Afyonkarahisar İlinde Evlerinde Yaşayan 85 Yaş ve Üstü İleri Yaşlıların Genel Yaşam Koşullarının Değerlendirilmesi
Yıl: 2016 Cilt: 8 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 124 - 131 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022
Afyonkarahisar İlinde Evlerinde Yaşayan 85 Yaş ve Üstü İleri Yaşlıların Genel Yaşam Koşullarının Değerlendirilmesi
Öz: Amaç: Bu çalışma Afyonkarahisar ilinde yaşayan 85 yaş üstü yaşlıların genel yaşam koşullarını belirlemek amacıyla yapılmıştır. Yöntem: Afyonkarahisar'da ilinde yaşayan 813 yaşlı ile görüşülmüştür. Ankete katılmayı kabul eden yaşlıların sayısı 722 (%88.8)'dir. Sosyodemografik özellikler, yaşam şekli, sağlık durumu, hastalık durumu, fiziksel durum, ilaç kullanımı, çocukların varlığı, günlük aktiviteleri, algılanan aile ve çevre sosyal desteği değerlendirilerek, ilişkilendirmeler yapılmıştır. Bulgular: Yaşlıların yarıdan fazlası (%58.7) temel eğitimden yoksundu. Kadınlarda okuma yazma bilmeyenlerin oranı, erkeklerden yüksek bulundu (p<0.001). Yaşlıların %65'i kadındı, %75,6'sının eşi vefat etmiş veya boşanmıştı. Evli olanların yüzdesinin özellikle 85 yaş ve üzerindeki nüfusta belirgin olarak düştüğü saptandı. Ayrıca eşi ölen kadınların yüzdesi erkeklere göre yüksek bulundu (p<0.001). Ortalama yaş ve çocuk sayısı sırasıyla 88,5 ± 3,4 yıl ve 4,4 ± 2,0 idi. Yaşlıların %20,2'sinin herhangi bir sosyal güvencesi yoktu ve %54,6'sının geliri-giderinden azdı. En çok kullanılan yardımcı cihaz ve araç, baston ve tekerlekli sandalye idi. Yaşlıların %29,2'si kişisel bakımını kendisi yapamamakta ve %52,1'i ilaçların kullanım şeklini bilmemekteydi. Şehir dışına yolculuk, ev dışı (fatura yatırma, hastaneye gitme, vb.) işleri yapma, alış veriş yapma ve günlük ev işleri yapmakta yaşlıların yarısının tamamen başkalarına bağımlı oldukları bulundu. Sonuç: Yaşlıların çoğunluğu evde sağlık hizmeti konusunda bilgi sahibi değildir. Yaşlıların günlük ev içi aktivitelerin bir kısmını ve ev dışı aktivitelerin tamamını kendi başlarına yapamamaktadırlar
Anahtar Kelime: Konular:
Investigation of the General Life Conditions of Elderly (Age 85 and Over) Living At Home in Province of Afyonkarahisar
Öz: Objective: This study was carried out to determine the general life conditions of elderly over 85 years old in Afyonkarahisar. Methods: It was interviewed with 813 elderly living in province of Afyonkarahisar. The number of elderly who agreed to participate to the survey was 722 (88.8%). By evaluating socio-demographic characteristics, lifestyle, health status, disease status, physical status, drug use, presence of children, daily activities, and perceived social support of family and environment, associations were made. Results: More than half of elderly (58.7%) people lack primary education. Illiteracy rate of women was higher than that of men (p<0.001). Of the elderly 65% were female, 75.6% were divorced or their partner was died. The percentage of those who were married was reducing with increasing age, particularly in the population of >85 years. Additionally, the percentage of women that their partner had died was higher than men. The mean age and number of children were 88.5±3.4 years and 4.4±2.0, respectively. Of the elderly, 20.2% did not have any social security, and 54.6% had income less than expenses. The most widely used assistive devices were canes and wheelchairs. Of the elderly, 29.2% could not do their own personal care and 52.1% did not know how to use drugs. Near half of the elderly were completely dependent on others in making shopping, doing daily chores, tripping out of town and doing things out of home (paying bill, admitting to hospital alone, etc.). Conclusion: The majority of elderly had no knowledge about health care services at home. It was found that elderly could not do some daily household activities and any of outdoor activities in their own right
Anahtar Kelime: Konular:
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- United Nations Population Fund (UNFPA). Ageing in the Twenty-First Century: A Celebration and a Challenge. 2012.
- World Health Organization, Good Health Adds Life to Years: Global Brief for World Health Day 2012 Geneva: WHO, 2012.
- Kinsella K, He W. An Aging World: 2008 Washington, DC: National Institute on Aging and U.S. Census Bureau, 2009.
- Yaşlanma Ulusal Eylem Planı Uygulama Programı Taslağı, Özürlü ve Yaşlı Hizmetleri Genel Müdürlüğü, Ankara: T.C. Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı, 2012.
- Koç İ, Eryurt MA, Adalı T, Seçkiner P. Türkiye'nin demografik dönüşümü: Doğurganlık, aile planlaması, anne- çocuk sağlığı ve beş yaş altı ölümlerdeki değişimler (TNSA-2008), 1968-2008, Ankara: Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü, 2010.
- Tezcan S, Seçkiner P. Türkiye'de Demografik Değişim; Yaşlılık Perspektifi. Aslan D, Ertem M, ed. Yaşlı Sağlığı: Sorunlar ve Çözümler. Halk Sağlığı Uzmanları Derneği. 1.baskı. Ankara: Palme Yayıncılık, 2012; 1-8.
- Aki ÖE. Yaşlanan kadın ve psikiyatrik sorunlar. Turk Geriatri Derg 2012;15(2):229-36.
- Mandıracıoğlu A. Dünyada ve Türkiye'de yaşlıların demografik özellikleri. Ege Tıp Dergisi 2010;49(3) Ek / Supplement: 39-45.
- Ardahan M, Balyacı ÖE, Genç A. Yaşlıların algıladıkları aile desteğinin yaşam doyumlarına etkisi. Sürekli Tıp Eğitim Dergisi 2012;21(2):61-9.
- Günaydın R. Yaşlılarda yaşam kalitesinin değerlendirilmesi. Turk Geriatri Derg 2010;13(4):278-84.
- Akgün S, Bakar C, Budakoğlu İ. Dünyada ve Türkiye'de yaşlı nüfus eğilimi, sorunları ve iyileştirme önerileri. Turk Geriatri Derg 2004;7(2):105-10.
- Bahar G, Bahar A, Savas HA. Yaşlılık ve yaşlılara sunulan sosyal hizmetler. Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi 2009;4(12):85-98.
- Yaşlı Dostu Kent Amasya Projesi, 2012, www.oka.org.tr/ContentDownload/YaslikentDostuAmasya.pdf (Erişim Tarihi: 18.12.2012).
- Türkiye İstatistik Kurumu. http://tuikapp.tuik.gov.tr/adnksdagitapp/adnks.zul. Erişim Tarihi: 18.12.2012.
- Berberoğlu U, Gül H, Eskiocak M, Ekuklu G, Saltık A. Edirne Huzurevi'nde kalan yaşlıların kimi sosyo- demografik özellikleri ve Katz indeksine göre günlük yaşam etkinlikleri. Turk Geriatri Derg 2002;5(4):144-9.
- Güngör N, Nehir S, Özbaşaran F. Manisa kent merkezindeki huzur evinde kalan yaşlıların sosyo-demografik özelliklerinin beslenme durumları üzerindeki etkisi. Turk Geriatri Derg 2005;8(4):195-204.
- Çatak B, Kılınç AS, Badıllıoğlu O, Sütlü S, Sofuoğlu AE, Aslan D. Burdur'da evde sağlık hizmeti alan yaşlı hastaların profili ve evde verilen sağlık hizmetleri. Türkiye Halk Sağlığı Dergisi 2012;10(1):13-21.
- Güler G, Güler N, Kocataş S, Akgül N. Yaşlıların sağlık bakım gereksinimleri. Cumhuriyet Tıp Dergisi 2009;31(4):367-73.
- Çakar E, Durmuş O, Dinçer Ü, Kıralp MZ, Cerit-Soydan F. The effect of marital status on health quality and fall risk of elderly people. Turk Geriatri Derg 2011;14(4):331-6.
- Monteverde M. Noronha K, Palloni A, Novak B. Obesity and excess mortality among the elderly in the united states and mexico. Demography 2010;47(1):79-96.
- Goldman N, Turra C, Rosero-Bixby L, Weir D, Crimmins E. Do biological measures mediate the relationship between education and health: A comparative study. Social Science & Medicine 2010;72(2):307-15.
- Eğri M, Güneş G, Genç M, Pehlivan E. Yeşilyurt ilçesinde yaşlıların sağlık ve sosyal sorunları, Turgut Özal Tıp Merkezi Dergisi 1997;4(4):418-23.
- Ayrancı Ü, Köşgeroğlu N, Yenilmez Ç, Aksoy F. Eskişehir'de yaşlıların sosyoekonomik özellikleri ve sağlık durumları. Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi 2005;14(5):113-9.
- Çevik A, Basat O, Uçak S. Evde Sağlık Hizmeti Alan Yaşlı Hastalarda Beslenme Durumunun Değerlendirilmesi ve Beslenme Durumunun Laboratuar Parametreleri Üzerine Olan Etkisinin İrdelenmesi. Konuralp Tıp Dergisi 2014;6(3):31-7.
- Arslantaş H, Ergün F. 50-65 yaş arasındaki bireylerde yalnızlık, depresyon, sosyal destek ve etki eden faktörler. Turk Geriatri Derg 2011;14 (2):135-44.
- Eryılmaz A, Atak H. Ailesiyle yaşayan yaşlılarda mutluluk modeli. Nöropsikiyatri Arşivi 2011;48:227-33.
- Güven S, Şener A. Factors affecting life satisfaction in old age. Turk Geriatri Derg 2010;14(2):179-86.
APA | ŞİŞE Ş, ÖZDER A (2016). Afyonkarahisar İlinde Evlerinde Yaşayan 85 Yaş ve Üstü İleri Yaşlıların Genel Yaşam Koşullarının Değerlendirilmesi. , 124 - 131. |
Chicago | ŞİŞE Şengül,ÖZDER Aclan Afyonkarahisar İlinde Evlerinde Yaşayan 85 Yaş ve Üstü İleri Yaşlıların Genel Yaşam Koşullarının Değerlendirilmesi. (2016): 124 - 131. |
MLA | ŞİŞE Şengül,ÖZDER Aclan Afyonkarahisar İlinde Evlerinde Yaşayan 85 Yaş ve Üstü İleri Yaşlıların Genel Yaşam Koşullarının Değerlendirilmesi. , 2016, ss.124 - 131. |
AMA | ŞİŞE Ş,ÖZDER A Afyonkarahisar İlinde Evlerinde Yaşayan 85 Yaş ve Üstü İleri Yaşlıların Genel Yaşam Koşullarının Değerlendirilmesi. . 2016; 124 - 131. |
Vancouver | ŞİŞE Ş,ÖZDER A Afyonkarahisar İlinde Evlerinde Yaşayan 85 Yaş ve Üstü İleri Yaşlıların Genel Yaşam Koşullarının Değerlendirilmesi. . 2016; 124 - 131. |
IEEE | ŞİŞE Ş,ÖZDER A "Afyonkarahisar İlinde Evlerinde Yaşayan 85 Yaş ve Üstü İleri Yaşlıların Genel Yaşam Koşullarının Değerlendirilmesi." , ss.124 - 131, 2016. |
ISNAD | ŞİŞE, Şengül - ÖZDER, Aclan. "Afyonkarahisar İlinde Evlerinde Yaşayan 85 Yaş ve Üstü İleri Yaşlıların Genel Yaşam Koşullarının Değerlendirilmesi". (2016), 124-131. |
APA | ŞİŞE Ş, ÖZDER A (2016). Afyonkarahisar İlinde Evlerinde Yaşayan 85 Yaş ve Üstü İleri Yaşlıların Genel Yaşam Koşullarının Değerlendirilmesi. KONURALP TIP DERGİSİ, 8(2), 124 - 131. |
Chicago | ŞİŞE Şengül,ÖZDER Aclan Afyonkarahisar İlinde Evlerinde Yaşayan 85 Yaş ve Üstü İleri Yaşlıların Genel Yaşam Koşullarının Değerlendirilmesi. KONURALP TIP DERGİSİ 8, no.2 (2016): 124 - 131. |
MLA | ŞİŞE Şengül,ÖZDER Aclan Afyonkarahisar İlinde Evlerinde Yaşayan 85 Yaş ve Üstü İleri Yaşlıların Genel Yaşam Koşullarının Değerlendirilmesi. KONURALP TIP DERGİSİ, vol.8, no.2, 2016, ss.124 - 131. |
AMA | ŞİŞE Ş,ÖZDER A Afyonkarahisar İlinde Evlerinde Yaşayan 85 Yaş ve Üstü İleri Yaşlıların Genel Yaşam Koşullarının Değerlendirilmesi. KONURALP TIP DERGİSİ. 2016; 8(2): 124 - 131. |
Vancouver | ŞİŞE Ş,ÖZDER A Afyonkarahisar İlinde Evlerinde Yaşayan 85 Yaş ve Üstü İleri Yaşlıların Genel Yaşam Koşullarının Değerlendirilmesi. KONURALP TIP DERGİSİ. 2016; 8(2): 124 - 131. |
IEEE | ŞİŞE Ş,ÖZDER A "Afyonkarahisar İlinde Evlerinde Yaşayan 85 Yaş ve Üstü İleri Yaşlıların Genel Yaşam Koşullarının Değerlendirilmesi." KONURALP TIP DERGİSİ, 8, ss.124 - 131, 2016. |
ISNAD | ŞİŞE, Şengül - ÖZDER, Aclan. "Afyonkarahisar İlinde Evlerinde Yaşayan 85 Yaş ve Üstü İleri Yaşlıların Genel Yaşam Koşullarının Değerlendirilmesi". KONURALP TIP DERGİSİ 8/2 (2016), 124-131. |