SAĞLIK KURUMLARINDA ROL ÇATIŞMASI VE ROL BELİRSİZLİĞİ: HEMŞİRELER ÜZERİNE BİR UYGULAMA

KIBRIS, Şerife; SİVUK KARA, Derya

SAĞLIK KURUMLARINDA ROL ÇATIŞMASI VE ROL BELİRSİZLİĞİ: HEMŞİRELER ÜZERİNE BİR UYGULAMA

Derya SİVUK KARA, (Gazi Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, Sağlık Yönetimi Bölümü, Ankara, Türkiye)

Şerife KIBRIS (Kastamonu Üniversitesi, Araç Rafet Vergili Meslek Yüksek Okulu, Tıbbi Hizmetler ve Teknikler Bölümü, Kastamonu, Türkiye)

Verimlilik Dergisi

22 0

Yıl: 2016 Cilt: 4 Sayı: 4 Sayfa Aralığı: 33 - 50 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

SAĞLIK KURUMLARINDA ROL ÇATIŞMASI VE ROL BELİRSİZLİĞİ: HEMŞİRELER ÜZERİNE BİR UYGULAMA

Öz:

Bu çalışma hemşirelerin çalışma ortamında yaşadığı Rol Çatışması ve Rol Belirsizliği durumlarını belirlemek amacıyla düzenlenmiştir. Araştırmada 14 maddeden oluşan Rol Çatışması ve Rol Belirsizliği Ölçeği kullanılmıştır. Araştırmanın uygulama alanını Kastamonu'da hastanelerde çalışan 243 hemşire oluşturmaktadır. Araştırma sonucunda; hemşirelerin Rol Çatışması puanları ile mesleki deneyim ve görev yaptıkları birimler arasında istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık olduğu; cinsiyeti, yaş grupları, eğitim durumu, bağlı olduğu hastanede hizmet süresi, mesleğin kendisine uygunluğu, alınan eğitimin mesleki yeterlilik düzeyi ve yönetsel görevi olması arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılık olmadığı görülmüştür. Buna ek olarak, hemşirelerin Rol Belirsizliği Puanları (RBP) incelendiğinde; yaş gruplarına, eğitim durumlarına, mesleki deneyime, bağlı olduğu hastanede hizmet süresi, çalıştıkları birimlere, mesleklerini kendileri seçip seçmeme durumlarına, mesleği kendilerine uygun bulma durumlarına, alınan mesleki eğitimin mesleki yeterliliğe ilişkin algı durumlarına göre istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık olduğu (P<0,05); cinsiyet ve yönetsel görev durumları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık olmadığı tespit edilmiştir.

Anahtar Kelime:

Konular: İş Eğitim, Eğitim Araştırmaları Sağlık Politikaları ve Hizmetleri Hemşirelik

ROLE CONFLICT AND ROLE AMBIGUITY IN HEALTH INSTITUTIONS: AN RESEARCH ON NURSES

Öz:

With a complex structure, hospitals are operating in a dynamic framework and faced with the problem of adaptation to the changing environment and evolving requirements. This study was conducted to determine the Role Conflict and Role Ambiguity of the situation experienced in the work environment of nurses. Role Conflict and Role Ambiguity Scale with 14 dimensions was used. Application field of the research consists of 243 nurses working in hospitals in Kastamonu. As a result of this research; it has been seen that there is a statistically significant difference about Role Conflict points of the nurses considering their professional experience and department that they work; there is no statistically significant difference about role conflict points of nurses considering their gender, age groups, education levels, length of service period in institutions that they work, conveniance to the profession, adequacy level of the occupational training and managerial position. Moreover, when Role Ambiguity Scores of nurses are examined, it has been understood that, there is a statistically significant difference (P<0,05) according to their age groups, education levels, professional experience, length of service period in institutions that they work, department that they work, their career choices, their thought about their conveniance to the profession, their perception of adequacy level of the occupational training. Besides, it has been seen that, there is no statistically significant difference about Role Ambiguity of nurses considering their gender and managerial position.

Anahtar Kelime:

Konular: İş Eğitim, Eğitim Araştırmaları Sağlık Politikaları ve Hizmetleri Hemşirelik

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Bibliyografik

o ADIGÜZEL, O., (2012), İşle İlgili Stres, Rol Çatışması ve Rol Belirsizliğinin Beklenen Personel Devri Üzerine Etkisi: Hemşireler Üzerinde Bir Uygulama, Uluslararası Alanya İşletme Fakültesi Dergisi, 4 (3), 163-169.
o AKBOLAT, M., IŞIK, O., UĞURLUOĞLU, Ö., (2011), Sağlık Çalışanlarının Kontrol Odağı, İş Doyumu, Rol Belirsizliği ve Rol Çatışmasının Karşılaştırılması, H. Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 29 (2), 23- 48.
o BAYSAL, A.C. ve TEKARSLAN, E., (1996), İşletmeciler İçin Davranış Bilimleri, 2. Baskı, İstanbul; Avcıol Basım-Yayın.
o BOVEE, C. L., THILL, J.V., DOVEL, G. P. ve WOOD, M. B., (1993), Management, Newyork. Mc Graw Hill Inc.
o ÇİMEN, M., (2002), Sağlık Personeli İçin Önemli Bir Sorun, Rol Çatışması ve Rol Belirsizliği, Sağlık ve Toplum Dergisi, 12 (4): 87-94, 2002.
o DEMİR, C., (2000), Organizasyonlardaki Çatışma Yönetimi, GATA V., Baştabiplik Oryantasyon Kurs Kitabı.
o DOĞRUSÖZ, S., (1987), Hastanelerde Örgütsel Çatışmanın Yönetimi, Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Sağlık Kurumları Yönetimi Programı, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
o ERDOĞAN, İ., (1994), İşletmelerde Davranış, İstanbul: Beta Basım Dağıtım.
o ERGÜN, Y. A., (1999), Hastanelerde Hekim - Hemşire İlişkilerinde Yaşanan Çatışma Kaynaklarının Belirlenmesi ve Çözüm Önerileri, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Fakültesi Hastane ve Sağlık Kuruluşlarında Yönetim Bilim Dalı, Yayınlanmamış Doktora Tezi, İstanbul.
o ERİGÜÇ, G. ve TEKİN ŞENEL, P., (2005), Çocuk Hemşireliği Hizmetlerinde İş Analizine Dayalı İş Tanımı ve İş Gereklerinin Oluşturulmasına Yönelik Bir Uygulama, Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, 8 (2), 215-244.
o ERKENEKLİ, M., TABAK, A. ve POLAT, M., (2008), Modern Yaklaşımlar Işığında Örgütlerde Rol Çatışması İle Belirsizliği Arasındaki İlişki ve Çözüm Önerileri, Kara Harp Okulu Bilim Dergisi, 18 (1). 52-71.
o ERTEKIN, Y., (1993), Stres ve Yönetimi, Ankara: TODAİE Yayınları, No: 253.
o ESATOĞLU, A. E., AĞIRBAŞ, İ., AKBULUT, Y. ve ÇELİK Y., (2004), Sağlık Bakanlığı Hastanelerinde Hemşirelerin Rol Çatışması ve Rol Belirsizliği Düzeylerinin Belirlenmesi, Amme İdaresi Dergisi, 37 (4), 133- 146.
o GRIFFIN, R. W. ve MOORHEAD, G. (1989), Organizational Behavior, Boston: Houghton Mifflin Company.
o KAHN, R. L., WOLFE, D. M., QUINN, R. P., SNOECK, J. D. ve ROSENTHAL R. A., (1964), Organizational Stress: Studies in Role Conflict and Role Ambiguity, New York: Wiley.
o KANTEK, F., (2007), Sorumlu Hemşirelerin Çatışma Yönetim Stilleri, Hastane Yönetimi, 11 (1-2), 78-82.
o KATZ, D. ve KAHN, R. L., (1977), The Social Psychology of Organizations, New York: Wiley.
o KING, L. A. ve KING, D. W., (1990), Role Conflict and Role Ambiguity:A Critical Assesment of Construct Validity, Psychological Bulletin, 107 (1), 48-64.
o KUNDAKÇI, A. H., (2003), Ankara Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi Hekimlerinin ve Hemşirelerinin Rol Çatışması ve Rol Belirsizliği Düzeylerinin Belirlenmesi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Anka Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
o MUCHINSKY, P. M., (1993), Organizational Behavior, New York: McGraw- Hill Int. Editions.
o ÖZKAN, Ş., (2008), Rol Çatışması ve Rol Belirsizliğinin Hekim ve Hemşirelerin Tükenmişlik Düzeyleri Üzerine Olan Etkileri, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
o RIZZO, J. R., HOUSE, R. J. ve LIRTZMAN, S. I., (1970), Role Conflict and Role Ambiguity in Complex Organizations, Administrative Science Quarterly, 15(1): 150-163.
o STEIL, M. S. ve TURETSKY, B. E., (1987), Marital Influence Levels And Symptomatology Among Wives: İçinde F. J. CROSBY (Ed.), Spouse, Parent, Worker: On Gender and Multiple Roles, New Haven: Yale University Press, 74-89.
o TOPUZ, A., (2006), Hemşirelerde Rol Çatışması ve Rol Belirsizliği, İş Stresi ve Aralarındaki İlişkinin Belirlenmesi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Cumhuriyet Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Sivas.
o TOSI, H., RIZZO, J. R., CARROLL, S. J., (1990), Managing Organizational Behavior, New York: Harper and Row.

APA	SİVUK KARA D, KIBRIS Ş (2016). SAĞLIK KURUMLARINDA ROL ÇATIŞMASI VE ROL BELİRSİZLİĞİ: HEMŞİRELER ÜZERİNE BİR UYGULAMA. , 33 - 50.
Chicago	SİVUK KARA Derya,KIBRIS Şerife SAĞLIK KURUMLARINDA ROL ÇATIŞMASI VE ROL BELİRSİZLİĞİ: HEMŞİRELER ÜZERİNE BİR UYGULAMA. (2016): 33 - 50.
MLA	SİVUK KARA Derya,KIBRIS Şerife SAĞLIK KURUMLARINDA ROL ÇATIŞMASI VE ROL BELİRSİZLİĞİ: HEMŞİRELER ÜZERİNE BİR UYGULAMA. , 2016, ss.33 - 50.
AMA	SİVUK KARA D,KIBRIS Ş SAĞLIK KURUMLARINDA ROL ÇATIŞMASI VE ROL BELİRSİZLİĞİ: HEMŞİRELER ÜZERİNE BİR UYGULAMA. . 2016; 33 - 50.
Vancouver	SİVUK KARA D,KIBRIS Ş SAĞLIK KURUMLARINDA ROL ÇATIŞMASI VE ROL BELİRSİZLİĞİ: HEMŞİRELER ÜZERİNE BİR UYGULAMA. . 2016; 33 - 50.
IEEE	SİVUK KARA D,KIBRIS Ş "SAĞLIK KURUMLARINDA ROL ÇATIŞMASI VE ROL BELİRSİZLİĞİ: HEMŞİRELER ÜZERİNE BİR UYGULAMA." , ss.33 - 50, 2016.
ISNAD	SİVUK KARA, Derya - KIBRIS, Şerife. "SAĞLIK KURUMLARINDA ROL ÇATIŞMASI VE ROL BELİRSİZLİĞİ: HEMŞİRELER ÜZERİNE BİR UYGULAMA". (2016), 33-50.

APA	SİVUK KARA D, KIBRIS Ş (2016). SAĞLIK KURUMLARINDA ROL ÇATIŞMASI VE ROL BELİRSİZLİĞİ: HEMŞİRELER ÜZERİNE BİR UYGULAMA. Verimlilik Dergisi, 4(4), 33 - 50.
Chicago	SİVUK KARA Derya,KIBRIS Şerife SAĞLIK KURUMLARINDA ROL ÇATIŞMASI VE ROL BELİRSİZLİĞİ: HEMŞİRELER ÜZERİNE BİR UYGULAMA. Verimlilik Dergisi 4, no.4 (2016): 33 - 50.
MLA	SİVUK KARA Derya,KIBRIS Şerife SAĞLIK KURUMLARINDA ROL ÇATIŞMASI VE ROL BELİRSİZLİĞİ: HEMŞİRELER ÜZERİNE BİR UYGULAMA. Verimlilik Dergisi, vol.4, no.4, 2016, ss.33 - 50.
AMA	SİVUK KARA D,KIBRIS Ş SAĞLIK KURUMLARINDA ROL ÇATIŞMASI VE ROL BELİRSİZLİĞİ: HEMŞİRELER ÜZERİNE BİR UYGULAMA. Verimlilik Dergisi. 2016; 4(4): 33 - 50.
Vancouver	SİVUK KARA D,KIBRIS Ş SAĞLIK KURUMLARINDA ROL ÇATIŞMASI VE ROL BELİRSİZLİĞİ: HEMŞİRELER ÜZERİNE BİR UYGULAMA. Verimlilik Dergisi. 2016; 4(4): 33 - 50.
IEEE	SİVUK KARA D,KIBRIS Ş "SAĞLIK KURUMLARINDA ROL ÇATIŞMASI VE ROL BELİRSİZLİĞİ: HEMŞİRELER ÜZERİNE BİR UYGULAMA." Verimlilik Dergisi, 4, ss.33 - 50, 2016.
ISNAD	SİVUK KARA, Derya - KIBRIS, Şerife. "SAĞLIK KURUMLARINDA ROL ÇATIŞMASI VE ROL BELİRSİZLİĞİ: HEMŞİRELER ÜZERİNE BİR UYGULAMA". Verimlilik Dergisi 4/4 (2016), 33-50.