UPPS dürtüsel davranış ölçeği ile psikiyatri hastalarında dürtüselliğin ölçümü

OFLAZ BATMAZ, Serap; YARGIÇ, İlhan; ERSOY, Elif

UPPS dürtüsel davranış ölçeği ile psikiyatri hastalarında dürtüselliğin ölçümü

İlhan YARGIÇ, (İstanbul Üniversitesi, İstanbul Tıp Fakültesi, Psikiyatri Anabilim Dalı, İstanbul, Türkiye)

Elif ERSOY, (Aralık Derneği, İstanbul, Türkiye)

Serap OFLAZ BATMAZ (İstanbul Üniversitesi, İstanbul Tıp Fakültesi, Psikiyatri Anabilim Dalı, İstanbul, Türkiye)

Klinik Psikofarmakoloji Bülteni

48 3

Yıl: 2011 Cilt: 21 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 139 - 146 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

UPPS dürtüsel davranış ölçeği ile psikiyatri hastalarında dürtüselliğin ölçümü

Öz:

Amaç: Dürtüsellik normal ve patolojik kişilik yapılarıyla, çeşitli psikiyatrik bozukluklarda anahtar role sahip bir özelliktir. Dürtüsellik, pek çok psikopatolojik etmenle ilişkilidir. Dürtüsellik kavramı açıklamak için çeşitli teoriler öne sürülmüştür. Bunlardan biri de Whiteside ve Lynam’ın 4 faktörlü modelidir (UPPS). Bu çalışmanın amacı UPPS Dürtüsel Davranış Ölçeğinin Türkçe formunun psikometrik özelliklerini analiz etmek ve dış geçerliliğini test etmek için UPPS’in alt ölçeklerinin (tasarlamama, sıkışıklık, heyecan arayışı ve sebatsızlık) kavramsal olarak bağlantılı özelliklerle ilişkisini araştırmaktır. Yöntem: Psikiyatri servisinde yatarak tedavi görmekte olan 91 hastaya bilgi alma formu, UPPS Dürtüsel Davranış Ölçeğinin Türkçe Formu ve Sürekli Öfke ve Öfkeyi İfade Tarzı Ölçeğinin Türkçe Formu verildi. Bulgular: UPPS Dürtüsel Davranış Ölçeğinin Türkçe formunun iç tutarlılık Cronbach Alfa katsayısı 0.845, tekrar uygulanan testin Cronbach alfa katsayısı 0.805 bulundu. Test ve tekrar testin toplam ve alt ölçekleri arasındaki korelasyonu sırasıyla r=0.79 ve r=0.74-0.85 (p<0.01) bulundu. Dört alt ölçeğin birbirleri arasındaki ilişkileri anlamlı bulundu. İntihar girişimi, kendine zarar verme davranışı, alkol kullanım bozukluğu tanısı, madde kullanımı öyküsü, kişilik bozukluğu tanısı ile alt ölçekler ve toplam ölçek puanı arasındaki anlamlı ilişkiler bulundu. Sürekli Öfke ve Öfkeyi İfade Tarzı Ölçeğinin Türkçe Formu (STAS) alt ölçekleri ile UPPS’nin alt ölçekleri arasında anlamlı korelasyon (r=0.24-0.49) saptandı. Sonuçlar: Bulgularımız, UPPS Dürtüsel Davranış Ölçeğinin Türkçe formunun iyi bir geçerliği olduğunu ve dürtüsellikle ilgili özellikleri taramada başarılı olduğunu desteklemektedir. Bu çalışmada UPSS’in alt ölçekleri, farklı psikopatolojilerde orijinal ölçekle elde edilen dağılımlara benzer sonuçlar sağlamıştır. Bu bulgular dürtüsellikle ilgili bu dört özelliğin yapısal geçerliğini desteklemektedir.

Anahtar Kelime:

Konular: Farmakoloji ve Eczacılık

Measuring impulsivity of psychiatric patients using UPPS impulsive behavior scale

Öz:

Objective: Impulsivity has a key role in normal and pathological personality structures and various psychiatric disorders. Impulsivity is related with several psychopathological factors. Many theories have been proposed to explain impulsivity. One of them is “four factor” model of Whiteside and Lynam. The purpose of this study is to analyze the psychometric properties of the Turkish version of the UPPS Impulsive Behavior Scale, and to investigate the correlation of its subscales (lack of premeditation, urgency, sensation-seeking, and lack of perseverance) with phenomenologicaly related features. Method: The Turkish versions of UPPS Impulsive Behavior Scale and State-Trait Anger Expression Inventory and an intake form were administered to 91 psychiatric inpatients. Results: Cronbach Alpha reliability of the Turkish version of the UPPS Impulsive Behavior Scale was 0.845, Cronbach Alpha reliability of the retest was 0.805. The correlation of test and re-test total and subscale scores were r=0.79 and r=0.74-0.85 (p<0.01) respectively. The subscales were found to be correlated with each other. Histories of suicide attempt, self mutilating behavior, substance use, and diagnosis of alcohol use disorder, and personality disorder demonstrated significant correlations with subscales of UPPS. There were significant correlations between the subscales of UPPS Impulsive Behavior Scale and State-Trait Anger Expression Inventory (r=0.24-0.49). Conclusions: Our findings suggest that the Turkish version of the UPPS Impulsive Behavior Scale has a good validity and successfully screens the features associated with impulsivity. In this study, the subscales of the UPPS Impulsive Behavior Scale have demonstrated similar distribution with those of the original scale in various psychopathologies. These findings support the structural validity of the four factors suggested to be related with impulsivity.

Anahtar Kelime:

Konular: Farmakoloji ve Eczacılık

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

1. Eysenck, H., & Eysenck, S. Personality and individual differences: A natural scienceapproach. 1st ed. New York; Plenum:1985.
2. Buss, A. H., & Plomin, R. A temperament theory of personality development. New York; Wiley:1975
3. Zuckerman M, Kuhlman DM. Personality and risk-taking: Common biosocial factors. J Pers. 2000;68(6):999-1029.
4. Cloninger CR, Przybeck TR, Svrakic DM (). The tridimensional personality questionnaire: U. S. normative data. Psychological Reports, 1991;69(1): 1047-57.
5. Patrick CJ, Curtin JJ, Tellegen A. Development and validation of a brief form of the Multidimensional Personality Questionnaire. Psychological Assessment. 2002;14(2):150-63.
6. Whiteside SP, Lynam DR, Miller JD, Reynolds SK. Validation of the UPPS impulsive behaviour scale: a four-factor model of impulsivity. European Journal of Personality 2005;19(7):559-74.
7. Güleç H, Tamam L, Güleç MY, Turhan M, Karakufl G, Zengin M, Stanford MS. Psychometric Properties of the Turkish Version of the Barratt Impulsiveness Scale-11. Klinik Psikofarmakoloji Bülteni 2008;18(4):251-8.
8. Newman JP, MacCoon DG, Vaughn LJ, Sadeh N. Validating a distinction between primary and secondary psychopathy with measures of Gray’s BIS and BAS constructs. Journal of Abnormal Psychology, 2005;114 (2): 319-23
9. Whiteside SP, Lynam DR. The Five Factor Model and impulsivity: Using a structural model of personality to understand impulsivity. Pers Indiv Differ 2001; 30(4): 669-89.
10. Whiteside SP, Lynam DR. Understanding the role of impulsivity and externalizing psychopathology in alcohol abuse: application of the UPPS impulsive behavior scale. Exp Clin Psychopharmacol. 2003;11(3):210-7.
11. Miller J, Flory K, Lynam D, & Leukefeld C. 2003. A test of the fourfactor model of impulsivity-related traits. Personality and Individual Differences, 2003;34(6): 1403-18.
12. Miller JD, Lynam DR. Structural models of personality and their relation to antisocial behavior: A meta-analysis. Criminology, 2001; 39(3):765-98.
13. Thurstone LL. The vectors of the mind. Psychological Review, 1934;41: 1-32.
14. Costa PT Jr, McCrae RR. Stability and change in personality assessment: the revised NEO Personality Inventory in the year 2000. J Pers Assess. 1997;68(1):86-94.
15. Spielberger CD. Professional manual for the State-Trait Anger Expression Inventory. Odessa FL: Psychological Assessment resources; 1988.
16. Özer AK. Sürekli Öfke Ve Öfke İfade Tarzı Ölçekleri Ön Çalışması. Türk Psikolojisi Dergisi, 1994; 9 (31): 26-35.
17. Savaşır I. ve Şahin, N. H. (Ed.). Bilişsel-Davranışçı Terapilerde Değerlendirme: Sık Kullanılan Ölçekler. Ankara: Türk Psikologlar Derneği Yayınları; 1997.

APA	YARGIÇ İ, ERSOY E, OFLAZ BATMAZ S (2011). UPPS dürtüsel davranış ölçeği ile psikiyatri hastalarında dürtüselliğin ölçümü. , 139 - 146.
Chicago	YARGIÇ İlhan,ERSOY Elif,OFLAZ BATMAZ Serap UPPS dürtüsel davranış ölçeği ile psikiyatri hastalarında dürtüselliğin ölçümü. (2011): 139 - 146.
MLA	YARGIÇ İlhan,ERSOY Elif,OFLAZ BATMAZ Serap UPPS dürtüsel davranış ölçeği ile psikiyatri hastalarında dürtüselliğin ölçümü. , 2011, ss.139 - 146.
AMA	YARGIÇ İ,ERSOY E,OFLAZ BATMAZ S UPPS dürtüsel davranış ölçeği ile psikiyatri hastalarında dürtüselliğin ölçümü. . 2011; 139 - 146.
Vancouver	YARGIÇ İ,ERSOY E,OFLAZ BATMAZ S UPPS dürtüsel davranış ölçeği ile psikiyatri hastalarında dürtüselliğin ölçümü. . 2011; 139 - 146.
IEEE	YARGIÇ İ,ERSOY E,OFLAZ BATMAZ S "UPPS dürtüsel davranış ölçeği ile psikiyatri hastalarında dürtüselliğin ölçümü." , ss.139 - 146, 2011.
ISNAD	YARGIÇ, İlhan vd. "UPPS dürtüsel davranış ölçeği ile psikiyatri hastalarında dürtüselliğin ölçümü". (2011), 139-146.

APA	YARGIÇ İ, ERSOY E, OFLAZ BATMAZ S (2011). UPPS dürtüsel davranış ölçeği ile psikiyatri hastalarında dürtüselliğin ölçümü. Klinik Psikofarmakoloji Bülteni, 21(2), 139 - 146.
Chicago	YARGIÇ İlhan,ERSOY Elif,OFLAZ BATMAZ Serap UPPS dürtüsel davranış ölçeği ile psikiyatri hastalarında dürtüselliğin ölçümü. Klinik Psikofarmakoloji Bülteni 21, no.2 (2011): 139 - 146.
MLA	YARGIÇ İlhan,ERSOY Elif,OFLAZ BATMAZ Serap UPPS dürtüsel davranış ölçeği ile psikiyatri hastalarında dürtüselliğin ölçümü. Klinik Psikofarmakoloji Bülteni, vol.21, no.2, 2011, ss.139 - 146.
AMA	YARGIÇ İ,ERSOY E,OFLAZ BATMAZ S UPPS dürtüsel davranış ölçeği ile psikiyatri hastalarında dürtüselliğin ölçümü. Klinik Psikofarmakoloji Bülteni. 2011; 21(2): 139 - 146.
Vancouver	YARGIÇ İ,ERSOY E,OFLAZ BATMAZ S UPPS dürtüsel davranış ölçeği ile psikiyatri hastalarında dürtüselliğin ölçümü. Klinik Psikofarmakoloji Bülteni. 2011; 21(2): 139 - 146.
IEEE	YARGIÇ İ,ERSOY E,OFLAZ BATMAZ S "UPPS dürtüsel davranış ölçeği ile psikiyatri hastalarında dürtüselliğin ölçümü." Klinik Psikofarmakoloji Bülteni, 21, ss.139 - 146, 2011.
ISNAD	YARGIÇ, İlhan vd. "UPPS dürtüsel davranış ölçeği ile psikiyatri hastalarında dürtüselliğin ölçümü". Klinik Psikofarmakoloji Bülteni 21/2 (2011), 139-146.