Yıl: 2013 Cilt: 11 Sayı: 22 Sayfa Aralığı: 191 - 220 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Duygusal Zeka ve Çatışma Yönetimi Yöntemleri Arasındaki İlişki ve Bu İlişkide Lider Üye Etkileşiminin Rolü

Öz:
Bu çalışmada çalışan bireylerin duygusal zeka düzeyleri ile bu bireylerin üstleriyle olan çatışmalarında, çatışmayı yönetmek için kullandıkları yöntemler arasındaki ilişkinin incelenmesi ve bu ilişkide lider üye etkileşiminin rolünün belirlenmesi amaçlanmıştır. Araştırmanın kapsamını İstanbul Üniversitesi İşletme İktisadı Enstitüsü'nde bulunan yüksek lisans programlarında eğitim görmekte olan öğrenciler oluşturmaktadır. Veri toplama aracı olarak anket yöntemi kullanılmıştır ve araştırma sonunda 338 geçerli anket elde edilmiştir. Yapılan analizler sonucu, duygusal zeka ile lider üye etkileşimi arasında ve duygusal zeka ile çatışma yönetimi yöntemleri arasında pozitif düzeyde ve anlamlı ilişkiler olduğu görülmüştür. Söz konusu ilişkiler tüm katılımcılar açısından ve kadın ile erkek katılımcılar açısından ayrı ayrı değerlendirilmiştir. Araştırmanın sonuçlarına göre lider üye etkileşimi ile çatışma yönetimi yöntemlerinden bütünleştirme boyutu arasında anlamlı ilişkiler bulunmuş olup, lider üye etkileşiminin duygusal zeka ile çatışma yönetimi yöntemlerinden bütünleştirme yöntemi ile arasında kısmi aracılık rolü üstlendiği görülmüştür
Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları

Mediating Role of Leader Member Exchange on the Relationship Between Emotional Intelligence and Conflict Management Strategies

Öz:
The aim of this research is to put forward the relationship between employees' emotional intelligence levels and their preference on conflict management strategies to cope with their superiors; and also to investigate the mediating role of leader-member exchange quality among aforementioned relationship. In line with the research objective, a survey was prepared and applied to graduate students whom are studying at Istanbul University Institute of Business Administration and are currently employed. 338 valid surveys were taken into consideration within the research context. Results of quantitative analyses indicate positive and significant relations among emotional intelligence, leader member exchange quality and conflict management strategies; partial mediation effect of leader member exchange quality among emotional intelligence and conflict management strategies was found merely for Integrating Conflict Management Strategy. These relations were analyzed both for separate genders and total participants and specific results are discussed
Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Aksoy Ali ve Metin Kaplan, "Konaklama İşletmelerinde Departmanlar Arası Çatışmanın Analizi ve Bir Uygulama", Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Vol.15, No.1, 2005, s.133-154.
  • Ansari A. Mahfooz ve Effendi A. Azura, "Emotional Intelligence Compatibility and Leader-Memner Exchange", 13.Annual Conference of the International Leadership Association, Londra, 2011.
  • Barbuto E. John ve Bugenhagen J. Marilyn, "The Emotional Intelligence Of Leaders As Antecedent To Leader-Member Exchanges: A Field Study", Journal of Leadership Education, Vol.8, No.2, 2009, s.135-146.
  • Bar-On Reuven ve Parker D.A. James, "The Handbook of Emotional Intelligence", Jossey-Bass Company, New York, 2000.
  • Baş Türker, Keskin Nurzahit ve Mert İ. Sani, "Lider-Üye Etkileşimi (LÜE) Modeli ve Ölçme Aracının Türkçe'de Geçerlik ve Güvenilirlik Analizi", Ege Akademik Bakış, Vol.10, No.3, 2010, s.1013-1039.
  • Blake R. Robert ve Mouton Jane,"The Managerial Grid", Gulf Publications, 1985.
  • Day L. Arla ve Carroll A. Sarah, "Using An Ability-Based Measure Of Emotional Intelligence To Predict Individual Performance, Group Performance and Gorup Citizenship Behaviors", Personality and Individual Differences, Vol.36, No.6, 2004.
  • Dienesh M. Richard ve Liden C. Robert, "Leader-Member Exchange Model of Leadership: A Critique And Further Development", Academy of Management Review, Vol.11, No.3, 1986, s.618-634.
  • Erdoğan İlhan, "İşletme Yönetimince Örgütsel Davranış", İstanbul Üniversitesi İş- letme Fakültesi, İşletme İktisadı Enstitüsü, Araştırma ve Yardım Vakfı Yayın No.5, 1999.
  • Eren Eren, "Örgütsel Davranış ve Yönetim Psikolojisi", Beta Basım Yayın, İstanbul, 2000.
  • Friedman A. Raymond, Tidd T. Simon, Currall C. Steven ve Tsai C. James, "What Goes Around Comes Around: The Impact of Personal Conflict Styles on Work Conflict and Stress", International Journal Of Conflict Management, Vol.11, 2000, s.32-55.
  • Goleman Daniel, "Emotional Intelligence: Why It Can Matter More Than IQ", Bantam Books, New York, 1995.
  • Goleman Daniel, "Working With Emotional Intelligence", Bantam Books, New York, 1998.
  • Güney Salih, "Davranış Bilimleri", Nobel Yayın Dağıtım, İstanbul, 2000.
  • Graen B. George ve Uhl-Bien Mary, "Relationship-Based Approach Leadership: Development of Leader - Member Exchange (LMX) Theory of Leadership Over 25 Years: Applying A Multi-Level Multi-Domain Perspective", Leadership Quarterly, Vol.6, No.2, 1995, s.219-247.
  • Green Connie, "Leader Member Exchange and The Use of Moderating Conflict Management Styles", International Journal of Conflict Management, Vol.19, No.2, 2008, s.92-111.
  • Huang Xu, Chan C.H. Simon, Lam Wing ve Nan Xinsheng, "The Joint Effect of Leader-Memeber Exchange and Emotional Intelligence on Burnout Work Performance in Call Centers in China", The International Journal of Human Resource Management, Vol.21, No.7, 2010, s.1124-1144.
  • Hui Chun, Law S. Kenneth ve Chen X. Zhen, "A Structural Equation Model Of The Effects Of Negative Affectivity, Leader Member Exchange, And Perceived Job Mobility On In Role and Extra Role Performance: A Chinese Case", Organizational Behavior and Human Decision Processes, Vol.77, 1999, alıntı
  • Baş,T., Keskin, N., Mert, İ.S. "Lider-Üye Etkileşimi (LÜE) Modeli ve Ölçme Aracının Türkçe'de Geçerlik ve Güvenilirlik Analizi", Ege Akademik Bakış, Vol.10, No.3, 2010, s.1013-1039.
  • Ilies Remus, Nahrgand D. Jennifer ve Morgeson P. Frederick, "Leader-Member Exchange And Citizenship Behaviors: A Meta-Analysis", Journal of Applied Psychology, Vol.92, No.2, 2007, s.269-277.
  • Jordan C. Peter ve Troth C. Ashlea, "Managing Emotions During Team Problem Solving: Emotional Intelligence and Conflict Resolution", Human Performance, Vol.17, No.2, 2004, s.195-218.
  • Kahn A. William, "Psychological Conditions of Personal Engagement and Disengagement at Work", Academy of Management Journal, Vol.33, No.4, 1990, s.692-724.
  • Karcıoğlu Fatih ve Kahya Cem, "Lider-Üye Etkileşimi ve Çatışma Yönetim Stili İlişkisi", Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Vol.15, No.2, 2011, s.337-352.
  • Kihlstrom F. John ve Cantor Nancy, "Social Intelligence", Sternberg, R.J.(Ed.), Handbook of Intelligence, Cambridge University Press, 2000, s.279.
  • Klieman S. Rhonda, Quinn A. Julie ve Harris L. Karen, "The Influence of EmployeeSupervisor Interactions Upon Job Breadth", Journal of Managerial Psychology, Vol.15, 2000, alıntı Baş Türker, Keskin Nurzahit ve Mert İ. Sani, "Lider-Üye Etkileşimi (LÜE) Modeli ve Ölçme Aracının Türkçe'de Geçerlik ve Güvenilirlik Analizi", Ege Akademik Bakış, Vol.10, No.3, 2010, s.1013-1039.
  • Koçel Tamer, "İşletme Yöneticiliği", Arıkan Yayınevi, İstanbul, 2010.
  • Liden C. Robert ve Graen George, "Generalizability Of The Vertical Dyad Linkage Model Of Leadership", Academy of Management Journal, Vol.23, No.3, 1980, s.451-465.
  • Liden C. Robert ve Maslyn M. John, "Multidimensionality of Leader-Member Exchange: An Empirical Assesment Though Scale Development", Journal of Management, Vol.24, 1998, s.42-72.
  • Liden C. Robert, Wayne J. Sandy ve Stilwell Dean, "A Longitudinal Study On The Early Development Of Leader-Member Exchanges", Journal of Applied Psychology, Vol.78, No.4, 1993, s.662-674.
  • Maslyn John ve Uhl-Bien Mary, "Leader-Member Exchange And Its Dimensions: Effects of Self Effort and Other's Effort on Relationship Quality", Journal of Applied Psychology, Vol.86, 2001, s.697-708.
  • Mayer D. John, Caruso R. David ve Salovey Peter, "Emotional Intelligence As Zeitgeist, As Personality And As A Mentalability", in Bar-On Reuven ve Parker D.A. James, "The Handbook of Emotional Intelligence", Jossey-Bass Company, New York, 2000, s.92-111.
  • Mayer D. John, Salovey Peter ve Caruso R. David, "Competing Models of Emotional Intelligence", in Sternberg R., "Handbook of Intelligence", Cambridge University Press, New York, 2000.
  • Mayer D. John, Salovey, Peter ve Caruso R. David, "Emotional Intelligence: Theory, Fİndings and Implications", Psychological Inquiry, Vol.15, No.3, 2004, s.197- 215
  • Özdemir Yüksek Aslı ve Özdemir Ali, "Duygusal Zeka ve Çatışma Yönetimi Stratejileri Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi: Üniversitede Çalışan Akademik ve İdari Personel Üzerine Uygulama", Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Vol.18, 2007, s.393-411.
  • Rahim M. Afzalur, Psenicka Clement, Polychroniou Panagiotis, Zhao Jing-Hua, Yu Chun-Sheng, Chan K. Anita, Susana W.Y. Kwok, Alves G. Maria, Lee ChangWon,
  • Ralunan M. Sahidur, Ferdausy Shameema, ve Wyk Rene, "A Model of Emotional Intelligence And Conflict Management Strategies: A Study In Seven Countries", The International Journal Of Organizational Analysis, Vol.10, No.4, 2002, s.302-326.
  • Rahim M. Afzalur ve Minors Patricia, "Effects of Emotional Intelligence on Concern For Quality and Problem Solving", Managerial Auditing Journal, Vol.18, No.2. Rashid S. Anwar, "Organizational Behaviour", Methuen Publications, Canada, 1983.
  • Robbins P. Stephen, "Örgütsel Davranış", 14. Basımdan Çeviri, Ed.İnci Erdem, Nobel Akademik Yayıncılık, 2012.
  • Rose R. Che, Suppiah RRV Waitchalla, Uli Jegak ve Othman Jamilah,"A Face Concern Approach to Conflict Management- A Malaysian Perspective", Journal of Social Sciences, Vol.2, No.4, 2007, s.121-126.
  • Schriesheim A. Chester, Castro L. Stephanie ve Cogliser C. Claudia, "Leader-Member Exchange (LMX) Research: A Comprehensive Review of Theory, Measurement and Data-Analytic Practices", Leadership Quarterly, Vol.10, No.1, 1999, s.63-113.
  • Schutte S. Nicola, Malouff M. John, Hall E. Lena, Haggerty J. Donald, Cooper T. Joan, Golden J. Charles ve Dornheim Liane, "Development and Validation ff A Measure Of Emotional Intelligence", Personality and Individual Differences, Vol.25, 1998, s.167-177.
  • Sears J. Greg ve Holmvall M. Camilla, "The Joint Influence OF Supervisor and Subordinate Emotional Intelligence on Leader-Member Exchange", Journal of Business and Psychology, Vol.25, 2010, s.593-605.
  • Slabbert Andre, "Conflict Management Styles in Traditional Organisations", The Social Science Journal, Vol.41, 2004, s.83-92.
  • Sternberg J. Robert, "A Borad View of Intelligence: The Theory of Successful Intelligence", Consulting Psychology Journal: Practice and Research, Vol.55, No.3, 2003, s.139-154.
  • Sobel E. Michael, "Asymptotic Confidence Intervals For Indirect Effects in Structural Equation Models", Sociological Methodology, Vol.13, 1982, s.290-312.
  • Tekarslan Erdal, Baysal Can Ayşe, Şencan Hüner ve Kılınç Tanıl, "Sosyal Psikoloji", Filiz Kitabevi, İstanbul, 1989.
  • Vliert Evert, "Complex Interpersonal Conflict Behavior: Theoretical Frontiers (Essays in Social Psychology)", Psychology Press, 1997.
  • Wallensteen Peter, "Understanding Conflict Resolution: War, Peace and The Global System", Sage Publications, California, 2007.
  • Weisinger Hendrie, "İş Yaşamında Duygusal Zeka", MNS Yayıncılık, İstanbul, 1998.
  • Yunus H. Noorlaila, Ghazali Kadulliah, Hassan C. Norlia, "The Influence Of Leaders's Emotional Intelligence: Mediating Effect of Leader-Member Exchange on Employees' Organizational Citizenship Behaviours", Interdisciplinary Journal of Contemporary Research In Business, Vol.3, No.3.
APA YAŞLIOĞLU M, PEKDEMİR I, TOPLU YAŞLIOĞLU D (2013). Duygusal Zeka ve Çatışma Yönetimi Yöntemleri Arasındaki İlişki ve Bu İlişkide Lider Üye Etkileşiminin Rolü. , 191 - 220.
Chicago YAŞLIOĞLU M. Murat,PEKDEMİR Işıl,TOPLU YAŞLIOĞLU DUYGU Duygusal Zeka ve Çatışma Yönetimi Yöntemleri Arasındaki İlişki ve Bu İlişkide Lider Üye Etkileşiminin Rolü. (2013): 191 - 220.
MLA YAŞLIOĞLU M. Murat,PEKDEMİR Işıl,TOPLU YAŞLIOĞLU DUYGU Duygusal Zeka ve Çatışma Yönetimi Yöntemleri Arasındaki İlişki ve Bu İlişkide Lider Üye Etkileşiminin Rolü. , 2013, ss.191 - 220.
AMA YAŞLIOĞLU M,PEKDEMİR I,TOPLU YAŞLIOĞLU D Duygusal Zeka ve Çatışma Yönetimi Yöntemleri Arasındaki İlişki ve Bu İlişkide Lider Üye Etkileşiminin Rolü. . 2013; 191 - 220.
Vancouver YAŞLIOĞLU M,PEKDEMİR I,TOPLU YAŞLIOĞLU D Duygusal Zeka ve Çatışma Yönetimi Yöntemleri Arasındaki İlişki ve Bu İlişkide Lider Üye Etkileşiminin Rolü. . 2013; 191 - 220.
IEEE YAŞLIOĞLU M,PEKDEMİR I,TOPLU YAŞLIOĞLU D "Duygusal Zeka ve Çatışma Yönetimi Yöntemleri Arasındaki İlişki ve Bu İlişkide Lider Üye Etkileşiminin Rolü." , ss.191 - 220, 2013.
ISNAD YAŞLIOĞLU, M. Murat vd. "Duygusal Zeka ve Çatışma Yönetimi Yöntemleri Arasındaki İlişki ve Bu İlişkide Lider Üye Etkileşiminin Rolü". (2013), 191-220.
APA YAŞLIOĞLU M, PEKDEMİR I, TOPLU YAŞLIOĞLU D (2013). Duygusal Zeka ve Çatışma Yönetimi Yöntemleri Arasındaki İlişki ve Bu İlişkide Lider Üye Etkileşiminin Rolü. Yönetim Bilimleri Dergisi, 11(22), 191 - 220.
Chicago YAŞLIOĞLU M. Murat,PEKDEMİR Işıl,TOPLU YAŞLIOĞLU DUYGU Duygusal Zeka ve Çatışma Yönetimi Yöntemleri Arasındaki İlişki ve Bu İlişkide Lider Üye Etkileşiminin Rolü. Yönetim Bilimleri Dergisi 11, no.22 (2013): 191 - 220.
MLA YAŞLIOĞLU M. Murat,PEKDEMİR Işıl,TOPLU YAŞLIOĞLU DUYGU Duygusal Zeka ve Çatışma Yönetimi Yöntemleri Arasındaki İlişki ve Bu İlişkide Lider Üye Etkileşiminin Rolü. Yönetim Bilimleri Dergisi, vol.11, no.22, 2013, ss.191 - 220.
AMA YAŞLIOĞLU M,PEKDEMİR I,TOPLU YAŞLIOĞLU D Duygusal Zeka ve Çatışma Yönetimi Yöntemleri Arasındaki İlişki ve Bu İlişkide Lider Üye Etkileşiminin Rolü. Yönetim Bilimleri Dergisi. 2013; 11(22): 191 - 220.
Vancouver YAŞLIOĞLU M,PEKDEMİR I,TOPLU YAŞLIOĞLU D Duygusal Zeka ve Çatışma Yönetimi Yöntemleri Arasındaki İlişki ve Bu İlişkide Lider Üye Etkileşiminin Rolü. Yönetim Bilimleri Dergisi. 2013; 11(22): 191 - 220.
IEEE YAŞLIOĞLU M,PEKDEMİR I,TOPLU YAŞLIOĞLU D "Duygusal Zeka ve Çatışma Yönetimi Yöntemleri Arasındaki İlişki ve Bu İlişkide Lider Üye Etkileşiminin Rolü." Yönetim Bilimleri Dergisi, 11, ss.191 - 220, 2013.
ISNAD YAŞLIOĞLU, M. Murat vd. "Duygusal Zeka ve Çatışma Yönetimi Yöntemleri Arasındaki İlişki ve Bu İlişkide Lider Üye Etkileşiminin Rolü". Yönetim Bilimleri Dergisi 11/22 (2013), 191-220.