Nikotin bağımlılığını belirlemede Fagerström Nikotin Bağımlılık Testinin (FBNT) değerlendirilmesi ve nikotin bağımlılığı için yeni bir test oluşturulması

BOZKURT, Nurgül; Bozkurt, Ali İhsan

Nikotin bağımlılığını belirlemede Fagerström Nikotin Bağımlılık Testinin (FBNT) değerlendirilmesi ve nikotin bağımlılığı için yeni bir test oluşturulması

Ali İhsan BOZKURT, (Pamukkale Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Halk Sağlığı Anabilim Dalı, Denizli, Türkiye)

Nurgül BOZKURT (Pamukkale Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı, Denizli, Türkiye)

Pamukkale Tıp Dergisi

223 0

Yıl: 2016 Cilt: 9 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 45 - 51 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Nikotin bağımlılığını belirlemede Fagerström Nikotin Bağımlılık Testinin (FBNT) değerlendirilmesi ve nikotin bağımlılığı için yeni bir test oluşturulması

Öz:

Amaç: Fagerström Nikotin Bağımlılık Testinin (FBNT) değerlendirilmesinde oldukça yaygın kullanılan 6 soruluk testtir. Bu çalışmada FBNT'nin nikotin bağımlılığını belirlemekteki gücü değerlendirilmiş, yeni bir test oluşturulmaya çalışılmıştır.Gereç ve yöntem: Metodolojik bir çalışmadır. Sigara bırakma merkezine başvurmuş 640 kişi çalışma grubunu oluşturmaktadır. Bağımlılığın göstergesi olarak sigara bırakma merkezine başvurmasına, tedaviye alınmasına rağmen izlem sonunda kişinin sigarayı bırakamaması alınmıştır. Tüm olgulara başvuru sırasında FBNT ve sigara bağımlılığı ile ilgili olabileceği düşünülen soruların yeraldığı anket uygulanmıştır. FBNT ve anketteki her bir sorunun sigara bırakmayla ilişkisi incelenmiştir. Sigarayı bırakmayla ilişkisi (korelasyonu) yüksek sorular belirlenip, bu sorularla yeni test oluşturulup FBNT ile karşılaştırılması yapılmıştır.İstatistiksel analizlerde korelasyon analizi, t ve ki-kare testleri kullanılmıştır. Bulgular: Çalışma grubumuzdaki 640 kişinin yaş ortalaması 41.4 ve %71'i erkektir. Ortalama 20 aylık izlem sonucu sigara bırakma oranı %21.5'dir. FBNT'nin her bir sorusuyla sigara bırakma oranları arasında ilişki incelendiğinde 4 sorunun oldukça ilişkili olduğu buna karşın 2 sorunun ise zayıf ilişkili olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca "Sigara içme nedenleri anketi"nde yer alan sorular ile sigara bırakma arasında ilişki incelenmiş, en çok ilişki saptanan 3 soru belirlenmiştir. Bu üç soru FBNT'nin etkili olduğu saptanan 4 sorusuna ayrı ayrı eklenerek 3 farklı model oluşturulmuştur. Bu modeller içinden ''Konuşurken, sohbet ederken, çayla birlikte canım bir sigara ister'' sorusunun eklenerek oluşturulan modelin bağımlılığını hem diğer modellere hem de FBNT'ye göre daha iyi gösterdiği görülmüştür. Sonuç: Oluşturulan 5 soruluk testin nikotin bağımlılığını daha iyi gösterdiği gözlenmiştir.

Anahtar Kelime:

Konular: Genel ve Dahili Tıp

Assessment of the Fagerström Test for Nicotine Dependence (FTND) used in the determination of nicotine dependence and developing a new test for the nicotine dependence

Öz:

Purpose: The Fagerström Test for Nicotine Dependence (FTND) is a 6-item questionnaire, which is quite commonly used in determining nicotine dependence level. In this study, the effectiveness of FNDT was analyzed and the researchers attempted to develop a new test. Materials and methods: This is a methodological study. A total of 640 participants who admitted to smoking cessation center form the study group. As an indicator of the nicotine addiction level, though they applied to the smoking cessation center, "being unable to quit smoking" was considered. Firstly, a questionnaire including both FTND and questions about smoking addiction were applied to cases in the application process. The most efficient items in indicating nicotine addiction were determined among both FTND questions and the additional questions. A new test was created with these questions and compared with FTND. Correlation analysis, t and chi-square tests were used in the analysis of data. Results: The average age of a total of 640 patients is 41.4 and 71% of them are male. The rate of quitters after approximately 20-months monitoring period is 21.5%. When the relationship between each of FTND questions and "being unable to quit" was investigated, four questions were found to be highly related but two questions of FTND were not found to be related. The relationship between the additional questions about smoking and "being unable to quit smoking" was also investigated, and three questions were found to be highly related. These three questions were added separately to four questions of FTND and three different models were developed. The model obtained by adding the question "I'd like a cigarette when I confab or drink tea" was found to be more efficient in determining the level of addiction compared to both FTND and other two models. Conclusion: Nicotine addiction level can be determined better with this newly revised 5-item questionnaire.

Anahtar Kelime:

Konular: Genel ve Dahili Tıp

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

1. "Küresel yetişkin tütün araştırması Türkiye 2012" "Sağlık Bakanlığı yayın no:948, Ankara:Anıl Matbaa,2014;4-6.
2. Türkiye hastalık yükü çalışması 2004. Sağlık Bakanlığı, Refik Saydam Hıfzıssıhha Merkezi Başkanlığı, Hıfzıssıhha Mektebi Müdürlüğü, Sağlık Bakanlığı yayın no: 701 Ankara:Aydoğdu Ofset Matbaacılık, 2007;27.
3. Çelepkolu T, Atlı A, Palancı Y. ve ark. Sigara, kullanıcılarda nikotin bağımlılık düzeyinin yaş ve cinsiyetle ilişkisi: Diyarbakır örneklemi. Dicle Tıp Derg 2014;41:712-716.
4. Kanıt L, Keser A. Tütün bağımlılığının biyofizyolojisi. In: Aytemur ZA, Akçay Ş, Elbek O. Tütün ve tütün kontrolü. Türk Toraks Derneği, Toraks Kitapları 2010;10:141-156.
5. Benowitz NL, Hukkanen J, Jacob P. Nicotine chemistry, metabolism, kinetics and biomarkers. Handb Exp Pharmacol 2009;192:29-60.
6. Emri S. Sigarayı bırakma yöntemleri. Hacettepe Tıp Derg 2002;33:10-18.
7. Bozkurt Zincir S, Zincir N, Sünbül EA, Kaymak E . Sigara Bağımlılığında mizaç ve karakter özelliklerinin bağımlılık düzeyleri ile ilişkisi. Journal of Mood Disorders 2012;2:160-166.
8. Bilir N. Sigarayı bırakma metodları, önemi ve ülkemizdeki durum. Türkiye'de kanser kontrolü. Sağlık Bakanlığı Kanserle Savaş Dairesi Başkanlığı. Ankara:Koza Matbaacılık, 2009;113-118.
9. Demir T. Türkiyede sık karşılaşılan psikiyatrik hastalıklar. Sempozyum Dizisi 2008;62:231-238.
10. Heatherton TF, Kozlowski LT, Frecker RC, Fagerström KO. The Fagerström Test for Nicotine Dependence: a revision of the Fagerström Tolerance Questionnaire. Br J Addict 1991;86:1119-1127.
11. Uysal MA, Kadakal F, Karşidağ C, Bayram NG, Uysal O, Yilmaz V. Fagerström test for nicotine dependence: reliability in a Turkish sample and factor analysis. Tuberk Toraks 2004;52:115-121.
12. Örsel O, Örsel S, Alpar S, ve ark. Sigara bırakmada nikotin bağımlılık düzeylerinin tedavi sonuçlarına etkisi. Solunum Hastalıkları 2005;16:112-118.
13. Kozlowski LT, Porter CQ, Orleans CT, Pope MA, Heatherton T. Predicting smoking cessation with selfreported measures of nicotine dependence: FTQ, FTND, and HSI. Drug Alcohol Depend 1994;34:211- 216.
14. Breslau N, Johnson EO. Predicting smoking cessation and major depression in nicotine-dependent smokers. Am J Public Health 2000;90:1122-1127.
15. Göçmen H, Savafi NN, Ocak İ ve ark. Bursa'da sigara içme ve nikotin bağımlılığı ile ilişkili faktörler. İzmir Göğüs Hastanesi Dergisi 2011;25:1-8.
16. Çan G. Tütün ürünleri kullanım sıklığı. In: Halk Sağlığı Uzmanları Derneği Türkiye sağlık raporu. Ankara: 2012;202-204.
17. Aslan D, Bilir N. Tütün kullanımının kontrolünde Dünya Sağlık Örgütünün yeni politikası: güçlendirme, M-power. STED 2008;17:4-5.
18. World Health Organization. WHO report on the global tobacco epidemic, 2008. the MPOWER package. Geneva: World Health Organization 2008;48.
19. Yengil E, Çevik C, Demirkıran G, Akkoca AN, Soylu Özler G., Özer C. Tıp Fakültesi öğrencilerinin sigara içme durumu ve sigara ile ilgili tutumları. Konuralp Tıp Dergisi 2014;6:1-7.
20. Borland R, Yong HH, O'Connor RJ, Hyland A, Thompson ME. The reliability and predictive validity of the heaviness of smoking index and its two components: findings from the international tobacco control four country study. Nicotine Tob Res 2010;12 Supple:s45-50.
21. Etter JF, Le Houezec J, Perneger TV. A selfadministered questionnaire to measure dependence on cigarettes: the cigarette dependence scale. Neuropsychopharmacology 2003;28:359-370.
22. Etter JF. Comparing the validity of the Cigarette Dependence Scale and the Fagerström Test for Nicotine Dependence. Drug and Alcohol 2008;95:152-159.
23. Wellman RJ, Edelen MO, DiFranza JR. Item Response Theory analysis of the Autonomy over Tobacco Scale (AUTOS). Addict Behav 2015;45:195-200.
24. Uzaslan E. Sigarayı Bırakma Yöntemleri. STED 2003;12:166-171.
25. Guidelines on smoking cessation for general practitioners and other health professionals. European medical association smoking or health. Monaldi Arch Chest Dis 1997;52:282-284.
26. Salameh P, Khayat G, Waked M. The Lebanese Cigarette Dependence (LCD) score: a comprehensive tool for cigarette dependence assessment. Int J Behav Med 2014;21:385-393.
27. Kassim S, Salam M, Croucher R. Validity and reliability of the Fagerström Test for Cigarette Dependence in a sample of Arabic speaking UK-resident Yemeni khat chewers. Asian Pac J Cancer Prev 2012;13:1285- 1288.
28. Fagerström K. Time to first cigarette; the best single indicator of tobacco dependence? Monaldi Arch Chest Dis 2003;59:91-94.

APA	Bozkurt A, BOZKURT N (2016). Nikotin bağımlılığını belirlemede Fagerström Nikotin Bağımlılık Testinin (FBNT) değerlendirilmesi ve nikotin bağımlılığı için yeni bir test oluşturulması. , 45 - 51.
Chicago	Bozkurt Ali İhsan,BOZKURT Nurgül Nikotin bağımlılığını belirlemede Fagerström Nikotin Bağımlılık Testinin (FBNT) değerlendirilmesi ve nikotin bağımlılığı için yeni bir test oluşturulması. (2016): 45 - 51.
MLA	Bozkurt Ali İhsan,BOZKURT Nurgül Nikotin bağımlılığını belirlemede Fagerström Nikotin Bağımlılık Testinin (FBNT) değerlendirilmesi ve nikotin bağımlılığı için yeni bir test oluşturulması. , 2016, ss.45 - 51.
AMA	Bozkurt A,BOZKURT N Nikotin bağımlılığını belirlemede Fagerström Nikotin Bağımlılık Testinin (FBNT) değerlendirilmesi ve nikotin bağımlılığı için yeni bir test oluşturulması. . 2016; 45 - 51.
Vancouver	Bozkurt A,BOZKURT N Nikotin bağımlılığını belirlemede Fagerström Nikotin Bağımlılık Testinin (FBNT) değerlendirilmesi ve nikotin bağımlılığı için yeni bir test oluşturulması. . 2016; 45 - 51.
IEEE	Bozkurt A,BOZKURT N "Nikotin bağımlılığını belirlemede Fagerström Nikotin Bağımlılık Testinin (FBNT) değerlendirilmesi ve nikotin bağımlılığı için yeni bir test oluşturulması." , ss.45 - 51, 2016.
ISNAD	Bozkurt, Ali İhsan - BOZKURT, Nurgül. "Nikotin bağımlılığını belirlemede Fagerström Nikotin Bağımlılık Testinin (FBNT) değerlendirilmesi ve nikotin bağımlılığı için yeni bir test oluşturulması". (2016), 45-51.

APA	Bozkurt A, BOZKURT N (2016). Nikotin bağımlılığını belirlemede Fagerström Nikotin Bağımlılık Testinin (FBNT) değerlendirilmesi ve nikotin bağımlılığı için yeni bir test oluşturulması. Pamukkale Tıp Dergisi, 9(1), 45 - 51.
Chicago	Bozkurt Ali İhsan,BOZKURT Nurgül Nikotin bağımlılığını belirlemede Fagerström Nikotin Bağımlılık Testinin (FBNT) değerlendirilmesi ve nikotin bağımlılığı için yeni bir test oluşturulması. Pamukkale Tıp Dergisi 9, no.1 (2016): 45 - 51.
MLA	Bozkurt Ali İhsan,BOZKURT Nurgül Nikotin bağımlılığını belirlemede Fagerström Nikotin Bağımlılık Testinin (FBNT) değerlendirilmesi ve nikotin bağımlılığı için yeni bir test oluşturulması. Pamukkale Tıp Dergisi, vol.9, no.1, 2016, ss.45 - 51.
AMA	Bozkurt A,BOZKURT N Nikotin bağımlılığını belirlemede Fagerström Nikotin Bağımlılık Testinin (FBNT) değerlendirilmesi ve nikotin bağımlılığı için yeni bir test oluşturulması. Pamukkale Tıp Dergisi. 2016; 9(1): 45 - 51.
Vancouver	Bozkurt A,BOZKURT N Nikotin bağımlılığını belirlemede Fagerström Nikotin Bağımlılık Testinin (FBNT) değerlendirilmesi ve nikotin bağımlılığı için yeni bir test oluşturulması. Pamukkale Tıp Dergisi. 2016; 9(1): 45 - 51.
IEEE	Bozkurt A,BOZKURT N "Nikotin bağımlılığını belirlemede Fagerström Nikotin Bağımlılık Testinin (FBNT) değerlendirilmesi ve nikotin bağımlılığı için yeni bir test oluşturulması." Pamukkale Tıp Dergisi, 9, ss.45 - 51, 2016.
ISNAD	Bozkurt, Ali İhsan - BOZKURT, Nurgül. "Nikotin bağımlılığını belirlemede Fagerström Nikotin Bağımlılık Testinin (FBNT) değerlendirilmesi ve nikotin bağımlılığı için yeni bir test oluşturulması". Pamukkale Tıp Dergisi 9/1 (2016), 45-51.