Yıl: 2012 Cilt: 37 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 1 - 8 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Balcalı hastanesi'ne başvuran hasta ve hasta yakınlarının ilaç kullanım alışkanlıklarının belirlenmesi

Öz:
Amaç: Akılcı olmayan ilaç kullanımı, tüm ülkelerin önemli sağlık sorunlarındandır. Ülkemizde de akılcı olmayan ilaç tüketimi alışkanlıkları ciddi bir sorun olup ilaç harcamalarının genel sağlık harcamaları içerisindeki payını artırmaktadır. Çalışmamızın amacı, Çukurova Üniversitesi Balcalı Hastanesi’ne başvuran hasta ve hasta yakınlarının ilaç kullanım alışkanlıklarının değerlendirilmesidir. Gereç ve Yöntem: Ç.Ü. Tıp Fakültesi Balcalı Hastanesi polikliniklerine başvuran 209 hasta ve hasta yakınına yüz yüze anket yöntemi ile “Akılcı İlaç Kullanım Anketi” uygulanmıştır. Bulgular: Çalışmaya katılan 209 kişinin 124’ü (% 58,4) kadındır. Kadınların yaş ortalaması 41,39±13,76, erkeklerin yaş ortalaması 44,67±13,55’dir. Çalışmaya katılanların % 34,4’ü ilkokul, % 18,7’si ortaokul, % 26,3’ü lise ve % 20,6’sı üniversite mezunudur ve % 11,0’inin sosyal güvencesi yoktur. Katılanların % 5,7’si akut bir hastalığa, % 54,6’sı kronik bir hastalığa sahipken % 39,7’sinin ise önemli bir sağlık sorunu yoktur. Katılımcıların % 53,1’i doktora danışmadan asla ilaç kullanmadıklarını belirtirken, % 11,0’ı çok nadiren, % 30,6’sı nadiren ve % 5,3’ü sıklıkla doktora danışmadan ilaç kullandıklarını belirtmişlerdir. Katılımcıların % 14,8’i akraba, arkadaş, komşu tavsiyesiyle ilaç kullandıklarını belirtmişler, % 17,2’si akraba, arkadaş, komşularına ilaç tavsiye ettiklerini belirtmişlerdir. Katılımcıların % 16,7’si sıklıkla, % 77,6’sı bazen grip-soğuk algınlığı durumlarında doktora sormadan antibiyotik kullandıklarını söylemişlerdir. Katılımcıların % 40,2’si bitkisel tedaviye başvurmadıklarını bildirirken, % 2,4’ü kanser, % 2,4’ü mide hastalıkları ve % 55,0’ı soğuk algınlığı-grip gibi durumlarda bitkisel tedaviye başvurduklarını bildirmişlerdir. Evde bulunsun düşüncesi ile antibiyotik yazdıranların oranı % 1,0, soğuk algınlığı ilaçları yazdıranların oranı % 7,2, ağrı kesici yazdıranların oranı % 23,4’tür. Sonuç: Balcalı Hastanesi’ne gelen insanların akılcı ilaç kullanım bilgisinin görece yeterli olduğu, bu durumun cinsiyete, eğitim düzeyine ve sosyal güvence düzeyine göre farklılık gösterdiği belirlenmiştir.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • 1. Kayaalp O. Rasyonel Tedavi Yönünden Tıbbi Farmakoloji. 12. baskı, Ankara: Pelikan Yayıncılık Ltd. Şti.2009; 3S.
  • 2. Le Grand A., Hogerzeil H.V., Haajier-Ruscamp FM. Intervention research in rational use of drugs: a review. Health Policy and Planning. 1999;14:89-102.
  • 3. Promoting rational drug use. Trainer’s guide. Accra, Ghana, 1998; 15-27 Kasım
  • 4. Almarsdottir AB, Traulsen JM. Rational use of medicines- an important issue in pharmaceutical policy. Pharm World Sci, 2005; 27: 76-80
  • 5. Akılcı İlaç Kullanımının Alfabesi T.C. Sağlık Bakanlığı Sağlık Projesi Genel Koordinatörlüğü. 2001
  • 6. Özçelikay G., Akılcı İlaç Kullanım Üzerine Bir Pilot Çalışma, J. Fac. Pharm, Ankara, 2001; 30:9-18.
  • 7. Pınar N.,Adana İlindeki İnsanların İlaç Kullanım Alışkanlıkları, Uzmanlık Tezi, Tez Danışmanı;Prof. Dr. Yusuf Karataş Adana- 2010.
  • 8. Akıcı A., İlaç Güvenliliği İzlemi Hakkında Genel Bilgiler, İKU, 2006; 14:8-10.
  • 9. Chareonkul C., Khun V.L., Boonshuyar C., Rational drug use in Cambodia: study of three pilot health centers in Kampong Thom Province, Southeast Asian Journal of Tropical Medicine and Public Health, 2002; 33:418-24.
  • 10. Bodur S, Güler S, Demireli O, Doğan N. Konya’daki evlerde fazla ilaçlar üzerine bir çalışma. İlaç ve Tedavi Dergisi, 1996; 9: 619-22.
  • 11. Canbolat F. Birinci basamak sağlık kuruluşlarına başvuran hastalarda ilaç kullanım alışkanlıklarının ve reçete maliyetlerinin değerlendirilmesi. Yüksek lisans tezi. Selçuk Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Konya, 2007.
  • 12. Austvoll-Dahlgren A, Aaserud M, Vist G, Ramsay C, Oxman AD, Sturm H, Kösters JP, Vernby A Pharmaceutical policies: effects of cap and co-payment on rational drug use. Cochrane Database Syst Rev. 2008; 1:CD007017.
  • 13. Patel V., Vaidya R., Naik D., Borker P., Irrational drug use in India: A prescription survey from Goa. J Postgrad Med. 2005; 51: 9-12.
  • 14. Almarsdottir A.B., Traulsen J.M., Rational use of medicines – an important issue in pharmaceutical policy, Pharm World Sci. 2005; 27:76–80.
  • 15. Özkan S.,Özbay O.D, Aksakal F.N.,İlhan M.N., Aycan S., Bir Üniversite Hastanesine Başvuran Hastaların Hasta Olduklarındaki Tutumları Ve İlaç Kullanım Alışkanlıkları,TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni. 2005; 4:223-37.
  • 16. Baybek H, Bulut D, Çakır A. Muğla Üniversitesi idari personelinin ilaç kullanma alışkanlıklarının belirlenmesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi; 2005; 15: 53-67.
  • 17. Njah M, Ben Abdelaziz A, Naceur C, Yazid B, Nouira A, Ajmi T., Attitudes and practices in the Sahelian Tunisian population regarding drug usage. Tunis Med. 2002; 80: 249-54.
  • 18. Woroń J, Porebski G, Kostka-Trabka E, Goszcz A., Irrational use of drugs as a source of drug - induced diseases. Med Wieku Rozwoj. 2007; 11:87-91.
APA KARATAŞ Y, DİNLER B, ERDOĞDU T, ERTUĞ P (2012). Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Balcalı hastanesi'ne başvuran hasta ve hasta yakınlarının ilaç kullanım alışkanlıklarının belirlenmesi. , 1 - 8.
Chicago KARATAŞ Yusuf,DİNLER Burcu,ERDOĞDU Tayfur,ERTUĞ Peyman Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Balcalı hastanesi'ne başvuran hasta ve hasta yakınlarının ilaç kullanım alışkanlıklarının belirlenmesi. (2012): 1 - 8.
MLA KARATAŞ Yusuf,DİNLER Burcu,ERDOĞDU Tayfur,ERTUĞ Peyman Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Balcalı hastanesi'ne başvuran hasta ve hasta yakınlarının ilaç kullanım alışkanlıklarının belirlenmesi. , 2012, ss.1 - 8.
AMA KARATAŞ Y,DİNLER B,ERDOĞDU T,ERTUĞ P Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Balcalı hastanesi'ne başvuran hasta ve hasta yakınlarının ilaç kullanım alışkanlıklarının belirlenmesi. . 2012; 1 - 8.
Vancouver KARATAŞ Y,DİNLER B,ERDOĞDU T,ERTUĞ P Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Balcalı hastanesi'ne başvuran hasta ve hasta yakınlarının ilaç kullanım alışkanlıklarının belirlenmesi. . 2012; 1 - 8.
IEEE KARATAŞ Y,DİNLER B,ERDOĞDU T,ERTUĞ P "Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Balcalı hastanesi'ne başvuran hasta ve hasta yakınlarının ilaç kullanım alışkanlıklarının belirlenmesi." , ss.1 - 8, 2012.
ISNAD KARATAŞ, Yusuf vd. "Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Balcalı hastanesi'ne başvuran hasta ve hasta yakınlarının ilaç kullanım alışkanlıklarının belirlenmesi". (2012), 1-8.
APA KARATAŞ Y, DİNLER B, ERDOĞDU T, ERTUĞ P (2012). Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Balcalı hastanesi'ne başvuran hasta ve hasta yakınlarının ilaç kullanım alışkanlıklarının belirlenmesi. Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 37(1), 1 - 8.
Chicago KARATAŞ Yusuf,DİNLER Burcu,ERDOĞDU Tayfur,ERTUĞ Peyman Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Balcalı hastanesi'ne başvuran hasta ve hasta yakınlarının ilaç kullanım alışkanlıklarının belirlenmesi. Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 37, no.1 (2012): 1 - 8.
MLA KARATAŞ Yusuf,DİNLER Burcu,ERDOĞDU Tayfur,ERTUĞ Peyman Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Balcalı hastanesi'ne başvuran hasta ve hasta yakınlarının ilaç kullanım alışkanlıklarının belirlenmesi. Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, vol.37, no.1, 2012, ss.1 - 8.
AMA KARATAŞ Y,DİNLER B,ERDOĞDU T,ERTUĞ P Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Balcalı hastanesi'ne başvuran hasta ve hasta yakınlarının ilaç kullanım alışkanlıklarının belirlenmesi. Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi. 2012; 37(1): 1 - 8.
Vancouver KARATAŞ Y,DİNLER B,ERDOĞDU T,ERTUĞ P Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Balcalı hastanesi'ne başvuran hasta ve hasta yakınlarının ilaç kullanım alışkanlıklarının belirlenmesi. Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi. 2012; 37(1): 1 - 8.
IEEE KARATAŞ Y,DİNLER B,ERDOĞDU T,ERTUĞ P "Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Balcalı hastanesi'ne başvuran hasta ve hasta yakınlarının ilaç kullanım alışkanlıklarının belirlenmesi." Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 37, ss.1 - 8, 2012.
ISNAD KARATAŞ, Yusuf vd. "Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Balcalı hastanesi'ne başvuran hasta ve hasta yakınlarının ilaç kullanım alışkanlıklarının belirlenmesi". Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 37/1 (2012), 1-8.