İnsan onuruna saygı değerinin kazandırılmasında örtük program: Düşük ve yüksek Okul yaşam kalitesine sahip iki ilköğretim Okulunda nitel bir çalışma

Mediha SARI, (Çukurova Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Eğitim Bilimleri Bölümü, Eğitim Programları ve Öğretimi Anabilim Dalı, Adana, Türkiye)
Ahmet DOĞANAY (Çukurova Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Eğitim Bilimleri Bölümü, Eğitim Programları ve Öğretimi Anabilim Dalı, Adana, Türkiye)
Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri
16 0
Yıl: 2009 Cilt: 9 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 877 - 940 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

İnsan onuruna saygı değerinin kazandırılmasında örtük program: Düşük ve yüksek Okul yaşam kalitesine sahip iki ilköğretim Okulunda nitel bir çalışma

Öz:
Bu çalışmada, Adana ili merkez ilçesindeki (Seyhan) iki ilköğretim okulunda temel demokratik değerlerden olan insan onuruna saygı değerinin kazanılması sürecinde örtük programın işlevinin ayrıntılı bir şekilde irdelenmesi amaçlanmıştır. Nitel durum çalışması olarak desenlenen araştırma, biri düşük, diğeri yüksek yaşam kalitesine sahip iki ilköğretim okulunda gerçekleştirilen sınıf içi ve sınıf dışı gözlemleri ile öğretmen ve öğrenci görüşmeleriyle yürütülmüştür. İki okulda dört ay süren gözlemler ve görüşmeler aracılığıyla toplanan veriler üzerinde içerik analizleri yapılmıştır. Ulaşılan sonuçlar, dozu farklı olmakla birlikte, her iki okuldaki örtük programın insan onuruna saygı değerine uymayan özellikler taşıdığını göstermiştir. Ancak araştırmada ele alınan değişkenlerin çoğu bakımından, düşük okul yaşam kalitesi düzeyine sahip okuldaki örtük program insan onuruna yakışmayan özellikleri daha çok barındırmaktadır. Buna paralel olarak bu okuldaki öğrencilerin de insan onuruna saygıya uymayan davranışları daha sık sergiledikleri belirlenmiştir. Bu bağlamda, okuldaki örtük programı oluşturan unsurların birbiriyle karşılıklı ilişki içerisinde bulunduğu; öğrencilerin bulundukları ortamın özelliklerine paralel davranışlar sergilediği, öğrenciler problem davranışlar sergiledikçe öğretmenlerin daha da antidemokratik tepkilerde bulunduğu söylenebilir.
Anahtar Kelime:

Konular: Biyoloji Eğitim, Eğitim Araştırmaları

Hidden curriculum on gaining the value of respect for human dignity: A qualitative study in two elementary Schools in Adana

Öz:
The main purpose of this study is to investigate the functions of hidden curriculum on respect for human dignity which is one of the basic democratic values in detail in two elementary schools with low and high quality school life in Adana-Turkey. In this case study, the data were gathered through observations and interviews from teachers and students. Content analysis was used to analyze the data which were gathered the schools for four months. As a result, although its intensity is different, the hidden curriculums in both schools have inappropriate features for democratic values. For most variables taken into consideration in the study, the hidden curriculum in the school with low quality life has more inappropriate features of respect for human dignity. And also, students in this school showed more frequent misbehaviors regarding respect for human dignity. Therefore it can be said that all sides of the hidden curriculum have mutual relations with each other, that students show parallel behaviors to the environment of the school and that the more students show misbehaviors, the more teachers show antidemocratic responses.
Anahtar Kelime:

Konular: Biyoloji Eğitim, Eğitim Araştırmaları
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Bibliyografik
  • Ada, Ş. (2002). Sınıf içi olası sorunlara karşı alınabilecek önlemler. Z. Kaya (Ed.), Sınıf yönetimi içinde (s. 195-213). Ankara: Pegem A Yayıncılık.
  • Anyon, J. (1980). Social class and the hidden curriculum of work. Journal of Education, 162, 67-92.
  • Apple, M. W. (1980). The other side of the hidden curriculum: Correspondence theories and the labor process. Journal of Education, 162, 47-66.
  • Apple, M. W. (1989). Textbook publishing: The political and economic influences. Theory into Practice, 28 (4), 282-287.
  • Apple, M. W. (1990). Ideology and curriculum (2nd ed.). New York: Routledge, Chapman and Hall, Inc.
  • Apple, M. W. (2000). Official knowledge: Democratic education in a conservative age (2nd ed.). London: Routledge.
  • Apple, M. W. (2004). Neoliberalizm ve eğitim politikaları üzerine eleştirel yazılar (çev. F. Gök, M. Apak, B. Can, D. Çankaya, F. Keser ve H. Ala). Ankara: Eğitim Sen Yayınları.
  • Apple, M. W. (2006). Eğitim ve iktidar (çev. E. Bulut). İstanbul: Kalkedon Yayınları.
  • Balay, R. (2000). Yönetici ve öğretmenlerde örgütsel bağlılık. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
  • Billings, J. C. (1990). Teaching values by example. The Education Digest, 56 (4), 66-68.
  • Bloor, M. (2006). Keywords in qualitative methods: A vocabulary of research concepts. London, GBR: Sage Publications, Inc.
  • Blumberg, A., & Blumberg, P. (1994). The unwritten curriculum: Things learned but not taught in schools. Thousand Oaks: Corwin Press, Inc.
  • Bourdieu, P., & Passeron, J. C. (2000). Reproduction in education, society and culture (2nd ed.). London: Sage Publications
  • Bowles, S., & Gintis, H. (1976). Schooling in capitalist America. New York: Basic Boks, Inc.
  • Burkimsher, M. (1993). Creating a climate for citizenship education in school. In J. Edwards, & K. Fogelman (Eds.), Developing citizenship in the curriculum (pp. 7-15). London: David Fulton Publishers.
  • Carlin, D. R. Jr. (1996). Teaching values in school. Which ones? Whose? Commonweal, 123 (3), 7-9.
  • Chi-Hou, C. (2004). Moral and civic education - the hidden curriculum in Macau. Journal of Moral Education, 33 (4), 553-573.
  • Chima, J. S. (2005, September). What’s the utility of the case-study method for social science research?: A response to critiques from the quantitative/statistical perspective. Paper for delivery at the Annual Meeting of the American Political Science Association. Washington, D.C.
  • Connell, R. W. (1993). Schools and social justice. Philadelphia: Temple University Press.
  • Cohen, L., & Manion, L. (1994). Research methods in education (4th ed.). London: Routledge
  • Creswell, J. W. (2003). Research design (2nd ed.). Thousand Oaks: Sage Publications, Inc.
  • Creswell, J. W., & Miller, D. L. (2000). Determining validity in qualitative inquiry. Theory Into Practice, 39 (3), 124-130.
  • Delfabbro, P., Winefield, T., Trainor, S., Dollard, M., Anderson, S., Metzer, J. et al. (2006). Peer and teacher bullying/victimization of south Australian secondary school students: Prevelance and psychosocial profi les. British Journal of Educational Psychology, 76, 71-90.
  • Demirel, Ö. (2006). Kuramdan uygulamaya eğitimde program geliştirme (9. baskı). Ankara: Pegem A Yayıncılık.
  • Doğanay, A. (1993). Factors that predict political knowledge and attitudes of young children. Unpublished doctoral dissertation, University of Pittsburgh, USA.
  • Doğanay, A. & Sarı, M. (2004). İlköğretim ikinci kademe öğrencilerine temel demokratik değerlerin kazandırılma düzeyi ve bu değerlerin kazandırılması sürecinde açık ve örtük programın etkilerinin karşılaştırılması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 10 (39), 356-383.
  • Dreben, R. (1968). On what is learned in school. Mentlo Park, California: Addison-Wesley Publishing Company.
  • Ehman, L. C. (1980). The American school in the political socialization process. Review of Educational Research, 50, 99-119.
  • Eisner, E. W. (1998). The kind of school we need: Personal essays. Portsmouth, NH: Heinemann.
  • Eisner, E. W. (2003). Eisner on curriculum. Explicit, implicit and null curricula. Retrieved June 23, 2003 from http://www.teachersmind.com/eisner.htm
  • Ginsburg, M. B., & Clift, R. T. (1990). Hidden curriculum of preservice teacher education. In W. R. Houston (Ed.), Handbook of research on teacher education (pp. 450-465). New York: Macmillan Publishing Co.
  • Giroux, H. A. (1983). Ideology and agency in the process of schooling. Journal of Education, 165 (1), 12-34.
  • Giroux, H. A., & Giroux, S. S. (2006). Democracy public and the crisis education of public education. In H. A. Giroux (Ed.), America on the edge: Henry Giroux on politics, culture, and education (pp. 43-51). Gordonsville, VA: Palgrave Macmillan.
  • Giroux, H. A., & Simon, R. I. (1988). Schooling, popular culture and a pedagogy of possibility. Journal of Education, 170 (1), 9-26.
  • Goodman, J. (1992). Elementary schooling for critical democracy. New York: State University of New York Press.
  • Gündoğdu, K. (2004). A case study on democracy and human rights education in an elementary school. Unpublished doctoral dissertation, Orta Dogu Teknik University, Social Sciences Institute, Ankara.
  • Halawah, I. (2005). The relationship between effective communication of high school principal and school climate. Education, 126 (2), 334-345.
  • Halstead, J. M., & Taylor, M. J. (2000). Learning and teaching about values: A review of recent research. Cambridge Journal of Education, 30 (2), 169-203.
  • Harcum, E. R., & Rosen, E. F. (1992). Perception of human dignity by college students and by direct-care providers. The Journal of Psychology, 126 (1), 27-36.
  • Hill, S. R., & Tollerud, T. R. (1996). Restoring dignity in at-risk students. School Counselor, 44 (2), 122-132.
  • Holliday, A. (1994). Appropriate methodology and social context. New York: Cambridge University Press.
  • Horn, R. A. (2003). Developing a critical awareness of the hidden curriculum through media literacy. The Clearing House, 76 (6), 298-300.
  • İnal, K. (2004). Eğitim ve iktidar: Türkiye’de ders kitaplarında demokratik ve milliyetçi değerler. Ankara: Ütopya Yayınevi.
  • İnal, K. (2008). Eğitim ve ideoloji. İstanbul: Kalkedon Yayınları.
  • Jackson, P. W. (1968). Life in classrooms. New York, Teachers College Press.
  • Jackson, P. W. (1990). Life in classrooms (reissued with a new introduction). New York: Teachers College Press.
  • Johnson, L. C. (2006). Better hope your teacher likes you: Students perceptions of good teachers and good principals. Unpublished doctoral dissertation, University of North Carolina, Greensboro.
  • Johnson, L., & Selkirk, Z. (1998). Boys versus girls: Gender discrimination in the public schools. New York Amsterdam News, 89 (39), 22-23.
  • Joseph, P. B., & Efron, S. (2005). Seven worlds of moral education. Phi Delta Kappan, 86 (7), 536-544.
  • Kaboğlu, İ. Ö. (2002). Özgürlükler hukuku (6. baskı). Ankara: İmge Kitabevi.
  • Kaptan, S. (1991). Bilimsel araştırma ve istatistik teknikleri. Ankara: Tekışık Web Ofset Tesisleri.
  • Kazu, H. (2002). İlköğretim sınıf öğretmenlerinin sınıf kurallarına ilişkin görüşleri ve uygulamaları. Eğitim Araştırmaları, 3 (9), 79-85.
  • Kerlinger, F. N., & Lee, H. B. (2000). Foundations of behavioral research (4th ed.). Fort Worth, TX: Harcourt College Publishers.
  • Kinnier, R., Kernes, J. L., & Dautheribes, T. M. (2000). A short list of universal moral values. Counseling and Values, 45 (1), 4-17.
  • Kuçuradi, I. (1996). Felsefe ve insan hakları. I. Kuçuradi (Ed.), İnsan haklarının felsefi temelleri içinde (s. 49-54). Ankara: Türkiye Felsefe Kurumu.
  • Kuş, E. (2003). Nicel - nitel araştırma teknikleri. Sosyal bilimlerde araştırma teknikleri nicel mi? Nitel mi? Ankara: Anı Yayıncılık.
  • Lynch, K. (1989). The hidden curriculum. London: The Falmer Press.
  • Loertscher, D. (2006). The art of school leadership. Teacher Librarian, 33 (4), 44-46.
  • Macedo, D. (1994). Literacies of power: What Americans are not allowed to know. Boulder: Westview Press, Inc.
  • Mariani, L. (1999, March). Probing the hidden curriculum: Teachers’ students’ beliefs and attitudes. Paper presented at the British Council 18th National Conference for Teachers of English, Palermo.
  • Marshall, C., & Rossman, G. B. (1995). Designing qualitative research (2nd ed.). Thousand Oaks, CA: Sage Publications.
  • Martinson, D. L. (2003). Defeating the “hidden curriculum”, teaching political participation in social studies classroom. Clearing House, 76 (3), 132-135.
  • McCabe, D., & Trevino, L. K. (2002). Honesty and honor codes. Academe, 88 (1), 37-42.
  • McGettrick, B. J. (1995). Values and educating whole person. Scottish Consultative Council on the curriculum. Retrieved May 24, 2006, from http://www.creativecommunities.org.uk/ essays /124. html
  • McLaren, P. (2003). Life in schools: An introduction to critical pedagogy in the foundations of education (4th ed.). Boston: Pearson Education, Inc.
  • Medville, A. (1992). Democracy in the elementary classroom: A curriculum for interdependence. In S. Latimore (Ed.). Educating for democracy (pp. 78-90). Cambridge, MA: Educators for Social Responsibility.
  • Meighan, R. (1981). The hidden curriculum. Retrieved June 21, 2003, from http://www. sociology.org.uk.tece1tl.htm
  • Mercier, A. (1996). İnsan haklarının temelleri. I. Kuçuradi (Ed.), İnsan haklarının felsefi temelleri içinde (s. 15-23). Ankara: Türkiye Felsefe Kurumu.
  • Merriam, S. B. (1988). Case study research in education, a qualitative approach. San Francisco: Jossey-Bass Publishers.
  • Moroz, W., & Reynolds, P. (2001). Teaching and learning in primary society and environment. Perth: A Mastec Publication.
  • Mullis, F., & Fincher, S. F. (1996). Using rituals to define the school community. Elementary School Guidance & Counseling, 30 (4), 243-252.
  • National Council for the Social Studies (NCSS) (1984). In search of a scope and sequence for social studies. Washington, DC.
  • Paykoç, F. (1995). Sosyal bilgiler eğitiminde çağdaş eğilimler. M. Çileli (Ed.), İlköğretim okullarında sosyal bilgiler öğretimi ve sorunları içinde (s. 46-68). Ankara: TED Yayınları.
  • Quantz, R., Rogers, J., & Dantley, M. (1992). Rethinking transformative leadership: Toward democratic reforms of schools. Journal of Education, 173 (3), 96-118.
  • Reyles, D. Z. (2007). The ability to go about without shame: A proposal for internationally comparable indicators of shame and humiliation. Oxford Development Studies, 35 (4), 405-430.
  • Ryan, K. (1993). Mining the values in the curriculum. Educational Leadership, 51 (3), 16-18.
  • Sarı, M. (2007). Demokratik değerlerin kazananımı sürecinde örtük program: Düşük ve yüksek “okul yaşam kalitesine” sahip iki ilköğretim okulunda nitel bir çalışma. Yayımlanmamış doktora tezi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
  • Schimmel, D. (1997). School rule-making and citizenship education. Education Digest, 63 (3), 40-45.
  • Schug, M. C., & Beery, R. (1987). Teaching social studies in the elementary school: Issues and practice. Glenview: Scott, Foresman and Company.
  • Serper, Ö., & Gürsakal, N. (1989). Araştırma yöntemleri. İstanbul: Bayrak Matbaacılık.
  • Shore, R. (1998). Personalising the school environment. Thrust for Educational Leadership, 28 (1), 30-32.
  • Smith, C., & Sandhu, D. S. (2004). Toward a positive perspective on violence prevention in schools: Building connections. Journal of Counseling & Development, 82 (3), 287-293.
  • Skelton, A. (1997). Studying hidden curricula: Developing a perspective in the light of postmodern insights. Curriculum Studies, 5 (2), 177-193.
  • Tezcan, M. (1997). Eğitim sosyolojisi(11. Baskı). Ankara.
  • Tezcan, M. (2003). Gizli müfredat: Eğitim sosyolojisi açısından bir kavram çözümlemesi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 1 (1), 53-59.
  • Tezcan, M. (2005). Sosyolojik kuramlarda eğitim. Ankara: Anı Yayıncılık.
  • Triandis, H. C. (1994). Culture and social behavior. New York: McGraw - Hill Inc.
  • Tuncel, İ. (2008). Duyuşsal özelliklerin gelişimi açısından örtük program. Yayımlanmamış doktora tezi, Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Türk Dil Kurumu (1998). Onur. Türkçe Sözlük içinde (s.1688). Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi.
  • Türkiye Cumhuriyeti Anayasa Mahkemesi (1965, 27 Aralık). 1965/41 esas ve 1965/66 karar numaralı Anayasa Mahkemesi Kararı. Resmî Gazete, 12520 sayılı. http://www.ana- yasa.gov.tr/eskisite/KARARLAR/IPTALITIRAZ/K1965/K1965-66.htm adresinden 15 Nisan 2009 tarihinde edinilmiştir.
  • Vallance, E. (1983). Hiding the hidden curriculum: An interpretation of language of justification in nineteenth century educational reform. Curriculum Theory Network, 1, 5-21.
  • Veznedaroğlu, R. L. (2007). Sınıfta ve okulda örtük program. Yayımlanmamış doktora tezi, Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Walliman, N. S. R. (2006). Social Research Methods. London, GBR: Sage Publications.
  • Williams, M. M. (1993). Actions speak louder than words: What students think. Educational Leadership, 51 (3), 22-23.
  • Wren, D. J. (1999). School culture: Exploring the hidden curriculum. Adolescence, 34 (135), 593-596.
  • Wynne, E. A. (1991). Ceremonial life in schools. Curriculum Review, 30 (6), 3-8.
  • Yıldırım, A. & Şimşek, A. (2005). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (5. baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
  • Yüksel, S. (2002). Yükseköğretimde eğitim ve öğretim faaliyetleri ve örtük program. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15 (1), 361-370.
  • Yüksel, S. (2004). Örtük program eğitimde saklı uygulamalar. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
  • Yüksel, S. (2005). Kohlberg and hidden curriculum in moral education: An opportunity for students’ acqusition of moral values in the new Turkish Primary Education Curriculum. Educational Sciences: Theory & Practice, 5 (2), 329-338.
APA Sarı M, DOĞANAY A (2009). İnsan onuruna saygı değerinin kazandırılmasında örtük program: Düşük ve yüksek Okul yaşam kalitesine sahip iki ilköğretim Okulunda nitel bir çalışma. , 877 - 940.
Chicago Sarı Mediha,DOĞANAY Ahmet İnsan onuruna saygı değerinin kazandırılmasında örtük program: Düşük ve yüksek Okul yaşam kalitesine sahip iki ilköğretim Okulunda nitel bir çalışma. (2009): 877 - 940.
MLA Sarı Mediha,DOĞANAY Ahmet İnsan onuruna saygı değerinin kazandırılmasında örtük program: Düşük ve yüksek Okul yaşam kalitesine sahip iki ilköğretim Okulunda nitel bir çalışma. , 2009, ss.877 - 940.
AMA Sarı M,DOĞANAY A İnsan onuruna saygı değerinin kazandırılmasında örtük program: Düşük ve yüksek Okul yaşam kalitesine sahip iki ilköğretim Okulunda nitel bir çalışma. . 2009; 877 - 940.
Vancouver Sarı M,DOĞANAY A İnsan onuruna saygı değerinin kazandırılmasında örtük program: Düşük ve yüksek Okul yaşam kalitesine sahip iki ilköğretim Okulunda nitel bir çalışma. . 2009; 877 - 940.
IEEE Sarı M,DOĞANAY A "İnsan onuruna saygı değerinin kazandırılmasında örtük program: Düşük ve yüksek Okul yaşam kalitesine sahip iki ilköğretim Okulunda nitel bir çalışma." , ss.877 - 940, 2009.
ISNAD Sarı, Mediha - DOĞANAY, Ahmet. "İnsan onuruna saygı değerinin kazandırılmasında örtük program: Düşük ve yüksek Okul yaşam kalitesine sahip iki ilköğretim Okulunda nitel bir çalışma". (2009), 877-940.
APA Sarı M, DOĞANAY A (2009). İnsan onuruna saygı değerinin kazandırılmasında örtük program: Düşük ve yüksek Okul yaşam kalitesine sahip iki ilköğretim Okulunda nitel bir çalışma. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 9(2), 877 - 940.
Chicago Sarı Mediha,DOĞANAY Ahmet İnsan onuruna saygı değerinin kazandırılmasında örtük program: Düşük ve yüksek Okul yaşam kalitesine sahip iki ilköğretim Okulunda nitel bir çalışma. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri 9, no.2 (2009): 877 - 940.
MLA Sarı Mediha,DOĞANAY Ahmet İnsan onuruna saygı değerinin kazandırılmasında örtük program: Düşük ve yüksek Okul yaşam kalitesine sahip iki ilköğretim Okulunda nitel bir çalışma. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, vol.9, no.2, 2009, ss.877 - 940.
AMA Sarı M,DOĞANAY A İnsan onuruna saygı değerinin kazandırılmasında örtük program: Düşük ve yüksek Okul yaşam kalitesine sahip iki ilköğretim Okulunda nitel bir çalışma. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri. 2009; 9(2): 877 - 940.
Vancouver Sarı M,DOĞANAY A İnsan onuruna saygı değerinin kazandırılmasında örtük program: Düşük ve yüksek Okul yaşam kalitesine sahip iki ilköğretim Okulunda nitel bir çalışma. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri. 2009; 9(2): 877 - 940.
IEEE Sarı M,DOĞANAY A "İnsan onuruna saygı değerinin kazandırılmasında örtük program: Düşük ve yüksek Okul yaşam kalitesine sahip iki ilköğretim Okulunda nitel bir çalışma." Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 9, ss.877 - 940, 2009.
ISNAD Sarı, Mediha - DOĞANAY, Ahmet. "İnsan onuruna saygı değerinin kazandırılmasında örtük program: Düşük ve yüksek Okul yaşam kalitesine sahip iki ilköğretim Okulunda nitel bir çalışma". Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri 9/2 (2009), 877-940.
Sayfa Oluşturulma Tarihi
22-04-2024 20:38

İLETİŞİM

TÜBİTAK ULAKBİM TR Dizin

Yüzüncüyıl, İşçi Blokları Mahallesi

Muhsin Yazıcıoğlu Caddesi No:51/C

06530 Çankaya / ANKARA +90 (312) 298 92 00

trdizin@tubitak.gov.tr

TÜBİTAK ULAKBİM Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi Cahit Arf Bilgi Merkezi © Tüm Hakları Saklıdır. Gizlilik Politikası Kullanım Şartları