Akut Pankreatit Tanılı Hastaların Etyolojik ve Prognostik Faktörlerinin Retrospektif İncelenmesi

KARADAYI, Derya; Irak, Kader; KIYICI, Murat; TANDOĞAN, Gülen; COŞKUN, Belkıs Nihan; EROĞLU, Ayça; CANGÜR, Şengül

Akut Pankreatit Tanılı Hastaların Etyolojik ve Prognostik Faktörlerinin Retrospektif İncelenmesi

Belkıs Nihan COŞKUN, (Uludağ Üniversitesi, Tıp Fakültesi, İç Hastalıkları Bölümü, Bursa, Türkiye)

Gülen TANDOĞAN, (Uludağ Üniversitesi, Tıp Fakültesi, İç Hastalıkları Bölümü, Bursa, Türkiye)

Ayça EROĞLU, (Uludağ Üniversitesi, Tıp Fakültesi, İç Hastalıkları Bölümü, Bursa, Türkiye)

Derya KARADAYI, (Uludağ Üniversitesi, Tıp Fakültesi, İç Hastalıkları Bölümü, Bursa, Türkiye)

Kader IRAK, (Uludağ Üniversitesi, Tıp Fakültesi, İç Hastalıkları Anabilim Dalı, Gastroenteroloji Bilim Dalı, Bursa, Türkiye)

Şengül CANGÜR, (Uludağ Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Biyoistatistik Anabilim Dalı, Bursa, Türkiye)

Murat KIYICI (Uludağ Üniversitesi, Tıp Fakültesi, İç Hastalıkları Anabilim Dalı, Gastroenteroloji Bilim Dalı, Bursa, Türkiye)

Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi

2 0

Yıl: 2012 Cilt: 38 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 67 - 73 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Akut Pankreatit Tanılı Hastaların Etyolojik ve Prognostik Faktörlerinin Retrospektif İncelenmesi

Öz:

Bu çalışmada akut pankreatit (AP) tanısı ile takip edilen hastaları etiyoloji ve komplikasyonlar açısından değerlendirmeyi amaçladık. 2005- 2010 tarihleri arasında hastanemizde AP tanısı alan 184 hasta geriye dönük olarak incelendi. Olguların demografik özellikleri, laboratuvarbulguları, görüntüleme sonuçları, hastalık şiddeti, prognoz ve hastanede yatış süresi kaydedildi. Hastalık şiddeti ile etyolojik faktörler, yaş,cinsiyet, yatış süresi ve prognoz arasındaki ilişki incelendi. Erkek hastaların sayısı 79 (%42,9), kadın hastaların sayısı 105 (%57,1) ve ortalama yaş 55,5±17,01 idi. Yüz on iki olguda (% 60,9) akut biliyer pankreatit saptandı. Şiddetli pankreatit 50 olguda (%27,2) gözlendi. Mortalite oranı % 3,8 (7 olgu) bulundu. Hastalık şiddeti ile demografik özellikler ve laboratuar bulgular arasında ilişki saptanmadı. Mortalite veyatış süresi şiddetli grupta daha yüksekti (p< 0,001). AP ölümcül seyredebilen önemli bir klinik sorundur. Etyolojisi çok çeşitli olup en sıkneden safra kesesi taşıdır. Şiddet ve prognozun belirlenmesinde bilgisayarlı tomografi şiddet indexi uygun bir göstergedir.

Anahtar Kelime:

Konular: Geriatri ve Gerontoloji Onkoloji Pediatri

Retrospective Analysis of Etiologic and Prognostic Factors of Patients Diagnosed with Acute Pancreatitis

Öz:

The aim of study was to assess the etiological factors and complications of the patients who were followed with diagnosis of acute pancreatitis (AP). A total of 184 patients who were diagnosed with AP in our hospital between the dates 2005-2010 were assessed retrospectively.Demographic characteristics, laboratory findings, imaging modalities, disease severity, prognosis, length of hospital stay of each case wererecorded. The relation between severity of the disease with etiological factors, age, sex, length of hospitalization and prognosis were evalua- ted. The number of male patients were 79 (42,9%) and the number of female patients were 105 (57,1%) and the mean age was 55,5±17,01.Acute biliary pancreatitis was detected in 112 (60,9%) patients. Severe pancreatitis was observed in 50 (27,2%) patients. The mortality ratewas 3,8%. There was no relation between the demographic characteristics of the patients and laboratory findings with severity of the disease.The mortality rate and length of hospitalization was higher in the severe group. AP is an important clinical entity which may cause mortality.Several etiological factors are responsible for development of AP, however biliary stones are the leading cause. Computed tomographyseverity index is an accurate predictor of severity and prognosis.

Anahtar Kelime:

Konular: Geriatri ve Gerontoloji Onkoloji Pediatri

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Bibliyografik

1. Carroll JK, Herrick B, Gipson T, Lee SP. Acute pancreatitis: diagnosis, prognosis, and treatment. Am Fam Physician. 2007; 75(10): 1513-20.
2. Sekimoto M, Takada T, Kawarada Y, et al. JPN Guidelines for the management of acute pancreatitis: epidemiology, etiology, natural history, and outcome predictors in acute pancreatitis. J Hepatobiliary Pancreat Surg 2006; 13(1):1024.
3. Braunwald E, Fauci AS, Kasper DL, Hauser SL, Longo DL, Jameson JL. Harrison İç Hastalıkları Prensipleri. In: Greenberger NJ, Toskes PP (eds). Akut ve Kronik Pankreatit.15. Edis- yon. 2004. 1792-803.
4. Vlodov J, Tenner SM. Acute and chronic pancreatitis. Prim Care. 2001; 28(3):607-28.
5. Elmas N. The role of diagnostic radiology in pancreatitis. European Journal of Radiology 2001; 38(2):120-32.
6. Bollen TL, Van Santvoort HC, Besselink MG, et al. The Atlan- ta Classification of acute pancreatitis revisited. Br J Surg. 2008; 95(1):6-21.
7. Neoptolemos JP, Raraty M, Finch M, Sutton R. Acute pancrea- titis: the substantial human and financial costs. Gut 1998; 42(6):886-91.
8. Spanier BW, Dijkgraaf MG, Bruno MJ. Epidemiology, aetiology and outcome of acute and chronic pancreatitis: An update. Best Pract Res Clin Gastroenterol 2008; 22(1): 45-63.
9. Whitcomb DC. Clinical practice. Acute pancreatitis. N Engl J Med 2006; 354(20):2142-50.
10. Freeman ML, Nelson DB, Sherman S, et al. Complications of endoscopic biliary sphincterotomy. N Engl J Med 1996; 335(13): 909-18.
11. Tonsi AF, Bacchion M, Crippa S, Malleo G, Bassi C. Acute pancreatitis at the beginning of the 21st century: The state of the art. World J Gastroenterol. 2009; 15(24):2945-59.
12. DiMagno MJ, DiMagno EP. New advances in acute pancreatitis. Curr Opin Gastroenterol. 2007; 23(5): 494-501.
13. Ayten R, Cetinkaya Z, Yenicerioğlu A. Akut Pankreatitli Olgularımızın Retrospektif Değerlendirilmesi. F.U. Sağ. Bil. Derg. 2007; 21:133-6.
14. Tamer A, Yaylacı S, Demirsoy H, ark. Akut Pankreatitli Olgu- larımızın Retrospektif Değerlendirilmesi. Sakarya MJ 2011(1):17-21.
15. Freeman ML, Nelson DB, Sherman S, Haber GB, et al. Comp- lications of endoscopic biliary sphincterotomy. N Engl J Med 1996; 335: 909-18.
16. Vandervoort J, Soetikno RM, Tham TC, Wong RC, et al. Risk factors for complications after performance of ERCP. Gastroin- test Endosc 2002; 56: 652-6.
17. Balani AR, Grendell JH. Drug-induced pancreatitis: incidence, management and prevention. Drug Saf 2008; 31(10):823-37.
18. Hilal MA, Armstrong T: The impact of obesity on the course and outcome of acute pancreatitis. Obes Surg 2008; 18(3): 326-8.
19. Blomgren KB, Sundström A, Steineck G, Wiholm BE. Obesity and treatment of diabetes with glyburid may both be risk factors for acute pankreatitis. Diabetes Care, 2002; 25(2);298-302.
20. Bradley EL 3rd. A clinically based classification system for acute pancreatitis. Summary of the International Symposium on Acute Pancreatitis, Atlanta, GA, September 11 through 13, 1992. Arch Surg 1993; 128(5): 586 90.
21. Lankisch PG, Burchard-Reckert S, Lehnick D. Underestimation of acute pancreatitis: patients with only a small increase in amylase/lipase levels can also have or develop severe acute pancreatitis. Gut 1999; 44(4):5424.
22. Vissers RJ, Abu-Laban RB. Acute and chronic pancreatitis. In: Tintinalli JE, Kelen GD, Stapczynski JS (eds.), Emergency me- dicine. A comprehensive study guide. 5th edition, New York: McGraw-Hill, 2000. 588-92.
23. Zrnic IK, Milic S, Fisic E, Radic M, Stimac D. C-reavtive protein and lactate dehydrogenase as single prognostic factors of severity in acute pancreatitis. Lijec Vjesn. 2007; 129(1-2):1- 4.
24. Schütte K, Malfertheiner P. Markers for predicting severity and progression of acute pancreatitis. Best Pract Res Clin Gastroen- terol. 2008; 22(1):75-90.
25. Dambrauskas Z, Gulbinas A, Pundzius J, Barauskas G. Value of routine clinical tests in predicting the development of infec- ted pancreatic necrosis in severe acute pancreatitis. Scand J Gastroenterol. 2007; 42(10):1256-64.
26. Johnson CD. ABC of the upper gastrointestinal tract. Upper abdominal pain: Gall bladder, BMJ 2001; 323(7322):11703.
27. Simchuk EJ, Traverso W, Nukui Y, Kozarek RA. Computed tomography severity index is a predictor of outcomes for severe pancreatitis. Am J Surg 2000; 179(5):352-5.
28. London N, Leese T, Lavelle JM, et al. Rapid-boluscontrast enhanced dynamic computed tomography in acute pancreatitis: A prospective study. Br J Surg 1991; 78(12):1452-6.
29. Foitzik T, Bassi D, Schmidt J, et al. Intravenous contrast me- dium accentuates the severity of acute necrotizing pancreatitis in the rat. Gastroenterology 1994; 106(1):207-14.
30. Mitchell RM, Byrne MF, Baillie J. Pancreatitis. Lancet. 2003; 361(9367):1447-55.
31. Maher MM, Lucey BC, Gervais DA, Mueller PR. Acute panc- reatitis: the role of imaging and interventional radiology. Cardiovasc Intervent Radiol. 2004; 27(3): 208-25.
32. Kim YS, Lee BS, Kim SH, et al. Is there correlation between pancreatic enzyme and radiological severity in acute pancreatitis? World J Gastroenterol. 2008; 14(15):2401-5.
33. Gürleyik G, Emir S, Kılıçoğlu G, Arman A, Sağlam A. Compu- ted tomography severity index, APACHE II score and serum CRP concentration for predicting the severity of acute pancrea- titis. JOP. 2005; 6(6):562-7.
34. Karaca E, Oktay C. Travma dışı akut pankreatit olgularında prognostik kriterlerin sonuç üzerine etkisi. Türkiye Acil Tıp Dergisi 2008; 8:18-25.
35. Hirota M, Takada T, Kawarada Y, et al. JPN Guidelines for the management of acute pancreatitis: severity assessment of acute pancreatitis. J Hepatobiliary Pancreat Surg. 2006; 13(1):33-41.
36. De Waele JJ, Delrue L, Hoste EA, et al. Extrapancreatic İnf- lammation on abdominal computed tomography as an early predictor of disease severity in acute pancreatitis: evaluationof a new scoring system. Pancreas. 2007; 34(2):185-90.
37. Vriens PW, van de Linde P, Slotema ET, Warmerdam PE, Breslau PJ. Computed tomography severity index is an early prognostic tool for acute pancreatitis. J Am Coll Surg. 2005; 201(4):497-502.
38. Balthazar EJ, Robinson DL, Megibow AJ, Ranson JH. Acute pancreatitis: value of CT in establishing prognosis. Radio- logy.1990; 174(2):331-6.
39. Koizumi M, Takada T, Kawarada Y, et al. JPN Guidelines for the management of acute pancreatitis: diagnostic criteria for acute pancreatitis. J Hepatobiliary Pancreat Surg 2006; 13(1):25-32.

APA	COŞKUN B, TANDOĞAN G, EROĞLU A, KARADAYI D, Irak K, CANGÜR Ş, KIYICI M (2012). Akut Pankreatit Tanılı Hastaların Etyolojik ve Prognostik Faktörlerinin Retrospektif İncelenmesi. , 67 - 73.
Chicago	COŞKUN Belkıs Nihan,TANDOĞAN Gülen,EROĞLU Ayça,KARADAYI Derya,Irak Kader,CANGÜR Şengül,KIYICI Murat Akut Pankreatit Tanılı Hastaların Etyolojik ve Prognostik Faktörlerinin Retrospektif İncelenmesi. (2012): 67 - 73.
MLA	COŞKUN Belkıs Nihan,TANDOĞAN Gülen,EROĞLU Ayça,KARADAYI Derya,Irak Kader,CANGÜR Şengül,KIYICI Murat Akut Pankreatit Tanılı Hastaların Etyolojik ve Prognostik Faktörlerinin Retrospektif İncelenmesi. , 2012, ss.67 - 73.
AMA	COŞKUN B,TANDOĞAN G,EROĞLU A,KARADAYI D,Irak K,CANGÜR Ş,KIYICI M Akut Pankreatit Tanılı Hastaların Etyolojik ve Prognostik Faktörlerinin Retrospektif İncelenmesi. . 2012; 67 - 73.
Vancouver	COŞKUN B,TANDOĞAN G,EROĞLU A,KARADAYI D,Irak K,CANGÜR Ş,KIYICI M Akut Pankreatit Tanılı Hastaların Etyolojik ve Prognostik Faktörlerinin Retrospektif İncelenmesi. . 2012; 67 - 73.
IEEE	COŞKUN B,TANDOĞAN G,EROĞLU A,KARADAYI D,Irak K,CANGÜR Ş,KIYICI M "Akut Pankreatit Tanılı Hastaların Etyolojik ve Prognostik Faktörlerinin Retrospektif İncelenmesi." , ss.67 - 73, 2012.
ISNAD	COŞKUN, Belkıs Nihan vd. "Akut Pankreatit Tanılı Hastaların Etyolojik ve Prognostik Faktörlerinin Retrospektif İncelenmesi". (2012), 67-73.

APA	COŞKUN B, TANDOĞAN G, EROĞLU A, KARADAYI D, Irak K, CANGÜR Ş, KIYICI M (2012). Akut Pankreatit Tanılı Hastaların Etyolojik ve Prognostik Faktörlerinin Retrospektif İncelenmesi. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 38(2), 67 - 73.
Chicago	COŞKUN Belkıs Nihan,TANDOĞAN Gülen,EROĞLU Ayça,KARADAYI Derya,Irak Kader,CANGÜR Şengül,KIYICI Murat Akut Pankreatit Tanılı Hastaların Etyolojik ve Prognostik Faktörlerinin Retrospektif İncelenmesi. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 38, no.2 (2012): 67 - 73.
MLA	COŞKUN Belkıs Nihan,TANDOĞAN Gülen,EROĞLU Ayça,KARADAYI Derya,Irak Kader,CANGÜR Şengül,KIYICI Murat Akut Pankreatit Tanılı Hastaların Etyolojik ve Prognostik Faktörlerinin Retrospektif İncelenmesi. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, vol.38, no.2, 2012, ss.67 - 73.
AMA	COŞKUN B,TANDOĞAN G,EROĞLU A,KARADAYI D,Irak K,CANGÜR Ş,KIYICI M Akut Pankreatit Tanılı Hastaların Etyolojik ve Prognostik Faktörlerinin Retrospektif İncelenmesi. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi. 2012; 38(2): 67 - 73.
Vancouver	COŞKUN B,TANDOĞAN G,EROĞLU A,KARADAYI D,Irak K,CANGÜR Ş,KIYICI M Akut Pankreatit Tanılı Hastaların Etyolojik ve Prognostik Faktörlerinin Retrospektif İncelenmesi. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi. 2012; 38(2): 67 - 73.
IEEE	COŞKUN B,TANDOĞAN G,EROĞLU A,KARADAYI D,Irak K,CANGÜR Ş,KIYICI M "Akut Pankreatit Tanılı Hastaların Etyolojik ve Prognostik Faktörlerinin Retrospektif İncelenmesi." Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 38, ss.67 - 73, 2012.
ISNAD	COŞKUN, Belkıs Nihan vd. "Akut Pankreatit Tanılı Hastaların Etyolojik ve Prognostik Faktörlerinin Retrospektif İncelenmesi". Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 38/2 (2012), 67-73.