Bir üniversite hastanesine başvuran hastaların hasta olduklarındaki tutumları ve ilaç kullanım alışkanlıkları

ÖZKAN, Seçil; İLHAN, Mustafa N.; ÖZBAY, Olga D.; AYCAN, Sefer; AKSAKAL, F. Nur

Bir üniversite hastanesine başvuran hastaların hasta olduklarındaki tutumları ve ilaç kullanım alışkanlıkları

Seçil ÖZKAN, (Gazi Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Halk Sağlığı Anabilim Dalı, Ankara, Türkiye)

Olga D. ÖZBAY, (Gazi Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Halk Sağlığı Anabilim Dalı, Ankara, Türkiye)

F. Nur AKSAKAL, (Gazi Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Halk Sağlığı Anabilim Dalı, Ankara, Türkiye)

Mustafa N. İLHAN, (Gazi Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Halk Sağlığı Anabilim Dalı, Ankara, Türkiye)

Sefer AYCAN (Gazi Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Halk Sağlığı Anabilim Dalı, Ankara, Türkiye)

TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni

65 16

Yıl: 2005 Cilt: 4 Sayı: 5 Sayfa Aralığı: 223 - 237 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Bir üniversite hastanesine başvuran hastaların hasta olduklarındaki tutumları ve ilaç kullanım alışkanlıkları

Öz:

Bu çalışmada Gazi Üniversitesi Hastanesi'ne herhangi bir sağlık sorunu nedeniyle başvuran hastalarda hasta olduklarındaki tutumları ve ilaç kullanım alışkanlıklarını tanımlamak amaçlanmıştır. Araştırma, tanımlayıcı tiptedir. İncelenenlerin %57.8'i erkek, %33.6'sı 20-29 yaş grubundadır. Yaş ortalaması 36.98 ± 13.79, ortanca yaş 35.00'dır. %78.8'i lise ve üzeri eğitim almıştır. %8.2'sinin herhangi bir sosyal güvencesi yoktur. Çalışmaya katılanların %28.6'sı doktorun önerdiği ilaçları kullanılması gereken süreden önce kestiğini, %34.9'u prospektüsleri okumadığını, %28.3'ü ilaçların son kullanma tarihlerine bakmadıklarını söylemişlerdir. Arkadaş/ akraba/komşu tavsiyesiyle ilaç kullandığını belirtenler %25.6, başkalarına ilaç tavsiye ettiğini belirtenler %22.6'lık bölümü oluşturmaktadır. %44.8'i evlerinde şu an kullanmadıkları ilaç bulunduğunu belirtmişlerdir. İncelenenlerin %46'sı doktorundan hastalıkları; %30'u tedavi süresi, %24'ü ise ilaçların yan etkileri hakkında bilgi almak istediklerini belirtmişlerdir. Sosyal güvenceye sahip olanlarda tüm olumsuz tutumların oranında azalma saptanmıştır. İstatistiksel olarak ilaç prospektuslerini okumama, son kullanma tarihine bakmama, arkadaş/akraba/komşu tavsiyesiyle ilaç kullanma ve arkadaş/akraba/komşulara ilaç tavsiye etme sosyal güvencesi olmayanlarda istatistiksel olarak anlamlı şekilde yüksek bulunmuştur (p<0.05). Üç aydan uzun süren hastalığı bulunanlarda arkadaş/akraba/komşu tavsiyesiyle ilaç kullanma oranları istatistiksel olarak anlamlı şekilde düşük bulunmuştur (p<0.05).

Anahtar Kelime: İlaç tedavisi Sağlık bilgisi, tutumları, uygulamaları Sağlık tutumu İlaç kullanımı Tutum

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

1. Hardon A, Brudon P, Reeler A. Cenevre, 1992. Toplumda İlaç kullanımı nasıl araştırılır? Hıfzıssıhha Mektebi Müdürlüğü Yayını. Ankara-2004
2. www.irdes.fr/ecosante/OCDE/ 431010.html (Erişim tarihi: 27.06.05)
3. www.irdes.fr/ecosante/OCDE/ 411010.html (Erişim tarihi: 27.06.05)
4. Top M, Tarcan M. Türkiye İlaç Ekonomisi Ve İlaç Harcamaları: 1998-2003 Dönemi Değerlendirmesi. Liberal Düşünce Dergisi. 2004; 9 (35):177-200
5. Eşkazan E. Akılcı İlaç Kullanımı. İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Sürekli Tıp Eğitimi Etkinlikleri. Akılcı İlaç Kullanımı Sempozyumu Kitabı. 14 Ocak 1999, İstanbul, s. 9-20.
6. Mollahaliloğlu S, Tezcan S. Ankara İli Merkez Sağlık Ocaklarından Sağlık Hizmeti Alan Hastaların Akılcı İlaç Kullanımı Açısından Değerlendirilmesi. 8.Halk Sağlığı Kongresi Kongre Kitabı. s. 517-520.
7. Altıntaş H, Beyhun E, Tezcan ME, Çelebi S, Ünal M, Turan O, Yücel O. Batıkent-2 Nolu sağlık Ocağı bölgesindeki Basın-iş 19 sitesinde yaşayan 15 yaş ve üstü bireylerin akılcı ilaç kullanımlarının saptanması. 8.Halk Sağlığı Günleri. Halk Sağlığı ve Sosyal Bilimler Bildiri Özetleri. 23-25 Haziran 2003, Sivas, s.63.
8. Özçelikay G, Asil E, Köse K. Ankara Üniversitesi Öğrencilerinin Doktora Gitme ve Doktora Başvurmadan İlaç kullanma Alışkanlıkları Üzerinde Bir Çalışma. Ankara Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Dergisi. 1995; 24 (1): 21-31
9. Esengen Ş, Seçkin Ü, Borman P, Bodur H, Gökçe-Kutsal Y, Yücel M. Huzur Evinde Yaşayan Bir Grup Yaşlıda Fonksiyonel-Kognitif Değerlendirme Ve İlaç Kullanımı. Geriatri Dergisi. 2000; 3 (1): 6-10.
10. Aktekin M, Erengin KH. Sağlık Ocağı Polikliniğine Başvuru Öncesi İlaç Kullanımı. Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı Araştırma Özetleri. Cilt 1, Antalya, 1994. Akdeniz Üniversitesi yayın no:57
11. Dönmez L, Yüzgül N, Anaç CC, Ödemiş Y, Özel F. Antalya Merkez 6 Nolu Sağlık Ocağı Bölgesindeki Hanelerde Kullanılmayan İlaçların Durumu. 8.Halk Sağlığı Günleri. Halk Sağlığı ve Sosyal Bilimler Bildiri Özetleri. 23-25 Haziran 2003, Sivas, s.60
12. Balcı E, Gün I, Öztürk Y. Kayseri’de 7 Sağlık Ocağı Bölgesi’nde Halkın Ağrı Kesici Bulundurma ve Kullanım Özellikleri. 8.Halk Sağlığı Günleri. Halk Sağlığı ve Sosyal Bilimler Bildiri Özetleri. 23-25 Haziran 2003, Sivas, s.59.
13. Türkiye’de Erişkinlerin Ağrı sıklığı ve Baş etme Yöntemleri. Türk Eczacıları Birliği http://www.recete.org/faaliyetler/projeler_ayri nti_4.php (Erişim tarihi: 29.06.05)
14. Önder E, Koçia O, Öztürk S, Sabuncu Z, Soyutemiz Ö, Altıntaş H. Yunus Emre Sağlık ocağı bölgesinde yaşayan 18 yaş ve üstü bireylerin ağrı kesici kullanımı ve bu konudaki bazı bilgilerinin saptanması. Hacettepe Toplum Hekimliği Bülteni 2002; 23 (1).
15. Özçelikay G, Akılcı ilaç kullanımı üzerinde bir pilot çalışma. Ankara Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Dergisi. 2001; 30 (2): 9-18
16. Güneş S. Halkın Beşte Biri Reçetesiz İlaç Kullanıyor. http://www.ntvmsnbc.com/news/h ealth_front. asp (Erişim tarihi: 09.08.2004)
17. Arslan Ş, Atalay A,Gökçe-Kutsal Y. Yaşlılarda İlaç Tüketimi Geriatri Dergisi. 2000; 3 (2): 56-60.
18. Uskun E, Uskun SB, Öztürk M, Kişioğlu AN. Sağlık Ocağına Başvuru Öncesi İlaç Kullanımı. Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi. 2004; 13 (12): 451-454
19. Akıcı A, Kalaça S, Uğurlu MÜ, Çalı Ş, Oktay Ş. Pratisyen hekimlerin yaşlılarda akılcı ilaç kullanımı alışkanlıklarının değerlendirilmesi. Geriatri Dergisi. 2000;4 (3):100-105.
20. Hasta Hakları Yönetmeliği 15. maddesi. Resmi Gazete 1.08.1998 - Sayı: 23420.

APA	ÖZKAN S, ÖZBAY O, AKSAKAL F, İLHAN M, AYCAN S (2005). Bir üniversite hastanesine başvuran hastaların hasta olduklarındaki tutumları ve ilaç kullanım alışkanlıkları. , 223 - 237.
Chicago	ÖZKAN Seçil,ÖZBAY Olga D.,AKSAKAL F. Nur,İLHAN Mustafa N.,AYCAN Sefer Bir üniversite hastanesine başvuran hastaların hasta olduklarındaki tutumları ve ilaç kullanım alışkanlıkları. (2005): 223 - 237.
MLA	ÖZKAN Seçil,ÖZBAY Olga D.,AKSAKAL F. Nur,İLHAN Mustafa N.,AYCAN Sefer Bir üniversite hastanesine başvuran hastaların hasta olduklarındaki tutumları ve ilaç kullanım alışkanlıkları. , 2005, ss.223 - 237.
AMA	ÖZKAN S,ÖZBAY O,AKSAKAL F,İLHAN M,AYCAN S Bir üniversite hastanesine başvuran hastaların hasta olduklarındaki tutumları ve ilaç kullanım alışkanlıkları. . 2005; 223 - 237.
Vancouver	ÖZKAN S,ÖZBAY O,AKSAKAL F,İLHAN M,AYCAN S Bir üniversite hastanesine başvuran hastaların hasta olduklarındaki tutumları ve ilaç kullanım alışkanlıkları. . 2005; 223 - 237.
IEEE	ÖZKAN S,ÖZBAY O,AKSAKAL F,İLHAN M,AYCAN S "Bir üniversite hastanesine başvuran hastaların hasta olduklarındaki tutumları ve ilaç kullanım alışkanlıkları." , ss.223 - 237, 2005.
ISNAD	ÖZKAN, Seçil vd. "Bir üniversite hastanesine başvuran hastaların hasta olduklarındaki tutumları ve ilaç kullanım alışkanlıkları". (2005), 223-237.

APA	ÖZKAN S, ÖZBAY O, AKSAKAL F, İLHAN M, AYCAN S (2005). Bir üniversite hastanesine başvuran hastaların hasta olduklarındaki tutumları ve ilaç kullanım alışkanlıkları. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni, 4(5), 223 - 237.
Chicago	ÖZKAN Seçil,ÖZBAY Olga D.,AKSAKAL F. Nur,İLHAN Mustafa N.,AYCAN Sefer Bir üniversite hastanesine başvuran hastaların hasta olduklarındaki tutumları ve ilaç kullanım alışkanlıkları. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni 4, no.5 (2005): 223 - 237.
MLA	ÖZKAN Seçil,ÖZBAY Olga D.,AKSAKAL F. Nur,İLHAN Mustafa N.,AYCAN Sefer Bir üniversite hastanesine başvuran hastaların hasta olduklarındaki tutumları ve ilaç kullanım alışkanlıkları. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni, vol.4, no.5, 2005, ss.223 - 237.
AMA	ÖZKAN S,ÖZBAY O,AKSAKAL F,İLHAN M,AYCAN S Bir üniversite hastanesine başvuran hastaların hasta olduklarındaki tutumları ve ilaç kullanım alışkanlıkları. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni. 2005; 4(5): 223 - 237.
Vancouver	ÖZKAN S,ÖZBAY O,AKSAKAL F,İLHAN M,AYCAN S Bir üniversite hastanesine başvuran hastaların hasta olduklarındaki tutumları ve ilaç kullanım alışkanlıkları. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni. 2005; 4(5): 223 - 237.
IEEE	ÖZKAN S,ÖZBAY O,AKSAKAL F,İLHAN M,AYCAN S "Bir üniversite hastanesine başvuran hastaların hasta olduklarındaki tutumları ve ilaç kullanım alışkanlıkları." TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni, 4, ss.223 - 237, 2005.
ISNAD	ÖZKAN, Seçil vd. "Bir üniversite hastanesine başvuran hastaların hasta olduklarındaki tutumları ve ilaç kullanım alışkanlıkları". TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni 4/5 (2005), 223-237.