İşgörenlerin Kişilik Özelliklerinin Temel Benlik Değerlendirmelerine ve İşten Ayrılma Niyetlerine Etkisi

AKDAĞ, GÜRKAN; AKGÜNDÜZ, yilmaz

İşgörenlerin Kişilik Özelliklerinin Temel Benlik Değerlendirmelerine ve İşten Ayrılma Niyetlerine Etkisi

Yılmaz AKGÜNDÜZ, (Mersin Üniversitesi, Turizm Fakültesi, Mersin, Türkiye)

Gürkan AKDAĞ (Mersin Üniversitesi, Turizm Fakültesi, Mersin, Türkiye)

Yönetim Bilimleri Dergisi

0 0

Yıl: 2014 Cilt: 12 Sayı: 24 Sayfa Aralığı: 295 - 318 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

İşgörenlerin Kişilik Özelliklerinin Temel Benlik Değerlendirmelerine ve İşten Ayrılma Niyetlerine Etkisi

Öz:

Bu çalışmanın amacı otel işletmelerinde çalışan işgörenlerin kişilik özelliklerinin temel benlik değerlendirmelerine ve işten ayrılma niyetlerine olan etkisini belirlemektir. Antalya'daki beş yıldızlı otel işletmelerinde çalışan 344 kişi araştırmanın örneklemini oluşturmaktadır. Araştırmada Kişilik Özellikleri Ölçeği, Temel Benlik Değerlendirmeleri Ölçeği ve İşten Ayrılma Niyeti Ölçeğini içeren bir anket, ölçüm aracı olarak kullanılmıştır. Araştırmada korelasyon ve çoklu regresyon analizi yapılarak hipotezler test edilmiştir. Araştırma sonucunda, hem temel benlik değerlendirmesini hem de işten ayrılma niyetini etkileyen kişilik özelliklerinin sorumluluk ve dışa dönüklük olduğu bulgulanmıştır. Ayrıca araştırmada, temel benlik değerlendirmesi ile işten ayrılma niyeti arasında pozitif ilişki olduğu belirlenmesine rağmen temel benlik değerlendirmesi ile sorumluluk, dışa dönüklük ve uyumluluk kişilik özellikleri arasında; işten ayrılma niyeti ile gelişime açıklık, sorumluluk, dışa dönüklük ve uyumluluk kişilik özellikleri arasında negatif ilişki olduğu belirlenmiştir.

Anahtar Kelime:

Konular: İşletme İktisat

The Effects of Personality Traits of Employees on Core Self-Evaluation and Turnover Intention

Öz:

The purpose of this study is to determine the effects of personality traits of employees on core self-evaluation and their turnover intention. 344 people working in five stars hotel establishments located in Antalya constitutes the sample of the research. In this study, a survey that contains the measure of Big Five Personality Inventory, The Core Self-Evaluation Scale and Turnover Intention Scale were used. Correlation and multiple regression analysis are used to test the hypothesis used in the study. Results indicate that the personality traits factors that effect core self-evaluation and the turnover are conscientiousness and extraversion. The study also reveals that however there is a negative relationship between core self-evaluation and conscientiousness, extraversion, agreeableness personality traits; and another negative relationship between turnover intention and conscientiousness, extraversion, agreeableness, openness personality trait

Anahtar Kelime:

Konular: İşletme İktisat

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Ashforth Blake E., Sluss David M. and Harrison H. Spencer, "Socialization in Orga- nizational Con-Texts" içinde Hodgkinson, Gerard P., Ford, J. K. (der.), Interna- tional Review of Industrial and Organizational Psychology 22, (England:Wiley, Sussex, 2007), s. 1-70.
Altunışık Remzi, Coşkun Recai, Bayraktaroğlu Serkan ve Yıldırım Engin, "Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri SPSS Uygulamalı", (Sakarya, Sakarya Yayın- cılık, 2012).
Bandura Albert, "Human Agency in Social Cognitive Theory", American Psycho- logist, Vol. 44, No.9, 1989, s. 1175-1184.
Boyar Scott L., and Mosley, Donald C. "The Relationship Between Core Self- Evaluations and Work and Family Satisfaction: The Mediating Role of Work- Family Conflict and Facilitation", Journal of Vocational Behavior, Vol.71, 2007, s. 265-281.
Cattel Raymend B, "Fluctuation of Sentiments and Attitudes as a Measure of Cha- racter Integration and Temperament", The American Journal of Psychology, Vol. 56, 1946, s. 559-594.
Chamorro-Premezic Thomas, Ahmetoglu Gorkan, and Furnham Adrian, "Little More Than Personality: Dispositional Determinants Of Test Anxiety (The Big Five, Core Self-Evaluations, And Self-Assessed Intelligence)", Learning and Individual Differences, Vol.18, 2008, s. 258-263.
Chang Daisy, Ferris D. Lance, Johnson Russell E., Rosen Christopher C., and Tan James A. "Core Self- Evaluations: A Review And Evaluation Of The Literatu- re", Journal of Management, Vol. 38, No.1, 2012, s. 81-128.
Chang Huo-Tsan, Chi Nai-Wenchi and Miao Min-Chih, "Testing The Relations- hip Between Three-Component Organizational/Occupational Commitment Andorganizational/Occupational Turnover İntention Using a Non-Recursive Model', Journal of Vocational Behvavior, Vol. 70, 2007, s. 352-368.
Chen Gilad, Gully Stanley, M. and Eden Dov, "Validation of a New General Self- Efficacy Scale", Organizational Research Methods, Vol.4, No.1, 2001, s. 62-83.
Cole Michael S., and Brunch Heike. 'Organizational Identity Strength, Identificati- on, and Commitment and Their Relationships To Turnover Intention: Does Or- ganizational Hierarchy Matter?', Journal of Organizational Behaviour, Vol.27, No.5, 2006, s. 585-605.
Costa Paul T. Jr., and Mc Crae Robert R, "Domains and Facets: Hiyerarchical Per- sonality Assessment Using the Revised NEO Personality Inventory", Journal of Personality Assessment, Vol. 64, No. 1, 1995, s. 21-50.
Costa Paul T. Jr., and Mc Crae Robert R, "Revised NEO Personality Inventory (NEO-PI-R) and NEO Five-Factor (NEO-FFI) Inventory Professional Manual, (Odessa; FL: PAR, 1992).
Courtland L. Bovee, Houston J. Michael and John V. Thill, "Marketing", (Second Edition , Mcgraw Hill, 1995).
Currivan Douglas B. "The Causal Order of Job Satisfaction and Organizational Commitment in Models of Employee Turnover", Human Resource Manage- ment Review, Vol. 9, No.4, 1999, s. 495-524.
Daloğlu Mehmet, "Türk Silahlı Kuvvetleri'nde işgücü Devri: İş Tatmini, Örgüte Bağlılık Ve Ayrılma İsteği Çerçevesinde Bir İnceleme", (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Başkent Üniversitesi, 2002).
Erkuş Ahmet, and Tabak Akif, "Beş Faktörlü Kişilik Özelliklerinin Çalışanların Ça- tışma Yönetim Tarzlarına Etkisi: Savunma Sanayiinde Bir Araştırma", Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Vol. 23, No.2, 2009, s.213-247.
Eysenck Hans Jürgen, and Eysenck Sybil B. G, "The Eysenck Personality Question- naire", (London: Hodder & Stoughton, 1975).
Ford Dianne, "Trust and Knowledge Management: The Seeds of Success", (Hand- book on Knowledge Management, 2003).
Giberson Thomas R., Resick Christian J., Dickson Marcus W., Mitchelson Jacqueli- ne K., Randall Kenneth R., and Clark Melissa A, "Leadership and Organizati- onal Culture: Linking CEO Characteristics to Cultural Values", J Bus Psycho- logy, Vol. 24, 2009, s. 123-137.
Gosling Samuel D., Rentfrow J. Peter and Swann Jr. William B, "A Very Brief Mea- sure of the Big Five Personality Domains", Journal of Research in Personality, Vol. 37, 2003, s. 504-528.
Gürbüz Sait, Erkuş Ahmet, and Sığrı Ünsal, "İş Tatmini ve İş Performansının Yeni Öncülü: Temel Benlik Değerlendirmesi", Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi, Vol.2, No.1, 2012, s. 69-76.
Hair, Joseph F., Black, William C., Babin Barry J. and Anderson, Rolph E. "Multiva- riate Data Analysis", (7th ed, NJ: Prentice Hall, 2010).
Hinkin Timothy R. and Tracey J. Bruce, "The Cost Of Turnover", Cornell Hotel and Restaurant Administration Quarterly, Vol. 41, 2000, s. 14-21.
Hom Peter W. and Griffeth Rodger W, "Employee Turnover", (South/Western Ohio: Cincinnati, 1995).
Jang Jichul, and George R. Thomas, "Understanding The Influence of Polychroni- city on Job Satisfaction and Turnover Intention: A Study Of Non-Supervisory Hotel Employees", International Journal of Hospitality Management, Vol.31, 2012, s. 588-595.
Johnson John A, "Units of Analysis for the Description and Explanation of Perso- nality", içinde R. Hogan, J. A. Johnson, and S. R. Briggs (der.) Handbook of Personality Psychology, (San Diego, CA: Academic Press, 1997), s. 73-93.
Judge Timothy A. and Bono Joyce E, "Relationship Of Core Self-Evaluations Traits-Self-Esteem, Generalized Self-Efficacy, Locus of Control, and Emotional Stability-With Job Satisfaction And Job Performance: A Meta-Analysis", Jour- nal of Applied Psychology, Vol. 86, 2001, s. 80-92.
Judge Timothy A., Locke Edwin A. and Durham C. Cathy, "The Dispositional Ca- uses of Job Satisfaction: A Core Evaluations Approach", Research in Organiza- tional Behavior, Vol.19, 1997, s. 151-188.
Judge Timothy A., Erez Amir, Bono Joyce E. and Thoresen Carl J, "The Core Self- Evaluations Scale: Development of A Measure", Personnel Psychology, Vol. 56, 2003, s. 303-331.
Judge Timothy A., Erez Amir, Bono Joyce E. and Thoresen Carl J, "Are Measures Of Self-Esteem, Neu-Roticism, Locus Of Control, And Generalized Self-Efficacy Indicators of a Common Core Construct?", Journal of Personality and Social Psychology, Vol. 83, 2002, s. 693-710.
Judge Timothy A., Ilies Remus, and Zhang Zhen, "Genetic Influences on Core Self- Evaluations, Job Satisfaction, And Work Stress: A Behavioral Genetics Media- ted Model", Organizational Behavior and Human Decision Processes, Vol.117, 2012, s. 208-220.
Jung Hyo Sun, and Yoon Hye Hyun, "The Effects of Organizational Service Orien- tation On Person-Organization Fit and Turnover Intent", The Service Industri- es Journal, Vol.33, No.1, 2013, s. 7-29.
Kisbu Yasemin, "Influences of Regulatory Focus, Core Self-Evaluations and Age on Biases in Perception And Choice", (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Koc University, 2006).
Kline, B. Rex, "Principles and Practice of Structural Equation Modeling", (2nd Edi- tion, New York: The Guilford Press, 2005).
Kluemper H. Donald, "Trait Emotional Intelligence: The Impact of Core-Self Eva- luations And Social Desirability", Personality and Individual Differences, Vol. 44, 2008, s. 1402-1412.
Konovsky Mary A. and Cropanzano Russell, "The Perceived Fairness of Employee Drug Testing as a predictor of Employee Attitudes and Job Performance", Jo- urnal of Applied Psychology, Vol.76, No.5, 1991, s. 698-707.
Liv Shujie and Onwuegbuzie Anthony J, "Chinese Teachers' Work Stress and The- ir Turnover Intention", International Journal of Educational Research, Vol.53, 2012, s. 160-170.
Maddux James E, "Self-Efficacy", içinde C. R. Snyder and S. J. Lopez (der.), Hand- book of Positive Psychology, (New York, NY: Oxford University Press, 2002), s. 277-287.
Mc Crae Robert R. and Costa Jr. Paul T, "Validation of The Five-Factor Model Of Personality Across Instruments And Observers", Journal of Personality and Social Psychology, Vol. 52, 1987, s. 81-90.
Mignonac Karim, Herrbach Olivier and Guerrero Sylvie, "The Interactive Effects of Perceived External Prestige and Need For Organizational Identification on Turnover Intentions", Journal of Vocational Behavior, Vol.69, No.3, 2006, s. 477-493.
Morgan Clifford T. Psikolojiye Giriş, 13. Baskı, Ankara: Hacettepe Üniversitesi Psi- koloji Bölümü Yayınları, 1999, s. 311.
Nübold Annika, Muck Peter, and Maier Günter W, "A New Substitute For Leaders- hip? Followers' State Core Self-Evaluations", The Leadership Quarterly, Vol. 24, 2013, s. 29-44.
Parker Robert and Kohlmeyer Jim, "Organizational Justice and Turnover in Public Accounting Firms: A Research Note", Accounting Organizations and Society, Vol. 30, No.4, 2005, s. 357-369.
Raja, Usman, Johns Gary and Ntalianis Filotheos, "The Impact of Personality on Psychological Contracts", Vol. 47, No. 3, 2004, 350-367.
Rosenberg Florence, "Society and Adolescent Self-Image", (New Jersey: Princeton University, 1965).
Rotter, Julian B, "Social Learning and Clinical Psychology", (NJ: Prentice-Hall 1954).
Schneider Tamera R, "The Role of Neuroticism on Psychological and Physiological Stress Responses", Journal of Experimental Social Psychology, Vol. 40, 2004, s.795-804.
Sekaran Uma, Research Methods for Business: A Skill Building Approach, (4th Ed. USA: Wiley, 2002).
Song Zibin, and Chathoth Prakash K, "Core Self-Evaluations and Job Performance: The Mediating Role Of Employees' Assimilation-Specific Adjustment Factors", International Journal of Hospitality Management, Vol.33, 2012, s. 240-249.
Soysal, Abdullah, "Çalışma Yaşamında Kişilik Tipleri: Bir Literatür Taraması", Çi- mento İşverenler Dergisi, Vol. 22, No. 1, 2008, s. 4-18.
Srivastava, Abhiskek, Locke, Edwin A., Judge Timothy A. and Adams, John W. "Core Self-Evaluations As Causes Of Satisfaction: The Mediating Role Of Se- eking Task Complexity", Journal of Vocational Behavior, Vol. 77, 2010, s. 255- 265.
Takase Miyuki, "A Concept Analysis of Turnover Intention: Implications For Nur- sing", Management, Collegian, Vol.17, 2010, s. 3-12.
Tett Robert P., and Meyer John P, "Job Satisfaction, Organizational Commitment, Turnover Intention, and Turnover: Path Analyses Based On Meta-Analytic Fin- dings", Personal Psychology, Vol. 46, No.2, 1993, s. 259-293.
Tsaousis Ioannis, Nikolaou Ioannis, Serdaris Nikolaos, and Judge Timothy A, "Do The Core Self-Evaluations Moderate The Relationship Between Subjective Well-Being and Physical and Psychological Health?", Personality and Indivi- dual Differences, Vol. 42, 2007, s. 1441-1452.
Tupes Ernest C., and Christal Raymond E, "Recurrent Personality Factors Based on Trait Ratings", Journal of Personality, Vol. 60, No. 2, 1992, s. 225-251.
Ünsar, A. Sinan, "Çalışanların Kişilik Özelliklerinin İşten Ayrılma Eğilimine Olan Etkisi: Bir Alan Araştırması", SUİİBF Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergi- si, Vol.16, No.22, 2011, s. 255-271
Vollrath Margarete, and Torgersen Svenn, "Personality Types and Coping", Perso- nality and Individual Differences, Vol. 29, 2000, s. 367-378.
Watson David, and Clark L.A, "Extraversion and Its Positive Emotional Core" için- de R. Hogan, J. Johnson, and S. Briggs (der.), Handbook of Personality Psycho- logy (San Diego, CA: Academic Press 1997), s.767-793.
Yahaya Noordin, Aslan Mohammad, Mohammad B. Taib, Ismail Jasmi, Shariff Za- inudin, Yahaya Azizi, Boon Yusuf, and Hasmin Sharin, "Relationship Between Leadership Personality Types And Source Of Power And Leadership Styles Among Managers", Journal of Business Management, Vol.5, No.22, 2011, s.
Yelboğa Atilla, "Kişilik Özellikleri ve İş Performansı Arasındaki İlişkinin İnce- lenmesi", İş, Güç Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, Vol.8. No.2, 2006, s.196-211.

APA	AKGÜNDÜZ y, AKDAĞ G (2014). İşgörenlerin Kişilik Özelliklerinin Temel Benlik Değerlendirmelerine ve İşten Ayrılma Niyetlerine Etkisi. , 295 - 318.
Chicago	AKGÜNDÜZ yilmaz,AKDAĞ GÜRKAN İşgörenlerin Kişilik Özelliklerinin Temel Benlik Değerlendirmelerine ve İşten Ayrılma Niyetlerine Etkisi. (2014): 295 - 318.
MLA	AKGÜNDÜZ yilmaz,AKDAĞ GÜRKAN İşgörenlerin Kişilik Özelliklerinin Temel Benlik Değerlendirmelerine ve İşten Ayrılma Niyetlerine Etkisi. , 2014, ss.295 - 318.
AMA	AKGÜNDÜZ y,AKDAĞ G İşgörenlerin Kişilik Özelliklerinin Temel Benlik Değerlendirmelerine ve İşten Ayrılma Niyetlerine Etkisi. . 2014; 295 - 318.
Vancouver	AKGÜNDÜZ y,AKDAĞ G İşgörenlerin Kişilik Özelliklerinin Temel Benlik Değerlendirmelerine ve İşten Ayrılma Niyetlerine Etkisi. . 2014; 295 - 318.
IEEE	AKGÜNDÜZ y,AKDAĞ G "İşgörenlerin Kişilik Özelliklerinin Temel Benlik Değerlendirmelerine ve İşten Ayrılma Niyetlerine Etkisi." , ss.295 - 318, 2014.
ISNAD	AKGÜNDÜZ, yilmaz - AKDAĞ, GÜRKAN. "İşgörenlerin Kişilik Özelliklerinin Temel Benlik Değerlendirmelerine ve İşten Ayrılma Niyetlerine Etkisi". (2014), 295-318.

APA	AKGÜNDÜZ y, AKDAĞ G (2014). İşgörenlerin Kişilik Özelliklerinin Temel Benlik Değerlendirmelerine ve İşten Ayrılma Niyetlerine Etkisi. Yönetim Bilimleri Dergisi, 12(24), 295 - 318.
Chicago	AKGÜNDÜZ yilmaz,AKDAĞ GÜRKAN İşgörenlerin Kişilik Özelliklerinin Temel Benlik Değerlendirmelerine ve İşten Ayrılma Niyetlerine Etkisi. Yönetim Bilimleri Dergisi 12, no.24 (2014): 295 - 318.
MLA	AKGÜNDÜZ yilmaz,AKDAĞ GÜRKAN İşgörenlerin Kişilik Özelliklerinin Temel Benlik Değerlendirmelerine ve İşten Ayrılma Niyetlerine Etkisi. Yönetim Bilimleri Dergisi, vol.12, no.24, 2014, ss.295 - 318.
AMA	AKGÜNDÜZ y,AKDAĞ G İşgörenlerin Kişilik Özelliklerinin Temel Benlik Değerlendirmelerine ve İşten Ayrılma Niyetlerine Etkisi. Yönetim Bilimleri Dergisi. 2014; 12(24): 295 - 318.
Vancouver	AKGÜNDÜZ y,AKDAĞ G İşgörenlerin Kişilik Özelliklerinin Temel Benlik Değerlendirmelerine ve İşten Ayrılma Niyetlerine Etkisi. Yönetim Bilimleri Dergisi. 2014; 12(24): 295 - 318.
IEEE	AKGÜNDÜZ y,AKDAĞ G "İşgörenlerin Kişilik Özelliklerinin Temel Benlik Değerlendirmelerine ve İşten Ayrılma Niyetlerine Etkisi." Yönetim Bilimleri Dergisi, 12, ss.295 - 318, 2014.
ISNAD	AKGÜNDÜZ, yilmaz - AKDAĞ, GÜRKAN. "İşgörenlerin Kişilik Özelliklerinin Temel Benlik Değerlendirmelerine ve İşten Ayrılma Niyetlerine Etkisi". Yönetim Bilimleri Dergisi 12/24 (2014), 295-318.