Öğretmen Adaylarının Mantıksal ve Uzamsal Düşünme Becerileri: Bölüm, Cinsiyet ve Akademik Performansın Etkisi
Yıl: 2017 Cilt: 0 Sayı: 41 Sayfa Aralığı: 265 - 283 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.21764/efd.13098 İndeks Tarihi: 29-07-2022
Öğretmen Adaylarının Mantıksal ve Uzamsal Düşünme Becerileri: Bölüm, Cinsiyet ve Akademik Performansın Etkisi
Öz: Bu araştırmanın amacı, ilköğretim matematik ve fen bilgisi öğretmeni adaylarının mantıksal düşünme ve uzamsal düşünme becerilerini belirlemek ve bölüm, cinsiyet ve akademik performansın bu beceriler üzerindeki etkisini çok yönlü incelemektir. Araştırma, Türkiye'nin batısında yer alan bir üniversitede bulunan eğitim fakültesinin ilköğretim matematik öğretmenliği ve fen bilgisi öğretmenliği lisans programına kayıtlı toplam 431 öğretmen adayı üzerinde gerçekleştirilmiştir. Nedensel-karşılaştırmalı türdeki araştırmada, veri toplama aracı olarak, mantıksal düşünme ve uzamsal düşünme testi kullanılmıştır. Elde edilen verilerin analizinde, 2 (bölüm) × 2 (cinsiyet) × 5 (akademik performans) çok faktörlü varyans analizi kullanılmıştır. Araştırmanın sonuçlarına göre, becerilerinin yüksek düzeyde, fakat uzamsal düşünme becerilerinin düşük düzeyde olduğu ve genel olarak, öğrenim görülen bölümün, mantıksal ve uzamsal düşünme becerileri üzerinde bir etkisinin olduğu gözlemlenmiştir. Ayrıca, cinsiyet ve akademik performansın uzamsal düşünme becerisi üzerinde etkisinin olduğu ve mantıksal alt becerilerin büyük çoğunluğunun uzamsal alt becerilerle ilişkili olduğu ve bağımsız değişkenlerin ortak etkileşimlerinin, öğretmen adaylarının mantıksal ve uzamsal düşünme becerilerini etkilemediği tespit edilmiştir.
Anahtar Kelime: Konular:
Prospective Teachers' Logical and Spatial Thinking Skills: The Effects of Department, Gender and Academic Performance
Öz: The aim of this research is to investigate prospective middle school mathematics and science teachers' logical thinking and spatial thinking skills and effects of department, gender and academic performance on such skills within multi variable statistics techniques. Research was conducted with 431 prospective teachers enrolled to two different departments, middle school mathematics and science education programs in an educational faculty of a government university located in western Turkey. Logical thinking and spatial skills tests were used to collect data. A three-way between-subjects analysis of variance, 2 (department) × 2 (gender) × 5 (academic performance), was employed to data and according to results, it was observed that while prospective teachers' logical thinking ability was high, their spatial thinking skills were low level. Generally, there was a significant effect of enrolled department on prospective teachers' logical and spatial thinking skills. Next, there were also significant effects of gender and academic performance on spatial thinking skill and a majority of sub-skills of logical thinking were positively correlated to spatial thinking. Interactions among independent variables failed to reach significance for being a factor effecting prospective teachers' logical and spatial thinking skills.
Anahtar Kelime: Konular:
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Akıllı, M. ve Seven, S. (2013). 3D bilgisayar modellerinin akademik başarıya ve uzamsal canlandırmaya etkisi: atom modelleri. Turkish Journal of Education, 3(1), 12-
- Aksu, G. & Koruklu, N. (2015). Determination the effects of vocational high school students' logical and critical thinking skills on mathematics success. Eurasian Journal of Educational Research, 59, 181-206.
- Aydın, N. ve Yılmaz, A. (2010). Yapılandırıcı yaklaşımın öğrencilerin üst düzey bilişsel becerilerine etkisi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 39, 57-68.
- Battista, M. T. (1990). Spatial visualization and gender differences in high-school geometry. Journal for Research in Mathematics Education, 21(1), 47-60.
- Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2013). Bilimsel Araştırma Yöntemleri (14 ed.). Ankara: Pegem Akademi.
- Delialioğlu, Ö. (1996). Contribution of students' logical thinking ability, mathematical skills and spatial ability to achivement in secondary physics. Middle East Technical University, Ankara.
- Dursun, Ö., Işıksal, M. ve Çakıroğlu, E. (2010). İlköğretim öğretmen adaylarının uzamsal yeteneklerinin cinsiyet ve öğretmenlik programlarına göre incelenmesi. Paper presented at the IX. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi.
- Duval, R. (1998). Geometry from a cognitive point of view. In C. Mammana & V. Villani (Eds.), Perspectives on the teaching of geometry for the 21st Century: An ICMI study (pp. 37-52). Dordrecht: Kluwer.
- Geban, Ö., Askar, P. & Özkan, İ. (1992). Effects of computer simulations and problem-solving approaches on high school students. The Journal of Educational Research, 86(1), 5-10.
- Geiser, C., Lehmann, W. & Eid, M. (2006). Separating "rotators" from "nonrotators" in the mental rotation test: A multigroup latent class analysis. Multivariate Behavioral Research, 41, 261- 293.
- Guay, R. B. (1976). Purdue spatial visualization test. West Lafayette, IN: Purdue Research Foundation.
- Gutierrez, A. (1996). Visualisation in a 3-dimensional geometry: In search of a framework. In L. Puig & A. Gutierrez (Eds.), Proceedings of the 20th Conference of the International Group of the Psychology of Mathematics Education (pp. 3-19). Valencia: Universidad de Valencia.
- İncikapı, L., Tuna, A. & Biber, A. Ç. (2013). An analysis of mathematics teacher candidates' critical thinking dispositions and their logical thinking skills. Journal of International Education Research, 9(3), 257-266.
- Janssen, A. B. & Geiser, C. (2010). On the relationship between solution strategies in two mental rotation tasks. Learning and Individual Differences, 20, 473-478.
- Kayhan, E. B. (2005). Investigation of high school students' spatial ability. Unpublished Master of Science Dissertation, Middle East Technical University, Ankara, Turkey.
- Kozhevnikov, M., Motes, M. A. & Hegarty, M. (2007). Spatial visualization in physics problem solving. Cognitive Science, 31, 549-579.
- Kurtulus, A. (2013). The effects of web-based interactive virtual tours on the development of prospective mathematics teachers' spatial skills. Computers & Education, 63, 141-150.
- Linn, M. C. & Petersen, A. C. (1985). Emergence and characterization of sex differences in spatial ability: A meta-analysis. Child Development, 56(6), 1479-
- Lohman, D. F. (1988). Spatial abilities as traits, processes, and knowledge. In R. J. Stenverg (Ed.), Advances in the psychology of human intelligence (pp. 181-248). Hillsdale, NJ: Erlbaum.
- Maeda, Y. & Yoon, S. Y. (2013). A meta-analysis on gender differences in mental rotation ability measured by the Purdue spatial visualization tests: Visualization of rotations (PSVT:R). Educational Psychology Review, 25, 69-94.
- Maier, P. H. (1998). Spatial geometry and spatial ability-how to make solid geometry solid? Paper presented at the Selected Papers from the Annual Conference of Didactics of Mathematics 1996.
- McGee, M. G. (1979). Human spatial abilities: psychometric studies and environmental, genetic, hormonal, and neurological influences. Psychological Bulletin, 86(5), 889-918.
- Olkun, S. (2003). Making connections: Improving spatial abilities with engineering drawing activities. International http://www.cimt.plymouth.ac.uk/journal/sinanolkun.pdf. of Mathematics Teaching and Learning, Online:
- Peters, M., Chisholm, P. & Laeng, B. (1995). Spatial ability, student gender, and academic performance. Journal of Engineering Education, 84, 69-73.
- Şaşmaz Ören, F. ve Tezcan, R. (2009). İlköğretim 7. sınıf fen bilgisi dersinde öğrenme halkası yaklaşımının, öğrencilerin başarı ve mantıksal düşünme yeteneklerine etkisi Ege Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21(2), 42-446.
- Sökmen, N. ve Bayram, H. (1999). Lise 1. sınıf öğrencilerinin temel kimya kavramlarını anlama düzeyleriyle mantıksal düşünme yetenekleri arasındaki ilişki. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16-17, 89-94.
- Tobin, K. G. & Capie, W. (1981). The Development and Validation of a Group Test of Logical Thinking. Educational and Psychological Measurement, 41(2), 413-423.
- Tuna, A., Biber, A. Ç. & İncikapı, L. (2013). An analysis of mathematics teacher candidates' logical thinking levels: case of Turkey. Journal of Educational and Instructional Studies in the World, 3(1), 83-91.
- Turgut, M. (2007). İlköğretim II. kademede öğrencilerin uzamsal yeteneklerinin incelenmesi. Unpublished Master of Science Dissertation, Dokuz Eylül University, Institute of Educational Sciences, Izmir, Turkey.
- Turgut, M. (2015a). Development of the spatial ability self-report scale (SASRS): reliability and validity studies. Quality & Quantity: The International Journal of Methodology, 49(5), 1997- 2014.
- Turgut, M. (2015b). Individual differences in the mental rotation skills of Turkish prospective teachers. Issues in the Undergraduate Mathematics of School Teachers: The Journal (Volume 5: Teacher Attributes), March, 1-
- Turgut, M. & Uygan, C. (2014). Spatial ability training for undergraduate mathematics education students: Designing tasks with SketchUp. The Electronic Journal of Mathematics and Technology, 8(1), 53-65.
- Turgut, M. & Nagy-Kondor, R. (2013a). Spatial visualization skills of Hungarian and Turkish prospective mathematics teachers. International Journal for Studies in Mathematics Education, 6(1), 168-183.
- Turgut, M. & Nagy-Kondor, R. (2013b). Comparison of Hungarian and Turkish prospective mathematics teachers' mental cutting performances. Acta Didactica Universitatis Comenianae Mathematics (ADUC-M), 13, 47-58.
- Turgut, M. & Yenilmez, K. (2012). Matematik öğretmeni adaylarının uzamsal görselleştirme becerileri. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 1(2), 243-252.
- Turgut, M. & Yılmaz, S. (2012). Relationships among preservice primary mathematics teachers' gender, academic success and spatial ability. International Journal of Instruction, 5(2), 5-20.
- Uygan, C. (2011). Katı cisimlerin öğretiminde Google SketchUp ve somut model destekli uygulamaların ilköğretim matematik öğretmeni adaylarının uzamsal yeteneklerine etkisi. Unpublished Master of Science Dissertation, Eskisehir Osmangazi University, Institute of Educational Sciences, Eskisehir, Turkey.
- Uygan, C. & Turgut, M. (2012, 27-30 Haziran 2012). Ulusal merkezi sınavlarda uzamsal yeteneğin kullanımını içeren matematik soruların incelenmesi. Paper presented at the X. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi.
- Wolbers, T. & Hegarty, M. (2010). What determines our navigational abilities? Trends in Cognitive Sciences, 14(3), 138-146.
- Yenilmez, A., Sungur, S. & Tekkaya, C. (2005). Investigating students' logical thinking abilities: the effects of gender and grade level. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28, 219- 225.
- Yenilmez, K. & Turgut, M. (2016). Relationship between prospective middle school mathematics teachers' logical and reflective thinking skills. Journal of Educational and Instructional Studies in the World, 6(4), 15-20.
- Yılmaz, H. B. (2009). On the development and measurement of spatial ability. International Electronic Journal of Elementary Education, 1(2), 83-96.
- Yurt, E. ve Sünbül, A. M. (2011). Eğitim fakültesi öğrencilerinin uzamsal yeteneklerinin incelenmesi (Selçuk Üniversitesi A. K. Eğitim Fakültesi örneği). Paper presented at the 2nd International Conference on New Trends in Education and Their Implications, Antalya, Türkiye.
- Yenilmez, A., Sungur, S. & Tekkaya, C. (2005). Investigating students' logical thinking abilities: the effects of gender and grade level. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28, 219– 225.
| APA | TURGUT M, Yenilmez K, BALBAĞ M (2017). Öğretmen Adaylarının Mantıksal ve Uzamsal Düşünme Becerileri: Bölüm, Cinsiyet ve Akademik Performansın Etkisi. , 265 - 283. 10.21764/efd.13098 |
| Chicago | TURGUT Melih,Yenilmez Kursat,BALBAĞ M. Zafer Öğretmen Adaylarının Mantıksal ve Uzamsal Düşünme Becerileri: Bölüm, Cinsiyet ve Akademik Performansın Etkisi. (2017): 265 - 283. 10.21764/efd.13098 |
| MLA | TURGUT Melih,Yenilmez Kursat,BALBAĞ M. Zafer Öğretmen Adaylarının Mantıksal ve Uzamsal Düşünme Becerileri: Bölüm, Cinsiyet ve Akademik Performansın Etkisi. , 2017, ss.265 - 283. 10.21764/efd.13098 |
| AMA | TURGUT M,Yenilmez K,BALBAĞ M Öğretmen Adaylarının Mantıksal ve Uzamsal Düşünme Becerileri: Bölüm, Cinsiyet ve Akademik Performansın Etkisi. . 2017; 265 - 283. 10.21764/efd.13098 |
| Vancouver | TURGUT M,Yenilmez K,BALBAĞ M Öğretmen Adaylarının Mantıksal ve Uzamsal Düşünme Becerileri: Bölüm, Cinsiyet ve Akademik Performansın Etkisi. . 2017; 265 - 283. 10.21764/efd.13098 |
| IEEE | TURGUT M,Yenilmez K,BALBAĞ M "Öğretmen Adaylarının Mantıksal ve Uzamsal Düşünme Becerileri: Bölüm, Cinsiyet ve Akademik Performansın Etkisi." , ss.265 - 283, 2017. 10.21764/efd.13098 |
| ISNAD | TURGUT, Melih vd. "Öğretmen Adaylarının Mantıksal ve Uzamsal Düşünme Becerileri: Bölüm, Cinsiyet ve Akademik Performansın Etkisi". (2017), 265-283. https://doi.org/10.21764/efd.13098 |
| APA | TURGUT M, Yenilmez K, BALBAĞ M (2017). Öğretmen Adaylarının Mantıksal ve Uzamsal Düşünme Becerileri: Bölüm, Cinsiyet ve Akademik Performansın Etkisi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 0(41), 265 - 283. 10.21764/efd.13098 |
| Chicago | TURGUT Melih,Yenilmez Kursat,BALBAĞ M. Zafer Öğretmen Adaylarının Mantıksal ve Uzamsal Düşünme Becerileri: Bölüm, Cinsiyet ve Akademik Performansın Etkisi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 0, no.41 (2017): 265 - 283. 10.21764/efd.13098 |
| MLA | TURGUT Melih,Yenilmez Kursat,BALBAĞ M. Zafer Öğretmen Adaylarının Mantıksal ve Uzamsal Düşünme Becerileri: Bölüm, Cinsiyet ve Akademik Performansın Etkisi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, vol.0, no.41, 2017, ss.265 - 283. 10.21764/efd.13098 |
| AMA | TURGUT M,Yenilmez K,BALBAĞ M Öğretmen Adaylarının Mantıksal ve Uzamsal Düşünme Becerileri: Bölüm, Cinsiyet ve Akademik Performansın Etkisi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2017; 0(41): 265 - 283. 10.21764/efd.13098 |
| Vancouver | TURGUT M,Yenilmez K,BALBAĞ M Öğretmen Adaylarının Mantıksal ve Uzamsal Düşünme Becerileri: Bölüm, Cinsiyet ve Akademik Performansın Etkisi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2017; 0(41): 265 - 283. 10.21764/efd.13098 |
| IEEE | TURGUT M,Yenilmez K,BALBAĞ M "Öğretmen Adaylarının Mantıksal ve Uzamsal Düşünme Becerileri: Bölüm, Cinsiyet ve Akademik Performansın Etkisi." Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 0, ss.265 - 283, 2017. 10.21764/efd.13098 |
| ISNAD | TURGUT, Melih vd. "Öğretmen Adaylarının Mantıksal ve Uzamsal Düşünme Becerileri: Bölüm, Cinsiyet ve Akademik Performansın Etkisi". Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 41 (2017), 265-283. https://doi.org/10.21764/efd.13098 |
