Psikolojik Yardım Almaya İlişkin Tutumu Yordamada Cinsiyet, Psikolojik Yardım Alma Nedeniyle Kendini Damgalama ve Sosyal Damgalanma

Nursel TOPKAYA (Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Samsun, Türkiye)
Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri
11 0
Yıl: 2014 Cilt: 14 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 471 - 487 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Psikolojik Yardım Almaya İlişkin Tutumu Yordamada Cinsiyet, Psikolojik Yardım Alma Nedeniyle Kendini Damgalama ve Sosyal Damgalanma

Öz:
Bu araştırmanın amacı, cinsiyet, psikolojik yardım alma nedeniyle kendini damgalama ve sosyal damgalanma algısının psikolojik yardım almaya ilişkin tutumu ne ölçüde yordadığını ve psikolojik yardım alma nedeniyle kendini damgalamanın ve sosyal damgalanma algısının kadınlar ve erkekler arasında farklılaşıp farklılaşmadığını araştırmaktır. Araştırmanın katılımcılarını, 362 (218 kadın, 95 erkek) gönüllü üniversite öğrencisi oluşturmuştur. Araştırmada veri toplama araçları olarak, Kişisel Bilgi Formu, Psikolojik Yardım Alma Nedeniyle Kendini Damgalama Ölçeği, Psikolojik Yardım Alma Nedeniyle Sosyal Damgalanma Ölçeği ve Psikolojik Yardım Almaya İlişkin Tutum Ölçeği-Kısa Form kullanılmıştır. Hiyerarşik regresyon analizi sonuçları, cinsiyet ve psikolojik yardım alma nedeniyle kendini damgalamanın psikolojik yardım almaya ilişkin tutumun anlamlı birer yordayıcısı olduğunu, ancak psikolojik yardım alma nedeniyle sosyal damgalanma algısının psikolojik yardım almaya ilişkin tutumun anlamlı bir yordayıcısı olmadığını ortaya koymuştur. Araştırma sonucunda, psikolojik yardım almaya ilişkin tutumun, cinsiyet ve psikolojik yardım alma nedeniyle kendini damgalama tarafından %24 oranında açıklandığı belirlenmiştir. Ayrıca, psikolojik yardım alma nedeniyle kendini damgalamanın ve sosyal damgalanma algısının kadınlara göre erkeklerde daha yüksek olduğu bulunmuştur. Araştırma bulguları ilgili literatür eşliğinde tartışılmış ve gelecekte gerçekleştirilebilecek araştırmalara yönelik öneriler geliştirilmiştir
Anahtar Kelime:

Konular: Sağlık Politikaları ve Hizmetleri Temel Sağlık Hizmetleri Sosyoloji Hemşirelik Psikoloji Davranış Bilimleri

Gender, Self-stigma, and Public Stigma in Predicting Attitudes toward Psychological Help-seeking

Öz:
Using a sample of university students (N = 362), the role of gender and both the self-stigma and public stigma associated with one's decision to seek psychological help in predicting attitudes toward psychological help-seeking were examined. Moreover, gender differences regarding both the self-stigma and the public stigma associated with psychological help-seeking were investigated. Participants completed a demographic data form, the Self-stigma of Seeking Help Scale, the Social Stigma Scale for Receiving Psychological Help, and the Attitudes toward Seeking Professional Psychological Help Scale-Short Form. The results of the hierarchical regression analyses demonstrated that although both gender and the self-stigma associated with psychological help-seeking significantly predicted attitudes toward seeking psychological help, public stigma was not a significant predictor of attitudes toward seeking psychological help. Moreover, 24% of the variance in attitudes was accounted for by the variables of gender and self-stigma in the model. In addition, the results of the current study confirmed the findings of previous research which indicated that males are more likely to experience self-stigma and public stigma associated with psychological help-seeking when compared to females. Further results and implications were discussed.
Anahtar Kelime:

Konular: Sağlık Politikaları ve Hizmetleri Temel Sağlık Hizmetleri Sosyoloji Hemşirelik Psikoloji Davranış Bilimleri
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Bibliyografik
  • Andrews, G., Issakidis, C., & Carter, G. (2001). Shortfall in mental health service utilization. British Journal of Psychiatry, 179, 417-425.
  • Annaberdiyev, D. (2006). Türkiye'de eğitim gören Türk Cumhuriyetleri ve Türk üniversite öğrencilerinin psikolojik yardım arama tutumları, psikolojik ihtiyaçları ve psikolojik uyumlarının bazı değişkenler açısından incelenmesi (Yüksek lisans tezi, Ege Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı, İzmir). http://tez2.yok.gov.tr/ adresinden edinilmiştir.
  • Ayaydın, F. Ş. ve Özbay, Y. (2003, Temmuz). Üniversite öğrencilerinin problem alanları, problemlilik düzeyleri, problem çözme becerileri ve yardım arama davranışları arasındaki ilişkilerin incelenmesi. VII. Ulusal Psikolojik Danışma ve Rehberlik Kongresi'nde sunulan bildiri, İnönü Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Malatya.
  • Barwick, A. K., de Man, A. F., & McKelvie, S. J. (2009). Personality factors and attitude toward seeking professional help. North American Journal of Psychology, 11(2), 333-342.
  • Bayer, J. K., & Peay, M. Y. (1997). Predicting intentions to seek help from professional mental health services. Australian and New Zealand Journal of Psychiatry, 31, 504-513.
  • Berger, J. M., Levant, R., McMillan, K. K., Kelleher, W., & Sellers, A. (2005). Impact of gender role conflict, traditional masculinity ideology, alexithymia, and age on men's attitudes toward psychological help-seeking. Psychology of Men & Masculinity, 6(1), 73-78.
  • Bicil, B. (2012). Yetişkinlerin psikolojik yardım arama niyetlerinin incelenmesi: İzmir ili örneği (Yüksek lisans tezi, Ege Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı, İzmir). http://tez2.yok.gov.tr/ adresinden edinilmiştir.
  • Blocher, W. G. (2011). Effectiveness of an outreach program designed to enhance college students' help-seeking attitudes, intentions, and to reduce stigmas (Doctoral thesis). Available from Proquest Dissertations and Theses database. (UMI No. 3472995)
  • Çankaya, P. (2008). Hemşirelik öğrencilerinin psikolojik yardım arama tutumları ve etkileyen etmenlerin incelenmesi(Yüksek lisans tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı, İzmir). http://tez2.yok.gov.tr/ adresinden edinilmiştir.
  • Carlton, P. A., & Deane, F. P. (2000).Impact of attitudes and suicidal ideation on adolescents' intentions to seek professional psychological help. Journal of Adolescence, 23, 35-45.
  • Çebi, E. (2009). University students' attitudes toward seeking psychological help: effects of perceived social support, psychological distress, prior help-seeking experience and gender (Yüksek lisans tezi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı, Ankara). http://tez2.yok.gov.tr/ adresinden edinilmiştir.
  • Cepeda-Benito, A., & Short, P. (1998). Self-concealment, avoidance of psychological services, and perceived likelihood of seeking professional help. Journal of Counseling Psychology, 45, 58-64.
  • Codd, R. T., & Cohen, B. N. (2003). Predicting college student intention to seek help for alcohol abuse. Journal of Social and Clinical Psychology,22(2), 168-191.
  • Conner, K. A. (2008). Mental health treatment seeking among older adults with depression: The impact of stigma and race (Doctoral thesis). Available from Proquest Dissertations and Theses database. (UMI No. 3335741)
  • Corrigan, P. W. (1998). The impact of stigma on severe mental illness. Cognitive and Behavioral Practice, 5, 201-222.
  • Corrigan, P. W. (2004). How stigma interferes with mental health care. American Psychologist, 59, 614-625.
  • Corrigan P. W., & Watson, A. C. (2002). The paradox of self-stigma and mental illness. Clinical Psychology: Science and Practice, 9(1), 35-53.
  • Cramer, K. M. (1999). Psychological antecedents to help-seeking behavior: A reanalysis using path modeling structures. Journal of Counseling Psychology, 46, 381-387.
  • Deane, F. P., & Chamberlain, K. (1994). Treatment fearfulness and distress as predictors of professional psychological help-seeking. British Journal of Guidance and Counseling, 22, 207-217.
  • Deane, F. P., & Todd, D. M. (1996). Attitudes and intentions to seek professional psychological help for personal problems or suicidal thinking. Journal of College Student Psychotherapy, 10, 45-59.
  • Eisenberg, D., Downs, M. F., Golberstein, E., & Zivin, K. (2009). Stigma and help seeking for mental health among college students. Medical Care Research and Review,66,522-541.
  • Erol, N., Kılıç, C., Ulusoy, M., Keçeci, M. ve Şimşek, Z. (1998). Türkiye ruh sağlığı profili ana raporu. Ankara: Eksen Tanıtım Ltd. Şti.
  • Fischer, E. H., & Farina, A. (1995). Attitudes toward seeking professional psychological help: A shortened form and considerations for research. Journal of College Student Development, 36, 368-373.
  • Fischer, E. H., & Turner, J. L. (1970). Development and research utility of an attitude scale. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 35, 79-90.
  • Fraenkel, J. R., & Wallen, N. E. (2003). How to design and evaluate research in education. New York: Mcgraw-Hill Higher Education.
  • Ghaffari, A. S. (2011). Stigma and psychological help-seeking of veterans (Doctoral thesis). Available from Proquest Dissertations and Theses database. (UMI No. 3479484)
  • Hackler, A. H. (2007). Seeking professional help for an eating disorder: The role of stigma, anticipated outcomes, and attitudes (Master's thesis). Available from Proquest Dissertations and Theses database. (UMI No. 1443096)
  • Hackler, A. H., Vogel, D. L., & Wade, N. G. (2010). Attitudes toward seeking professional help for an eating disorder: the role of stigma and anticipated outcomes. Journal of Counseling & Development, 88, 424-431.
  • Hinson, J. A., & Swanson, J. L. (1993). Willingness to seek help as a function of self-disclosure and problem severity. Journal of Counseling & Development, 71, 465-470.
  • Kakhnovets, R. (2011). Relationships among personality, expectations about counseling, and help-seeking attitudes. Journal of Counseling & Development, 89, 11-19.
  • Kalkan, M., & Odacı, H. (2005).Cinsiyet ve cinsiyet rolünün psikolojik yardım almaya ilişkin tutumlarla ilişkisi. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 23(3), 57-62.
  • Karalp, A. (2009). Lise öğrencilerinin psikolojik yardım almaya ilişkin tutumlarının bazı değişkenlere göre incelenmesi (Yüksek lisans tezi, Ege Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı, İzmir). http://tez2.yok.gov.tr/ adresinden edinilmiştir.
  • Keklik, İ. (2009). Attitudes toward seeking professional psychological help: A comparative study of Turkish and American graduate students. Eğitim Araştırmaları-Eurasian Journal of Educational Research, 37, 159-173.
  • Kelly, A. E., & Achter, J. A. (1995). Self-concealment and attitudes toward counseling in university students. Journal of Counseling Psychology, 42, 40-46
  • Kessler R. C., Berglund P. A., Bruce, M. L., Koch, R., Laska, E. M, Leaf, P. J.,...Wang, P. S. (2001). The Prevalence and correlates of untreated serious mental illness. Health Services Research, 36, 987-1007.
  • Kilinc, A., & Granello, P. F. (2003). Overall life satisfaction and help-seeking attitudes of college students in the United States: Implications for college counselors. Journal of College Counseling, 6, 56-68.
  • Kırımlı, F. (2007). Lise öğrencilerinin psikolojik yardım arama tutumlarını etkileyen etmenler (Yüksek lisans tezi, Hacettepe Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı, Ankara). http://tez2.yok.gov.tr/ adresinden edinilmiştir.
  • Komiya, N., Good, G. E., & Sherrod, N. B. (2000). Emotional openness as a predictor of college students' attitudes toward seeking psychological help. Journal of Counseling Psychology, 47, 138-143.
  • Koydemir-Özden, S. (2010).Self-aspects, perceived social support, gender, and willingness to seek psychological help. International Journal of Mental Health, 39(3), 44-60.
  • Özbay, Y. (1996, Eylül). Üniversite öğrencilerinin problem alanları ile yardım arama tutumları arasındaki ilişki. IX. Ulusal Psikoloji Kongresi'nde sunulan bildiri, Boğaziçi Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, İstanbul.
  • Özbay, Y., Erkan, S., Cihangir-Çankaya, Z., & Terzi, Ş. (2008, April). University students' help seeking attitudes, gender roles and self-concealment levels. Paper presented at International Congress of Counseling, Bahçeşehir University, İstanbul.
  • Pederson E. L., & Vogel, D. L. (2007). Male gender role conflict and willingness to seek counseling: Testing a mediation model on college-aged men. Journal of Counseling Psychology, 54(4), 373-384.
  • Pfohl, A. H. (2010). Factors influencing psychological help-seeking attitudes and behavior in counseling trainees(Doctoral dissertation). Retrieved from https://etd.ohiolink.edu
  • Shaffer, P. A., Vogel, D. L., & Wei, M. (2006). The mediating roles of anticipated risks, anticipated benefits, and attitudes on the decision to seek professional help: An attachment perspective. Journal of Counseling Psychology, 53(4),442-452.
  • Stevens, J. P. (2002). Applied multivariate statistics for the social sciences(4th ed.). New Jersey: Lawrence Erlbaum Associates.
  • Stewart, V. (2008). Perceived social support, suicidal ideation, stigma, and help seeking behaviors among college students (Doctoral thesis). Available from Proquest Dissertations and Theses database. (UMI No. 3357205)
  • Şahin, M. ve Özbay, Y. (2003, Temmuz). Empatik eğilim, profesyonel psikolojik yardım arama davranışları ve psikolojik belirtiler arasındaki ilişkilerin incelenmesi. VII. Ulusal Psikolojik Danışma ve Rehberlik Kongresi'nde sunulan bildiri, İnönü Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Malatya.
  • Tabachnick, B. G., & Fidell, L. S. (2007). Using multivariate statistics (5thed.). Boston: Pearson Education Inc.
  • Tata, S. P., & Leong, F. T. L. (1994). Individualism-collectivism, social-network orientation, and acculturation as predictors of attitudes toward seeking professional psychological help among Chinese Americans. Journal of Counseling Psychology, 41, 280-287.
  • Topkaya, N. (2011a). Psikolojik yardım alma niyetinin sosyal damgalanma, tedavi korkusu, beklenen yarar, beklenen risk ve tutum faktörleriyle modellenmesi (Doktora tezi, Ege Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir). http://tez2.yok.gov.tr/ adresinden edinilmiştir.
  • Topkaya, N. (2011b, Ekim). Psikolojik yardım alma nedeniyle kendini damgalama ölçeğinin geçerlik ve güvenirlik çalışması. XI. Psikolojik Danışma ve Rehberlik Kongresi'nde sunulan bildiri, Ege Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, İzmir.
  • Turan, N. (2009). The contribution of rumination, internal working models of attachment, and help-seeking attitudes on psychological symptoms of university students (Yüksek lisans tezi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı, Ankara). http://tez2.yok.gov.tr/ adresinden edinilmiştir.
  • Türküm, S. (2000). Üniversite öğrencilerinin psikolojik yardım almaya ilişkin tutumları ve kendini açma eğilimleri. Anadolu Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(2), 205-220.
  • Türküm, S. (2001). Stresle başa çıkma biçimi, iyimserlik, bilişsel çarpıtma düzeyleri ve psikolojik yardım almaya ilişkin tutumlar arasındaki ilişkiler: üniversite öğrencileri üzerinde bir araştırma. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 1, 1-16.
  • Vogel, D. L., & Wei, M. (2005). Adult attachment and help-seeking intent: The mediating roles of psychological distress and perceived social support. Journal of Counseling Psychology, 52(3),347-357.
  • Vogel, D. L., & Wester, S. R. (2003). To seek help or not to seek help: The risks of self-disclosure. Journal of Counseling Psychology, 50, 351-361.
  • Vogel, D. L., Wade, N. G., & Haake, S. (2006). Measuring the self-stigma associated with seeking psychological help. Journal of Counseling Psychology, 53(3), 325-337.
  • Vogel, D. L., Wade, N. G., & Hackler, A. H. (2007). Perceived public stigma and willingness to seek counseling: The mediating roles of self-stigma and attitudes toward therapy. Journal of Counseling Psychology, 54(1), 40-50.
  • Vogel, D. L., Wade, N. G., & Hackler, A. H. (2008). Emotional expression and the decision to seek therapy: The mediating roles of the anticipated benefits and risks. Journal of Social and Clinical Psychology, 27(3), 254-278.
  • Vogel, D. L., Wester, S. R., Wei, M., & Boysen, G. A. (2005). The role of outcome expectations and attitudes on decisions to seek professional help. Journal of Counseling Psychology, 52(4),459-470.
APA TOPKAYA N (2014). Psikolojik Yardım Almaya İlişkin Tutumu Yordamada Cinsiyet, Psikolojik Yardım Alma Nedeniyle Kendini Damgalama ve Sosyal Damgalanma. , 471 - 487.
Chicago TOPKAYA Nursel Psikolojik Yardım Almaya İlişkin Tutumu Yordamada Cinsiyet, Psikolojik Yardım Alma Nedeniyle Kendini Damgalama ve Sosyal Damgalanma. (2014): 471 - 487.
MLA TOPKAYA Nursel Psikolojik Yardım Almaya İlişkin Tutumu Yordamada Cinsiyet, Psikolojik Yardım Alma Nedeniyle Kendini Damgalama ve Sosyal Damgalanma. , 2014, ss.471 - 487.
AMA TOPKAYA N Psikolojik Yardım Almaya İlişkin Tutumu Yordamada Cinsiyet, Psikolojik Yardım Alma Nedeniyle Kendini Damgalama ve Sosyal Damgalanma. . 2014; 471 - 487.
Vancouver TOPKAYA N Psikolojik Yardım Almaya İlişkin Tutumu Yordamada Cinsiyet, Psikolojik Yardım Alma Nedeniyle Kendini Damgalama ve Sosyal Damgalanma. . 2014; 471 - 487.
IEEE TOPKAYA N "Psikolojik Yardım Almaya İlişkin Tutumu Yordamada Cinsiyet, Psikolojik Yardım Alma Nedeniyle Kendini Damgalama ve Sosyal Damgalanma." , ss.471 - 487, 2014.
ISNAD TOPKAYA, Nursel. "Psikolojik Yardım Almaya İlişkin Tutumu Yordamada Cinsiyet, Psikolojik Yardım Alma Nedeniyle Kendini Damgalama ve Sosyal Damgalanma". (2014), 471-487.
APA TOPKAYA N (2014). Psikolojik Yardım Almaya İlişkin Tutumu Yordamada Cinsiyet, Psikolojik Yardım Alma Nedeniyle Kendini Damgalama ve Sosyal Damgalanma. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 14(2), 471 - 487.
Chicago TOPKAYA Nursel Psikolojik Yardım Almaya İlişkin Tutumu Yordamada Cinsiyet, Psikolojik Yardım Alma Nedeniyle Kendini Damgalama ve Sosyal Damgalanma. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri 14, no.2 (2014): 471 - 487.
MLA TOPKAYA Nursel Psikolojik Yardım Almaya İlişkin Tutumu Yordamada Cinsiyet, Psikolojik Yardım Alma Nedeniyle Kendini Damgalama ve Sosyal Damgalanma. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, vol.14, no.2, 2014, ss.471 - 487.
AMA TOPKAYA N Psikolojik Yardım Almaya İlişkin Tutumu Yordamada Cinsiyet, Psikolojik Yardım Alma Nedeniyle Kendini Damgalama ve Sosyal Damgalanma. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri. 2014; 14(2): 471 - 487.
Vancouver TOPKAYA N Psikolojik Yardım Almaya İlişkin Tutumu Yordamada Cinsiyet, Psikolojik Yardım Alma Nedeniyle Kendini Damgalama ve Sosyal Damgalanma. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri. 2014; 14(2): 471 - 487.
IEEE TOPKAYA N "Psikolojik Yardım Almaya İlişkin Tutumu Yordamada Cinsiyet, Psikolojik Yardım Alma Nedeniyle Kendini Damgalama ve Sosyal Damgalanma." Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 14, ss.471 - 487, 2014.
ISNAD TOPKAYA, Nursel. "Psikolojik Yardım Almaya İlişkin Tutumu Yordamada Cinsiyet, Psikolojik Yardım Alma Nedeniyle Kendini Damgalama ve Sosyal Damgalanma". Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri 14/2 (2014), 471-487.
Sayfa Oluşturulma Tarihi
23-04-2024 1:14

İLETİŞİM

TÜBİTAK ULAKBİM TR Dizin

Yüzüncüyıl, İşçi Blokları Mahallesi

Muhsin Yazıcıoğlu Caddesi No:51/C

06530 Çankaya / ANKARA +90 (312) 298 92 00

trdizin@tubitak.gov.tr

TÜBİTAK ULAKBİM Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi Cahit Arf Bilgi Merkezi © Tüm Hakları Saklıdır. Gizlilik Politikası Kullanım Şartları