Trabzon İlinde İklim Değişikliğinin Mevsimsel Bitki Su Tüketimine Etkisi: Penman-Monteith Yöntemi
Yıl: 2013 Cilt: 13 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 300 - 306 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022
Trabzon İlinde İklim Değişikliğinin Mevsimsel Bitki Su Tüketimine Etkisi: Penman-Monteith Yöntemi
Öz: Son yıllarda hızlı nüfus artışı ve gelişen sanayileşme ile doğal kaynakların azalması, sukaynaklarından en ekonomik ve verimli bir şekilde yararlanılmasını zorunlu kılmıştır. Sınırlı sukaynaklarının sürdürülebilir şekilde geliştirilmesi ve sudan devamlı, yüksek düzeyde yararsağlanabilmesi; ancak bitkilerin yetiştikleri yörenin iklim şartlarına uygun olarak bitki su tüketimmiktarlarının belirlenip, bitki yetişme dönemlerine göre uygun sulama programları oluşturularaksağlanabilmektedir.Bu çalışma Trabzon ilinde Penman-Monteith eşitliğinden yararlanılarak 2009-2012 yılları arasındareferans bitki su tüketimi hesaplanarak bu değerlere bağlı olarak yıllık ve aylar arasında elde edilen Et0miktarlarında meydana gelen değişimi saptamaya yönelik yapılmıştır. Bu amaçla Trabzon ili Meteoroloji1l. Bölge Müdürlüğünden alınan 2009-2012 yıllarına ait iklim verileri hesaplanan referans bitki sutüketimi yıllar içindeki değişen iklimsel değerler açısından değerlendirmeye alınmıştır. Değerlendirmesonucu yıllar arasındaki artan sıcaklık ve değişen verilere göre Et0 miktarlarında artış olduğu görülmüştür.
Anahtar Kelime: Evapotranspiration Seasonal Effects of Climate Change in Trabzon: The Penman-Monteith Method
Öz: In recent years, rapid population growth and industrialization in developing the natural resources in the mosteconomical and efficient manner by a reduction in utilization of water resources has become compulsory. Limitedwater resources, sustainable development and water continuously, ensuring a high level of benefits, but the plants aregrown in accordance with the favorable climatic conditions in the region are determine daccording to the seasons ofcrop water consumption amounts can be achieved by creating irrigation programs.This study was aimed to using the Penman-Monteith equation, between the years 2009-2012 in the province ofTrabzon reference evapotranspiration calculated and months of the year depending on the values obtained were madeto detect the change in the amounts of Et0. For this purpose, 11stTrabzon Meteorology Regional Directorate ofclimate data for the years 2009-2012 from the calculated reference evapotranspiration over the years in terms ofchanging climatic values were evaluated. Evaluation results according to data from they ears of increasingtemperature and changing Et0 there was an increase in the amounts.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Akın, M., Akın, G., 2007. Suyun Önemi, Türkiyede Su Potansiyeli, Su Havzaları ve Su Kirliliği, Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih- Coğrafya Fakültesi Dergisi, 47(2): 105-118.
- Akman, Y., 1990. İklim ve Biyoiklim (Biyoiklim Metodları ve Türkiye İklimleri), Palme Yayın Dağıtım, Ankara.
- Akpolat, A., 2011.Mikrometeorolojik ve Lizimetre Yöntemleriyle Belirlenen Buğday Bitki Su Tüketimlerinin Karşılaştırılması, Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Adana.
- Allen, R.G., Jensen, M.E., Wright, J.L. Burman, R.D., 1989. Operational estimate of reference evapotranspiration, Agron.J.81:650- 662.
- Allen, R. G., Smith, M., Perkier, A., Pereira, L. S., 1994. An Update forthe Definition of Reference Evapotranspiration. ICID Bull.,43(2): 1-34.
- Allen, R.G.,Pereira L.S., Raes D. ve Smith M., 1998. Crop Evapotranspiration (guidelines for computing crop water requirements): FAO Irrigation and Drainage Paper No. 56.
- Anonim, 1981. T.C. Topraksu Genel Müdürlüğü, Doğu Karadeniz Havzası Toprakları, Topraksu Genel Müdürlüğü Yayını, Yayın No: 310, Ankara.
- Anonim, 2010. Trabzon İl Çevre Durum Raporu, T.C. Trabzon Valiliği İl Çevre ve Orman Müdürlüğü, Trabzon.
- Aydınşakir, K. Büyüktaş, D., 2003. Antalya Yöresinde Çim Kıyas Bitki Su Tüketimini Veren Bazı Ampirik Eşitliklerin Tarla ve Lizimetre Koşullarında Kalibrasyonu. Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 16 (1): 107-119.
- Bayramoğlu, E., 2013. Damla Sulama Sistemi ile Berberis thunbergii Atropurpurea Nana ve Ilex aquif olium Bitkilerinin Sulanma Olanaklılığının Araştırılması, Doktora Tezi, KTÜ, Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
- Burman, R. D., Pochop L. O., 1994. Evaporation, Evapotranspiration and Climatic Data. Development in Atmospheric Science. Elsevier, the Netherlands, pp: 22:278.
- Demirtaş, Ç., Büyükcangaz, H., Yazgan, S., Candoğan, B.N., 2007. Evaluation of evapotranspiration estimation methods for sweet cherry trees (Prunus avium) in sub-humid climate. Pakistan Journal of Biological Sciences10 (3):462-469.
- Doorenbos, J., Pruitt, W.O., 1977. Guidelines for Predicting Crop Water Requirements. Irrigation and Dranaige Paper, Food and Agriculture organization of The United Nations, Rome, pp.144
- Erinç, S., 1996. Klimatoloji ve Metodları, Alfa Basım Yayım Dağıtım, İstanbul.
- Hakgören, F., 1996. Sulama, Planlama ve Projeleme İlkeleri, Akdeniz Üniversitesi Yayını, Yayın No: 67, Antalya, 237 s.
- Jensen, M.E., Burman, R.D., Allen, R.G., 1990. Evapotranspiration and Irrigation Water Requirements. ASCE Manuals and Reports on Engineering Practice No:70, ASCE, New York, 332 pp.
- Kaya, S., 2011. Yarı-Kurak İklim Koşullarında Farklı Yöntemlerle Hesaplanan Refereans Evapotranspirasyon Değerlerinin Karşılaştırılması, Bingöl Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 1(1):58-60, 2011.
- Monteith, J.L., 1965. Evaporation and the environment. In the state and movement of water in living organism. XIX. Symposium Soc. For Exp. Biol. Swansea, Cambridge University Pres.pp.205-234.
- Saltürk, M., 2006. Problem of Water in the Middle East and Analysis of the Problem within the Perspective of Turkey, Journal of Security Strategies, 3: 21-38
- Smith, M., Allen, R., Pereira, L. 1996. Revised FAO methodology for crop water requirements. Proceeding of the International Conference. (Eds. C.R. Camp, E.J. Sadler, and R.E.Y oder). 3-6 November, San Antonio,TX. pp. 116-123.
- Ünlükara, A., Yürekli, K., Anlı, A.S., Örs, İ., 2010. Kayseri İlinin RDI (Reconnaissance) İndeksine Göre Kuraklığının Değerlendirilmesi, Tarım Bilimleri Araştırma Dergisi, 3(1):13-17.
| APA | Bayramoğlu E (2013). Trabzon İlinde İklim Değişikliğinin Mevsimsel Bitki Su Tüketimine Etkisi: Penman-Monteith Yöntemi. , 300 - 306. |
| Chicago | Bayramoğlu Elif Trabzon İlinde İklim Değişikliğinin Mevsimsel Bitki Su Tüketimine Etkisi: Penman-Monteith Yöntemi. (2013): 300 - 306. |
| MLA | Bayramoğlu Elif Trabzon İlinde İklim Değişikliğinin Mevsimsel Bitki Su Tüketimine Etkisi: Penman-Monteith Yöntemi. , 2013, ss.300 - 306. |
| AMA | Bayramoğlu E Trabzon İlinde İklim Değişikliğinin Mevsimsel Bitki Su Tüketimine Etkisi: Penman-Monteith Yöntemi. . 2013; 300 - 306. |
| Vancouver | Bayramoğlu E Trabzon İlinde İklim Değişikliğinin Mevsimsel Bitki Su Tüketimine Etkisi: Penman-Monteith Yöntemi. . 2013; 300 - 306. |
| IEEE | Bayramoğlu E "Trabzon İlinde İklim Değişikliğinin Mevsimsel Bitki Su Tüketimine Etkisi: Penman-Monteith Yöntemi." , ss.300 - 306, 2013. |
| ISNAD | Bayramoğlu, Elif. "Trabzon İlinde İklim Değişikliğinin Mevsimsel Bitki Su Tüketimine Etkisi: Penman-Monteith Yöntemi". (2013), 300-306. |
| APA | Bayramoğlu E (2013). Trabzon İlinde İklim Değişikliğinin Mevsimsel Bitki Su Tüketimine Etkisi: Penman-Monteith Yöntemi. Kastamonu Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 13(2), 300 - 306. |
| Chicago | Bayramoğlu Elif Trabzon İlinde İklim Değişikliğinin Mevsimsel Bitki Su Tüketimine Etkisi: Penman-Monteith Yöntemi. Kastamonu Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi 13, no.2 (2013): 300 - 306. |
| MLA | Bayramoğlu Elif Trabzon İlinde İklim Değişikliğinin Mevsimsel Bitki Su Tüketimine Etkisi: Penman-Monteith Yöntemi. Kastamonu Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, vol.13, no.2, 2013, ss.300 - 306. |
| AMA | Bayramoğlu E Trabzon İlinde İklim Değişikliğinin Mevsimsel Bitki Su Tüketimine Etkisi: Penman-Monteith Yöntemi. Kastamonu Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi. 2013; 13(2): 300 - 306. |
| Vancouver | Bayramoğlu E Trabzon İlinde İklim Değişikliğinin Mevsimsel Bitki Su Tüketimine Etkisi: Penman-Monteith Yöntemi. Kastamonu Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi. 2013; 13(2): 300 - 306. |
| IEEE | Bayramoğlu E "Trabzon İlinde İklim Değişikliğinin Mevsimsel Bitki Su Tüketimine Etkisi: Penman-Monteith Yöntemi." Kastamonu Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 13, ss.300 - 306, 2013. |
| ISNAD | Bayramoğlu, Elif. "Trabzon İlinde İklim Değişikliğinin Mevsimsel Bitki Su Tüketimine Etkisi: Penman-Monteith Yöntemi". Kastamonu Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi 13/2 (2013), 300-306. |
