratejileri. T.C. Sağlık Bakanlığı, Ankara, s:70-1.
T.C. Sağlık Bakanlığı (2004) Refik Saydam Hıfzıssıhha Merkezi Başkanlığı Hıfzıssıhha Mektebi Müdürlüğü, Başkent Üniversitesi. Ulusal Hastalık Yükü ve Maliyet Etkililik Projesi Hastalık Yükü Final Raporu. T.C Sağlık Bakanlığı, Ankara.
Tezcan S, Aslan D (2000) Ankarada çeşitli meslek gruplarında ruhsal sağlık durumunun değerlendirilmesi. Kriz Dergisi, 8(1):1-8.
Tokuç B, Kaplan PB, Balık GÖ ve ark. (2006) Trakya Üniversitesi Hastanesi Menopoz Polikliniğine başvuran kadınlarda yaşam kalitesi. Türk Jinekoloji ve Obstetrik Derneği Dergisi (TJOD), 3(4): 281-7.
WHO (2001) The World Health Report 2001: Mental health: New understanding, new hope.
WHO (2008) Mental Health Fact Sheet No:218: Mental health problems: The undefined and hidden burden, 04 Şubat 2008de http://www.who.int/ mediacentre/factsheets/fs218/en/index.html adresinden indirildi.
WHOQOL Group (1998) Development of the World Health Organization HOQOL-Bref quality of life assessment. Psychol Med, 28:551-9.
Yazıcı K, Şenel T, Biçer A ve ark. (2003) Bel ve boyun ağrısı hastalarında anksiyete, depresyon ve yaşam kalitesi. Klinik Psikiyatri, 6: 95-101.

APA	Okyay P, Atasoylu G, ÖNDE M, DEREBOY Ç, BESER E (2012). Kadınlarda yaşam kalitesi anksiyete ve depresyon belirtilerinin varlığında nasıl etkileniyor? kesitsel bir alan çalışması. , 178 - 188.
Chicago	Okyay Pinar,Atasoylu Gonca,ÖNDE Mete,DEREBOY ÇİĞDEM GÜNSELİ,BESER ERDAL Kadınlarda yaşam kalitesi anksiyete ve depresyon belirtilerinin varlığında nasıl etkileniyor? kesitsel bir alan çalışması. (2012): 178 - 188.
MLA	Okyay Pinar,Atasoylu Gonca,ÖNDE Mete,DEREBOY ÇİĞDEM GÜNSELİ,BESER ERDAL Kadınlarda yaşam kalitesi anksiyete ve depresyon belirtilerinin varlığında nasıl etkileniyor? kesitsel bir alan çalışması. , 2012, ss.178 - 188.
AMA	Okyay P,Atasoylu G,ÖNDE M,DEREBOY Ç,BESER E Kadınlarda yaşam kalitesi anksiyete ve depresyon belirtilerinin varlığında nasıl etkileniyor? kesitsel bir alan çalışması. . 2012; 178 - 188.
Vancouver	Okyay P,Atasoylu G,ÖNDE M,DEREBOY Ç,BESER E Kadınlarda yaşam kalitesi anksiyete ve depresyon belirtilerinin varlığında nasıl etkileniyor? kesitsel bir alan çalışması. . 2012; 178 - 188.
IEEE	Okyay P,Atasoylu G,ÖNDE M,DEREBOY Ç,BESER E "Kadınlarda yaşam kalitesi anksiyete ve depresyon belirtilerinin varlığında nasıl etkileniyor? kesitsel bir alan çalışması." , ss.178 - 188, 2012.
ISNAD	Okyay, Pinar vd. "Kadınlarda yaşam kalitesi anksiyete ve depresyon belirtilerinin varlığında nasıl etkileniyor? kesitsel bir alan çalışması". (2012), 178-188.

APA	Okyay P, Atasoylu G, ÖNDE M, DEREBOY Ç, BESER E (2012). Kadınlarda yaşam kalitesi anksiyete ve depresyon belirtilerinin varlığında nasıl etkileniyor? kesitsel bir alan çalışması. Türk Psikiyatri Dergisi, 23(3), 178 - 188.
Chicago	Okyay Pinar,Atasoylu Gonca,ÖNDE Mete,DEREBOY ÇİĞDEM GÜNSELİ,BESER ERDAL Kadınlarda yaşam kalitesi anksiyete ve depresyon belirtilerinin varlığında nasıl etkileniyor? kesitsel bir alan çalışması. Türk Psikiyatri Dergisi 23, no.3 (2012): 178 - 188.
MLA	Okyay Pinar,Atasoylu Gonca,ÖNDE Mete,DEREBOY ÇİĞDEM GÜNSELİ,BESER ERDAL Kadınlarda yaşam kalitesi anksiyete ve depresyon belirtilerinin varlığında nasıl etkileniyor? kesitsel bir alan çalışması. Türk Psikiyatri Dergisi, vol.23, no.3, 2012, ss.178 - 188.
AMA	Okyay P,Atasoylu G,ÖNDE M,DEREBOY Ç,BESER E Kadınlarda yaşam kalitesi anksiyete ve depresyon belirtilerinin varlığında nasıl etkileniyor? kesitsel bir alan çalışması. Türk Psikiyatri Dergisi. 2012; 23(3): 178 - 188.
Vancouver	Okyay P,Atasoylu G,ÖNDE M,DEREBOY Ç,BESER E Kadınlarda yaşam kalitesi anksiyete ve depresyon belirtilerinin varlığında nasıl etkileniyor? kesitsel bir alan çalışması. Türk Psikiyatri Dergisi. 2012; 23(3): 178 - 188.
IEEE	Okyay P,Atasoylu G,ÖNDE M,DEREBOY Ç,BESER E "Kadınlarda yaşam kalitesi anksiyete ve depresyon belirtilerinin varlığında nasıl etkileniyor? kesitsel bir alan çalışması." Türk Psikiyatri Dergisi, 23, ss.178 - 188, 2012.
ISNAD	Okyay, Pinar vd. "Kadınlarda yaşam kalitesi anksiyete ve depresyon belirtilerinin varlığında nasıl etkileniyor? kesitsel bir alan çalışması". Türk Psikiyatri Dergisi 23/3 (2012), 178-188.