Firmaların Finansal Kaldıraç Oranları ile Öz Sermaye Karlılığı Arasındaki İlişki: Hisseleri Borsa İstanbul (BİST)'da İşlem Gören Şirketler Üzerinde Sektörler Bazında Bir Araştırma

ULUYOL, Osman; Akbas, Yusuf Ekrem; LEBE, FUAT

Firmaların Finansal Kaldıraç Oranları ile Öz Sermaye Karlılığı Arasındaki İlişki: Hisseleri Borsa İstanbul (BİST)'da İşlem Gören Şirketler Üzerinde Sektörler Bazında Bir Araştırma

Osman ULUYOL, (Adıyaman Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, İşletme Bölümü, Adıyaman, Türkiye)

Fuat LEBE, (Adıyaman Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, İktisat Bölümü, Adıyaman, Türkiye)

Yusuf Ekrem AKBAŞ (Adıyaman Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, İktisat Bölümü, Adıyaman, Türkiye)

İşletme Araştırmaları Dergisi

35 4

Yıl: 2014 Cilt: 6 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 70 - 89 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Firmaların Finansal Kaldıraç Oranları ile Öz Sermaye Karlılığı Arasındaki İlişki: Hisseleri Borsa İstanbul (BİST)'da İşlem Gören Şirketler Üzerinde Sektörler Bazında Bir Araştırma

Öz:

Bu çalışmanın amacı firmaların finansal kaldıraç oranının öz sermaye karlılığına etkisini araştırmaktır. Çalışma, hisseleri Borsa İstanbul (BİST)'da işlem gören firmalar üzerinde, bilişim, gıda, madencilik, tekstil ve inşaat sektörleri bazında yapılmış olup 1991Q1-2012Q4 dönemlerine ait 22 yıllık çeyrek dönem finansal kaldıraç oranları ile öz sermaye karlılık oranları kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Araştırmada kullanılan veriler Finnet Mali Analiz programından elde edilmiştir. Verilerin analizi E-views 6.0 programında ARDL yaklaşımıyla tahmin sonuçları ise Microfit 4.1 paket programıyla yapılmıştır. Araştırma sonuçları, bilişim, gıda, madencilik ve tekstil sektöründe faaliyet gösteren firmaların finansal kaldıraç oranlarının öz sermaye karlılığını negatif yönde, inşaat sektöründe ise pozitif yönde etkilediğini ve bu etkilerin anlamlı olduğunu ortaya koymaktadır.

Anahtar Kelime:

Konular: İşletme İktisat İşletme Finans

The Relation between Financial Leverage and Return on Equity of the Companies: A Research on the Companies Traded on İstanbul Stock Exchange in the Base of Industries

Öz:

The purpose of this study is to research the effect of financial leverage ratios on Return on Equity (ROE). This research was carried out on the companies traded on İstanbul Stock Exchange on the base of five industries, IT, food, mining, textile and construction, using the financial leverage-and ROE ratios during the 22 years' quarter period's from 1991Q1 to 2012Q4. The data used in research were obtained from FİNNET Financial Analyse Program. The data were analysed in E-views 6.0 program using ARDL approach. For the results of estimation Microfit 4.1 software was applied. The results of this study reveal that financial leverage ratio affect the ROE in the industries IT, food, mining and textile negatively but in the construction pozitively and that these effects are statistically significant.

Anahtar Kelime:

Konular: İşletme İktisat İşletme Finans

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Abor, J. (2005). "The effect of capital structure on profitability: an empirical analysis of listed firms in Ghana", Journal of Risk Finance, Vol. 6, Iss. 5, pp. 438-445.
Albayrak, A. S. ve Akbulut, R. (2008), "Karlılığı Etkileyen Faktörler: İMKB Sanayi ve İmalat Sektörlerinde İşlem Gören İşletmeler Üzerine Bir İnceleme", Zonguldak Karaelmas Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt 4, Sayı 7, ss. 55-83.
Bahmani-Oskooee, M. And Brooks, T.J. (1999). "Bilateral J-Curve Between US and her Trading Partners", Weltwirtschaftliches Archiv,135, pp.156-165.
Bahmani-Oskooee, M. And Harvey, H. (2006). "How SensitiveareMalaysia's Bilateral Trade Flows to Depreciation?" Applied Economics, 38(11), 1279-1286.
Bahmani-Oskooee, M.,Economidou, C. and Goswami, G. (2006). "Bilateral J-curve between the UK vis-à-vis her Major Trading Partners", Applied Economics, (8), 879-888.
Berk, N. (2000). Finansal Yönetim, Türkmen Kitabevi, İstanbul.
Besley, S. and Brigham, E.F. (2000), Essentials of Managerial Finance, Twelfth Edition, The Drden Press, USA: Aktaran: Özkan, Turgut (2005), "İMKB'de İşlem Gören Şirketlerin Kaldıraç Dereceleri ve Analizi", Haliç Üniversitesi, Sosyal Bilimler Dergisi, 2005/1, ss. 237-256.
Birgili, E. ve Düzer, M. (2010). "Finansal Analizde Kullanılan Oranlar ve Firma Değeri İlişkisi: İMKB'de Bir Uygulama", MUFAD-Muhasebe ve Finansman Dergisi, S.46, ss. 74-83.
Cheng, Y.-S., Liu, Y.-P. and Chien, C.-Y. (2010) Capital structure and Firmvalue in China: A Panel thre should regression analysis, African Journal of Business Management, Vol 4 (12), pp. 2500-2507.
Engle, R.F. and Granger, C.W.J. (1987). "Co-integrationand Error Correction Representation, Estimation and Testing", Econometrica, 55(2), 251- 276
Eriotis, N. P., Frangouli, Z. and Neokosmides, Z.V. (2002), "Profit Margin and Capital Structure: An Empirical Relationship", The Journal of Applied Business Research, Vol 18, No. 2, pp. 85-88.
Frank, M. and Goyal, V., (2008), "Profits and Capital Structure", University of Minnesota Working Paper, http://www2.bc.edu/~reuterj/seminars/Frank_20081107.pdf. Erişim Tarihi: 01.01.2014.
Gallaghar, T.J. and Andrew, J. D. J. (2000), Financial Management, Principles and Practice, Second Edition, PrenticeHall, USA: Aktaran: Özkan, Turgut (2005), "İMKB'de İşlem Gören Şirketlerin Kaldıraç Dereceleri ve Analizi", Haliç Üniversitesi, Sosyal Bilimler Dergisi, 2005/1, ss. 237-256.
Johansen, S. (1988). "Statistical Analysis of CointegrationVectors", Journal of Economic Dynamics and Control, 12 (2/3), 231-254.
Johansen, S. and Juselius, K. (1990). "Maximum Likelihood Estimation and Inference on Cointegration-with Applications to the Demand For Money", Oxford Bulletin of Economics and Statistics, 52(2), 169-210.
Kabakçı, Y. (2008), "Sermaye Yapısı İle İşletme Performansı Arasındaki İlişki: Gıda Sektöründe Bir Uygulama", Ege Akademik Bakış Dergisi, Cilt 8, Sayı 1, ss. 167- 182.
Karagöl, E., Erbaykal, E. ve Ertuğrul, H.M. (2007). "Türkiye'de Ekonomik Büyüme İle Elektrik Tüketimi İlişkisi: Sınır Testi Yaklaşımı", Doğuş Üniversitesi Dergisi, 8, 72-80.
Mahmood, W. M. and Zakaria, R. (2007), "Profitability and Capital Structure of the Property and Construction Sectors in Malaysia", Pacific Rim Property Research Journal, Vol. 13, No. 1, pp. 92-105.
Mesquita, J. M. C. and Lara, J. E., (2003), "Capital Structure and Profitability: The Brazilian Case", Academy of Business and Administration Sciences Conference, Vancouver, July, 11-13.
Nissim, D. and Penman, S. H., (2001), "Financial Statement Analysis of Leverageand How It Informs About Profitability and Price-to-BookRatios", WorkingPaper Series, pp. 1-45.
Okuyan, H. A. ve Taşçı, M. (2010), "Sermaye Yapısının Belirleyicileri: Türkiye'deki En Büyük 1000 Sanayi İşletmesinde Bir Uygulama", BDDK Bankacılık ve Finansal Piyasalar Dergisi, Cilt 4, Sayı 1, ss. 105-120.
Okuyan, H. A. (2013), "Türkiye'de En Büyük 1000 Sanayi İşletmesinin Karlılık Analizi", Business and Economics Research Journal, Volume 4, Number 2, ss. 23-36.
Pesaran, B. and Pesaran, M.H. (2009). Time Series Econometrics Using Microfit5.0. New York: Oxford University Press Inc.
Pesaran, M.H., Shin, Y. and Smith, R.J. (2001). "Bounds Testing Approaches to the Analysis of Level Relationships", Journal of Applied Econometrics, 16(3), 289- 326
Şahin, O. (2011), "İMKB'ye Kayıtlı İmalat Şirketlerinde Çalışma Sermayesi Politikaları ve Firma Performansı Arasındaki İlişki", Osman Gazi Üniversitesi, İ.İ.B.F. Dergisi, Ekim, ss. 123-141.
Yamak, N. ve Tanrıöver, B. (2007). "Türkiye'de Nominal Faiz Oranı-Fiyat Düzeyi İlişkisi: Gibson Paradoksu", 8. Türkiye Ekonometri ve İstatistik Kongresi Tebliğleri, 24-25 Mayıs Malatya, 1-13
Yaylalı, M. ve Lebe, F. (2013). "Konut Sektörünün Elektrik Talebi: Türkiye İçin Talep Tahmini ve Öngörü", Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3, ss.119-145.
FİNNET (2014). www.finnet.com.tr (Erişim tarihi, 15.01.2014).

APA	ULUYOL O, LEBE F, Akbas Y (2014). Firmaların Finansal Kaldıraç Oranları ile Öz Sermaye Karlılığı Arasındaki İlişki: Hisseleri Borsa İstanbul (BİST)'da İşlem Gören Şirketler Üzerinde Sektörler Bazında Bir Araştırma. , 70 - 89.
Chicago	ULUYOL Osman,LEBE FUAT,Akbas Yusuf Ekrem Firmaların Finansal Kaldıraç Oranları ile Öz Sermaye Karlılığı Arasındaki İlişki: Hisseleri Borsa İstanbul (BİST)'da İşlem Gören Şirketler Üzerinde Sektörler Bazında Bir Araştırma. (2014): 70 - 89.
MLA	ULUYOL Osman,LEBE FUAT,Akbas Yusuf Ekrem Firmaların Finansal Kaldıraç Oranları ile Öz Sermaye Karlılığı Arasındaki İlişki: Hisseleri Borsa İstanbul (BİST)'da İşlem Gören Şirketler Üzerinde Sektörler Bazında Bir Araştırma. , 2014, ss.70 - 89.
AMA	ULUYOL O,LEBE F,Akbas Y Firmaların Finansal Kaldıraç Oranları ile Öz Sermaye Karlılığı Arasındaki İlişki: Hisseleri Borsa İstanbul (BİST)'da İşlem Gören Şirketler Üzerinde Sektörler Bazında Bir Araştırma. . 2014; 70 - 89.
Vancouver	ULUYOL O,LEBE F,Akbas Y Firmaların Finansal Kaldıraç Oranları ile Öz Sermaye Karlılığı Arasındaki İlişki: Hisseleri Borsa İstanbul (BİST)'da İşlem Gören Şirketler Üzerinde Sektörler Bazında Bir Araştırma. . 2014; 70 - 89.
IEEE	ULUYOL O,LEBE F,Akbas Y "Firmaların Finansal Kaldıraç Oranları ile Öz Sermaye Karlılığı Arasındaki İlişki: Hisseleri Borsa İstanbul (BİST)'da İşlem Gören Şirketler Üzerinde Sektörler Bazında Bir Araştırma." , ss.70 - 89, 2014.
ISNAD	ULUYOL, Osman vd. "Firmaların Finansal Kaldıraç Oranları ile Öz Sermaye Karlılığı Arasındaki İlişki: Hisseleri Borsa İstanbul (BİST)'da İşlem Gören Şirketler Üzerinde Sektörler Bazında Bir Araştırma". (2014), 70-89.

APA	ULUYOL O, LEBE F, Akbas Y (2014). Firmaların Finansal Kaldıraç Oranları ile Öz Sermaye Karlılığı Arasındaki İlişki: Hisseleri Borsa İstanbul (BİST)'da İşlem Gören Şirketler Üzerinde Sektörler Bazında Bir Araştırma. İşletme Araştırmaları Dergisi, 6(1), 70 - 89.
Chicago	ULUYOL Osman,LEBE FUAT,Akbas Yusuf Ekrem Firmaların Finansal Kaldıraç Oranları ile Öz Sermaye Karlılığı Arasındaki İlişki: Hisseleri Borsa İstanbul (BİST)'da İşlem Gören Şirketler Üzerinde Sektörler Bazında Bir Araştırma. İşletme Araştırmaları Dergisi 6, no.1 (2014): 70 - 89.
MLA	ULUYOL Osman,LEBE FUAT,Akbas Yusuf Ekrem Firmaların Finansal Kaldıraç Oranları ile Öz Sermaye Karlılığı Arasındaki İlişki: Hisseleri Borsa İstanbul (BİST)'da İşlem Gören Şirketler Üzerinde Sektörler Bazında Bir Araştırma. İşletme Araştırmaları Dergisi, vol.6, no.1, 2014, ss.70 - 89.
AMA	ULUYOL O,LEBE F,Akbas Y Firmaların Finansal Kaldıraç Oranları ile Öz Sermaye Karlılığı Arasındaki İlişki: Hisseleri Borsa İstanbul (BİST)'da İşlem Gören Şirketler Üzerinde Sektörler Bazında Bir Araştırma. İşletme Araştırmaları Dergisi. 2014; 6(1): 70 - 89.
Vancouver	ULUYOL O,LEBE F,Akbas Y Firmaların Finansal Kaldıraç Oranları ile Öz Sermaye Karlılığı Arasındaki İlişki: Hisseleri Borsa İstanbul (BİST)'da İşlem Gören Şirketler Üzerinde Sektörler Bazında Bir Araştırma. İşletme Araştırmaları Dergisi. 2014; 6(1): 70 - 89.
IEEE	ULUYOL O,LEBE F,Akbas Y "Firmaların Finansal Kaldıraç Oranları ile Öz Sermaye Karlılığı Arasındaki İlişki: Hisseleri Borsa İstanbul (BİST)'da İşlem Gören Şirketler Üzerinde Sektörler Bazında Bir Araştırma." İşletme Araştırmaları Dergisi, 6, ss.70 - 89, 2014.
ISNAD	ULUYOL, Osman vd. "Firmaların Finansal Kaldıraç Oranları ile Öz Sermaye Karlılığı Arasındaki İlişki: Hisseleri Borsa İstanbul (BİST)'da İşlem Gören Şirketler Üzerinde Sektörler Bazında Bir Araştırma". İşletme Araştırmaları Dergisi 6/1 (2014), 70-89.