Kadercilik Eğilimi Ölçeğinin Geliştirilmesi: Geçerlik Ve Güvenirlik Çalışması

KAYA, Alim; Bozkur, Binaz

Kadercilik Eğilimi Ölçeğinin Geliştirilmesi: Geçerlik Ve Güvenirlik Çalışması

Alim KAYA, (Mersin Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Mersin, Türkiye)

Binaz BOZKUR (Mersin Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Mersin, Türkiye)

Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi

19 4

Yıl: 2015 Cilt: 11 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 935 - 946 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Kadercilik Eğilimi Ölçeğinin Geliştirilmesi: Geçerlik Ve Güvenirlik Çalışması

Öz:

Bu çalışmanın amacı lise ve üniversite öğrencilerinin kadercilik eğilimini ölçmek için gerekli psikometrik niteliklere sahip bir ölçme aracı geliştirmektir. Çalışma grubu 711 (485 üniversite, 227 lise) öğrenciden oluşmaktadır. Yapılan açımlayıcı faktör analizi sonucunda dört faktörlü bir yapı ortaya çıkmıştır (Önceden belirlenmişlik, kişisel kontrol, batıl inanç ve şans). Ölçeğin geçerliği için açımlayıcı faktör analizi ve ölçüt ölçek geçerliği çalışması yapılmıştır. Ölçeğin güvenirliği için ise ölçeğin alt boyutlarına ve ölçeğin geneline ilişkin Cronbach alpha katsayısı hesaplanmış, test tekrar test güvenirliği ve ölçek toplam puanı ile alt ölçekler arasındaki korelasyon katsayıları hesaplanmıştır. Ölçeğin Cronbach Alpha katsayısı .86, test tekrar test güvenirlik katsayısı .72'dir. Ölçek için yapılan geçerlik ve güvenirlik analizleri sonucunda geliştirilen ölçeğin geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olduğu ve çalışmalarda kullanılabileceği düşünülmektedir

Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları

Development of fatalism Tendency Scale: Validity and Reliability Study

Öz:

The purpose of this study is to develop a valid and reliable instrument to measure the tendency of fatalism in high school & college students. The working group consisted of 711 students (485 college students, 227 high school students). The results of the exploratory factor analysis revealed a four-factor structure (predetermination, personal control, luck and superstition). Exploratory factor analysis of the validity and criterion validity of the study was conducted. For the reliability of the scale Cronbach alpha coefficient was calculated for the whole of the scale, and subscales. Test-retest reliability and correlation coefficients between whole of scale and subscales was calculated for reliability. Cronbach's alpha coefficient was .86, test-retest reliability coefficient of .72. As a result of reliability and validity analyzes, the developed scale is a reliable and valid measurement tool and may be used in the study

Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Aslantekin, F., Erdem, R., Aslan, G. ve Göktaş, B. (2005). Hastane Çalışanlarının Toplumsal Kültürel Özellikleri. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, 8 (2), 149-164
Batman, E. (2008). Yaşamın zorluklarıyla başa çıkmada kader inancının rolü. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Adana: Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Burger, J. M., & Lynn, A. L. (2005). Superstitious behavior among American and Japanese professional baseball players. Basic and Applied Social Psychology, 27 (1), 71-76.
Cevizci, A. (2005). Felsefe Sözlüğü. İstanbul: Paradigma Yayıncılık.
Büyüköztürk, Ş. (2010). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı: İstatistik, araştırma deseni, spss uygulamaları ve yorum. Ankara, Pegem Akademi
Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G. ve Büyüköztürk, Ş. (2010). Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik: Spss ve Lısrel uygulamaları. Ankara, Pegem Akademi.
Dağ, İ. (1991). Rotter'in iç-dış kontrol odağı ölçeği (RİDKOÖ)'nin üniversite öğrencileri için güvenirliği ve geçerliği. Psikoloji Dergisi, 7 (26), 10-16.
Dağ, İ. (2002). Kontrol odağı ölçeği (KOÖ): Ölçek geliştirme, güvenirlik ve geçerlik çalışması. Türk Psikoloji Dergisi, 17 (49), 77-90.
Daşbadem, E. (2008). Geçmişten günümüze yahudi mezheplerinin mesih anlayışı ve mesihi hareketler. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Konya: Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Esparza, O.A. (2005). Factors derived from fatalism scales and their relationship to health-related variables. Unpublished Master's Thesis. Texas: Universitiy of Texas. Available from ProQuest Dissertations and Theses Database. (UMI No. 1430930).
Ersin, F., Çapık, C., Kıssal, A., Gördes Aydoğdu, N. ve Beşer, A.(2014). Meme kanseri kadercilik ölçeği: geçerlik ve güvenirlik çalışması. 17. Ulusal Halk Sağlığı Kongresi, Edirne: 20 - 24 Ekim 2014, 15.05.2015 tarihinde http://uhsk.org/uhsk17/ index. php/uhs17/UHSK ED /paper/view/550 adresinden erişildi.
Fromm, E. (1994). Erdem ve Mutluluk. (Çev. Ayda Yörükan). Ankara: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
Gün, S. (2010). Yoksulluk döngüsü bağlamında sokakta çalışan çocuklar. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Haynie, D. L., Soller, B., & Williams, K. (2014). Anticipating early fatality: friends, schoolmates' and ındividual perceptions of fatality on adolescent risk behaviors. Journal Youth Adolescence, 43, 175-192.
Holton, R. (2013). From determinism to resignation; and how to stop ıt. In decomposing the will, edited by Andy Clark, Julian Kiverstein, and Tillmann Vierkant, 87-100. Oxford: Oxford University Press.
Kandemir, Y. (2006). Kader inancının psikoterapik açıdan fonksiyonu. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Erzurum: Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Kasapoğlu, A. (2008). Kur'an açısından fatalizm-inkârcıların bir tutumu olarak kadercilik- Hikmet Yurdu 1 (1), 87-107.
Kayani, A., King, M. J., & Fleiter Judy, J. (2011). Fatalism and road safety in developing countries, with a focus on pakistan. Journal of the Australasian College of Road Safety, 22 (2), 41-47.
Kazanç, F. K. (2007). İslam kelamında insan fiilleri bağlamında kader anlayışı. Din Bilimleri Akademik Araştırma, 7 (4), 88.
Macit, M. (2014). Boyun eğme-başa çıkma sarkacında kadercilik: Sosyal psikolojik bir yaklaşım. İstanbul: Ötüken Neşriyat.
McClure, J., Allen, M. W. ve Walkey, F. Basıc And Applıed Socıal Psychology, 23 (2), 109-121
Öge, S. (2014). Arabesk kader algısı -Orhan Gencebay örneği. Atatürk Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 41, 47-76.
Öztürk, Y. (2003). Kader'le alakalı yeni yorumlara eleştirel bir bakış". Ekev Akademi Dergisi,7 (14), 125-143.
Powe, B. D. (1995). Cancer fatalism among elderly Caucasians and African Americans. Oncology Nursing Forum, 22 (9), 1355-1 359.
Ramirez, S. A. (2014). Fatalism and cancer risk knowledge among a sample of highly acculturated latinas. Journal Cancer Education, 29, 50-55.
Rougier, C. (2011). Cultural values religiosity and spirituality as predictors of professional psychological help- seeking behavior of black adults in the united states. Unpublished doktoral disseratation. New York: Columbia University, School of Arts and Sciences.
Savage, M., Dumas, A., & Stuart, S. A. (2013). Fatalism and short-termism as cultural barriers to cardiac rehabilitation among underprivileged men. Sociology of Health & Illnes, 35 8, 1211-1226.
Schmidt, C. (2007). Fatalism may fuel cancer-causing behaviors. 15 Mayıs 2015 tarihinde jnci.oxfordjournals.org adresinden erişilmiştir.
Shen, L., Condit, m. & Wright, L. (2009). The psychometric property and validation of a fatalism scale. Psychol Health, 24 (5), 597-613.
Sinanoğlu, A. (2002). İslam'ın ilk siyasallaştırılma sürecinde "kader" inancı. AÜİFD Cilt XLIII 2, 249-276
Sobol-Kwapinska, M. (2013). Hedonism, fatalism and 'carpe diem': profiles of attitudes towards the present time. Time & Society, 22 (3), 271-290.
Şimşekoğlu, Ö., Nordfjarn, T., Zavareh, M. F., Hezaveh, A. M., Mamdoohi, A. R., & Rundmo, T. (2013). Risk perceptions, fatalism and driver behaviors in Turkey and Iran. Safety Science, 59, 187-192.
Tarakçı, M. (2010). Kalvinizmde kader anlayışı. Uludağ Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi Dergisi, 19 (2), 93-119.
Tunçel, C. (2013). Cinsiyet, meslek grubu, yaş ve eğitim düzeyi değişkenlerinin, bireylerin batıl inançlara sahip olma düzeyleri üzerindeki etkileri. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Ankara: Başkent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Türküm, S. A. (2006). Are fatalısm and optımısm an obstacle to developıng self protectıng behavıors Study with a turkish sample. Social Behavior And Personality, 34 (1), 51-58
Yıldız, F. (2015). Freud'da ahlak duygusunun kaynağı ve Kant'ın ahlak düşüncesi. Felsefe ve Sosyal Bilimler Dergisi (FLSF), (19), 137-151.

APA	KAYA A, Bozkur B (2015). Kadercilik Eğilimi Ölçeğinin Geliştirilmesi: Geçerlik Ve Güvenirlik Çalışması. , 935 - 946.
Chicago	KAYA Alim,Bozkur Binaz Kadercilik Eğilimi Ölçeğinin Geliştirilmesi: Geçerlik Ve Güvenirlik Çalışması. (2015): 935 - 946.
MLA	KAYA Alim,Bozkur Binaz Kadercilik Eğilimi Ölçeğinin Geliştirilmesi: Geçerlik Ve Güvenirlik Çalışması. , 2015, ss.935 - 946.
AMA	KAYA A,Bozkur B Kadercilik Eğilimi Ölçeğinin Geliştirilmesi: Geçerlik Ve Güvenirlik Çalışması. . 2015; 935 - 946.
Vancouver	KAYA A,Bozkur B Kadercilik Eğilimi Ölçeğinin Geliştirilmesi: Geçerlik Ve Güvenirlik Çalışması. . 2015; 935 - 946.
IEEE	KAYA A,Bozkur B "Kadercilik Eğilimi Ölçeğinin Geliştirilmesi: Geçerlik Ve Güvenirlik Çalışması." , ss.935 - 946, 2015.
ISNAD	KAYA, Alim - Bozkur, Binaz. "Kadercilik Eğilimi Ölçeğinin Geliştirilmesi: Geçerlik Ve Güvenirlik Çalışması". (2015), 935-946.

APA	KAYA A, Bozkur B (2015). Kadercilik Eğilimi Ölçeğinin Geliştirilmesi: Geçerlik Ve Güvenirlik Çalışması. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(3), 935 - 946.
Chicago	KAYA Alim,Bozkur Binaz Kadercilik Eğilimi Ölçeğinin Geliştirilmesi: Geçerlik Ve Güvenirlik Çalışması. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 11, no.3 (2015): 935 - 946.
MLA	KAYA Alim,Bozkur Binaz Kadercilik Eğilimi Ölçeğinin Geliştirilmesi: Geçerlik Ve Güvenirlik Çalışması. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, vol.11, no.3, 2015, ss.935 - 946.
AMA	KAYA A,Bozkur B Kadercilik Eğilimi Ölçeğinin Geliştirilmesi: Geçerlik Ve Güvenirlik Çalışması. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2015; 11(3): 935 - 946.
Vancouver	KAYA A,Bozkur B Kadercilik Eğilimi Ölçeğinin Geliştirilmesi: Geçerlik Ve Güvenirlik Çalışması. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2015; 11(3): 935 - 946.
IEEE	KAYA A,Bozkur B "Kadercilik Eğilimi Ölçeğinin Geliştirilmesi: Geçerlik Ve Güvenirlik Çalışması." Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11, ss.935 - 946, 2015.
ISNAD	KAYA, Alim - Bozkur, Binaz. "Kadercilik Eğilimi Ölçeğinin Geliştirilmesi: Geçerlik Ve Güvenirlik Çalışması". Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 11/3 (2015), 935-946.