Yıl: 2013 Cilt: 12 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 57 - 64 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Hemşirelerin akılcı ilaç kullanımı

Öz:
AMAÇ: Bu çalışmada; Sivas il merkezindeki kamu ve özel sağlık kurumlarında görev yapan hemşirelerin, kendi hastalıkları sırasında ve hastaların tedavisinde kullandıkları ilaçlar konusunda bilgi durumlarını ve akılcı ilaç uygulama tutumlarını değerlendirmek amaçlanmıştır. YÖNTEM: Araştırmaya 750 hemşirenin katılması planlanmış ancak 641 (ulaşma oranı %85,5) hemşirenin katılımı ile tamamlanmıştır. Tanımlayıcı ve kesitsel bir araştırmadır. Çalışmada, veriler bir anket formu ile toplanmış, yüzdelikler belirtilmiş ve analizlerde ki-kare testi kullanılmıştır. BULGULAR: Hemşirelerin %95,3’ü kadın ve yaş ortalaması 29,21±4,85 yıldır. 21-30 yaş grubunun %39,1’i ve birinci basamak kurumlarda çalışan hemşirelerin %48,6’sında hastalanmaları halinde hekime başvurma oranı daha yüksektir. Meslekte bir yıldan az çalışanların ise %45,5’inin kendi kendini tedavi etme düzeyi daha yüksektir. Hastalık halinde hemşirelerin %53’ü hekimin verdiği ilacı hastalık belirtisi geçtiği zaman bıraktıklarını belirtmişlerdir. Hemşirelerin %98,8’i kullandıkları ilaçların etkisini, %99,1’i ise yan etkisini bildiklerini ifade etmişlerdir. Öğrenim durumu lisansüstü olan grubun tamamı başkalarının önerdiği ilacı almadıklarını belirtmişlerdir. Yaşı 31 ve üstü olan grubunun %65,8’inde ve haftalık 40 saat üstü çalışan grubun %63,2’sinde bir ilacı başkasına aynı hastalık için önerme düzeyi daha yüksektir. Hemşirelerin %65,2’sinin antibiyotikleri, %87,5’inin zayıflama ilaçlarını ve %82,7’sinin doğum kontrol ilaçlarını hekime danışarak kullandıkları belirlenmiştir. Hemşirelerin %99,5’i hastalara, kullandıkları ilaçlarla ilgili bilgi verdiklerini ifade etmişlerdir. Bilgi verildiği ifade edilen konular arasında ilaçların uygulama şekli (%51,0) ve beklenmeyen bir etki görülürse başvurması gerektiği (%59,6) bilgisi yer almıştır. Hemşirelerin ilaçlarla ilgili bilgileri ilaç rehberinden (vademecum) aldıkları (%87,5) ve evlerinde artan ilaçları buzdolabında sakladıkları (%50,9) belirlenmiştir. SONUÇ: Genç yaş grubundakiler ve eğitim seviyesi yüksek olan hemşireler akılcı ilaç kullanımı konusunda daha hassas davranmaktadır.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • 1. F, Ertem Ü, Özcan N , Ören B, Işık R, Sarvan S. İlaç Uygulamaları.Eds.:Ay F. In.:Temel Hemşirelik Kavramlar,İlkeler, Uygulamalar.2. Baskı. İstanbul, 2008. s. 312-313.
  • 2. Akalın HE. Farmakoekonominin uygulanmasında ilaç endüstrinin rolü. Ankem Dergisi. 2005; 9(2): 199-200.
  • 3. Akıcı A, Uğurlu MU, Kalaça S, Akıcı NG, Oktay Ş. Üst solunum yolu enfeksiyonlarının tedavisinde pratisyen hekimlerin ilaç seçiminin değerlendirilmesi. Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi. 2004; 13: 263-267
  • 4. İskit BA. Akılcı ilaç kullanımı. Sted Dergisİ. 2006; 15(7): 4-5.
  • 5. Oktay Ş. Rasyonel ilaç kullanımı. EdS.: Kayaalp O. In.: Rasyonel Tedavi Yönünden Tıbbi Farmakoloji.2. Baskı. Hacettepe Üniversitesi Yayınevi, Ankara, 2001. s. 1659.
  • 6. Sabuncu N, Babadağ K, Taşocak G, Atabek T. Hemşirelik Esasları. Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi Yayınları, Eskişehir 1996: s. 2-20.
  • 7. Kurtulmuş S. Sağlık Ekonomisi ve Hastane Yönetimi. Edt.: Demirci İ. Değişim Dinamikleri Yayınları, İstanbul, 1998. s. 204-216.
  • 8. Ulusoy MF, Görgülü S. Hemşirelik Esasları Temel Kuram, Kavram, İlke ve Yöntemler. 3 Baskı. 72 TDFO Ltd. Şti, Ankara, 1996. s. 198-199.
  • 9. İlhan M. Toplumda antibiyotik kullanımı sıklığı ve hekimlerin antibiyotik reçetesi yazma durumları ile ilişkili etmenlerin belirlenmesi araştırması. T.C. Sağlık Bakanlığı Refik Saydam Hıfzıssıhha Merkezi Başkanlığı. Ankara, 2011.
  • 10. Özçelikay G. Akılcı İlaç Kullanımı Üzerine Bir Pilot Çalışma. Ankara Ecz. Fak. Derg. 2001; 30(2): 9-18.
  • 11. Özkan S, Özbay OD, Aksakal FN, İlhan MN, Aycan S. Bir üniversite hastanesine başvuran hastalarla hasta olduklarındaki tutumları ve ilaç kullanım alışkanlıkları. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni. 2005; 4(5): 223–237.
APA ŞAHİNGÖZ M, BALCI E (2013). Hemşirelerin akılcı ilaç kullanımı. , 57 - 64.
Chicago ŞAHİNGÖZ Mehtap,BALCI Elçin Hemşirelerin akılcı ilaç kullanımı. (2013): 57 - 64.
MLA ŞAHİNGÖZ Mehtap,BALCI Elçin Hemşirelerin akılcı ilaç kullanımı. , 2013, ss.57 - 64.
AMA ŞAHİNGÖZ M,BALCI E Hemşirelerin akılcı ilaç kullanımı. . 2013; 57 - 64.
Vancouver ŞAHİNGÖZ M,BALCI E Hemşirelerin akılcı ilaç kullanımı. . 2013; 57 - 64.
IEEE ŞAHİNGÖZ M,BALCI E "Hemşirelerin akılcı ilaç kullanımı." , ss.57 - 64, 2013.
ISNAD ŞAHİNGÖZ, Mehtap - BALCI, Elçin. "Hemşirelerin akılcı ilaç kullanımı". (2013), 57-64.
APA ŞAHİNGÖZ M, BALCI E (2013). Hemşirelerin akılcı ilaç kullanımı. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni, 12(1), 57 - 64.
Chicago ŞAHİNGÖZ Mehtap,BALCI Elçin Hemşirelerin akılcı ilaç kullanımı. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni 12, no.1 (2013): 57 - 64.
MLA ŞAHİNGÖZ Mehtap,BALCI Elçin Hemşirelerin akılcı ilaç kullanımı. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni, vol.12, no.1, 2013, ss.57 - 64.
AMA ŞAHİNGÖZ M,BALCI E Hemşirelerin akılcı ilaç kullanımı. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni. 2013; 12(1): 57 - 64.
Vancouver ŞAHİNGÖZ M,BALCI E Hemşirelerin akılcı ilaç kullanımı. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni. 2013; 12(1): 57 - 64.
IEEE ŞAHİNGÖZ M,BALCI E "Hemşirelerin akılcı ilaç kullanımı." TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni, 12, ss.57 - 64, 2013.
ISNAD ŞAHİNGÖZ, Mehtap - BALCI, Elçin. "Hemşirelerin akılcı ilaç kullanımı". TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni 12/1 (2013), 57-64.