Modellemeye Dayalı Fen Öğretiminin İlköğretim Öğrencilerinin Anlama, Hatırda Tutma, Yaratıcılık Düzeyleri ile Zihinsel Modelleri Üzerine Etkisi

DOĞRU, Mustafa; Arslan, Ahmet

Modellemeye Dayalı Fen Öğretiminin İlköğretim Öğrencilerinin Anlama, Hatırda Tutma, Yaratıcılık Düzeyleri ile Zihinsel Modelleri Üzerine Etkisi

Ahmet ARSLAN, (Milli Eğitim Bakanlığı, İstanbul, Türkiye)

Mustafa DOĞRU (Akdeniz Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Antalya, Türkiye)

Akdeniz İnsani Bilimler Dergisi

15 5

Yıl: 2014 Cilt: 4 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 1 - 17 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Modellemeye Dayalı Fen Öğretiminin İlköğretim Öğrencilerinin Anlama, Hatırda Tutma, Yaratıcılık Düzeyleri ile Zihinsel Modelleri Üzerine Etkisi

Öz:

Bu araştırmanın amacı, Fen ve Teknoloji dersi Madde ve Isı ünitesinin Modellemeye DayalıÖğretim yöntemi (MDÖY) ile işlenmesinin; İlköğretim altıncı sınıf öğrencilerinde anlama, yaratıcılık,hatırda tutma düzeyleri ve zihinsel modelleri üzerine etkisini incelemektir. Araştırmada karma yaklaşımbenimsenmiştir. Karma yaklaşımın nicel boyutunda ön-test/son-test kontrol gruplu yarı deneysel desen,nitel boyutunda ise olgubilim deseni kullanılmıştır. Deney grubuna modellemeye dayalı öğretim yöntemi- nin Hallounun beş aşamalı modelleme döngüsü (HBAMD), kontrol grubuna ise yapılandırmacı yaklaşı- mın 5E modeli uygulanmıştır. Araştırmada elde edilen nicel verilerin analizi tek faktörlü kovaryansanalizi (ANCOVA) kullanılarak, nitel veriler ise olgu bilim desenine uygun olarak değerlendirilmiştir.Araştırma bulgularında, anlama ve hatırda tutma düzeyi açısından gruplar arasında bir fark olmadığı;yaratıcılık düzeyleri açısından ise deney grubu öğrencilerinin daha yüksek yaratıcılığa sahip olduğubulunmuştur. Araştırmanın nitel boyutunda ise modellemeye dayalı öğretim yönteminin öğrencilerinzihinsel modellerini olumlu yönde etkilediği gözlenmiştir.

Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları Eğitim, Özel Psikoloji

The Eff ects of Modelling Based Science and Technology Teaching on Understanding, Memorization, Creativity and the Mental Models of Primary School Students

Öz:

The purpose of this research was to investigate the effects of modelling based teachingmethodology, applied to the Material and Heat unit of the Science and Technology course, onunderstanding, memorization levels, creativity and the mental models of sixth grade primary schoolstudents. The mixed approach was applied in this research. For the quantitative component of theapproach, the group controlled pre-test/post-test quasi-experimental set up, and for the qualitativecomponent, the phenomenal set up, were employed. On the test group, Halloun s five step modellingcycle of modelling based teaching methodology and on the control group, the 5E model of theconstructive approach were applied. Evaluations of the collected quantitative data were conductedemploying single-factor covariance analyses (ANCOVA) and the qualitative data were descriptivelyevaluated according to the phenomenal set up. The results indicate that there is no difference between thetest group and the control group in respect to understanding and memorization, but the creativity levels ofthe test group students were found to be higher. The qualitative dimension of the results of this researchindicates modelling based teaching methodology positively affects the mental models of students.

Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları Eğitim, Özel Psikoloji

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Akın, F. M., & Pesen, C. (2010). Özdeşliklerin Elde Edilmesinde Tam Küp Modelinin Öğrenme Ürünlerine Etkileri . Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 14, 86-102.
Altunışık, R., Coşkun, R., Bayraktaroğlu, S., & Yıldırım, E. (2010). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri (Spss Uygulamalı). Sakarya: Sakarya Kitapevi.
Anderson, L. W., Krathwohl, D. R., Airasian, P. W., Cruikshank, K. A., Mayer, R. E., Pintrich, P. R., Raths, J., & Wittrock, M. C. (2010). Öğrenme Öğretim ve Değerlendirme ile İlgili Bir Sınıflama. A Taxonomy f or Learning, Teaching and Assessing. Çev.: D. A. Özçelik. Ankara: Pegem Akademi.
Aslan, E. (2001). Torrance Yaratıcılık Düşünce Testi'nin Türkçe Versiyonu . Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 14, 19-40.
Barab , S. A., Hay, K. E., Barnnet, M., & Keating, T. (2000). Virtual Solar System Project: Building Understanding Through Model Building . Journal of Research in Science Teaching, 37/7, 719-756.
Büyüköztürk, Ş. (2010). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı. Ankara: Pegem A Akademi.
Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2012). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
Clement, J. J., & Steinberg, M. S. (2002). Step-Wise Evolution of Mental Models of Electric Circuits: " A Learning- Aloude" Case Study . The Journal of the Learning Science, 11/4, 389-452.
Demirelli, H. (2003). Yapılandırıcı Öğrenme Teorisine Dayalı Bir Labaratuvar Aktivitesi: Elektrot Kalibrasyonu ve Gran Metodu . Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23/2, 161-170.
Durmuş, S., & Kocakülah, M. S. (2006). Fen ve Matematik Öğretiminde Modelleme . Fen ve Teknoloj i Öğretimi, 299-317. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
Erdener, N. Eğitimde Yaratıcı Düşünme- Tasarım ve Öngörü Yeteneğinin Geliştirilmesi . Erişim tarihi: 10.04.2013. Http://www.egitim.aku.edu.tr/kho2.doc.
Frederiksen, J. R., White, B. Y., & Gutwill, J. (1998). Dynamic Mental Models in Learning Science: The Importance of Constructing Derivational Linkages Among Models . Journal of Research in Science Teaching, 36/7, 806-836.
Gobert, J. D., & Buckley, B. C. (2000). Introduction to Model-Based Teaching and Learning in Science Education . International Journal of Science Education, 2/9, 891-894.
Gobert, J. D., & Pallant, A. (2004). Fostering Students' Epistemologies of Models Via Authentic Model- Based Tasks . Journal of Science Education and Technology, 13/1, 7-22.
Gödek, Y. (2004). The Importance of Modelling in Science Education and in Teacher Education. Journal of Hacettepe Universty Education Faculty, 26, 54-61.
Güneş, B., Gülçiçek, Ç., & Bağcı, N. (2004). Eğitim Fakültesindeki Fen ve Matematik Öğretim Elemanlarının Model ve Modellemeler Hakkındaki Görüşlerinin İncelenmesi . Türk Fen Eğitim Dergisi, 1/1, 35-48.
Halloun, İ. A. (2004). Modelling Theory in Science Education. Netherlands: Springer.
Harrison, A. G., & Treagust, D. F. (1998). Modelling in Science Lessons: Are There Better Ways to Learn With Models?. School Science and Mathematics, 98/8, 420-429.
Köseoğlu, F. Fen Eğitiminde Bilimin Doğası ve Öğretimi . TÜBİTAK BGDEB 2229, Kimya-I Çalıştayı (3 Kasım, 2010). Çanakkale, Türkiye.
Kurnaz, M. A. (2011). Enerji Konusunda Model Tabanlı Öğrenme Yaklaşımına Göre Tasarlanan Öğrenme Ortamlarının Zihinsel Model Gelişimine Etkisi. Yayınlanmamış Doktara Tezi. Karadeniz Teknik Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
Ogan-Bekiroğlu, F. (2007). Effects o Model-Based Teaching on Pre-Service Physics Teachers' Conceptions of the Moon, Moon Phases, and Other Lunar Phenomena . International Journal of Science Education, 29/5, 555-593.
Öncü, T. (1992). Yaratıcılığın Betimlenmesi ve Yaratıcılık Üzerine Çevresel Etkiler . Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Felsefe Bölümü Dergisi, 4, 29-38.
Saban, A. (2009). Öğrenme Öğretme Süreci Yeni Teori ve Yaklaşımlar. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım. Sternberg, R. J., & Williams, W. M. (1996). How to Develop Student Creativity. Virginia: Alexandria.
Süzen, S. (2004). Yedinci Sınıf Fen Bilgisi Dersinde Fiziksel ve Kimyasal Değişmeler Konusunda Öğrencilerin Bilişsel Alanın Bilgi ve Kavrama Düzeyleri ve Tutumları Üzerine Yapılandırmacı Öğrenme Modelinin Üzerine Etkisi. Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Tekin, H. (1993). Eğitimde Ölçme Değerlendirme. Ankara: Yargı Yayınları.
Torrance , E. P. (1974). Torrance Tests of Creative Thinking Directions Manual and Scording Guide, Verbal Test Booklet A and B. Princeten: Scholastic Testing Service.
Torrance, E. P. (1966). Torrance Tests of Creative Thinking Norms-Technical Manual Research Edition . USA: Personel Pres.
Turgut, F. M., & Baykul, Y. (2012). Eğitimde Ölçme Değerlendirme Metotları. Ankara: Pegem Akademi.
Ünal Çoban, G. (2009). Modellemeye Dayalı Fen Öğretiminin Öğrencilerin Kavramsal Anlama Düzeylerine, Bilimsel Süreç Becerilerine, Bilimsel Bilgi ve Varlık Anlayışlarına Etkisi: 7. Sınıf Işık Ünitesi Örneği. Yayınlanmış Doktara Tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
Vosniadou, S. (1994). Capturing and Modelling the Process of Conseptual Change . Learning and Intruction, 4, 45-69.
Yalçın-Ağgül, F., & Bayrakçeken, S. (2010). The Efect of 5E Learning Model on Pre-Service Science Teachers' Achievement of Acids-Bases Subject . International Online Journal of Educational Sciences, 2, 508-531.
Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2011). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin.

APA	Arslan A, DOĞRU M (2014). Modellemeye Dayalı Fen Öğretiminin İlköğretim Öğrencilerinin Anlama, Hatırda Tutma, Yaratıcılık Düzeyleri ile Zihinsel Modelleri Üzerine Etkisi. , 1 - 17.
Chicago	Arslan Ahmet,DOĞRU Mustafa Modellemeye Dayalı Fen Öğretiminin İlköğretim Öğrencilerinin Anlama, Hatırda Tutma, Yaratıcılık Düzeyleri ile Zihinsel Modelleri Üzerine Etkisi. (2014): 1 - 17.
MLA	Arslan Ahmet,DOĞRU Mustafa Modellemeye Dayalı Fen Öğretiminin İlköğretim Öğrencilerinin Anlama, Hatırda Tutma, Yaratıcılık Düzeyleri ile Zihinsel Modelleri Üzerine Etkisi. , 2014, ss.1 - 17.
AMA	Arslan A,DOĞRU M Modellemeye Dayalı Fen Öğretiminin İlköğretim Öğrencilerinin Anlama, Hatırda Tutma, Yaratıcılık Düzeyleri ile Zihinsel Modelleri Üzerine Etkisi. . 2014; 1 - 17.
Vancouver	Arslan A,DOĞRU M Modellemeye Dayalı Fen Öğretiminin İlköğretim Öğrencilerinin Anlama, Hatırda Tutma, Yaratıcılık Düzeyleri ile Zihinsel Modelleri Üzerine Etkisi. . 2014; 1 - 17.
IEEE	Arslan A,DOĞRU M "Modellemeye Dayalı Fen Öğretiminin İlköğretim Öğrencilerinin Anlama, Hatırda Tutma, Yaratıcılık Düzeyleri ile Zihinsel Modelleri Üzerine Etkisi." , ss.1 - 17, 2014.
ISNAD	Arslan, Ahmet - DOĞRU, Mustafa. "Modellemeye Dayalı Fen Öğretiminin İlköğretim Öğrencilerinin Anlama, Hatırda Tutma, Yaratıcılık Düzeyleri ile Zihinsel Modelleri Üzerine Etkisi". (2014), 1-17.

APA	Arslan A, DOĞRU M (2014). Modellemeye Dayalı Fen Öğretiminin İlköğretim Öğrencilerinin Anlama, Hatırda Tutma, Yaratıcılık Düzeyleri ile Zihinsel Modelleri Üzerine Etkisi. Akdeniz İnsani Bilimler Dergisi, 4(2), 1 - 17.
Chicago	Arslan Ahmet,DOĞRU Mustafa Modellemeye Dayalı Fen Öğretiminin İlköğretim Öğrencilerinin Anlama, Hatırda Tutma, Yaratıcılık Düzeyleri ile Zihinsel Modelleri Üzerine Etkisi. Akdeniz İnsani Bilimler Dergisi 4, no.2 (2014): 1 - 17.
MLA	Arslan Ahmet,DOĞRU Mustafa Modellemeye Dayalı Fen Öğretiminin İlköğretim Öğrencilerinin Anlama, Hatırda Tutma, Yaratıcılık Düzeyleri ile Zihinsel Modelleri Üzerine Etkisi. Akdeniz İnsani Bilimler Dergisi, vol.4, no.2, 2014, ss.1 - 17.
AMA	Arslan A,DOĞRU M Modellemeye Dayalı Fen Öğretiminin İlköğretim Öğrencilerinin Anlama, Hatırda Tutma, Yaratıcılık Düzeyleri ile Zihinsel Modelleri Üzerine Etkisi. Akdeniz İnsani Bilimler Dergisi. 2014; 4(2): 1 - 17.
Vancouver	Arslan A,DOĞRU M Modellemeye Dayalı Fen Öğretiminin İlköğretim Öğrencilerinin Anlama, Hatırda Tutma, Yaratıcılık Düzeyleri ile Zihinsel Modelleri Üzerine Etkisi. Akdeniz İnsani Bilimler Dergisi. 2014; 4(2): 1 - 17.
IEEE	Arslan A,DOĞRU M "Modellemeye Dayalı Fen Öğretiminin İlköğretim Öğrencilerinin Anlama, Hatırda Tutma, Yaratıcılık Düzeyleri ile Zihinsel Modelleri Üzerine Etkisi." Akdeniz İnsani Bilimler Dergisi, 4, ss.1 - 17, 2014.
ISNAD	Arslan, Ahmet - DOĞRU, Mustafa. "Modellemeye Dayalı Fen Öğretiminin İlköğretim Öğrencilerinin Anlama, Hatırda Tutma, Yaratıcılık Düzeyleri ile Zihinsel Modelleri Üzerine Etkisi". Akdeniz İnsani Bilimler Dergisi 4/2 (2014), 1-17.