BİLSEM'e Kayıtlı Olan ve Olmayan Öğrencilerin Çevre Sorununa Çözüm Önerilerinin Bilimsel Yaratıcılık Açısından Karşılaştırılması

Yıl: 2014 Cilt: 11 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 25 - 41 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

BİLSEM'e Kayıtlı Olan ve Olmayan Öğrencilerin Çevre Sorununa Çözüm Önerilerinin Bilimsel Yaratıcılık Açısından Karşılaştırılması

Öz:
Günümüzdeki çevre sorunları, farklı boyutları içermesi nedeniyle çok karmaşıktır. Bu karmaşık problemlere çözüm üretebilmek için çevre konusunda bilgiyle desteklenmiş yaratıcı fikirlere ihtiyaç vardır. Bu araştırmanın amacı ilköğretim öğrencilerinin, çevre sorunlarına yönelik bilimsel yaratıcı çözüm önerilerini zeka değişkenine göre değerlendirmektir. Bu amaçla, ilköğretim 3. ve 4. sınıfta okuyan, 40'ı BİLSEM' e kayıtlı ve 40'ı kayıtlı olmayan öğrencilere gerçek bir çevre problemi verilerek çözüm üretmeleri istenmiştir. Öğrencilerin ürettikleri çözümler, bilimsel yaratıcılığın akıcılık, esneklik ve özgünlük boyutları dikkate alınarak puanlanmıştır. Bu üç boyuttan alınan puanlar yaratıcı çözüm önerileri puanını oluşturmuştur. Öğrencilerin aldıkları puanlar SPSS 15.0 istatistik paket programı kullanılarak analiz edilmiştir. Üretilen çözümlerin yüzde ve frekansları çıkarılmıştır. Yaratıcı çözüm toplam puanı açısından üstün yetenekli öğrenciler ile normal öğrenciler arasında üstün yetenekliler lehinde istatistiksel olarak anlamlı bir fark ortaya çıkmıştır. Bilimsel yaratıcılığın alt boyutlarında yapılan karşılaştırmalarda ise, akıcılık ve esneklik açısından, üstün yetenekli öğrenciler lehinde istatistiksel olarak anlamlı bir fark olduğu ortaya çıkmıştır. Özgünlük boyutunda üstün yeteneklilerin puanı yüksek olmakla birlikte, istatistiksel olarak anlamlı bir fark olmadığı görülmüştür. Yaratıcı çözümlerin akıcılık boyutu üretilen çözüm sayısı, esneklik boyutu kullanılan farklı yaklaşım sayısı ve özgünlük boyutu ise bir grupta nadir olarak ortaya çıkan fikirler ile ilgilidir. Bu nedenle üstün yetenekli öğrencilerin, çevre problemine daha fazla sayıda çözümü, fazla sayıda yaklaşım kullanarak ürettikleri görülmüştür
Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Aktamış, H. (2007). Fen eğitiminde bilimsel süreç becerilerinin bilimsel yaratıcılığa etkisi: ilköğretim 7. sınıf fizik ünitesi örneği. Doktora Tezi¸ Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim
  • Bilimleri Enstitüsü İlköğretim Ana Bilim Dalı, İzmir. Aktamış, H. & Ergin, Ö. (2007). Bilimsel Süreç Becerileri İle Bilimsel Yaratıcılık Arasındaki
  • İlişkinin Belirlenmesi. Hacettepe University Journal of Education, 33, 11-23. Andreasen, N. C. (2009). Yaratıcı beyin dehanın nörobilimi. (Çev: Kıvanç Güney). 3. Baskı,
  • Ankara: Arkadaş Yayıncılık. Ayas, M. B. (2010). Bilimsel üretkenlik testinin ilköğretim 6. sınıf düzeyinde psikometrik özelliklerinin belirlenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Anadolu Üniversitesi,
  • Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir. Ayverdi, L., Asker, E., Öz Aydın, S. & Sarıtaş, T. (2012). İlköğretim öğrencilerinin bilimsel yaratıcılıkları ile fen ve teknoloji dersi akademik başarıları arasındaki ilişkinin belirlenmesi. İlköğretim Online Dergisi, 11 (3), 646-659.
  • Bentley, T. (2004). Yaratıcılık (Cretivity). (Çev: Onur Yıldırım). İstanbul: Hayat Yayıncılık.
  • Bono, E. D. (1997). Düşünce gücü yaratıcı düşünmenin sırları. (Çev: Ferit Gürsu). İstanbul: ABC Yayıncılık.
  • Charyton, C. & Snelbecker G. E. (2007). General, artistic and scientific creativity attributes of engineering and music students. Creativity Research Journal, 19, 213-225.
  • Chiang, S. H. & Tang, V. (1999). An experimental study on a v-map teaching strategy of developing scientific creativity. Chinese Journal of Science Education, 7 (4), 367-392.
  • Chung, N. & Ro, G. (2004). The effect of problem-solving instruction on children's creativity and self-efficacy in the teaching of the practical arts subject. The Journal of
  • Technology Studies, 30 (2), 116-122. Çepni, S., Gökdere, M. & Küçük, M. (2002). Zihinsel alanda üstün yetenekli öğrencilere yönelik purdue modeline dayalı fen alanında örnek etkinlik geliştirme, http://www.fedu.metu.edu.tr/UFBMEK-5/b_kitabi/PDF/Fen/Bildiri/t68d.pdf adresinden 08.2012 tarihinde alınmıştır.
  • Doğan, N. (2005). Yaratıcı düşünme. Demirel Ö. (Ed.), Eğitimde Yeni Yönelimler (2. Baskı).
  • Ankara: Pegem A Yayıncılık. Frieman, S. (1998). Learning activities to raise creativity (larc): an evaluation of a gifted program, Ph. D Thesis, Pace Üniverity, New York.
  • Hardin, G. (2000). Çevre bilimi sürdürülebilir dünya. Ege Üniversitesi Çevre Sorunları
  • Uygulama ve Araştırma Merkezi Yayınları, No:1, Bornova-İzmir: Ege Üniversitesi Basımevi. Honebein, P. C. (1996). Seven goals for the design of constructivist learning environment,
  • Wilson, B.G.(Ed). Constructivist Learning Environment, New Jersey: Educational Technology Publications [Online]: Retrieved on 11-June-2001, at URL: http://books.google.com.tr/books
  • Honig, A. S. (2000). Promoting creativity in young children. ERIC Document Reproduction
  • Service No. ED 442-548, [Online]: Retrieved on 12 November 2010, at URL: http://www.eric.ed.gov/PDFS/ED442548.pdf.
  • Hungerford, H.R. & Peyton, R.B. (1994). Procedures for developing an environmental education curriculum. UNESCO-UNEP-IEEP: Environmental Education Series, 22.
  • Hu, W., Wu, B., Jia, X., Yı, X., Duan, C., Meyer, W. & Kayufman, J. C. (2013). Increasing students' scientific creativity: The "Learn to Think" ıntervention program, The Journal of Creative Behavior, 47(1), 3-21.
  • Hu W. & Adey P. (2002). A scientific creativity test for secondary school students.
  • International Journal of Science Education, 24(4), 389-403. İnanç, N. & Kurgun, E. (2000). Çevre eğitimi ve halkın bilinçlendirilmesi. V. Uluslar arası
  • Ekoloji ve Çevre Sorunları Sempozyumu: Çevre Eğitimi, Ankara. Kiziroğlu, İ. (2001). İnsan ve çevre ikilemi. Ekolojik Potpuri, Takav Yayıncılık: Ankara.
  • Laius, A. & Rannikmae, M. (2005). The ınfluence of STL teaching on students' creativity, cresils contributions of research to enhancing students' interest in learning science,
  • Esera 2005, Barcelona. "http://naserv.did.gu.se/ESERA=%/cd/esera.htm.
  • Liang, J.-C. (2002). Exploring scientific creativity iof eleventh garade students in Taiwan.
  • Austin Texas: Doctaral Disertation. Lin, C., Hu, W., Adey, P. & Shen, J., (2003). The Influence of CASE on scientific creativity.
  • Research in Science Education, 33 (2), 143-162. May, R. (2010). Yaratma cesareti (Çev: Alper Oysal). 12. Baskı, İstanbul: Metis Yayıncılık.
  • MEB, (2007). Bilim ve sanat merkezleri yönergesi. Tebliğler Dergisi: ŞUBAT 2007/2593.
  • Öz Aydın, S. (2013). The effect of an authentic learning environment on creating conceptual awareness in environmental education, shaping value judgments and increasing participation levels. The New Education Review, 33(3), 261-271.
  • Özdemir, A. & Yapıcı, E. (2010). Öğretmen adaylarının çevre sorunlarına yönelik farkındalık ve ilgi düzeylerinin karşılaştırılması. Anadolu Doğa Bilimleri Dergisi, 1(1), 48-56.
  • Özkök, C. (2005). Disiplinlerarası yaklaşıma dayalı yaratıcı problem çözme öğretim programının yaratıcı problem çözme becerisine etkisi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28, 159-167.
  • Özözer, Y. (2005). Ne parlak fikir Yaratıcı düşünme yöntemleri. 3. Baskı, İstanbul: Sistem Yayıncılık.
  • Piirto, J. (2011). Creativity For 21st Century Skills: How to Embed Creativity Into the Curriculum. Sense Publishers https://www.sensepublishers.com/ or amazon.com
  • Renzulli.J. S. ( 1999). What is thing Called Giftedness, and How Do We Develop it? A twenty- Five Year Perspective. Journal for the Education of Gifted, 23 (1) 3-54.
  • Robinson, K. (2008). Yaratıcılık aklın sınırlarını aşmak. (Çev: Nihal Geyran Koldaş). 2.
  • Baskı, İstanbul: Kitap Yayınevi. Runco, M.A. (2009). Simplifying theories of creativity and revisiting the criterion problem a comment on simonton's hierarchical model of domain-specific disposition, development, and achievement. Perspectıves On Psychological Science, 4 (5), 462-465.
  • Torrance, E. P. (1965). Scientific Views of Creativity and Factors Affecting Its Growth. Online]: http://www.cc.gatech.edu/classes/AY2013/cs7601_spring/papers/Torrance
  • Viewsofcreativity.pdf on September , at URL: Torrance, E. P. & Goff, K. (1990). Fostering academic creativity in gifted students, [Online]:
  • Retrieved on 6 September 2011, at URL: http://www.eric.ed.gov/PDFS/ED321489.pdf.
  • UNESCO (2002). Education for sustainability from rio to johannesburg: lessons learnt from a decade of commitment. Retreived from, http://unesdoc.unesco.org/images/0012/001271/127100e.pdf
  • Üstündağ, T. (2009). Yaratıcılığa yolculuk. 4. Baskı, Ankara: Pegem A Akademi.
  • Yaman, S ve Yalçın, N. (2004). Fen bilgisi öğretiminde probleme dayalı öğrenme yaklaşımının yaratıcı düşünme becerisine etkisi. İlköğretim Online, 4(1), 42-52.
  • Yenilmez, K. & Yolcu, B. (2007). Öğretmen davranışlarının yaratıcı düşünme becerilerinin gelişimine katkısı. Sosyal Bilimler Dergisi, 18, 95-105. Ek/Appendix
  • Öğrencilere Verilen Çevre Problemi (Küresel Taşıma Kapasitesinin Etik Sonuçları adlı metinden alınmıştır. Hardin, 2010)
APA ÖZ AYDIN S, Ayverdi L (2014). BİLSEM'e Kayıtlı Olan ve Olmayan Öğrencilerin Çevre Sorununa Çözüm Önerilerinin Bilimsel Yaratıcılık Açısından Karşılaştırılması. , 25 - 41.
Chicago ÖZ AYDIN SERAP,Ayverdi Leyla BİLSEM'e Kayıtlı Olan ve Olmayan Öğrencilerin Çevre Sorununa Çözüm Önerilerinin Bilimsel Yaratıcılık Açısından Karşılaştırılması. (2014): 25 - 41.
MLA ÖZ AYDIN SERAP,Ayverdi Leyla BİLSEM'e Kayıtlı Olan ve Olmayan Öğrencilerin Çevre Sorununa Çözüm Önerilerinin Bilimsel Yaratıcılık Açısından Karşılaştırılması. , 2014, ss.25 - 41.
AMA ÖZ AYDIN S,Ayverdi L BİLSEM'e Kayıtlı Olan ve Olmayan Öğrencilerin Çevre Sorununa Çözüm Önerilerinin Bilimsel Yaratıcılık Açısından Karşılaştırılması. . 2014; 25 - 41.
Vancouver ÖZ AYDIN S,Ayverdi L BİLSEM'e Kayıtlı Olan ve Olmayan Öğrencilerin Çevre Sorununa Çözüm Önerilerinin Bilimsel Yaratıcılık Açısından Karşılaştırılması. . 2014; 25 - 41.
IEEE ÖZ AYDIN S,Ayverdi L "BİLSEM'e Kayıtlı Olan ve Olmayan Öğrencilerin Çevre Sorununa Çözüm Önerilerinin Bilimsel Yaratıcılık Açısından Karşılaştırılması." , ss.25 - 41, 2014.
ISNAD ÖZ AYDIN, SERAP - Ayverdi, Leyla. "BİLSEM'e Kayıtlı Olan ve Olmayan Öğrencilerin Çevre Sorununa Çözüm Önerilerinin Bilimsel Yaratıcılık Açısından Karşılaştırılması". (2014), 25-41.
APA ÖZ AYDIN S, Ayverdi L (2014). BİLSEM'e Kayıtlı Olan ve Olmayan Öğrencilerin Çevre Sorununa Çözüm Önerilerinin Bilimsel Yaratıcılık Açısından Karşılaştırılması. Journal of Turkish Science Education, 11(1), 25 - 41.
Chicago ÖZ AYDIN SERAP,Ayverdi Leyla BİLSEM'e Kayıtlı Olan ve Olmayan Öğrencilerin Çevre Sorununa Çözüm Önerilerinin Bilimsel Yaratıcılık Açısından Karşılaştırılması. Journal of Turkish Science Education 11, no.1 (2014): 25 - 41.
MLA ÖZ AYDIN SERAP,Ayverdi Leyla BİLSEM'e Kayıtlı Olan ve Olmayan Öğrencilerin Çevre Sorununa Çözüm Önerilerinin Bilimsel Yaratıcılık Açısından Karşılaştırılması. Journal of Turkish Science Education, vol.11, no.1, 2014, ss.25 - 41.
AMA ÖZ AYDIN S,Ayverdi L BİLSEM'e Kayıtlı Olan ve Olmayan Öğrencilerin Çevre Sorununa Çözüm Önerilerinin Bilimsel Yaratıcılık Açısından Karşılaştırılması. Journal of Turkish Science Education. 2014; 11(1): 25 - 41.
Vancouver ÖZ AYDIN S,Ayverdi L BİLSEM'e Kayıtlı Olan ve Olmayan Öğrencilerin Çevre Sorununa Çözüm Önerilerinin Bilimsel Yaratıcılık Açısından Karşılaştırılması. Journal of Turkish Science Education. 2014; 11(1): 25 - 41.
IEEE ÖZ AYDIN S,Ayverdi L "BİLSEM'e Kayıtlı Olan ve Olmayan Öğrencilerin Çevre Sorununa Çözüm Önerilerinin Bilimsel Yaratıcılık Açısından Karşılaştırılması." Journal of Turkish Science Education, 11, ss.25 - 41, 2014.
ISNAD ÖZ AYDIN, SERAP - Ayverdi, Leyla. "BİLSEM'e Kayıtlı Olan ve Olmayan Öğrencilerin Çevre Sorununa Çözüm Önerilerinin Bilimsel Yaratıcılık Açısından Karşılaştırılması". Journal of Turkish Science Education 11/1 (2014), 25-41.