Şizofreni hastalarının birinci derece yakınlarındaki şizotipal ozelliklerin sağlıklı bireylerle karşılaştırılması

ÇAVUŞ, Serçin Yalçın; Enez Darcin, Asli; DİLBAZ, Nesrin; Kaya, Hasan

Şizofreni hastalarının birinci derece yakınlarındaki şizotipal ozelliklerin sağlıklı bireylerle karşılaştırılması

Serçin Yalçın ÇAVUŞ, (SB Aksaray Devlet Hastanesi, Psikiyatri Kliniği, Aksaray, Türkiye)

Aslı Enez DARÇIN, (Kayseri Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Psikiyatri Kliniği, Kayseri, Türkiye)

Nesrin DİLBAZ, (Üsküdar Üniversitesi, Psikolji Bölümü, İstanbul, Türkiye)

Hasan KAYA (Sağlık Bakanlığı, Ankara Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Psikiyatri Kliniği, Ankara, Türkiye)

Nöropsikiyatri Arşivi

10 5

Yıl: 2012 Cilt: 49 Sayı: 4 Sayfa Aralığı: 266 - 271 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Şizofreni hastalarının birinci derece yakınlarındaki şizotipal ozelliklerin sağlıklı bireylerle karşılaştırılması

Öz:

Amaç: Şizofreni hastalarının birinci derece yakınlarındaki şizotipal özelliklerin sağlıklı kontrollerle karşılanması amaçlanmıştır. Yöntem: Çalışmaya DSM-IV-TRye göre şizofreni tanısı almış hastaların herhangi bir psikiyatrik hastalık öyküsü olmayan 96 birinci derece yakını ile kendinde ve ailesinde psikiyatrik hastalık öyküsü olmayan 98 sağlıklı birey alındı. Katılımcılardan dört ölçeği; Şizotipal Kişilik Ölçeği, Fiziksel Anhedoni Ölçeği, Algılamada Sapmalar Ölçeği ve Büyüsel Düşünce Ölçeğini doldurmaları istendi. Bulgular: Hasta yakını grubunda Fiziksel Anhedoni ve Büyüsel Düşünde Ölçek puanları anlamlı olarak yüksekti. Ayrıca bu grupta şizotipal kişilik ölçeğine ait referans fikirleri, sosyal anksiyete, sıra dışı algısal yaşantı, yakın arkadaş yokluğu, kısıtlı duygulanım puanları sağlıklı kontrollerden anlamlı olarak yüksek bulundu. Üç faktörlü değerlendirmede ise bilişsel algısal şizotipi ve kişiler arası şizotipi puanları sağlıklı kontrollerden yüksek bulundu ancak dezorganize şizotipi puanları gruplar arasında fark göstermedi. Pozitif ve negatif şizotipi puanları şizofreni hastalarının sağlıklı birinci derece akrabalarında sağlıklı kontrollerden anlamlı olarak yüksek saptandı. Sonuç: Çalışmamız, hasta yakınlarında saptanan yüksek fiziksel anhedoni, büyüsel düşünce ölçek puanları ile bilişsel algısal şizotipi ve kişilerarası şizotipi puanlarındaki yüksekliğin şizofreni için ailesel ve genetik özelliklerle ilişkili olduğunu düşündürmektedir. Dezorganize şizotipinin şizofrenide ailesel ve genetik bir özellik taşımadığı desteklenmiştir. (Nöropsikiyatri Arflivi 2012; 49: 266-271)

Anahtar Kelime:

Konular: Psikiyatri

Comparison of the schizotypal features of first-degree relatives of schizophrenic patients with those of healthy controls

Öz:

Background: We aimed to compare the schizotypal features of first-degree relatives of schizophrenic patients with those of healthy controls. Methods: Ninety-six first-degree relatives of schizophrenic patients without any psychiatric diagnosis (Group 1) and 98 healthy controls without any history of psychiatric diagnosis and family history (Group 2) were recruited to the study. The subjects were requested to fill out all four scales: The Schizotypal Personality Questionnaire, Physical Anhedonia Scale, Perceptual Aberration Scale and the Magical Ideation Scale. Results: Physical Anhedonia and Perceptual Aberration scores in Group 1 were significantly higher. Additionally, scores of ideas of reference, social anxiety, unusual perceptual experiences, no close friends, constricted affect subscales were significantly higher than those of Group 2. Scores of cognitive perceptual schizotypy and interpersonal schizotypy were higher in Group 1, whereas scores of disorganized schizotypy did not differ between the two groups. Both positive and negative schizotypy scores were significantly higher in Group 1 than in Group 2. Discussion: This study supports that higher score in the Physical Anhedonia and Magical Ideation scales and higher cognitive-perceptual schizotypy and interpersonal schizotypy scores in relatives of patients might be related to familial and genetic features of schizophrenia. In this study, it is supported that the disorganization dimension is not associated with familial or genetic feature in schizophrenia. (Archives of Neuropsychiatry 2012; 49: 266-271)

Anahtar Kelime:

Konular: Psikiyatri

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

1. Gottesman II, Gould TD. The endophenotype concept in psychiatry: etymology and strategic intentions. Am J Psychiatry 2003; 160:636-645.
2. Diwadkar VA, Montrose DM, Dworakowski D, Sweeney JA, Keshavan MS. Genetically predisposed offspring with schizotypal features:An ultra high-risk group for schizophrenia? Prog Neuropsychopharmacol Biol Psychiatry 2006; 30:230-238.
3. Braff DL, Freedman R. Endophenotypes in studies of the genetics of schizophrenia. Neuropsychopharmacology: The fifth generation of progress Philedelphia: Lippincott Williams and Wilkins 2002, p. 703-716.
4. Tsuang MT, Stone WS, Seidman LJ, Faraone SV, Zimmet S, Wojcik J, Kelleher JP, Green AI. Treatment of nonpsychotic relatives of patients with schizophrenia: four cases studies. Biol Psychiatry 1999; 41:1412-1418.
5. Mattia JI, Zimmerman M. Epidemiology. In W.J. Livesley (ED.), The handbook of personality disorders. New York,NY, The Guilford Press.2001.p.107-123.
6. Cadenhead KS, Braff DL. Endophenotyping schizotypy:a prelude to genetic studies within the schizophrenia spectrum. Schizophr Res 2002; 54:47-57.
7. Delawalla Z, Barch DM, Fisher Eastep JL, Thomason ES, Hanewinkel MJ, Thompson PA, Csernansky JG. Factors mediating cognitive deficits and psychopathology among siblings of individuals with schizophrenia. Schizophr Bull 2006; 32:525-537.
8. Raine A. The SPQ: A scale for the assassment of schizotypal personality based on DSM-III-R criteria. Schizophr Bull 1991; 17:556-564.
9. Chapman LJ, Chapman JP, Raulin ML. Scale for psychical and social anhedonia. J Abnorm Psychol 1976; 85:374-382.
10. Chapman LJ, Chapman JP, Raulin ML. Body-image aberration in schizophrenia. J Abnorm Psychol 1978; 87:399-407.
11. Eckblad M, Chapman LJ. Magical ideation as an indicator of schizotypy. J Consult Clin Psychol 1983; 51:215-225.
12. Mishlove M, Chapman LJ Social anhedonia in the prediction of psychosis proneness. J Abnorm Psychol 1985; 94:384-396.
13. Cannon TD, Gasperoni TL, van Erp TG, Rosso IM. Quantitative neural indicators of liability to schizophrenia:implications for molecular genetic studies. Am J Med Genet 2001; 105:16-19.
14. Moldin SO. Indicators of liability of schizophrenia:perspectives from genetic epidemiology. Schizophr Bull 1994; 20:169-184.
15. Vollema MG, Hoijtink H. The multidimensionality of self-report schizotypy in a psychiatric population:an analysis using multidimensional Raschmodels. Schizophr Bull 2000; 26:565-575.
16. Nuechterlein KH, Asarnow RF, Subotnik KL, Fogelson DL, Payne DL, Kendler KS, Neale MC, Jacobson KC, Mintz J. The structure of schizotypy: relationships between neurocognitive and personality disorder features in relatives of schizophrenic patients in the UCLA Family Study. Schizophrenia Res 2002; 54:121-130.
17. Rossi A, Daneluzzo E. Schizotypal dimensions in normals and schizophrenic patients: a comparison with other clinical samples. Schizophr Res 2002; 54:67-75.
18. Fanous A, Gardner C, Walsh D, Kendler KS. Relationship between positive and negative symptoms of schizophrenia and schizotypal symptoms in nonpsychotic relatives. Arch of Gen Psychiatry 2007; 58:669-673.
19. Torgersen S, Edvardsen J, Øien PA, Onstad S, Skre I, Lygren S, Kringlen E. Schizotypal personality disorder inside and outside the schizophrenic sprectrum. Schizophr Res 2002; 54:33-38.
20. Schürhoff F, Szöke A, Chevalier F, Roy I, Méary A, Bellivier F, Giros B, Leboyer M. Schizotypal dimensions:an intermediate phenotype associated with the COMT high activity allele. Am J Med Genet B Neuropsychiatr Genet 2007; 144:64-68.
21. Docherty RA, Sponheim SR. Anhedonia as a phenotype for the Val158Met COMT polymorphism in relatives of patients with schizophrenia. J Abnorm Psychol 2008; 117:788-798.
22. Lien YJ, Tsuang HC, Chiang A, Liu CM, Hsieh MH, Hwang TJ, Liu SK, Hsiao PC, Faraone SV, Tsuang MT, Hwu HG, Chen WJ. The Multidimensionality of Schizotypy in Nonpsychotic Relatives of Patients With Schizophrenia and Its Applications in Ordered Subsets Linkage Analysis of Schizophrenia. Am J Med Genet B Neuropsychiatr Genet 2010; 153B:1-9.
23. Mata I, Gilvarry CM, Jones PB, Lewis SW, Murray RM, Sham PC. Schizotypal personality traits in nonpsychotic relatives are associatedwith positive symptoms in psychotic probands. Schizophr Bull 2003; 29:273-283.
24. Emül M, Dalkıran M, Turan Ş, Yavuz R, Duran A, Uğur M. Şizofreni hastalarının etkilenmemiş birinci derece yakınlarındaki şizotipal özelliklerin sağlıklı bireylerle karşılaştırılması: bir ön çalışma. Klinik Psikofarmakoloji Bülteni 2007; 17:181-185.
25. Baskak B, Saka MC, Gönüllü İ, Artar M, Kızıl ETÖ, Yazıcı MK, Çuhadaroğlu F, Palaoğlu Ö, Atbaşoğlu EC. Gözden geçirilmiş fiziksel anhedoni ölçeğinin türkçe formunun üniversite öğrencilerinde geçerlilik ve güvenilirliği. Nöropsikiyatri Arşivi 2009; 46(suppl 1):43-48.
26. Kızıl ETÖ, Saka MC, Gönüllü İ, Artar M, Baskak B, Yazıcı MK, Çuhadaroğlu F, Palaoğlu Ö, Atbaşoğlu EC. Algılamada sapmalar ölçeğinin Türkçe uyarlamasının geçerlilik ve güvenilirliği. Nöropsikiyatri Arşivi 2009; 46:49-53.
27. Atbaşoğlu EC, Kalaycıoğlu C, Nalçacı E. Büyüsel Düşünce Ölçeğinin Türkçe Formunun Üniversite Öğrencilerindeki Geçerlik ve Güvenirliği. Türk Psikiyatri Dergisi 2003; 14:31-41.
28. Raine A. The SPQ: A scale for the assassment of schizotypal personality based on DSM-III-R criteria. Schizophr Bull 1991; 17:556-564.
29. Şener A, Bora E, Tekin I, Özaşkınlı S. Şizotipal Kişilik Ölçeğinin Üniversite Öğrencilerindeki Geçerlik ve Güvenirliği. Klinik Psikofarmakoloji Bülteni 2006; 16:84-92.
30. Calkins ME, Curtis CE, Grove WM, Iacono WG. Multiple dimensions of schizotypy in first degree biological relatives of schizophrenia patients. Schizophr Bull 2004; 30:317-325.
31. Blanchard JJ, Gangestad SW, Brown SA, Horan WP. Hedonia capacity and schizotpy revisited. A taxometric analysis of social anhedonia. J Abn Psychol 2000; 109:87-95.
32. Gooding DC, Braun JG. Visuoconstructive performance, implicit hemispatial inattention and schizotypy. Schizophr Res 2004; 68:261-269.
33. Kendler KS, McGuire M, Gruenberg AM, Walsh D. Schizotypal symptoms and signs in the Roscommon Family Study. Their factor structure and familial relationship with psychotic and affective disorders. Arch Gen Psychiatry 1995; 52:296-303.
34. Clementz BA, Grove WM, Katsanis J, Iacono WG. Psychometric detection of schizotypy:perceptual aberration and phsical anhedonia in relatives of schizophrenics. J Abnorm Psychol 1991; 100:607-612.
35. Kremen WS, Faraone SV, Toomey R, Seidman LJ, Tsuang MT. Sex differences in self-reported schizotypal traits in relatives of schizophrenic probands. Schizophr Res 1998; 34:27-37.
36. Appels MC, Sitskoorn MM, Vollema MG, Kahn RS. Elevated levels of schizotypal features in parents with a family of schizophrenia spectrum disorders. Schizophr Bull 2004; 30:781-790.
37. Stefanis NC, Van Os J, Avramopoulos D, Smyrnis N, Evdokimidis I, Hantoumi I, Stefanis CN. Variation in catechol-O-methyltransferase Val158Met genotype associated with schizotypy but not cognition: A population study in 543 young men. Biol Psychiatry 2004;5 6:510-515.
38. Avramopoulos D, Stefanis NC, Hantoumi I, Smyrnis N, Evdokimidis I, Stefanis CN. Higher scores of self reported schizotypy in healty young males carrying the COMT high activity allele. Mol Psychiatry 2002; 7:706-711.
39. Tsuang MT, Stone WS, Tarbox SI, Faraone SV. An integration of schizophrenia with schizotypy: Identification of schizotaxia and implications for research on treatment and prevention. Schizophr Res 2002; 54:169-175.

APA	ÇAVUŞ S, Enez Darcin A, DİLBAZ N, Kaya H (2012). Şizofreni hastalarının birinci derece yakınlarındaki şizotipal ozelliklerin sağlıklı bireylerle karşılaştırılması. , 266 - 271.
Chicago	ÇAVUŞ Serçin Yalçın,Enez Darcin Asli,DİLBAZ Nesrin,Kaya Hasan Şizofreni hastalarının birinci derece yakınlarındaki şizotipal ozelliklerin sağlıklı bireylerle karşılaştırılması. (2012): 266 - 271.
MLA	ÇAVUŞ Serçin Yalçın,Enez Darcin Asli,DİLBAZ Nesrin,Kaya Hasan Şizofreni hastalarının birinci derece yakınlarındaki şizotipal ozelliklerin sağlıklı bireylerle karşılaştırılması. , 2012, ss.266 - 271.
AMA	ÇAVUŞ S,Enez Darcin A,DİLBAZ N,Kaya H Şizofreni hastalarının birinci derece yakınlarındaki şizotipal ozelliklerin sağlıklı bireylerle karşılaştırılması. . 2012; 266 - 271.
Vancouver	ÇAVUŞ S,Enez Darcin A,DİLBAZ N,Kaya H Şizofreni hastalarının birinci derece yakınlarındaki şizotipal ozelliklerin sağlıklı bireylerle karşılaştırılması. . 2012; 266 - 271.
IEEE	ÇAVUŞ S,Enez Darcin A,DİLBAZ N,Kaya H "Şizofreni hastalarının birinci derece yakınlarındaki şizotipal ozelliklerin sağlıklı bireylerle karşılaştırılması." , ss.266 - 271, 2012.
ISNAD	ÇAVUŞ, Serçin Yalçın vd. "Şizofreni hastalarının birinci derece yakınlarındaki şizotipal ozelliklerin sağlıklı bireylerle karşılaştırılması". (2012), 266-271.

APA	ÇAVUŞ S, Enez Darcin A, DİLBAZ N, Kaya H (2012). Şizofreni hastalarının birinci derece yakınlarındaki şizotipal ozelliklerin sağlıklı bireylerle karşılaştırılması. Nöropsikiyatri Arşivi, 49(4), 266 - 271.
Chicago	ÇAVUŞ Serçin Yalçın,Enez Darcin Asli,DİLBAZ Nesrin,Kaya Hasan Şizofreni hastalarının birinci derece yakınlarındaki şizotipal ozelliklerin sağlıklı bireylerle karşılaştırılması. Nöropsikiyatri Arşivi 49, no.4 (2012): 266 - 271.
MLA	ÇAVUŞ Serçin Yalçın,Enez Darcin Asli,DİLBAZ Nesrin,Kaya Hasan Şizofreni hastalarının birinci derece yakınlarındaki şizotipal ozelliklerin sağlıklı bireylerle karşılaştırılması. Nöropsikiyatri Arşivi, vol.49, no.4, 2012, ss.266 - 271.
AMA	ÇAVUŞ S,Enez Darcin A,DİLBAZ N,Kaya H Şizofreni hastalarının birinci derece yakınlarındaki şizotipal ozelliklerin sağlıklı bireylerle karşılaştırılması. Nöropsikiyatri Arşivi. 2012; 49(4): 266 - 271.
Vancouver	ÇAVUŞ S,Enez Darcin A,DİLBAZ N,Kaya H Şizofreni hastalarının birinci derece yakınlarındaki şizotipal ozelliklerin sağlıklı bireylerle karşılaştırılması. Nöropsikiyatri Arşivi. 2012; 49(4): 266 - 271.
IEEE	ÇAVUŞ S,Enez Darcin A,DİLBAZ N,Kaya H "Şizofreni hastalarının birinci derece yakınlarındaki şizotipal ozelliklerin sağlıklı bireylerle karşılaştırılması." Nöropsikiyatri Arşivi, 49, ss.266 - 271, 2012.
ISNAD	ÇAVUŞ, Serçin Yalçın vd. "Şizofreni hastalarının birinci derece yakınlarındaki şizotipal ozelliklerin sağlıklı bireylerle karşılaştırılması". Nöropsikiyatri Arşivi 49/4 (2012), 266-271.