Hemşirelerin bakım verici rollerine ilişkin tutum ölçeği geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması

ALBAYRAK, Saniye Ayla; Kocak, Cem; DUMAN BÜYÜKKAYACI, Nuriye

Hemşirelerin bakım verici rollerine ilişkin tutum ölçeği geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması

Cem KOÇAK, (Hitit Üniversitesi, Sağlık Yüksekokulu, Hemşirelik Bölümü, Çorum, Türkiye)

Saniye Ayla ALBAYRAK, (Hitit Üniversitesi, Sağlık Yüksekokulu, Hemşirelik Bölümü, Çorum, Türkiye)

Nuriye DUMAN BÜYÜKKAYACI (Hitit Üniversitesi, Sağlık Yüksekokulu, Hemşirelik Bölümü, Çorum, Türkiye)

Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma

26 7

Yıl: 2014 Cilt: 11 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 16 - 21 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Hemşirelerin bakım verici rollerine ilişkin tutum ölçeği geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması

Öz:

Amaç: Bu çalışma, Hemşirelerin Bakım Verici Rollerine İlişkin TutumÖlçeği (HBRTÖ) geliştirilmesi ve geçerlik güvenirlik değerlendirmesiyapmak amacıyla tasarlanmış metodolojik bir çalışmadır.Yöntem: 16 maddeden oluşan HBRTÖnin uygulaması basit rastgeleörnekleme yöntemi ile seçilen 162 hemşireye yapılmıştır. Ölçeğin geçerlik ve güvenirlik analizleri korelasyon analizi, Cronbach alpha güvenirlik katsayısı, Kendall W testi, Kaiser Meyer Olkin ve Barletts Testve açımlayıcı faktör analizi yöntemleri kullanılarak yapılmıştır.Bulgular: Ölçeğin kapsam geçerliliği analizine göre uzmanların ölçek maddelerine verdikleri puanlar arasındaki fark istatistiksel olarakönemsiz bulunmuştur (p>0.05). Ölçeğin tüm maddeleri için CronbachAlfa değeri 0.91dir. Madde-toplam puan korelasyonu düşük olanmaddeler ölçekten çıkarılıp, iç tutarlılık yeniden değerlendirildiğindeCronbach Alpha değerinin önemli bir değişiklik göstermediği belirlenmiştir. Faktör döndürmesi analizine göre her bir boyutun varyansaçıklama yüzdelerinin birbirine yakın değerler olmasından (%22.19,%20.044 ve %16.73 değerleri) dolayı HBRTÖ üç alt boyuta ayrılmıştır.Sonuç: Hemşirelerin Bakım Verici Rollerine İlişkin Tutum Ölçeğininhemşirelik araştırmalarında kullanılmak üzere geçerli ve güvenilir biraraç olduğu ayrıca ölçeğin güvenirliğinin, dil ve içerik geçerliliği ölçütlerini sağladığı sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları

Developing an attitude scale for nurses in caregiving roles: Validity and reliability tests

Öz:

Aim: To develop an Attitude Scale for Nurses in Caregiving Role(ASNCR) and perform tests for its validity and reliability.Methods: The scale was completed by 162 nurses selected by randomsampling out of 400 nurses. The data were analyzed using correlationanalysis, Cronbach s Alpha validity coefﬁ cient, Kendall W test, KaiseMeyer Olkin and Barlett s Test, principal components analysis, andfactor analysis methods.Results: There was no statistically signiﬁ cant difference between thpoints of the experts (p>0.05) which indicated that reliability of thscale was established in terms of language and content. CronbachAlpha value of all items on the scale was 0.906. Items in which thitem-total score correlation was lower were removed from the scaland internal consistency was assessed, and Cronbach s Alpha value didnot differ signiﬁ cantly. The scale items could be clustered into thresubscales because the percentages of variance for each subscale werfound to be similar after factor rotation analysis.Conclusions: It was concluded that the scale was very valid andreliable for use in nursing research and the reliability of the scale showlanguage and content validity criteria.

Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

1 . Altuntaş S, Baykal Ü. İşe karşı tutum ölçeğinin hemşireler için uyarlanması. AÜHYOD 2008; 11(1):51-62.
2 . Wesley RL. Nursing theories and models. Springhouse, PA: Springhouse Corporation; 1995. p.2.
3 . Erdemir F. Hemşirenin rol ve işlevleri ve hemşirelik eğitiminin felsefesi. CÜHYD 1998; 2(1):59-63.
4 . Finfgeld-Connett D. Meta-synthesis of caring in nursing. JCN 2008; 17:196-204.
5 . Birol L. Hemşirelik süreci. 6th ed. İzmir: Etki Printing Publishing Limited Company; 2009. s.12-13.
6 . Merrick E, Dufﬁ eld C, Baldwin R, Fry M. Nursing in general practice: organizational possibilities for decision latitude, created skill, social support and identity derived from role. J Adv Nurs 2012; 68(3):614- 624.
7 . Dinç L. Bakım kavramı ve ahlaki boyutu. SBFD 2010; 7482.
8 . Lowe G, Plummer V, OBrien AP, Boyd L. Time to clarify the value of advanced practice nursing roles in health care. J Adv Nurs. 2012 Mar; 68(3):677-685.
9 . Karadağı S, Taşcı S. Kayseri Devlet Hastanesinde çalışan hemşirelerin verdiği hemşirelik bakımı ve bakımı etkileyen faktörler. SBD 2005; 14(Suppl.):13-21.
10 . Beşer A, Bayık A. İşçilerin işyeri hemşirelik hizmetlerinden memnuniyeti ve önemine ilişkin ölçek geliştirme çalışması. DEÜHYO Elektronik Dergisi 2009; 2(4):162-169.
11 . Coban GI, Kasıkcı M. Reliability and validity of the scale of patient perception of hospital experience with nursing care in a Turkish population. JCN 2010; 19:1929-1934.
12 . Nadiye Ö, Yurttas A, Akyıl RÇ. Psychometric evaluation of the Turkish version of the zarit burden ınterview (ZBI) in family caregivers of ınpatients in medical and surgical clinics. JTN 2012; 23(1): 65-71.
13 . Karagözoğlu Ş. Bilim, bilimsel araştırma süreci ve hemşirelik. HYD 2006: 64-71.
14 . Hisar F, Karadağ A. Determining the professional behavior of nurse executives. Int J Nurs Pract. 2010; 16:335-341.
15 . Karadağ A, Hisar F, Elbaş NÖ. The level of professionalism among nurses in Turkey. J Nurs Scholarsh 2007; 39:4:371-374.
16 . Burns N, Grove SK. The practice of nursing research, Conduct, Critique, & Utilization. 4th ed. WB. Philadelphia: W.B. Saunders Company; 2001. p.840.
17 . Kalaycı S. SPSS uygulamalı çok değişkenli istatistiksel teknikleri. Ankara: Asil Publication Distribution; 2006. p. 321-322, 405,412.
18 . Sencan H. Sosyal ve davranışsal ölçümlerde güvenirlik ve geçerlik. Ankara: Seçkin Publications; 2005. p.249-250.
19 . Özdamar K. Paket programlar ile istatistiksel veri analizi. Eskişehir: Anadolu University Publications; 1997. p.512.
20 . Erbil N, Bakır A. Meslekte profesyonel tutum envanterinin geliştirilmesi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi 2009; 6(1):290-302.
21 . Büyüköztürk Ş. Testlerin geçerlik ve güvenirlik analizlerinde kullanılan bazı istatistikler. İçinde: Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. 15. baskı. Ankara: Pegem Akademi; 2011. p.167-182.
22 . Gözüm S, Aksayan S. Kültürlerarası ölçek uyarlaması için rehber II: Psikometrik özellikler ve kültürlerarası karşılaştırma. Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi 2003; 1:3-14.
23 . Akgül A. Tıbbi araştırmalarda istatistiksel analiz teknikleri SPSS uygulamaları. Ankara: Council of Higher Education Printing House; 1997. p.602.

APA	Kocak C, ALBAYRAK S, DUMAN BÜYÜKKAYACI N (2014). Hemşirelerin bakım verici rollerine ilişkin tutum ölçeği geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. , 16 - 21.
Chicago	Kocak Cem,ALBAYRAK Saniye Ayla,DUMAN BÜYÜKKAYACI Nuriye Hemşirelerin bakım verici rollerine ilişkin tutum ölçeği geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. (2014): 16 - 21.
MLA	Kocak Cem,ALBAYRAK Saniye Ayla,DUMAN BÜYÜKKAYACI Nuriye Hemşirelerin bakım verici rollerine ilişkin tutum ölçeği geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. , 2014, ss.16 - 21.
AMA	Kocak C,ALBAYRAK S,DUMAN BÜYÜKKAYACI N Hemşirelerin bakım verici rollerine ilişkin tutum ölçeği geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. . 2014; 16 - 21.
Vancouver	Kocak C,ALBAYRAK S,DUMAN BÜYÜKKAYACI N Hemşirelerin bakım verici rollerine ilişkin tutum ölçeği geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. . 2014; 16 - 21.
IEEE	Kocak C,ALBAYRAK S,DUMAN BÜYÜKKAYACI N "Hemşirelerin bakım verici rollerine ilişkin tutum ölçeği geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması." , ss.16 - 21, 2014.
ISNAD	Kocak, Cem vd. "Hemşirelerin bakım verici rollerine ilişkin tutum ölçeği geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması". (2014), 16-21.

APA	Kocak C, ALBAYRAK S, DUMAN BÜYÜKKAYACI N (2014). Hemşirelerin bakım verici rollerine ilişkin tutum ölçeği geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma, 11(3), 16 - 21.
Chicago	Kocak Cem,ALBAYRAK Saniye Ayla,DUMAN BÜYÜKKAYACI Nuriye Hemşirelerin bakım verici rollerine ilişkin tutum ölçeği geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma 11, no.3 (2014): 16 - 21.
MLA	Kocak Cem,ALBAYRAK Saniye Ayla,DUMAN BÜYÜKKAYACI Nuriye Hemşirelerin bakım verici rollerine ilişkin tutum ölçeği geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma, vol.11, no.3, 2014, ss.16 - 21.
AMA	Kocak C,ALBAYRAK S,DUMAN BÜYÜKKAYACI N Hemşirelerin bakım verici rollerine ilişkin tutum ölçeği geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma. 2014; 11(3): 16 - 21.
Vancouver	Kocak C,ALBAYRAK S,DUMAN BÜYÜKKAYACI N Hemşirelerin bakım verici rollerine ilişkin tutum ölçeği geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma. 2014; 11(3): 16 - 21.
IEEE	Kocak C,ALBAYRAK S,DUMAN BÜYÜKKAYACI N "Hemşirelerin bakım verici rollerine ilişkin tutum ölçeği geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması." Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma, 11, ss.16 - 21, 2014.
ISNAD	Kocak, Cem vd. "Hemşirelerin bakım verici rollerine ilişkin tutum ölçeği geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması". Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma 11/3 (2014), 16-21.