Üniversite öğrencilerinin psikolojik iyi olma düzeylerinin kişilik özellikleri ve öz-anlayış açısından incelenmesi

ARSLAN, COSKUN; SARICAOGLU, Halim

Üniversite öğrencilerinin psikolojik iyi olma düzeylerinin kişilik özellikleri ve öz-anlayış açısından incelenmesi

Halim SARICAOĞLU, (Cumhuriyet Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Eğitim Bilimleri Bölümü, Sivas, Türkiye)

Coşkun ARSLAN (Necmettin Erbakan Üniversitesi, Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi, Eğitim Bilimleri Bölümü, Konya, Türkiye)

Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri

26 0

Yıl: 2013 Cilt: 13 Sayı: 4 Sayfa Aralığı: 2087 - 2104 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Üniversite öğrencilerinin psikolojik iyi olma düzeylerinin kişilik özellikleri ve öz-anlayış açısından incelenmesi

Öz:

Bu araştırmanın amacı üniversite öğrencilerinin psikolojik iyi olma, kişilik özellikleri ve öz-anlayış düzeyi arasındaki ilişkiyi belirlemeye yönelik olup kişilik özellikleri ve öz-anlayış düzeyinin psikolojik iyi olma düzeylerini anlamlı olarak yordayıp yordamadığını belirlemektir. Araştırma grubu Selçuk Üniversitesinden 232 (%36,5), Cumhuriyet Üniversitesinden 195 (%30,7) ve Ahi Evran Üniversitesinden 209 (%32,9) eğitim fakültesi öğrencisinden oluşmaktadır. Farklı bölümlerde öğrenim görmekte olan öğrencilerden tesadüfi örnekleme yöntemiyle seçilmiş 405i kız (%67,5) 231i erkek (32,5) toplam 636 öğrenci araştırma grubunu oluşmaktadır. Araştırma verileri Psikolojik İyi Olma Ölçeği, Sıfatlara Dayalı Kişilik Testi, Öz-Anlayış Ölçeği ve kişisel bilgi formu kullanılarak elde edilmiştir. Verilerin analizinde, Pearson momentler çarpım korelasyonu ve aşamalı regresyon analizi teknikleri kullanılmıştır. Psikolojik iyi olmanın tüm alt boyutları ile öz-anlayış arasında pozitif yönde anlamlı ilişki olduğu görülmüştür. Psikolojik iyi olma alt boyutlarının, kişilik özelliklerinden nevrotizm alt boyutu ile negatif, diğer kişilik özellikleri alt boyutları arasında ise pozitif yönde anlamlı ilişki bulunurken, özerklik ile yumuşak başlılık arasında ilişki bulunamamıştır. Kişilik özellikleri ve öz-anlayış, psikolojik iyi olmanın tüm alt boyutlarını anlamlı düzeyde yordamaktadır. Psikolojik iyi olmanın diğerleriyle olumlu ilişkiler alt boyutunun en önemli yordayıcısının dışa dönüklük olduğu; özerklik, çevresel hâkimiyet, yaşam amacı ve kendini kabul alt boyutlarının öne çıkan yordayıcısının öz-anlayış olduğu, bireysel gelişim alt boyutunu en iyi yordayan değişkenin ise kişilik özelliklerinden deneyime açıklık olduğu görülmüştür.

Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları Psikoloji Davranış Bilimleri

An investigation into psychological well-being levels of higher education students with respect to personality traits and self-compassion

Öz:

The purpose of this study is to investigate the correlation between psychological well-being, personal traits and self-compassion levels, and to find out whether personal traits and self-compassion level significantly predict psychological well-being. The study sample is composed of 232 (36.5%) students from Education Faculty of Selçuk University, 195 (30.7%) students from Cumhuriyet University, 209 (32.9%) students from Ahi Evran Uni- versity. There were totally 636 randomly selected students in the study group, 405 of them (%67.5) being females and 231 of them (32.5%) being males. The data were collected using Psychological Well-being Scale, Adjective Based Personality Scale, Self-compassion Scale and personal information form. To analyze the data, Pearson conduct moment correlations, and stepwise regression analysis technique were used. It was seen that there was a significant positive correlation between all subscales of psychological well-being and self-compassion. There was a negative correlation between psychological well-being and neuroticism and a positive correlation between psychological well-being and other personality traits, whereas no significant correlation was found between autonomy and agreeableness. Personal traits and self-compassion significantly predict all subscales of psychological well-being. It was found that the most significant predictor of positive relations with others as a subscale of psychological well-being is extroversion; that the most prominent predictor of autonomy, environ- mental mastery, and purpose in life and self-acceptance subscales is self-compassion, and that the variable which predicts the subscale of personal growth best is openness to experience as personal traits.

Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları Psikoloji Davranış Bilimleri

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Bibliyografik

Akın, A. (2009). Özduyarlık ve Boyun Eğici Davranış. Eğitim ve Bilim Dergisi, 34(152), 139-147.
Atkinson, R. L., Atkinson, R. C., Smith, E. E., Bem, D. J. ve Hoeksema, S. N. (1996). Psikolojiye giriş (çev. Y. Alogan). Ankara: Arkadaş Yayınları
Bacanlı, H., İlhan, T. ve Arslan, S. (2009). Beş Faktör Kuramına dayalı bir kişilik ölçeğinin geliştirilmesi: Sıfatlara Dayalı Kişilik Testi (SDKT). Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 7(2), 261-279.
Barrick, M. R., & Mount, M. K. (1991). The Big Five Personality dimensions and job performance: A meta- analysis. Personnel Psychology, 44, 1-25.
Bruck, C. S., & Allen, T. D. (2003). The relationship between Big Five Personality traits, negative affectivity, Type A behavior, and work-family conflict. Journal of Vocational Behavior, 63, 457-472.
Burger J. M. (1993). Kişilik (Çev. İ. D. Erguvansarıoğlu). İstanbul: Kaknüs Yayınları.
Cenkseven, F. (2004). Üniversite öğrencilerinde öznel ve psikolojik iyi olmanın yordayıcılarının incelenmesi. (Doktora tezi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana). https://tez2.yok.gov.tr adresinden edinilmiştir.
Christopher, J. C. (1999). Situating psychological well-being: Exploring the cultural roots of its theory and research. Journal of Counseling & Development, 77(2), 141-152.
Costa, P. T., & McCrae, R. R. (1992). Four ways five factor are basic. Personality and Individual Differences, 13(6), 653-665.
Deniz, M. E. ve Sümer, A. S. (2010). Farklı öz-anlayış düzeylerine sahip üniversite öğrencilerinde depresyon, anksiyete ve stresin değerlendirilmesi. Eğitim ve Bilim, 35(158), 155-127.
Deniz, M. E., Kesici, Ş., & Sümer, A. S. (2008). The validity and reliability of the Turkish version of the Self- Compassion Scale. Social Behavior and Personality, 36(9), 1151-1160.
Dilmaç, B., Deniz, M. ve Deniz, M. E. (2010). Üniversite öğrencilerinin öz-anlayışları ile değer tercihlerinin incelenmesi. Değerler Eğitimi Dergisi, 7(18), 9-24.
Friedman, H., S., & Schustack, M. W. (1999). Personality: Classic theories and modern research. Boston: Allyn & Bacon.
Grant, S., Langan-Fox, J., & Anglim, J. (2009). The Big Five Traits as predictors of subjective and psychological well- being. Psychological Reports, 105, 205-231.
Gürel, N. A. (2009). Effects of thinking styles and gender on psychological well-being (Yüksek lisans tezi, ODTÜ, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara). https://tez2.yok.gov.tr adresinden edinilmiştir.
Judge, T. A., Bono, J. E., Ilies, R., & Gerhardt, M. W. (2002) Personality and leadership: A qualitative and quantitative review. Journal of Applied Psychology, 87(4), 765-780.
Keyes, C. L. M., Shmotkin, D., & Ryff, C. D. (2002). Optimizing well-being: The empirical encounter of two traditions. Journal of Personality & Social Psychology, 82(6), 1007-1023.
McCrae, R. R., & John, O. P. (1992). An introduction to the Five Factor Model and its applications. Journal of Personality, 60, 175-215.
Neff, K. D. (2003a). Self-compassion: An alternative conceptualization of a healthy attitude toward oneself. Self and Identity, 2, 81-101.
Neff, K. D. (2003b). The development and validation of a scale to measure self compassion. Self and Identity, 2, 223- 250.
Ryan, R. M., & Deci, E. L. (2000). Self-determination theory and the facilitation of intrinsic motivation, social development, and well-being. American Psychologist, 55(1), 68-78.
Ryff, C. D. (1995). Psychological well-being in adult life. Current Directions in Psychological Science, 4(4), 99-104.
Ryff, C. D. (1989a). Happiness is everything, or is it? Explorations on the meaning of psychological well-being. Journal of Personality and Social Psychology, 57(6), 1069- 1081.
Ryff, C. D. (1989b). Beyond Ponce de Leon and life satisfaction: New directions in quest of successful ageing. International Journal of Behavioral Development, 12(1), 35-55.
Ryff, C. D., & Keyes, C. L. M. (1995). The structure of psychological well-being revisited. Journal of Personality and Social Psychology, 69(4), 719-727.
Schmutte, P. S., & Ryff, C. D. (1997). Personality and well- being: Reexamining methods and meanings. Journal of Personality and Social Psychology, 73(3), 549-559.
Seligman, M. E. P., & Csikszentmihalyi, M. (2000). Positive psychology: An introduction. American Psychologist, 55(1), 5-14.
Taggar, S., Hackett, R., & Saha, S. (1999). Leadership emergence in autonomous work teams: Antecedents and outcomes. Personnel Psychology, 52, 899-926.
Tanhan, F. (2007). Ölüm kaygısıyla baş etme eğitiminin ölüm kaygısı ve psikolojik iyi olma düzeyine etkisi (Doktora tez, Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara). https://tez2.yok.gov.tr adresinden edinilmiştir.
Waterman, A. S. (1993). Two conceptions of happiness: Contrasts of personal expressiveness (Eudaimonia) and hedonic enjoyment. Journal of Personality and Social Psychology, 64, 678-691.
Ziskis, A. S. (2010). The relationship between personality, gratitude, and psychological well-being (Doctoral dissertation, New Bruncwick Rutgers, State University of New Jersey). Retrieved from http://www.libraries.rutgers. edu/

APA	SARICAOGLU H, ARSLAN C (2013). Üniversite öğrencilerinin psikolojik iyi olma düzeylerinin kişilik özellikleri ve öz-anlayış açısından incelenmesi. , 2087 - 2104.
Chicago	SARICAOGLU Halim,ARSLAN COSKUN Üniversite öğrencilerinin psikolojik iyi olma düzeylerinin kişilik özellikleri ve öz-anlayış açısından incelenmesi. (2013): 2087 - 2104.
MLA	SARICAOGLU Halim,ARSLAN COSKUN Üniversite öğrencilerinin psikolojik iyi olma düzeylerinin kişilik özellikleri ve öz-anlayış açısından incelenmesi. , 2013, ss.2087 - 2104.
AMA	SARICAOGLU H,ARSLAN C Üniversite öğrencilerinin psikolojik iyi olma düzeylerinin kişilik özellikleri ve öz-anlayış açısından incelenmesi. . 2013; 2087 - 2104.
Vancouver	SARICAOGLU H,ARSLAN C Üniversite öğrencilerinin psikolojik iyi olma düzeylerinin kişilik özellikleri ve öz-anlayış açısından incelenmesi. . 2013; 2087 - 2104.
IEEE	SARICAOGLU H,ARSLAN C "Üniversite öğrencilerinin psikolojik iyi olma düzeylerinin kişilik özellikleri ve öz-anlayış açısından incelenmesi." , ss.2087 - 2104, 2013.
ISNAD	SARICAOGLU, Halim - ARSLAN, COSKUN. "Üniversite öğrencilerinin psikolojik iyi olma düzeylerinin kişilik özellikleri ve öz-anlayış açısından incelenmesi". (2013), 2087-2104.

APA	SARICAOGLU H, ARSLAN C (2013). Üniversite öğrencilerinin psikolojik iyi olma düzeylerinin kişilik özellikleri ve öz-anlayış açısından incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 13(4), 2087 - 2104.
Chicago	SARICAOGLU Halim,ARSLAN COSKUN Üniversite öğrencilerinin psikolojik iyi olma düzeylerinin kişilik özellikleri ve öz-anlayış açısından incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri 13, no.4 (2013): 2087 - 2104.
MLA	SARICAOGLU Halim,ARSLAN COSKUN Üniversite öğrencilerinin psikolojik iyi olma düzeylerinin kişilik özellikleri ve öz-anlayış açısından incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, vol.13, no.4, 2013, ss.2087 - 2104.
AMA	SARICAOGLU H,ARSLAN C Üniversite öğrencilerinin psikolojik iyi olma düzeylerinin kişilik özellikleri ve öz-anlayış açısından incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri. 2013; 13(4): 2087 - 2104.
Vancouver	SARICAOGLU H,ARSLAN C Üniversite öğrencilerinin psikolojik iyi olma düzeylerinin kişilik özellikleri ve öz-anlayış açısından incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri. 2013; 13(4): 2087 - 2104.
IEEE	SARICAOGLU H,ARSLAN C "Üniversite öğrencilerinin psikolojik iyi olma düzeylerinin kişilik özellikleri ve öz-anlayış açısından incelenmesi." Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 13, ss.2087 - 2104, 2013.
ISNAD	SARICAOGLU, Halim - ARSLAN, COSKUN. "Üniversite öğrencilerinin psikolojik iyi olma düzeylerinin kişilik özellikleri ve öz-anlayış açısından incelenmesi". Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri 13/4 (2013), 2087-2104.