Örgütsel Güç ve Gücün Kaynakları Üzerine Kavramsal Bir İnceleme

KILIÇLAR, Arzu; KOÇ, Hakan; KIZANLIKLI, M Murat

Örgütsel Güç ve Gücün Kaynakları Üzerine Kavramsal Bir İnceleme

M Murat KIZANLIKLI, (Gazi Üniversitesi, Turizm Fakültesi, Ankara, Türkiye)

Hakan KOÇ, (Gazi Üniversitesi, Turizm Fakültesi, Ankara, Türkiye)

Arzu KILIÇLAR (Gazi Üniversitesi, Turizm Fakültesi, Ankara, Türkiye)

İşletme Araştırmaları Dergisi

124 19

Yıl: 2016 Cilt: 8 Sayı: 4 Sayfa Aralığı: 488 - 504 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Örgütsel Güç ve Gücün Kaynakları Üzerine Kavramsal Bir İnceleme

Öz:

Örgütlerin faaliyet alanları ya da türleri ne olursa olsun varlıklarını sürdürebilmeleri için ihtiyaç duyulan en önemli faktör güçtür. Güç, örgüt içerisindeki bireylerin davranışlarının oluşmasında ve bu davranışların örgütsel amaçlara hizmet etmesinde üst yönetim tarafından kullanılan bir araçtır. Bu çalışma, güç, otorite, örgütsel güç, örgütsel güç kaynakları ve örgütsel güç türlerini tartışmayı ve irdelemeyi amaçlayan niteliksel bir incelemedir. Amaç, ilgili literatür tarandıktan sonra güç ve güç türleri hakkında kapsamlı bir yargıya varmaktır. Çalışmanın ilk bölümünde güç ve otorite kavramları tarihsel süreçleri ile bütünsel olarak ele alınmıştır. İkinci bölümde ise, gücün kaynakları ve türleri hakkında kavramsal bir analiz yapılmıştır. Sonuç olarak güç ve güç türlerine yönelik tanım ve teoriler açıklanmış, Weber'in geleneksel otorite anlayışından hareketle geleneksel güç yeni bir güç türü olarak önerilmiştir.

Anahtar Kelime:

Konular: Kamu Yönetimi

A Conceptual Study on Organizational Power and Sources of Power

Öz:

Regardless of the areas of activity or types of organizations, the most important factor needed to sustain their existence is power. Power is a tool used by senior management in the formation of behaviors of individuals within the organization and in the serving of these behaviors for organizational purposes. This study is a qualitative study aimed at discussing and examining the power, authority, organizational power, organizational sources of power and organizational power types. The objective is to arrive at a comprehensive judgment on the power and power types after the relevant literature is searched. In the first part of the study, the concepts of power and authority are handled holistically with their historical processes. In the second part, a conceptual analysis is made about the sources and types of power. As a result, an explanatory definition and classification of power and power types have been tried and traditional power has been proposed as a new type of power, starting from Weber's definition of traditional authority.

Anahtar Kelime:

Konular: Kamu Yönetimi

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Altınkurt, Y. ve Yılmaz, K. (2013). Okullarda Örgütsel Güç Ölçeği'nin Geliştirilmesi: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. E-International Journal of Educational Research. 4 (4), 1-17.
Altunışık, R., Coşkun, R., Bayraktaroğlu, S. ve Yıldırım, E. (2010). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri: SPSS Uygulamalı. Sakarya Yayıncılık, Sakarya.
Argon, T., Yıldırım, F. A. ve Kurt, A. (2014). Yöneticilerin Sahip Olduğu Güç Stilleri ve İş Çevrelerine Uyuma İlişkin Öğretmen Görüşleri. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 3 (2), 26-48.
Arslan, A. (2003). Eşitsizliğin Teorik Temelleri. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 6, (2), 115-135.
Astley, W .G. & Sachdeva, P. S. (1984). Structural Sources of Intraorganizational Power: A Theoretical Synthesis. Academy of Management Review, 9 (1) 104- 113.
Balpınar, Z. (2013). İsrail'in Güç Kullanımı Esaslı Güvenlik Anlayışının Thomas Hobbes'un "Doğa Hâli" Kavramıyla Analizi. Güvenlik Stratejileri Dergisi, 9 (17), 85-126.
Bathelt, H., & Taylor, M. (2002). Clusters, power and place: Inequality and local growth in time-space. Geografiska Annaler, 84, 93-109.
Bayrak, S. (2001). Yönetimde Bir İhmal Konusu Olarak Güç ve Güç Yönetimi II. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 6 (1) 23-42.
Bayraktaroğlu, S. (2000). Klasik Örgütsel Güç Kuramlarından Clegg'in "Güç Devreleri" Yaklaşımına. Bilgi Sosyal Bilimler Dergisi, 2 (2), 109-122.
Bursalıoğlu, Z. (1997). Eğitim Yönetiminde Teori ve Uygulama. Ankara: Pegem A.
Clegg, S. R. (1989) Radical Revisions: Power, Discipline and Organizations. Organization Studies 10 (1), 97-115.
Coleman, P. T. (2004). Implicit Theories of Organizational Power and Priming Effects on Managerial Power-Sharing Decisions: An Experimental Study. Journal of Applied Social Psychology. 34 (2), 297-321.
Çavuş, M. F. ve Harbalıoğlu, M. (2016). Yöneticinin Güç Kaynakları Algısı ve Örgütsel Vatandaşlık Davranışı: Konaklama İşletmeleri Üzerine Bir Araştırma. Niğde Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 9 (1), 117-130.
Dahl, R. A. (1959). Who governs: Democracy and power in an American city. New Haven: Yale University Press.
Dikili, A. (2014). Örgütlerde Güç Kavramı: Eleştirel Yönetim Çalışmaları ile Kaynak Bağımlılığı Yaklaşımı'nın Bakışlarına Dair Karşılaştırmalı Bir Analiz. Yönetim Bilimleri Dergisi, 12 (23), 141-164.
Erdoğan, İ. (2007). İşletmelerde Davranış. MAD Yönetim Yayınları Dizisi 1, İstanbul.
Eren, E. (2009). Yönetim ve Organizasyon (Çağdaş ve Küresel Yaklaşımlar) (9. Baskı) Beta Basım Yayın, İstanbul.
Eren, E. (2010). Örgütsel Davranış ve Yönetim Psikolojisi. (12. Baskı) Beta Basım Yayın, İstanbul.
Fincham, R. (1992). Perspectıves on Power: Processual, Institutional and "Internal" Forms of Organizational Power. Journal of Management Studies. 29 (6), 741- 759.
Follett, M. P. (1924). Creative experience. New York, NY: Longmans Grees.
Follett, M. P. (1973). Power. In E. M. Fox & L. Urwick (Eds.), Dynamic administration: The collected papers of Mary Parker Follett (pp. 66-87). London, UK: Pitman.
Frawley, S. (2015). Organizational Power and The Management of a Mega-Event: The Case of Sydney 2000. Event Management, 19, 247-260.
French, J. R. P. & Raven, B. (1959). The Bases of Social Power. In D. Cartwright (Ed.), Studies in social power. Ann Arbor, MI: Institute for Social Research.
Giddens, A. (2005). Sosyoloji. Ayraç Yayınevi, Ankara.
Giddens, A. (1984) The Constitution of Society. Berkeley: University of California Press.
Gönenç, L. (2001). Meşruiyet Kavramı ve Anayasaların Meşruiyeti Problemi. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 50 (1), 131-152.
Green, C. (2013). The Organizational Power Matrıx Toward a Metapraxis of Power. Journal of Integral Theory and Practice, 8 (1&2), 87-105.
Gürüz, D. ve Gürel, E. (2006). Yönetim ve Organizasyon (Bireyden Örgüte, Fikirden Eyleme). Nobel Yayın Dağıtım, Ankara.
House, R.J. (1992). Charismatic leadership in service-producing organizations, International Journal of Service Industry Management, 3(2), 5-16. S.9
Hicks, H. & Gullet, R. (1976). The Management of Organizations. (3rd Edition) Mc Graw Hill Book Company.
Kemikkıran, N. (2015). Güç Mesafesi Yüksekse Eşitsizlik mi İstenir? Ankara Üniversitesi SBF Dergisi. 70 (2), 317-344.
Knights, D. & McCabe, D. (1999). Are There No Limits to Authority?: TQM and Organizational Power. Organization Studies, 20 (2), 197-224.
Koçel, T. (2011). İşletme Yöneticiliği. (13. Baskı) İstanbul: Beta Yayınları.
Lukes, S. (1974). Power: A Radical View. London: MacMillan.
Lunenburg, F. C. ve Ornstein, A. C. (2013). Eğitim Yönetimi (Çev. G. Arastaman). Ankara: Nobel Yayınları.
Mangen, C. & Brivot, M. (2015). The Challenge of Sustaining Organizational Hybridity: The Role of Power and Agency. Human Relations, 68 (4) 659-684.
Marriott, S. (2008). Inclusion and exclusion at the NHS. Unpublished Doctor of Management, University of Hertfordshire, Hertfordshire
Özdemir, A. (2013). Öğretim Elemanlarının Kullandıkları Güç Kaynakları ile Öğretmen Adaylarının Örgütsel Özdeşleşmeleri Arasındaki İlişki: İç Motivasyonun Aracılık Rolü. GEFAD / GUJGEF 33(2), 269-291.
Özkalp, E. ve Kırel, Ç. (2003). Örgütsel Davranış. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi.
Pettigrew, A. M. (1973). The Politics of Organizational Decision-Making. London: Tavistock.
Piero, J. M., & Melia, J. L. (2003). Formal and informal interpersonal power in organisations: Testing a bifactorial model of power in role-sets. Applied Psychology, 52 (1) January, 14-35.
Polat, M. ve Meyda, C. H. (2011). Örgüt Kültürü Bağlamında Güç Eğilimi ve Örgütsel Bağlılık İlişkisinde Örgütsel Özdeşleşmenin Aracılık Rolü. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 25 (1).
Polsby, N. (1963). Community power and political theory. New Haven. CT: Yale University Press,
Rahim, M. A. (1989). Relationships of leader power to compliance and satisfaction with supervision: Evidence from a national sample of managers. Journal of Management, 15, 545 557.
Raven, B. H. (2008). The Bases of Power and the Power/Interaction Model of Interpersonal Influence. Analyses of Social Issues and Public Policy,8 (1), 1-22. Robbins, S. P. (1996). Organizational Behavior. Prentice Hall Inc. Englewood Cliffs, New Jersey.
Robbins, S. P. & Coulter, M. (2003). Management (7th ed.). New Jersey: Prentice Hall. Roos, L. L. & Hall, R. I. (1980). Influence Diagrams and Organizastional Power. Administrative Science Quarterly, 25 (1), 57-71.
Russell, B., Weber, M., Arendt, H., Habermas, J., Parsons, T., Poulantzas, N., et al. (1986). Power (S. Lukes, Ed.). New York, NY: New York University Press.
Şimşek, M. Ş. (2009). Yönetim ve Organizasyon. Adım Ofset & Matbaacılık, Konya. Türk Dil Kurumu Güncel Türkçe Sözlük (2016).
www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&arama=gts&guid=TDK.GTS.5838
cc7d8802.13705646 erişim tarihi 12.11.2016
Uğurlu, C. T. ve Demir, A. (2016). Örgütsel Vatandaşlık Davranışının Öncülü Olarak Okul Yöneticilerinin Kullandıkları Güç Kaynakları. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 15 (56), 98-119.
Ural, A. ve Kılıç, İ. (2006). Bilimsel Araştırma Süreci ve SPSS ile Veri Analizi. Ankara: Detay Yayıncılık.
Uslu, O. ve Ardıç, K. (2013). Güç Mesafesi Örgütsel Güveni Etkiler mi? Afyon Kocatepe Üniversitesi İİBF Dergisi, XV (II), 313-338.
Weber, M. (2006). Bürokrasi ve Otorite. (Çev. Akın, H. B.) (2. Baskı) Adres Yayınları, Ankara.
Weber, M. (1978) Economy and Society. Berkeley: University of California Press.
Willmott, H. (1987). Studying Managerial Work: A Critique and A Proposal. Journal of Management Studies, 24, 3, 249-70.
Wish, M., Deutsch, M. & Kaplan, S. J. (1976). Perceived dimensions of interpersonal relations. Journal of Personality and Social Psychology, 33, 409-420.
Yılmaz, N., Doğan, K. C. ve İnankul, H. (2013). Tek Parti İktidarı Döneminde (1923- 1946) Bürokrasi ve Siyaset İlişkisinin Weberyan Değerlendirmesi. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 27 (3), 263-284.

APA	KIZANLIKLI M, KOÇ H, KILIÇLAR A (2016). Örgütsel Güç ve Gücün Kaynakları Üzerine Kavramsal Bir İnceleme. , 488 - 504.
Chicago	KIZANLIKLI M Murat,KOÇ Hakan,KILIÇLAR Arzu Örgütsel Güç ve Gücün Kaynakları Üzerine Kavramsal Bir İnceleme. (2016): 488 - 504.
MLA	KIZANLIKLI M Murat,KOÇ Hakan,KILIÇLAR Arzu Örgütsel Güç ve Gücün Kaynakları Üzerine Kavramsal Bir İnceleme. , 2016, ss.488 - 504.
AMA	KIZANLIKLI M,KOÇ H,KILIÇLAR A Örgütsel Güç ve Gücün Kaynakları Üzerine Kavramsal Bir İnceleme. . 2016; 488 - 504.
Vancouver	KIZANLIKLI M,KOÇ H,KILIÇLAR A Örgütsel Güç ve Gücün Kaynakları Üzerine Kavramsal Bir İnceleme. . 2016; 488 - 504.
IEEE	KIZANLIKLI M,KOÇ H,KILIÇLAR A "Örgütsel Güç ve Gücün Kaynakları Üzerine Kavramsal Bir İnceleme." , ss.488 - 504, 2016.
ISNAD	KIZANLIKLI, M Murat vd. "Örgütsel Güç ve Gücün Kaynakları Üzerine Kavramsal Bir İnceleme". (2016), 488-504.

APA	KIZANLIKLI M, KOÇ H, KILIÇLAR A (2016). Örgütsel Güç ve Gücün Kaynakları Üzerine Kavramsal Bir İnceleme. İşletme Araştırmaları Dergisi, 8(4), 488 - 504.
Chicago	KIZANLIKLI M Murat,KOÇ Hakan,KILIÇLAR Arzu Örgütsel Güç ve Gücün Kaynakları Üzerine Kavramsal Bir İnceleme. İşletme Araştırmaları Dergisi 8, no.4 (2016): 488 - 504.
MLA	KIZANLIKLI M Murat,KOÇ Hakan,KILIÇLAR Arzu Örgütsel Güç ve Gücün Kaynakları Üzerine Kavramsal Bir İnceleme. İşletme Araştırmaları Dergisi, vol.8, no.4, 2016, ss.488 - 504.
AMA	KIZANLIKLI M,KOÇ H,KILIÇLAR A Örgütsel Güç ve Gücün Kaynakları Üzerine Kavramsal Bir İnceleme. İşletme Araştırmaları Dergisi. 2016; 8(4): 488 - 504.
Vancouver	KIZANLIKLI M,KOÇ H,KILIÇLAR A Örgütsel Güç ve Gücün Kaynakları Üzerine Kavramsal Bir İnceleme. İşletme Araştırmaları Dergisi. 2016; 8(4): 488 - 504.
IEEE	KIZANLIKLI M,KOÇ H,KILIÇLAR A "Örgütsel Güç ve Gücün Kaynakları Üzerine Kavramsal Bir İnceleme." İşletme Araştırmaları Dergisi, 8, ss.488 - 504, 2016.
ISNAD	KIZANLIKLI, M Murat vd. "Örgütsel Güç ve Gücün Kaynakları Üzerine Kavramsal Bir İnceleme". İşletme Araştırmaları Dergisi 8/4 (2016), 488-504.