Okul müdürlerinin liderlik stillerinin, öğretmenlerin örgütsel bağlılığına ve iş doyumuna etkisi
Yıl: 2013 Cilt: 13 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 795 - 811 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022
Okul müdürlerinin liderlik stillerinin, öğretmenlerin örgütsel bağlılığına ve iş doyumuna etkisi
Öz: Araştırmacılar, liderlik stillerinin okul çıktılarına etkilerini ortaya koymak için çok sayıda bilimsel çalışma yürütmüşlerdir. İlgili araştırmalarda, özellikle Bassın tam kapsamlı liderlik modeli tercih edilmiş ve bu modelde yer alan dönüşümcü, sürdürümcü ve serbest bırakıcı liderlik stillerinin öğretmenlerin örgütsel bağlılık ve iş doyumlarına etkisi analiz edilmiştir. Bu bağlamda çalışmada, okul müdürlerinin liderlik stillerinin, öğretmenlerin örgütsel bağlılığına ve iş doyumuna etkilerinin meta-analiz yöntemiyle belirlenmesi amaçlanmaktadır. Bu çalışmada, konu ile ilgili Türkiyede üretilen on iki araştırmanın bulguları, meta-analiz yöntemi kullanılarak analiz edilmiştir. Araştırma sonuçları, özellikle dönüşümcü liderliğin, öğretmenlerin iş doyumu ve örgütsel bağlılığı üzerinde pozitif yönlü bir etkiye sahip olduğunu göstermektedir. Ayrıca çalışmada yöneticilerin liderlik davranışlarının, sürdürümcülükten, dönüşümcülüğe doğru ilerledikçe, öğretmenlerin örgütsel bağlılık ve iş doyum düzeylerinin de yükseleceği sonucuna ulaşılmıştır.
Anahtar Kelime: Konular:
The effect of school principals leadership styles on teachers organizational commitment and job satisfaction
Öz: Researchers have conducted a number of studies in order to demonstrate the effects of leadership styles on school outcomes. In these research studies, particularly, the full range of leadership styles have been used. The impact of transformational leadership, transactional leadership and laissez faire stated in this model on job satisfaction and organizational commitment of teachers were analysed. In this research study, it is aimed to determine the effect of leadership styles of school administrators on the job satisfaction and organizational commitment of teachers using the method of meta-analysis. Twelve research findings made in Turkey were analyzed using the method of meta-analysis. The research results showed that particularly, transformational leadership style affected job satisfaction and organizational commitment of teachers in a positive way. It was concluded that as the leadership style of administrators changes from transactional to transformational, the level of job satisfaction and organizational commitment of teachers rose.
Anahtar Kelime: Konular:
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Bibliyografik
- Balay, R. (2000). Özel ve resmi liselerde yönetici ve öğretmenlerin örgütsel bağlılığı. Yayımlanmamış doktora tezi, Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
- Bass, B. M. (1990). From transactional to transformational leadership: Learning to share the vision. Organizational Dynamics, 18 (3), 19-31.
- Bass, B. M., & Riggio, R. E. (2006). Transformational leadership (2nd ed.). New Jersey: Lawrence Erlbaum Associates, Inc.
- Başaran, E. (2000). Örgütsel davranış, insanın üretim gücü. Ankara: Feryal Matbaası.
- Bryman, A. (1992). Charisma and leadership in organizations. London: Sage.
- Buluç, B. (2009). Sınıf öğretmenlerinin algılarına göre okul müdürlerinin liderlik stilleri ile örgütsel bağlılık arasındaki ilişki. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 15 (57), 5-34.
- Burns, J. M. (1978). Leadership. New York: Harper ve Row. Burns, J. M. (2003). Transforming leadership: A new pursuit of happiness. New York: Atlantic Monthly Press.
- Bursalıoğlu, Z. (2005). Okul yönetiminde yeni yapı ve davranış. Ankara: PegemA yayıncılık.
- Camnalbur, M. (2008). Bilgisayar destekli öğretimin etkililiği üzerine bir meta analiz çalışması. Yayımlanmış yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
- Cemaloğlu, N. (2007). Okul yöneticilerinin liderlik stillerinin farklı değişkenler açısından incelenmesi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 5 (1), 73-112.
- Cohen, J. (1988). Statistical power analysis for the behavioral sciences. New York: Academic Press.
- Çelik, V. (2003). Eğitimsel liderlik. Ankara: Pegem A Yayıncılık. DeCoster, J. (2004). Meta analysis notes. Department of Psychology, University of Alabama.
- Deluga, R. J., & Souza, J. (1991). The effects of transformational and transaction leadership style on the influencing behavior or subordinate police officers. Journal of Occupational Psychology, 64, 49-55.
- Dempfle, A. (2006). Evaluation of methods for meta-analysis of genetic linkage studies for complex diseases and application to genome scans for asthma and adult height. Philipps-University Marburg, Inaugural-Dissertation.
- Güllü, E. (2009). Sınıf öğretmenlerinin algılarına göre ilköğretim okulu yöneticilerinin liderlik stilleri ile öğretmenlerin iş doyumu düzeyleri arasındaki ilişki. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Hoy, W. K. ve Miskel, C. G. (2010). Eğitim yönetimi (çev. ed. S. Turan). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
- Karip, E. (1998). Dönüşümcü liderlik. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 4 (16), 443-465.
- Korkmaz, M. (2005). Duyguların ve liderlik stillerinin öğretmenlerin performansı üzerine etkisi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 11 (43), 401-422.
- Kul, M. ve Güçlü, M. (2010). Okul yöneticilerinin liderlik stilleri ile beden eğitimi öğretmenlerinin örgütsel bağlılıkları arasındaki ilişki. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 7 (2), 1021-1038.
- Küçükönder, H., Efe, E., Şahin, M. ve Üçkardeş, F. (1999). Meta analizinde modeller ve kullanılan yöntemler. Kahraman Maraş: Kahraman Maraş Sütçü İmam Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Yayınları.
- Leithwood, K., & Jantzi, D. (1999). The effects of transformational leadership on organizational conditions and student engagement with school. Journal of Educational Administration, 38 (2), 112-129.
- Lipsey, M. W., & Wilson, D. B. (2001). Practical meta-analysis. Thousand Oaks, CA: Sage.
- Lunenburg, C. F. (2003, August). Emerging perspectives: the usefulness of the construct of transformational leadership in educational organizations. Paper presented at the Annual Meeting of the Cational Council of Professors of Educational Administration, Sedona.
- Northouse, P. G. (2007). Leadership: Theory and practice. California: Sage.
- OReilly, C., & Chatman, J. (1986). Organizational commitment and psychological attachment: The effect of compliance, indentification and internalization on prosocial behavior. Journal of Applied Psychology, 71 (3), 492-499.
- Rowold, J., & Schlotz, W. (2009). Transformational and transactional leadership and followers chronic stress, kravis leadership institute. Leadership Review, 9 (2), 35-48.
- Sezer, F. (2005). İlköğretim okulu müdürlerinin sergiledikleri liderlik stillerinin öğretmenlerin örgütsel bağlılığına etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Shelby, L. B., & Vaske, J. J. (2008). Understanding meta- analysis: A review of the methodological literature. Leisure Sciences, 30, 96-110.
- Stewart, J. (2006). Transformational leadership: An evolving concept examined through the works of Burns, Bass, Avolio, and Leithwood. Canadian Journal of Educational Administration and Policy, 54, 1-29.
- Topçu, P. (2009). Cinsiyetin bilgisayar tutumu üzerine etkisi: bir meta analiz çalışması. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul
- Voon, M. L., Lo, M. C., Ngui, K. S., & Ayob, N. (2011). The influence of leadership styles on employees job satisfaction in public sector organizations in Malaysia. International Journal of Business, Management and Social Sciences, 2 (1), 24-32.
- Zeren, H. (2007). İlköğretim okulu müdürlerinin liderlik stilleri ile bu okullarda görevli öğretmenlerin örgütsel bağlılığı arasındaki ilişki. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Harran Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Şanlıurfa.
| APA | AYDIN A, SARIER Y, UYSAL Ş (2013). Okul müdürlerinin liderlik stillerinin, öğretmenlerin örgütsel bağlılığına ve iş doyumuna etkisi. , 795 - 811. |
| Chicago | AYDIN Ayhan,SARIER YILMAZ,UYSAL ŞENGÜL Okul müdürlerinin liderlik stillerinin, öğretmenlerin örgütsel bağlılığına ve iş doyumuna etkisi. (2013): 795 - 811. |
| MLA | AYDIN Ayhan,SARIER YILMAZ,UYSAL ŞENGÜL Okul müdürlerinin liderlik stillerinin, öğretmenlerin örgütsel bağlılığına ve iş doyumuna etkisi. , 2013, ss.795 - 811. |
| AMA | AYDIN A,SARIER Y,UYSAL Ş Okul müdürlerinin liderlik stillerinin, öğretmenlerin örgütsel bağlılığına ve iş doyumuna etkisi. . 2013; 795 - 811. |
| Vancouver | AYDIN A,SARIER Y,UYSAL Ş Okul müdürlerinin liderlik stillerinin, öğretmenlerin örgütsel bağlılığına ve iş doyumuna etkisi. . 2013; 795 - 811. |
| IEEE | AYDIN A,SARIER Y,UYSAL Ş "Okul müdürlerinin liderlik stillerinin, öğretmenlerin örgütsel bağlılığına ve iş doyumuna etkisi." , ss.795 - 811, 2013. |
| ISNAD | AYDIN, Ayhan vd. "Okul müdürlerinin liderlik stillerinin, öğretmenlerin örgütsel bağlılığına ve iş doyumuna etkisi". (2013), 795-811. |
| APA | AYDIN A, SARIER Y, UYSAL Ş (2013). Okul müdürlerinin liderlik stillerinin, öğretmenlerin örgütsel bağlılığına ve iş doyumuna etkisi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 13(2), 795 - 811. |
| Chicago | AYDIN Ayhan,SARIER YILMAZ,UYSAL ŞENGÜL Okul müdürlerinin liderlik stillerinin, öğretmenlerin örgütsel bağlılığına ve iş doyumuna etkisi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri 13, no.2 (2013): 795 - 811. |
| MLA | AYDIN Ayhan,SARIER YILMAZ,UYSAL ŞENGÜL Okul müdürlerinin liderlik stillerinin, öğretmenlerin örgütsel bağlılığına ve iş doyumuna etkisi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, vol.13, no.2, 2013, ss.795 - 811. |
| AMA | AYDIN A,SARIER Y,UYSAL Ş Okul müdürlerinin liderlik stillerinin, öğretmenlerin örgütsel bağlılığına ve iş doyumuna etkisi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri. 2013; 13(2): 795 - 811. |
| Vancouver | AYDIN A,SARIER Y,UYSAL Ş Okul müdürlerinin liderlik stillerinin, öğretmenlerin örgütsel bağlılığına ve iş doyumuna etkisi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri. 2013; 13(2): 795 - 811. |
| IEEE | AYDIN A,SARIER Y,UYSAL Ş "Okul müdürlerinin liderlik stillerinin, öğretmenlerin örgütsel bağlılığına ve iş doyumuna etkisi." Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 13, ss.795 - 811, 2013. |
| ISNAD | AYDIN, Ayhan vd. "Okul müdürlerinin liderlik stillerinin, öğretmenlerin örgütsel bağlılığına ve iş doyumuna etkisi". Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri 13/2 (2013), 795-811. |
