Kariyer tercihi probleminin yapısal bir modeli ve riske karşı tutumlar: Olasılıklı DEMATEL yöntemi temelli bütünleşik bir yaklaşım

Yetkin ÇINAR (Ankara Üniversitesi, Siyasal Bilgiler Fakültesi, İşletme Bölümü, Ankara, Türkiye)
Sosyoekonomi
2 0
Yıl: 2013 Cilt: 19 Sayı: 19 Sayfa Aralığı: 157 - 186 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Kariyer tercihi probleminin yapısal bir modeli ve riske karşı tutumlar: Olasılıklı DEMATEL yöntemi temelli bütünleşik bir yaklaşım

Öz:
Bu çalışmada olasılıklı DEMATEL ve basit ağırlıklandırma yöntemlerini kullanan bütünleşik bir yaklaşımla, üniversite öğrencileri ve mezunlardan oluşan örneklem içindeki bireylerin kariyer veya çalışma alanlarını belirlemede karşılaştıkları çok kriterli karar problemi yapısal olarak modellenmiş, sonuçlar kişilerin riske karşı tutumları ile ilişkilendirilmiştir. Bunun için öncelikle kişilerin beş farklı alanda riske karşı tutumları ölçülmüş, bu alanlardan türetilen ve kariyer alternatiflerini değerlendirmede kullanılan beş faktör arasındaki ilişkisel yapı ortaya çıkarılmıştır. Faktörlerin önem dereceleri ve aralarındaki ilişkilerden hareketle, birleşik önem derecelerine ulaşılmıştır. Bu dereceler kişilerin üç temel kariyer alanı arasından tercih yapma probleminin çözümlenmesinde kullanılmıştır. Sonuçlar, kişilerin tercihleri ile risk tutumları, cinsiyet farkları ve öğrenci-mezun olma durumları arasındaki ilişkiler açısından değerlendirilmiştir.
Anahtar Kelime:

Konular: İşletme İktisat

A structural model of career preference problem and attitudes towards risk: A hybrid approach based on stochastic DEMATEL method

Öz:
In this paper, via a multi-criteria hybrid approach based on stochastic DEMATEL and simple weighting methods, the career preference problem has been modelled and the outcomes of the model are associated with individuals' attitudes towards risk. Firstly, for five different domains, subjects attitudes towards risk are measured. For the criteria derived from these fields, the structural relationships between criteria are constructed and composite importance degrees of the factors involving these relations are determined. Then, the outputs of this model are used to analyze the preferences on three basic career options. The results are evaluated in terms of links between revealed preferences, risk attitudes, gender differences and being student or graduated.
Anahtar Kelime:

Konular: İşletme İktisat
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Akazawa, K., H. Tamura (2005), “Proposal of Stochastic DEMATEL and Structural Modeling of Uneasy Factors”, Transactions, 41(4), 358–365.
  • Aksakal, E., M. Dağdeviren (2010), “ANP ve DEMATEL Yöntemleri ile Personel Seçimi Problemine Bütünleşik Bir Yaklaşım”, Gazi Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi, 25 (4): 905-913.
  • Aytaç, S., N. Bayram (2001), “Üniversite gençliğinin iş ve eş seçimindeki etkin kriterlerin analitik hiyerarşi süreci (AHP) ile analizi”, İş-Güç Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, 3(1).
  • Chiu, Y.J., H.C. Chen, G.H. Tzeng, J.Z. Shyu (2006), “Marketing strategy based on customer behaviour for the LCD-TV”, International Journal and Decision Making, 7(2/3): 143– 165.
  • Fontela, E., A. Gabus (1974), “DEMATEL, innovative methods. Report no. 2 structural analysis of the world problematique”, Battelle Geneva Research Institute, 67–69.
  • Fontela, E., A. Gabus (1976), “The DEMATEL observer: Battelle Institute”, Geneva Research Center, 56-61.
  • Gabus, A., E. Fontela (1972), “World problems an invitation to further thought within the framework of DEMATEL”, Switzerland Geneva: Battelle Geneva Research Centre.
  • Kalaycı, Ş. (2008), SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri, Asil Yayınevi, Ankara.
  • Keeney, R.L., H. Raiffa (1976), Decisions with Multiple Objectives: Preferences and Value Tradeoffs, John Wiley, New York.
  • Goodwin P., G. Wright (1991), Decision Analysis for Management Judgement, John Wiley and Sons Ltd., Chichester.
  • Kahneman, D., A. Tversky (1979), “Prospect theory: An analysis of decision under risk”, Econometrica: Journal of the Econometric Society, 263–291.
  • Pekkaya, M., N. Çolak (2013), “Üniversite Öğrencilerinin Meslek Seçimini Etkileyen Faktörlerin Önem Derecelerinin AHP İle Belirlenmesi”, International Journal of Social Science, 6 (2), 797-818.
  • Saaty, L.T. (2001), The Analytic Network Process, RWS Publications, Pittsburg, USA.
  • Saaty, T.L. (1980), The Analytic Hierarchy Process, McGraw-Hill, New York.
  • Tamura, H., K. Akazawa (2005), “Stochastic DEMATEL for structural modeling of a complex problematique for realizing safe, secure and reliable society”, Journal of Telecommunications and Information Technology, 4, 139–146.
  • Tamura, M., H. Nagata, K. Akazawa (2002), “Extraction and systems analysis of Factors that prevent safety and security by structural models”, Proceedings of the 41st SICE Annual Conference, Osaka, Japan, 1752–1759.
  • Tsai W.H., W.C. Chou (2009), “Selecting management systems for sustainable development in SMEs:A novel hybrid model based on DEMATEL, ANP, and ZOGP”, Expert Systems with Applications, 36, 1444–1458.
  • Tzeng, G.H., C.H. Chiang, CW. Li (2007), “Evaluating intertwined effects in e-learning programs: A novel hybrid MCDM model based on factor analysis and DEMATEL”, Expert Systems with Applications, 32(4), 1028–1044.
  • Warfield, J.N. (Eds.) (1976), Societal Systems, Planning, Policy and Complexity, John Wiley and Sons, New York.
  • Weber, E.U., A.R. Blais, N.E. Betz (2002), “A domain specific risk attitude scale: Measuring risk perceptions and risk behaviors”, Journal of behavioral decision making, 15(4), 263–290.
  • Wu, W.W., Y.T. Lee (2007), “Developing global managers’ competencies using the fuzzy DEMATEL method”, Expert Systems with Applications, 32(2): 499–507.
  • Yang, Y.P.O., H.M. Shieh, J.D. Leu, G.H. Tzeng (2008), A novel hybrid MCDM model combined with DEMATEL and ANP with applications. International Journal of Operations Research, 5(3), 160–168.
APA ÇINAR Y (2013). Kariyer tercihi probleminin yapısal bir modeli ve riske karşı tutumlar: Olasılıklı DEMATEL yöntemi temelli bütünleşik bir yaklaşım. , 157 - 186.
Chicago ÇINAR YETKİN Kariyer tercihi probleminin yapısal bir modeli ve riske karşı tutumlar: Olasılıklı DEMATEL yöntemi temelli bütünleşik bir yaklaşım. (2013): 157 - 186.
MLA ÇINAR YETKİN Kariyer tercihi probleminin yapısal bir modeli ve riske karşı tutumlar: Olasılıklı DEMATEL yöntemi temelli bütünleşik bir yaklaşım. , 2013, ss.157 - 186.
AMA ÇINAR Y Kariyer tercihi probleminin yapısal bir modeli ve riske karşı tutumlar: Olasılıklı DEMATEL yöntemi temelli bütünleşik bir yaklaşım. . 2013; 157 - 186.
Vancouver ÇINAR Y Kariyer tercihi probleminin yapısal bir modeli ve riske karşı tutumlar: Olasılıklı DEMATEL yöntemi temelli bütünleşik bir yaklaşım. . 2013; 157 - 186.
IEEE ÇINAR Y "Kariyer tercihi probleminin yapısal bir modeli ve riske karşı tutumlar: Olasılıklı DEMATEL yöntemi temelli bütünleşik bir yaklaşım." , ss.157 - 186, 2013.
ISNAD ÇINAR, YETKİN. "Kariyer tercihi probleminin yapısal bir modeli ve riske karşı tutumlar: Olasılıklı DEMATEL yöntemi temelli bütünleşik bir yaklaşım". (2013), 157-186.
APA ÇINAR Y (2013). Kariyer tercihi probleminin yapısal bir modeli ve riske karşı tutumlar: Olasılıklı DEMATEL yöntemi temelli bütünleşik bir yaklaşım. Sosyoekonomi, 19(19), 157 - 186.
Chicago ÇINAR YETKİN Kariyer tercihi probleminin yapısal bir modeli ve riske karşı tutumlar: Olasılıklı DEMATEL yöntemi temelli bütünleşik bir yaklaşım. Sosyoekonomi 19, no.19 (2013): 157 - 186.
MLA ÇINAR YETKİN Kariyer tercihi probleminin yapısal bir modeli ve riske karşı tutumlar: Olasılıklı DEMATEL yöntemi temelli bütünleşik bir yaklaşım. Sosyoekonomi, vol.19, no.19, 2013, ss.157 - 186.
AMA ÇINAR Y Kariyer tercihi probleminin yapısal bir modeli ve riske karşı tutumlar: Olasılıklı DEMATEL yöntemi temelli bütünleşik bir yaklaşım. Sosyoekonomi. 2013; 19(19): 157 - 186.
Vancouver ÇINAR Y Kariyer tercihi probleminin yapısal bir modeli ve riske karşı tutumlar: Olasılıklı DEMATEL yöntemi temelli bütünleşik bir yaklaşım. Sosyoekonomi. 2013; 19(19): 157 - 186.
IEEE ÇINAR Y "Kariyer tercihi probleminin yapısal bir modeli ve riske karşı tutumlar: Olasılıklı DEMATEL yöntemi temelli bütünleşik bir yaklaşım." Sosyoekonomi, 19, ss.157 - 186, 2013.
ISNAD ÇINAR, YETKİN. "Kariyer tercihi probleminin yapısal bir modeli ve riske karşı tutumlar: Olasılıklı DEMATEL yöntemi temelli bütünleşik bir yaklaşım". Sosyoekonomi 19/19 (2013), 157-186.
Sayfa Oluşturulma Tarihi
08-05-2024 12:32

İLETİŞİM

TÜBİTAK ULAKBİM TR Dizin

Yüzüncüyıl, İşçi Blokları Mahallesi

Muhsin Yazıcıoğlu Caddesi No:51/C

06530 Çankaya / ANKARA +90 (312) 298 92 00

trdizin@tubitak.gov.tr

TÜBİTAK ULAKBİM Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi Cahit Arf Bilgi Merkezi © Tüm Hakları Saklıdır. Gizlilik Politikası Kullanım Şartları