Aile ve din ilişkisi açısından sokak çocukları

ÖZEL, İsa

Aile ve din ilişkisi açısından sokak çocukları

İsa ÖZEL (Fatih Üniversitesi, İlahiyat Fakültesi, Din Psikolojisi Bölümü, İstanbul, Türkiye)

Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi

12 2

Yıl: 2012 Cilt: 0 Sayı: 32 Sayfa Aralığı: 177 - 217 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Aile ve din ilişkisi açısından sokak çocukları

Öz:

Günümüz dünyasının en önemli toplumsal sorunlarından birisini sokak ço‐ cuklarıoluşturmaktadır.Ailelerinparçalanması,aileiçigeçimsizliklerveşid‐ det,üveyannebaba,cinselistismar,geçimzorluklarıvb.nedenlerleeviniterk edenyadasokağaatılançocuklardünyanınpekçokülkesindeolduğugibiül‐ kemizinbazıbüyükşehirlerindedeetkisinihissettirenbirsorunolmayabaş‐ lamıştır.Buçalışma,Samsun’da n 10 ,Ordu’da n 11 ,Ankara’da n 80İstanbul’da n 134 , Bursa’da n 19 ve Antalya’da n 16 olmak üzere 2008–2009yılındasokakçocuklarındankartopuörneklememetoduileseçi‐ len toplam 270 çocuk üzerinde yapılmıştır. Araştırmada, sokak çocuklarının dindarlık düzeyleri; aile tipi, anne ve baba ile ilişki durumu ve anne baba uyumugibideğişkenleraçısındanincelenmiştir.

Anahtar Kelime:

Konular: Sosyal Çalışma Aile Çalışmaları

Street children in terms of the family‐religion relationship

Öz:

One of the most important social problems of today’s world is street chil‐ dren. Children left to streets or children who leave home due to separation offamilies, incompatibility in the family, violence, stepfather and mother, moles‐ tation, hardships with subsistence have become a problem whose influence isfelt in big cities as in other countries of the world. This study was carried outon 270 children chosen with snowball sampling method from among streetchildren living in Samsun n 10 , Ordu n 11 , Ankara n 80 , İstanbuln 134 , Bursa n 19and Antalya n 16in the year 2008–2009. In thestudy, religiosity levels of street children were analyzed with respect to vari‐ ables like family type, type of relationship with parents, harmony of fatherand mother.

Anahtar Kelime:

Konular: Sosyal Çalışma Aile Çalışmaları

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Abadan‐Unat, Nermin, “Dış göç Akımının Türk Kadının Özgürleşme ve Sözde Özgürleşme Sürecine Etkisi”, Aile Yazıları 2, Kültürel Değerler ve Sosyal De‐ ğişme, Beylü Dikeçligil&Ahmet Çiğdem (drl.), Ankara 1991, ss. 145‐171.
Acar, Hakan, “Duvarların Dışındaki Yaşam Çocukların Anlatımıyla Sokaklar”, Eğitim Bilim Toplum Dergisi, c. 5, sayı: 20, 2007, ss. 84–115.
Ada, Şükrü, “Suçlu Çocukların Türkiye Profili”, Okullarda Şiddet ve Çocuk Suçluluğu, ed.:Âdem Solak, Ankara 2007, ss. 297‐319.
Ağca, Hüseyin, Ailede Eğitim, Ankara 2008.
Akbağ, Müge, “Liseli Ergenlerin Anne Baba Tutumlarını Algılamaları ile Uyum Düzeyleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi”, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, M.Ü.S.B.E., 1994).
Ammar, Nawal H., “The Relationship Between Street Children and the Justice System in Egypt”, International Journal of Offender Therapy and Compa‐ rative Criminology, 2009, vol. 53, n. 5, ss. 556–573, http://ijo.sageup.com/cgi/content/abstract/53/5/556 (20.07.2010).
Aptekar, Lewis, “Street Children In The Developing World:A Review of Their Condition”, Cross‐Cultural Research, c. 28, s. 3, 1994, ss. 195‐224.
Araz, Hacer, Türk Aile Yapısında Aile İçi Dini İletişim Problemleri ve Bunun Çocuğun Din Eğitimine Etkileri, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Sakar‐ ya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2007).
Atauz, Sevil, Ankara ve Şanlıurfa’da Sokak Çocukları, Ankara 1994. Atauz, Sevil, Diyarbakır Sokak Çocukları Araştırması, ‘y.y.’:Uluslararası Lions MD–118 Yönetim Çevresi, 1997.
Atav, Nephan, “Şahsiyetin Gelişiminde Aile Çevresinin ve Ailedeki Gerginliklerin Etkileri”, Aile Yazıları 3, Birey, Kişilik ve Toplum, Beylü Dikeçligil&Ahmet Çiğdem (drl.), Ankara 1991, ss. 1‐21.
Ay, M.Emin, Ailede ve Okulda İdeal Din Eğitimi, İstanbul 1997.
Aydın, A.Rıza, Dini İnkârın Psiko‐Sosyal Nedenleri, (Yayımlanmamış Doktora Tezi, O.M.Ü.S.B.E., 1995).
Aydın, A.Rıza,“Çocuğun Dinî Kişiliğinin Gelişiminde Aile Faktörü”, Ekev Akademi Dergisi, c. 7, sayı: 15, 2003, ss. 105–112.
Aydın, Mehmet, Din Felsefesi, İzmir 1994.
Ayhan, Halis, Eğitime Giriş ve İslâmiyet’in Eğitime Getirdiği Değerler, İstanbul 1982.
Başbakanlık Aile Araştırmalar Kurumu, Aile İçi Şiddetin Sebep ve Sonuçları, Ankara 1995.
Başbakanlık Aile Araştırmalar Kurumu, Yurtdışına İşgücü Göçü ve “Parçalanmış Aile”, Ankara 1996.
Bulut, Işıl, “Parçalanmış Aileden Gelen Çocukların Davranış Özellikleri Hakkında Bir Araştırma”, Aile Yazıları 3, Birey, Kişilik ve Toplum, Beylü Dikeçligil&Ahmet Çiğdem (drl.), Ankara 1991, ss. 197‐228.
Bulut, Işıl, Ruh Hastalığının Aile İşlevlerine Etkisi, Başbakanlık Kadın ve Sosyal Hizmetler Müsteşarlığı, Ankara 1993.
Cılga, İbrahim, Korunmaya Muhtaç Gençlerin Sorunları ve Yetiştirme Yurtları, Ankara 1989.
Dabanlı, Duyan&Şule Bilir, “Ailelerde Boşanma Vakaları Sonucu Çocukların Geliştirdikleri Tepkiler ve Bu Tepkileri Doğuran Faktörler”, Aile Yazıları 3, Birey, Kişilik ve Toplum, Beylü Dikeçligil&Ahmet Çiğdem(drl.), Ankara 1991, ss. 143‐156.
Draz, M.Abdullah, Din ve Allah İnancı, çev.:Bekir Karlığa, İstanbul ‘t.y.’. Ekşi, Aysel, Çocuk, Genç, Anne ve Babalar, İstanbul 1990.
Ekşi, Halil, “Din Eğitimi, Gençlik ve Kimlik”, Gençlik, Din ve Değerler Psikolojisi, ed.: Hayati Hökelekli, Ankara 2002, ss. 153–182.
Ennew, Judith, Street and Working Children, çev.:Çiçek Öztek, Ankara 1998.
Fromm, Erich, Psikanaliz ve Din, çev.:Şükrü Alpagut, İstanbul 1990.
Gürses, İbrahim, “Dindarlıkla İlgili Tutumlar ve Otoriteryen Kişilik İlişkisi”, Gençlik Din ve Değerler Psikolojisi, ed.: Hayati Hökelekli, Ankara 2002, ss. 71–115.
Halife, Abdullah H.M., “İslâm’da Suç Eğilimine Karşı Koruyucu Bir Mekanizma Olarak Dindarlık”, çev.:F.Mehveş Kayani, İslâmî Sosyal Bilimler Dergisi, c. II, sayı: 2, 1994, ss. 9–20.
Halis, İsa, Çocuk Eğitiminde Disiplin, İstanbul 2003.
Holm, Nils G., Din Psikolojisine Giriş, çev.: Abdülkerim Bahadır, İstanbul 2007.
Hökelekli, Hayati, Din Psikolojisi, Ankara 1989.
Hökelekli, Hayati,“Aile Psikolojisi ve Aile İçi İletişim”, Diyanet İlmi Dergi, c. 40, sayı: 2, 2004, ss. 41–60.
http://haber.mynet.com/turkiyede‐10‐bin‐sokak‐cocugu‐var‐15221‐ guncel/(29.10.2012).
İnam, Ahmet, “Terör ve Din”, Dinî Araştırmalar, c.7, sayı: 20, 2004, ss. 37–46. Jung, Carl Gustav, Din ve Psikoloji, çev.:Cengiz Şişman, İstanbul 1993.
Karakuş, Sedat, “Anne‐babası Boşanmış ve Boşanmamış Çocukların Depresyon Düzeylerinin İncelenmesi ve Okul Başarısına Yansıması”, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, D.E.Ü.EĞT. Bilimleri Enstitüsü, 2003)
Kayıklık, Hasan, “Allport’a Göre Dinî Yaşayışa Gelişimsel Bir Açılım”, Dinî Araştırmalar, c. 5, sayı: 15, 2003, ss. 121–138.
Kılavuz, M. Akif, “Ergenlerde Özdeşleşme ve Din Eğitimi”, Gençlik Din ve Değer‐ ler Psikolojisi, ed.: Hayati Hökelekli, Ankara 2002, ss. 209–254.
Kongar, Emre, “Türkiye’de Aile: Yapısı, Evrimi ve Bürokratik Örgütlerle İlişkileri”, Aile Yazıları 2,Kültürel Değerler ve Sosyal Değişme, Beylü Dikeçli‐ gil&Ahmet Çiğdem (drl.), Ankara 1991, ss. 63‐91.
Köknel, Özcan, Bireysel ve Toplumsal Şiddet, İstanbul 1996.
Köktaş, M.Emin, Türkiye’de Dinî Hayat, İstanbul 1993.
Köylü, Mustafa, “Çocukluk Dönemi Dini İnanç Gelişimi ve Din Eğitimi”, Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, c. XLV, 2004, sayı: 2, ss. 137‐154.
Kula, Naci.M., Kimlik ve Din (Ergenler Üzerine Bir Araştırma), İstanbul 2001.
Kulaksızoğlu, Adnan, Ergenlik Psikolojisi, İstanbul 1999.
Sosyal Hizmet Uzmanları Derneği Genel Merkezi, 2000’li Yıllara Doğru Sosyal Devletin Gerçekleştirilmesinde Sosyal Hizmetlerin Yeri ve Önemi, Ankara 1995.
Mehmedoğlu, Yurdagül, “Değer Oluşturucu ve Aktarıcı Konumuyla Aile”, Diya‐ net İlmî Dergi, c. 40, sayı: 2, 2004, ss. 29–40.
İbni Manzur, Lisânu’l‐Arab, Beyrut 1970, c. I, s. 241.
Özgür, İbrahim N., Ailede, Okulda Çocuk ve Gencin Ruh Sağlığı, İstanbul 1972.
Özsan, Muharrem, “Çocuk Suçlarında Aile ve Anne‐baba İlişkilerinin Rolü”, Aile Yazıları 3, Birey, Kişilik ve Toplum, Beylü Dikeçligil&Ahmet Çiğdem (drl.), Ankara 1991, ss. 35‐41.
Peker, Hüseyin, Din Psikolojisi, Samsun 2000.
Peker, Hüseyin, 99 Soruda Çocuk ve Suç, İstanbul 1994. Peker, Hüseyin, “Suçlularda Dinî Davranışlar”, O.M.Ü.İ.F.D., IV, Samsun 1994, ss. 93–123.
Peker, Hüseyin, “Çocuk ve Gençleri Suça İten Faktörler”, Diyanet Dergisi, c. 27, s. 2, 1991, ss. 81‐89.
Peker, Hüseyin, “Ailede Din Eğitiminin Psikolojik Esasları”, Diyanet Dergisi, c. 21, sayı:1, 1985, ss. 21‐26.
Polat, Oğuz, Çocuk Pornografisi, İstanbul 2007.
Saran, Nephan, “Aile Hayatı ve Toplum”, Aile Yazıları 3, Birey, Kişilik ve Toplum, Beylü Dikeçligil&Ahmet Çiğdem (drl.), Ankara 1991, ss. 135‐142.
Sağlam, İsmail, “Anne Baba Dindarlığının Çocuk Üzerindeki Etkisi”, Dindarlık Olgusu Sempozyumu Tebliğ ve Müzakereleri, Bursa 2006, ss. 163–180.
Sayar, Kemal, “Boşanmış Ailede ve Çocuklarda Görülen Problemler”, Günümüzde Aile, ed.:Ömer Çaha, İstanbul 2007.
Sayıta, Sevgi Usta, “Sokakta Yaşayan Çocuklar: Çocuklar ve Suç‐Ceza”, Ankara 2005, ss. 285‐301.
Seyyar, Ali, Sosyal Siyaset Açısından Kadın ve Aile Politikaları, İstanbul 1999. Seyyar, Ali, Sosyal Siyaset Terimleri, İstanbul 2002.
Seyyar, Ali, “Aile İçinde Çocuklara Yönelik Şiddete Karşı Sosyal Politikalar”, Kamu‐İş Dergisi, c. 5, sayı:4, 2000, ss. 1‐17.
Şemin, Refia, Gençlerimizin Psiko‐Pedagojik Problemleri, İstanbul 1973.
Şentürk, Hâbil, “Kişilik ve Din”, Yeni Ümit, sayı: 34, 1996, ss. 18–23.
Şentürk, Ünal, “Parçalanmış Aile Çocuk İlişkisinin Sebep Olduğu Sosyal Problem‐ ler”, (Yayımlanmamış Doktora Tezi, İ.Ü.S.B.E., 2006).
Topçu, Nurettin, Türkiye’nin Maarif Davası, İstanbul 1997.
Uluğtekin, Sevda, “1940’lı Yıllarda İstanbul’un Sokak Çocukları” Prof. Dr. Sema Kut’a Armağan Yaşam Boyu Sosyal Hizmet, Ankara 1999, ss. 200–204.
Uysal, Veysel, Psiko‐Sosyal Açıdan Oruç, Ankara 1994.
Üstün, Ahmet, Müge Yılmaz&Şule Kibar, “Gençleri Şiddete Yönelten Nedenler”, Okullarda Şiddet ve Çocuk Suçluluğu, ed.:Âdem Solak, Ankara 2007, ss. 109–131.
Yavuzer, Haluk, Çocuk ve Suç, İstanbul 2007.
Yazır, M.Hamdi, Hak Dini Kur’an Dili, c. I, sad.:İsmail Karaçam ve diğerleri, İstanbul 1992.
Yıldız, Ayşegül, “Sokakta Çalışan Çocuklarda Ahlaki ve Dini Duyguların Gelişi‐ mi”, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, M.Ü.S.B.E., 2007).
Yılmaz, Semiha, “7–9 Yaş Çocuklarının Dinî Bilgi ve Duygu Gelişimleri Üzerinde Ailenin Etkisi”, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, OMÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü, 1999).
Yiğit, Ayşegül, “Çocuğun Gelişim Özellikleri ve İletişim İlkeleri Doğrultusunda Ailede Din Eğitimi”, OMÜ İlahiyat Fakültesi Dergisi, sayı: 22, 2006, ss. 179‐ 203.
Yörükoğlu, Atalay, Gençlik Çağı Ruh Sağlığı ve Ruhsal Sorunlar, İstanbul 1998.
Yörükoğlu, Atalay, Çocuk Ruh Sağlığı, İstanbul 2000.
Yörükoğlu, Atalay, Değişen Toplumda Aile ve Çocuk, İstanbul 2007.
Walczak, Byvette &Sheila Burns, Boşanma ve Çocuk Üzerine Etkileri, çev.:İsmail Ersevim, İstanbul 1999.
Wells, Calvin, Sosyal Antropoloji Açısından İnsan ve Doğası, İstanbul 1994.

APA	ÖZEL İ (2012). Aile ve din ilişkisi açısından sokak çocukları. , 177 - 217.
Chicago	ÖZEL İsa Aile ve din ilişkisi açısından sokak çocukları. (2012): 177 - 217.
MLA	ÖZEL İsa Aile ve din ilişkisi açısından sokak çocukları. , 2012, ss.177 - 217.
AMA	ÖZEL İ Aile ve din ilişkisi açısından sokak çocukları. . 2012; 177 - 217.
Vancouver	ÖZEL İ Aile ve din ilişkisi açısından sokak çocukları. . 2012; 177 - 217.
IEEE	ÖZEL İ "Aile ve din ilişkisi açısından sokak çocukları." , ss.177 - 217, 2012.
ISNAD	ÖZEL, İsa. "Aile ve din ilişkisi açısından sokak çocukları". (2012), 177-217.

APA	ÖZEL İ (2012). Aile ve din ilişkisi açısından sokak çocukları. Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 0(32), 177 - 217.
Chicago	ÖZEL İsa Aile ve din ilişkisi açısından sokak çocukları. Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 0, no.32 (2012): 177 - 217.
MLA	ÖZEL İsa Aile ve din ilişkisi açısından sokak çocukları. Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, vol.0, no.32, 2012, ss.177 - 217.
AMA	ÖZEL İ Aile ve din ilişkisi açısından sokak çocukları. Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi. 2012; 0(32): 177 - 217.
Vancouver	ÖZEL İ Aile ve din ilişkisi açısından sokak çocukları. Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi. 2012; 0(32): 177 - 217.
IEEE	ÖZEL İ "Aile ve din ilişkisi açısından sokak çocukları." Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 0, ss.177 - 217, 2012.
ISNAD	ÖZEL, İsa. "Aile ve din ilişkisi açısından sokak çocukları". Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 32 (2012), 177-217.