Öğretmen görüşlerine göre ilköğretim okul müdürlerinin örgütsel güç kaynaklarını kullanım düzeyleri

MEMDUHOĞLU, Hasan Basri; TURHAN, MEHMET

Öğretmen görüşlerine göre ilköğretim okul müdürlerinin örgütsel güç kaynaklarını kullanım düzeyleri

Hasan Basri MEMDUHOĞLU, (Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Van, Türkiye)

Mehmet TURHAN (Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Van, Türkiye)

Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi

7 0

Yıl: 2016 Cilt: 0 Sayı: 44 Sayfa Aralığı: 73 - 89 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Öğretmen görüşlerine göre ilköğretim okul müdürlerinin örgütsel güç kaynaklarını kullanım düzeyleri

Öz:

Bu çalışmada, öğretmen görüşlerine göre okul müdürlerinin yönetim sürecinde hangi örgütsel güç kaynaklarını kullandıkları ve bu sosyal güç kaynaklarını kullanım düzeyleri belirlenmeye çalışılmıştır. Betimsel tarama modelindeki çalışmanın örneklemini Van ve Siirt il merkezindeki kamu okullarında görev yapmakta olan 400 ilkokul ve ortaokul öğretmeni oluşmaktadır. Veriler Altınkurt ve Yılmaz (2013) tarafından geliştirilen "Okullarda Örgütsel Güç Ölçeği" ile toplanmıştır. Verilerin analizinde betimleme istatistikleri ve parametrik testler uygulanmıştır. Elde edilen bulgulara göre okul müdürlerinin en sık başvurdukları güç kaynağı uzmanlık gücü olurken en az kullandıkları güç kaynağı ise zorlayıcı güç olarak bulunmuştur. Okul müdürleri çoğunlukla yasal güç, ödül gücü, uzmanlık gücü ve karizmatik güçlerini kullanırken zorlayıcı güçlerini ise nadiren kullanmaktadırlar. Ortaokulda görev yapan müdürler ilkokul müdürlerine oranla yasal güç, ödül gücü, uzmanlık gücü ve karizmatik güçlerini daha sık kullandıklarını belirtmişlerdir

Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları Eğitim, Özel

Use levels of primary school principals' organizational power: what do teachers think?

Öz:

In this study, it is aimed to identify which social power resources school principals use in management process and the levels of that use according to teachers' opinions. The study is a descriptive research study, using a survey model and its sample consisted of 357 primary and elementary teachers currently teaching in the cities of Van and Siirt. Data were collected through "The Organisational Power Scale" developed by Altınkurt and Yılmaz (2013). While analysing data, parametric tests were used, addition to descriptive statistics. According to the findings, principals most frequently used expert power and they used coercive power least frequently. According to teachers' opinion, while principals usually used legitimate power, reward power, expert power, and referent power, they rarely used coercive power. Compared to primary school teachers, elementary school teachers asserted that principals used their legitimate power, reward power, expert power, and referent power more frequently

Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları Eğitim, Özel

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Açıkalın, Ş. (1993). Öğretmenlerin okul müdürlerini etkileme güçleri (Ankara ili örneği). Hacettepe Üniversitesi eğitim Fakültesi Dergisi. 9: 183-192.
Altınkurt, Y. ve Yılmaz, K. (2012). Okul yöneticilerinin kullandıkları güç kaynakları ile öğretmenlerin iş doyumu arasındaki ilişki. Kastamonu Eğitim Dergisi. 20(2): 385-402.
Altınkurt, Y. ve Yılmaz, K. (2013). Okullarda örgütsel güç ölçeğinin geliştirilmesi: geçerlik ve güvenirlik çalışması. E-Uluslararası Eğitim Araştırmaları Dergisi. 4(4): 1-17.
Aslanargun, E. (2009). İlköğretim ve lise müdürlerinin okul yönetiminde kullandıkları güç türleri. Doktora Tezi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Bakan, İ. ve Büyükbeşe, T. (2010). Liderlik türleri ve güç kaynaklarına ilişkin mevcut gelecek durum karşılaştırması: eğitim kurumu yöneticilerinin algılarına dayalı bir alan araştırması. Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi. 12(19), 73-84.
Balcı, A. (2010). Açıklamalı eğitim yönetimi terimleri sözlüğü. Ankara: Pegem Akademi.
Başaran, İ. E. (2004). Yönetimde insan ilişkileri. Ankara: Nobel Yayıncılık.
Bayrak, S. (2001). Yönetimde bir ihmal konusu olarak güç ve güç yönetimi-II-. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 6(1), 23-42.
Bayraktaroğlu, S. (2000). Klasik örgütsel güç kuramlarından Clegg'in "Güç Devreleri" yaklaşımına. Bilgi Dergisi, 2, 109-122.
Bierstedt, R. (1950). An analysis of social power. American Sociological Review, 15(6), 730-738. http://www. jstor.org/stable/2086605. Erişim tarihi 15 Kasım 2015.
Birgi, B. (2006). Eğitimde yönetsel gücün etkili kullanımı. http://kutuphanem.bilgievi. gen.tr/indir. aspx?id=6772. 20.03.2014.
Büyüköztürk, Ş. Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., Demirel F. (2013). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem A. Yayıncılık.
Can, N. ve Çelikten, M. (2000). Alt düzey personelin güç kaynakları Erciyes Üniversitesi Örneği. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 22(22), 269-290.
Cross, D.C. (1986). The relationship between the bases of power of the principal and indicators of school effectiveness. Doktora tezi. The School of Graduate Studies and Research of the University of Ottowa, Ottowa, Canada.
Çalışır, M. (2008). Mamak ilçesi ilköğretim okulu yöneticilerinin görüşlerine göre okul müdürlerinin kullandıkları yetki türü ve düzeyleri. Yüksek lisans tezi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Dahl, R. A. (1957). The concept of power. Behavioral Science. 2 (3): 201-214.
Deniz, M. ve Çolak, M. (2008). Örgütlerde gücün kullanımı ve bir araştırma. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi. 7 (23): 304-332.
English, F. W. (1992). Educational administration. New York: Harper Collins Publishers.
Erchul, W. P. ve Raven, B. H. (1997). Social power in school consultation: a contemporary view of French and Raven's bases of power model. Journal of School Psychology. 35(2): 137-171.
Faeth, M., A. (2004). Power, authority and influence: A comparative study of behavioural influence tactics used by lay and ordained leaders in Episcopal Church. Doctorate Thesis. Virginia Polytechnic Institute and State University, Virginia.
Fiske, S. T., ve Berdahl, J. (2007). Social power. Social psychology: Handbook of basic principles, 2, 678-692.
Gong, J. (2006). Power. F. W. English (Ed.) Encyclopedia of Educational Leadership and Administration. New Delhi, India: Sage Publication.
Helvacı, A. ve Kayalı, M. (2011). Okul müdürlerinin kullandıkları güç kaynaklarının bazı değişkenler açısından incelenmesi (Uşak ili örneği). Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 11 (22): 255-279.
Karasar, N. (2008). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Nobel Yayıncılık.
Kırel, A. Ç. (1996). Örgütlerde güç ve politik davranışlar. E. Özkalp (Ed.) Örgütsel davranış içinde. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Web-ofset.
Kırel, A. Ç. (2013). Organizasyonlarda güç politika ve çatışma. A., Ç. Kırel (Ed.) Organizasyonlarda davranış içinde. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Web-ofset.
Koşar, S. ve Çalık, T. (2011). Okul öneticilerinin yönetimde gücü kullanma stilleri ile örgüt kültürü arasındaki ilişki. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri Dergisi, 17(4), 581-603.
Lunenburg, F. C. (2012). Power and leadership: An influence process. International Journal of Management, Business and Administration, 15(1), 1-9.
Meydan, C. H. ve Polat, M. (2010). Liderin güç kaynakları üzerine kültürel anlamda bir araştırma. Ankara Üniversitesi Siyasal Bilimler Fakültesi Dergisi. 65 (4): 123-140.
Özaslan G. ve Gürsel, M. (2008). Eğitim yöneticilerinin güç tipi tercihlerinin tercihleri. Selçuk Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi. 25: 351-370.
Pfeffer, J. (1992). Managing with Power. Boston, Mass.: Harvard Business School Press.
Pfeffer, J. (2010). Power: Why some people have it and others don't. HarperBusiness.
Raven, B. H. (2008) The bases of power and the power/ interaction model of interpersonal influence. The Society for the Psychological Study of Social Issues. 8(1): 1-22.
Robbins S. P. ve Judge, T. A. (2013). Örgütsel davranış. (İ. Erdem, Çev.). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
Rollinson, D. ve Broadfield, A. (2002). Organisational behaviour and analysis. Edinburg: Pearson
Steers, R. M. (1981). Introduction to organizational behavior. Glenview, Illinois: Scott, Foresman and Company.
Şimşek, M. Ş. (2002). Yönetim ve organizasyon. Konya: Günay Ofset.
Titrek, O. ve Zafer, D. (2009). İlköğretim okulu yöneticilerinin kullandıkları örgütsel güç kaynaklarına ilişkin öğretmen görüşleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi. 15 (60): 657-674.
Wrong, D., H. (1968). Some problems in defining social power. The American Journal of Sociology, 73(6), 673,686. http://documents.mx/documents/dennis-h-wrong-some-problems-in-defining-social- power.html. Erişim tarihi 15 Kasım 2015.

APA	MEMDUHOĞLU H, TURHAN M (2016). Öğretmen görüşlerine göre ilköğretim okul müdürlerinin örgütsel güç kaynaklarını kullanım düzeyleri. , 73 - 89.
Chicago	MEMDUHOĞLU Hasan Basri,TURHAN MEHMET Öğretmen görüşlerine göre ilköğretim okul müdürlerinin örgütsel güç kaynaklarını kullanım düzeyleri. (2016): 73 - 89.
MLA	MEMDUHOĞLU Hasan Basri,TURHAN MEHMET Öğretmen görüşlerine göre ilköğretim okul müdürlerinin örgütsel güç kaynaklarını kullanım düzeyleri. , 2016, ss.73 - 89.
AMA	MEMDUHOĞLU H,TURHAN M Öğretmen görüşlerine göre ilköğretim okul müdürlerinin örgütsel güç kaynaklarını kullanım düzeyleri. . 2016; 73 - 89.
Vancouver	MEMDUHOĞLU H,TURHAN M Öğretmen görüşlerine göre ilköğretim okul müdürlerinin örgütsel güç kaynaklarını kullanım düzeyleri. . 2016; 73 - 89.
IEEE	MEMDUHOĞLU H,TURHAN M "Öğretmen görüşlerine göre ilköğretim okul müdürlerinin örgütsel güç kaynaklarını kullanım düzeyleri." , ss.73 - 89, 2016.
ISNAD	MEMDUHOĞLU, Hasan Basri - TURHAN, MEHMET. "Öğretmen görüşlerine göre ilköğretim okul müdürlerinin örgütsel güç kaynaklarını kullanım düzeyleri". (2016), 73-89.

APA	MEMDUHOĞLU H, TURHAN M (2016). Öğretmen görüşlerine göre ilköğretim okul müdürlerinin örgütsel güç kaynaklarını kullanım düzeyleri. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 0(44), 73 - 89.
Chicago	MEMDUHOĞLU Hasan Basri,TURHAN MEHMET Öğretmen görüşlerine göre ilköğretim okul müdürlerinin örgütsel güç kaynaklarını kullanım düzeyleri. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi 0, no.44 (2016): 73 - 89.
MLA	MEMDUHOĞLU Hasan Basri,TURHAN MEHMET Öğretmen görüşlerine göre ilköğretim okul müdürlerinin örgütsel güç kaynaklarını kullanım düzeyleri. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, vol.0, no.44, 2016, ss.73 - 89.
AMA	MEMDUHOĞLU H,TURHAN M Öğretmen görüşlerine göre ilköğretim okul müdürlerinin örgütsel güç kaynaklarını kullanım düzeyleri. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi. 2016; 0(44): 73 - 89.
Vancouver	MEMDUHOĞLU H,TURHAN M Öğretmen görüşlerine göre ilköğretim okul müdürlerinin örgütsel güç kaynaklarını kullanım düzeyleri. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi. 2016; 0(44): 73 - 89.
IEEE	MEMDUHOĞLU H,TURHAN M "Öğretmen görüşlerine göre ilköğretim okul müdürlerinin örgütsel güç kaynaklarını kullanım düzeyleri." Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 0, ss.73 - 89, 2016.
ISNAD	MEMDUHOĞLU, Hasan Basri - TURHAN, MEHMET. "Öğretmen görüşlerine göre ilköğretim okul müdürlerinin örgütsel güç kaynaklarını kullanım düzeyleri". Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi 44 (2016), 73-89.