Görme yetersizliğinin psikomotor gelişim ile bağımsız hareket üzerindeki etkileri ve destekleyici programlar

ARSLANTEKİN ALTUNAY, Banu

Görme yetersizliğinin psikomotor gelişim ile bağımsız hareket üzerindeki etkileri ve destekleyici programlar

Banu ARSLANTEKİN ALTUNAY (Gazi Eğitim Fakültesi, Özel Eğitim Bölümü, Görme Engellilerin Eğitimi Anabilim Dalı, Ankara, Türkiye)

Ergoterapi ve Rehabilitasyon Dergisi

38 9

Yıl: 2014 Cilt: 2 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 165 - 175 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Görme yetersizliğinin psikomotor gelişim ile bağımsız hareket üzerindeki etkileri ve destekleyici programlar

Öz:

Görme yetersizliğinin yarattığı en önemli sorunlardan birisi hareket özgürlüğünün kısıtlanmasıdır. Görme engelli çocuklar, aşırı korumacı bir çevrede başkalarına bağımlı bir hayat sürdürür. Hareket edemediğinde, kendiniuyarmak için stereotipik davranışlar sergiler. Hareketsiz yaşam yüzünden; dil, bilişsel ve psikomotor gelişim(duruş ve yürüyüş) ile ilgili sorunlar yaşar. Kazalarla karşılaşmamak, güvenli hareket edebilmek için ellerini ileriye uzatma, yavaş adımlarla yürüme gibi yürüyüş stilleri geliştirir. Bu makale, görme yetersizliğinin psikomotorgelişim ve bağımsız harekete etkilerini ortaya koymak ve görme engelli bireyin gelişiminde önemli rol oynayanpsikomotor gelişime yönelik öğretim stratejilerini/destekleyici programları tanıtmak ve uygulamaya yönelikipuçları sunmak amacıyla yazılmıştır. Bu amaç doğrultusunda üniversitelerin açık erişim portallarından ve YÖKtez kataloğundan lisansüstü tezler taranmıştır. EBSCO veri tabanından kaynaklar taranmış ve konuyla ilgili çoksayıda yazıya rastlanmıştır. 2012 de sözlü bildiri için tarama yapılmış ve 2014 Ocak ayından itibaren makaledekullanılmak üzere taramalar genişletilmiştir. Yönelim ve bağımsız hareket/ görme engelli/ psikomotor gelişim/motor gelişim/ psikomotor gelişimi destekleyici programlar anahtar kelimeleri girilerek tarama yapılmış vekonuyla ilgili üniversite kütüphanelerinden sağlanan kaynak kitaplar incelenmiştir.

Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları

The effects of visual impairment on psychomotor development and independent mobility and supportive programs

Öz:

One of the most important problems caused by visual deficiency is limited mobility. Visually impaired children lead a dependent life to others in an overprotective environment. They present stereotypical behaviorsto stimulate themselves when they cannot move. Because of an immobile life, they face problems related tolanguage, cognitive and psychomotor development (posture and walking). In order to avoid accidents and beable to move safely, they develop walking styles like walking with slow steps and hands ahead. This article waswritten in order to present the effects of visual impairment on psychomotor development and independentaction and to introduce the education strategies / assisting programs intended for psychomotor developmentwhich has a very significant place in the development of a disabled person and to propose applicable cues. Inline with this purpose, postgraduate dissertations were scanned from the open access portals of universitiesand from the thesis catalogue of High Education Board. The resources were scanned from EBSCO databaseand various articles regarding the subject were found. Scanning process was conducted for verbal statementin 2012 , and from January 2014 onwards, the scanning processes were expanded in order to be used in thearticle. Scanning process was conducted by entering the keywords as orientation and mobility / visual impairment / psychomotor development / motor development / assisting programs for psychomotor development and the reference books related to the subject obtained from university libraries were examined.

Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları

Belge Türü: Makale Makale Türü: Derleme Erişim Türü: Erişime Açık

Kaynak: Joffee, E. (1988). A Home-based orientation and mobility program for infants and toddlers. Journal of Visual Impairment and Blindness. 282285.
Kaynak: Mori. A.A. & Olive, J.E. (1978). The blind and visually handicapped mentally retarded: Suggestions for interven- tion in infancy. Journal of Visual Impairment & Blindness. 72(9), 273279.
Akbayrak, T., Otman, S., & Demirtürk F. (2001). Görme engelli ve gören çocuklarda postural bozuklukların karşılaştırılması. Ufkun Ötesi Bilim Dergisi, 1 (1), 7-21.
Altunay, B. (2003). Görme yetersizliği olan çocuklarda yönelim ve bağımsız hareket becerileri. U. Tüfekçioğlu (Ed.), İşitme, konuşma ve görme sorunu olan çocukların eğitimi (ss. 275-300). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
Altunay, B., & Şen, G. (2011). Bağımsız hareket öğretimine ilişkin Türkiyede ve diğer ülkelerde yapılan araştırmaların incelenmesi Literatür taraması. Y. İçingür & B. Altunay (Ed.), Uluslararası Kör ve Az Gören Kadınların Mesleki Eğitimi, Mesleki Rehabilitasyonu, İstihdamı ve Sosyal Hayata Uyum Sempozyumu kitabı içinde (ss. 233-244). Ankara: Aydınlar Matbaacılık San. ve Tic. Ltd. Şti.
Atasavun Uysal, S., & Akı, E. (2009). Görme engelli çocukların mobilite düzeylerinin incelenmesi: Pilot çalışma. Fizyoterapi Rehabilitasyon, 20(3), 201-206.
Atasavun Uysal, S., & Düger, T. (2011). A comparison of motor skills in Turkish children with different visual acuity. Fizyoterapi Rehabilitasyon, 22 (1), 23-29.
Barraga, N., & Erin, J. (1992). Visual handicaps and Learning. Austin, TX: PRO-ED.
Baykan, N. (2007). 0-6 Yaş arası görme ve/veya ilave engelli çocuklara yönelik müdahale ve göz hekiminin rolü. Erişim tarihi: 08 Ekim 2014 http://www. rehabilitasyon.com/action/makale/1/0-
Bigelow, A. E. (1992). Locomotion and search behaviour in blind infants. Infant Behaviour and Development, 15, 179189.
Brambring (2001). Motor activity in children who are blind or partially sighted. Visual Impairment Research, 3(1). 4151.
Brambring, M. (2006). Divergent development of gross motor skills in children who are blind or sighted. Journal of Visual Impairment & Blindness, 100, 620- 634.
Joffee, E. (1988). A Home-based orientation and mobility program for infants and toddlers. Journal of Visual Impairment and Blindness , 282-285.
Enç, M. (1972). Görme özürlüler gelişim-uyum ve eğitimleri. Ankara: A.Ü. Eğitim Fakültesi Yayınları.
Havik, E. M., Steyvers, F. J. J. M., Van der Velde, H., Pinkster, J. C., & Kooijman, A. C. (2010). Design and evaluation of a protocol to assess electronic travel aids for persons who are visually impaired. Journal of Visual Impairment & Blindness , 84-94.
Hill, E. W., & Ponder, P. (1976). Orientation and mobility techniques. New York: American Foundation for the Blind.
İnce, G. (1996). Göreneller İlkokul 5. sınıf öğrencilerinin beden eğitiminde amaçları gerçekleştirme düzeylerinin değerlendirilmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, G.Ü. Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Kalia, A. A., Legge, G. E., Roy, R., & Ogale, A. (2010). Assessment of indoor route finding technology for people who are visually impaired. Journal of Visual Impairment & Blindness, 104 (3), 135-147.
Lacey, G., & MacNamara, S. (2000). User involvement in the design and evaluation of a smart mobility aid. Journal of Rehabilitation Research and Development, 37 (6), 709-723.
Marston, J. R., & Golledge, R. G. (2003). The hidden demand for participation in activities and travel by persons who are visually impaired. Journal of Visual Impairment & Blindness, 97, 475488.
McAllister, R., & Gray, C. (2007). Low vision: mobility and independence training for the early years child . Early Child Development and Care, 177 (8), 839852 .
MEGEP (Mesleki Eğitim ve Öğretim Sisteminin Güçlendirilmesi Projesi) (2007). Çocuk gelişimi ve eğitimi psikomotor gelişim. Erişim tarihi: 5 Kasım 2012 http://hbogm.meb.gov.tr/modulerprogramlar/ kursprogramlari/cocukgelisim/moduller/ psikomotorgelisim.pdf.
Montarzino, A., Robertson, B., Aspinall, P., Ambrecht, A., Findlay, C., Hine, J., & Dhillon, B. (2007). The impact of mobility and public transport on the independence of visually impaired people. Visual Impairment Research , 9, 67-82.
Mori, A. A., & Olive, J. E. (1978). The blind and visually handicapped mentally retarded: Suggestions for intervention in infancy. Journal of Visual Impairment & Blindness, 72 (9), 273-279.
Pogrund, R. L., & Fazzi, D. L. (2002). Early Focus : Working with young children who are blind and visually impaired and their families (2nd ed.). New York: AFB Press.
Pogrund, R. L., Healy, G., Jones, K., Levack, N., Martin- Curry, S., Martinez, C., Marz, J., Roberson-Smith, B., Vrba, A. (1998). TAPS: Teaching age-appropriate purposeful skills: An orientation and mobility curriculum for students with visual impairments (2nd ed.). Austin: Texas School for the Blind and Visually Impaired.
Robinson, B., & Lieberman, L. J. (2007). Influence of a parent resource manual on the physical activity levels of children with visual impairments. RE:View, 39(3), 129-139.
Rosen, S., & Joffee, E. (1999). Motor development. In K.M. Huebner, J.G. Prickett, T.R. Welch, & E. Joffee (Eds.), Hand in hand: Essentials of communication and orientation and mobility for your students who are deaf-blind (Vol. 1, pp. 493-520). New York: AFB Press.
Sarimski, K. (1990). Angewandte Entwicklungspsychologie in der Fruehfoerderung blinder Kinder. Vierteljahresschrift für Heilpädagogik und ihre Nachbargebiete, 59(3), 354-362.
Top, C. E. (2007). 14 haftalık fiziksel aktivite programının 10-12 yaş görme engelli çocuklar üzerindeki etkileri. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Akdeniz Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Antalya.
Tuncer, T. (2004). Görme yetersizliğinden etkilenen çocuklar. A. Ataman (Ed.), Özel gereksinimli çocuklar ve özel eğitime giriş (ss. 293-311). Ankara: Gündüz Eğitim ve Yayıncılık.
Tuncer, T., & Altunay, B. (1999, Kasım). Görme engelli öğrencilere yönelim ve bağımsız hareket becerilerinin öğretiminde rota analizi, 9. Ulusal Özel Eğitim Kongresi, Eskişehir.
Warren, D. H. (1984). Blindness and early childhood development (2nd ed., rev.). New York: American Foundation for the Blind.
Welsh, R. L., & Blasch, B. B. (1980). Foundations of orientation and mobility. New York: American Foundation for the Blind.

APA	ARSLANTEKİN ALTUNAY B (2014). Görme yetersizliğinin psikomotor gelişim ile bağımsız hareket üzerindeki etkileri ve destekleyici programlar. , 165 - 175.
Chicago	ARSLANTEKİN ALTUNAY Banu Görme yetersizliğinin psikomotor gelişim ile bağımsız hareket üzerindeki etkileri ve destekleyici programlar. (2014): 165 - 175.
MLA	ARSLANTEKİN ALTUNAY Banu Görme yetersizliğinin psikomotor gelişim ile bağımsız hareket üzerindeki etkileri ve destekleyici programlar. , 2014, ss.165 - 175.
AMA	ARSLANTEKİN ALTUNAY B Görme yetersizliğinin psikomotor gelişim ile bağımsız hareket üzerindeki etkileri ve destekleyici programlar. . 2014; 165 - 175.
Vancouver	ARSLANTEKİN ALTUNAY B Görme yetersizliğinin psikomotor gelişim ile bağımsız hareket üzerindeki etkileri ve destekleyici programlar. . 2014; 165 - 175.
IEEE	ARSLANTEKİN ALTUNAY B "Görme yetersizliğinin psikomotor gelişim ile bağımsız hareket üzerindeki etkileri ve destekleyici programlar." , ss.165 - 175, 2014.
ISNAD	ARSLANTEKİN ALTUNAY, Banu. "Görme yetersizliğinin psikomotor gelişim ile bağımsız hareket üzerindeki etkileri ve destekleyici programlar". (2014), 165-175.

APA	ARSLANTEKİN ALTUNAY B (2014). Görme yetersizliğinin psikomotor gelişim ile bağımsız hareket üzerindeki etkileri ve destekleyici programlar. Ergoterapi ve Rehabilitasyon Dergisi, 2(3), 165 - 175.
Chicago	ARSLANTEKİN ALTUNAY Banu Görme yetersizliğinin psikomotor gelişim ile bağımsız hareket üzerindeki etkileri ve destekleyici programlar. Ergoterapi ve Rehabilitasyon Dergisi 2, no.3 (2014): 165 - 175.
MLA	ARSLANTEKİN ALTUNAY Banu Görme yetersizliğinin psikomotor gelişim ile bağımsız hareket üzerindeki etkileri ve destekleyici programlar. Ergoterapi ve Rehabilitasyon Dergisi, vol.2, no.3, 2014, ss.165 - 175.
AMA	ARSLANTEKİN ALTUNAY B Görme yetersizliğinin psikomotor gelişim ile bağımsız hareket üzerindeki etkileri ve destekleyici programlar. Ergoterapi ve Rehabilitasyon Dergisi. 2014; 2(3): 165 - 175.
Vancouver	ARSLANTEKİN ALTUNAY B Görme yetersizliğinin psikomotor gelişim ile bağımsız hareket üzerindeki etkileri ve destekleyici programlar. Ergoterapi ve Rehabilitasyon Dergisi. 2014; 2(3): 165 - 175.
IEEE	ARSLANTEKİN ALTUNAY B "Görme yetersizliğinin psikomotor gelişim ile bağımsız hareket üzerindeki etkileri ve destekleyici programlar." Ergoterapi ve Rehabilitasyon Dergisi, 2, ss.165 - 175, 2014.
ISNAD	ARSLANTEKİN ALTUNAY, Banu. "Görme yetersizliğinin psikomotor gelişim ile bağımsız hareket üzerindeki etkileri ve destekleyici programlar". Ergoterapi ve Rehabilitasyon Dergisi 2/3 (2014), 165-175.