Yıl: 2003 Cilt: 14 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 145 - 152 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Kanser hastalarında psikiyatrik bozukluklar ve ilişkili etmenler

Öz:
Kanserli hastalarda özellikle depresyon ve anksiyete gibi psikiyatrik bozukluklar yüksek oranlardadır. Bu bozukluklar tedavi edilmediği zaman tedavi uyumunda bozulma, hastanede kalış sürelerinde artış ve yaşam kalitesinde bozulma olabilir. Bu prospektif çalışmada kanserli hastalarda psikiyatrik bozuklukların sıklığı ve bu sıklığa etkili olabilecek etmenlerin belirlenmesi amaçlanmıştır. Yöntem: Onkoloji, dahiliye, kadın doğum ve genel cerrahi bölümlerinde tedavi gören 150 kanser hastası çalışmaya alındı. Psikiyatrik tanılar DSM-IV için yapılandırılmış klinik görüşme (SCID- l) ile kondu. Ayrıca tüm hastalar Genel Sağlık Anketi (GSA) ve Hastane Anksiyete Depresyon ölçeği (HAD) ile değerlendirildi. Bulgular: Kanser hastalarının %28.7'si bir DSM-IV Eksen l tanısı almıştır. Depresif duygudurum ile giden uyum bozukluğu (%14) ve majör depresif bozukluk (%11.3) en sık karşılaşılan tanılar olarak belirlendi. Psikiyatrik bozukluklar, kadınlarda, hastalığını bilenlerde, geçirilmiş psikiyatrik bozuklukluğu ve stres etmeni olanlarda fazlaydı. Sonuç: Bu çalışmada kanser hastalarında en fazla depresif duygudurum ile giden uyum bozukluğu ve majör depresif bozukluğun bulunduğu, özkıyım düşüncelerine de sık rastlandığı saptanmıştır. Hastanede yatma, kadın cinsiyeti, hastalığın bilinmesi, geçirilmiş psikiyatrik bozukluk ve stres etmenleri psikiyatrik bozukluklar için önemli risk etmenleridir. Bu sonuçlar, kanser hastalarında tıbbi tedavinin yanı sıra, psikiyatrik sorunların tanınması ve uygun yaklaşımların sağlanmasının önemini ortaya koymaktadır. Ayrıca çalışmamızda kanser hastalarında psikiyatrik bozuklukları tarayabilecek GSA ve HAD'nin etkinliği de belirlenmiştir.
Anahtar Kelime: Hastalar Psikiyatrik durum derecelendirme ölçekleri Neoplazmlar Psikiyatrik bozukluklar İleriye dönük çalışma Duygudurum bozuklukları Kanserli hastalar

Konular: Psikoloji Psikiyatri

Psychiatric disorders in cancer patients and associated factors

Öz:
Objective: There is a high prevalence of psychiatric disorders, especially depression and anxiety, among cancer patients. If they are left untreated, especially depressive disorders, they may result in poor treatment compliance, increased hospital stays and reduced quality of life. The aim of this prospective study is to investigate the prevalence of psychiatric morbidity among cancer patients and the factors that predict psychiatric morbidity. Method: One hundred and fifty patients with the diagnosis of cancer who were treated in different departments of the Pamukkale University Hospital were included in this study. Psychiatric diagnoses were made according to the criteria of DSM-IV with the SCID-I interview. In addition, all patients were evaluated using the General Health Questionnaire (GHQ) and the Hospital and Anxiety Depression Scale (HADS). Results: 28.7% of cancer patients were found to have a DSM-IV Axis I diagnosis. The most common diagnoses were adjustment disorder with depressed mood (14%) and major depressive disorder (11.3%). Female gender, awareness of the diagnosis of cancer, history of previous premorbid psychiatric disorders and stress factors were correlated with psychiatric morbidity. Conclusion: In this study, the most common diagnoses were adjustment disorder with depressed mood and major depressive disorder, suicidal ideations were also frequently found. Awareness of the nature of the illness, female gender and the duration of the illness were the parameters which predicted psychiatric morbidity. Careful attention should be paid to cancer patients in order to diagnose and treat their psychiatric disorders. Furthermore, two screening instruments (GHQ and HADS) performed satisfactorily for screening of psychiatric disorders in cancer patients.
Anahtar Kelime: Cancer patients Patients Psychiatric Status Rating Scales Neoplasms Psychiatric disorders Prospective Studies Mood Disorders

Konular: Psikoloji Psikiyatri
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Aass N, Fossa SD, Dahl AA ve ark. (1997) Prevalence of anxiety and depression in cancer patients seen at the Norwegian Hospital. Eur J Cancer, 33:1597-1604.
  • Akbıyık Dİ, Önder ME, Gökkurt E ve ark. (1996) Genel sağlık anketi: üç ayrı puanlama yöntemine göre geçerlik ve test-tekrar test güvenirliği. 3P Dergisi, 4: 91-99.
  • Alexander PJ, Dinesh N, Vidyasagar MS (1993) Psychiatric morbidity among cancer patients and its relationship with awareness of illness and expectations about treatment outcome. Acta Oncologica, 32: 623-626.
  • American Psychiatric Association (1994) Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders. IV. Bask›. Washington DC, AP Press (American Psychiatric Press).
  • Angelino AF, Treisman GJ (2001) Major depression and demoralization in cancer patients: diagnostic and treatment considerations. Support Care Cancer, 9: 344-349.
  • Anuk D, Özkan M, Alçalar N (1999) İ.Ü.İTF konsültasyon liyezon psikiyatrisi bilim dal› psikoonkoloji çal›şmalar›n›n 2 y›ll›k dökümü. Konsültasyon-Liyezon Psikiyatrisi 1998-1999. İstanbul, s.140-152.
  • Aydemir Ö (1997) Hastane anksiyete ve depresyon ölçeği Türkçe formunun geçerlilik ve güvenilirlik çal›şmas›. Türk Psikiyatri Dergisi, 8: 280-287.
  • Baştürk M, Ünal A, Turan T ve ark. (1994) Kanserli hastalarda mental bozukluklar. Erciyes T›p Dergisi 16: 15-20.
  • Bottomley A (1998) Depression in cancer patients: a literature rewiew. Eur J Cancer, 7: 181-191.
  • Breitbart W (1995) Identifying patients at risk for, and treatment of major psychiatric complications of cancer. Support Care Cancer, 3: 34-60.
  • Costantini M, Musso M, Viterboli P ve ark. (1999) Detecting psychological distress in cancer patients: validity of the Italian version of the Hospital Anxiety and Depression Scale. Support Care Cancer, 7: 121-127.
  • Derogatis LR, Morrow GR, Fetting J (1983) The prevalence of pschiatric disorder among cancer patients. JAMA, 297: 751-755.
  • Devrimci H, Ünlüoğlu G (1998) Kanser hastalar› ve yak›nlar›nda psikiyatrik bozukluklar. 3P Dergisi, 6: 196-206.
  • Elbi H, Özaydemir G, Tamar M ve ark. (1992) Bir grup kanserli hastada psikososyal sorunlar ve yaklaş›m. XVIIth Congress of the European Soicety for Medical Oncology. 7-10, Kas›m, Lyon, France.
  • Elbi H (1994) Kanserli hastada depresyon. Depresyon. Bekaroğlu M (Ed), Trabzon, s. 217-223.
  • Ell K, Nishimoto R, Morvay T ve ark. (1989) A longitudinal analysis of psychological adaptation among survivors of cancer. Cancer, 63: 406-413.
  • Emanuel EJ, Fairclough DL, Daniels ER ve ark. (1996) Euthanasia and physician-assisted suicide: attitudes and experiences of oncology patients, oncologists, and the public. Lancet 347: 1805- 1810.
  • Ersoy MA (2000) Kanser hastalar›nda inkar, tedavi ekibiyle ilişki, bilgilendirme, kanser tan›s›n›n söylenmesi, alternatif tedavi yöntemlerine başvurma ve depresyon ilişkisinin incelenmesi. 3P Dergisi, 8: 17-26.
  • Fawzy FI, Greenberg DB (1996) Oncology. Textbook of Concultation-Liaison Psychiatry, Rundel JR, Wise MG (Eds) Washington DC, American Psychiatric Press, s. 673-694.
  • First MB, Spitzer RL, Gibbon M ve ark. (1997) Structured Clinical Interview for DSM-IV Clinical Version (SCID-I/CV). American Psychiatric Press, Washington D.C.
  • Hardman A, Maguire P, Crowther D (1989) The recognition of psychiatric morbidity on a medical oncology ward. J Psycosom Researc, 33: 235-239.
  • Hopwood P, Howell A, Maguire P (1991) Screening for psychiatric morbidity in patients with advanced breast cancer: validation of two self-report questionnaires. Br J Cancer, 64: 353- 356.
  • Kılıç C (1996) Genel sağl›k anketi: güvenilirlik ve geçerlilik çalışmas›. Türk Psikiyatri Dergisi, 7: 3-9.
  • Le Ferve P, Devereux J (1999) Screening for psychiatric illness in the palliative care inpatient setting : a comparison between the Hospital Anxiety and Depression Scale and the General Health Questionnaire-12. Pall Med, 13: 399-409.
  • Maguire P, Harrison J (1994) Predictors of psychiatric morbidity in cancer patients. Br J Psychiatry, 165: 593-598.
  • Massie M, Holland J (1990) Depression and the cancer patients. J Clin Psychiatry, 51: 12-17.
  • Massie M, Holland J, Passik S (1993) Kanserin psikiyatrik yönleri (çev.H Elbi). Liyezon Psikiyatrisi Sempozyumu, Özkan S (Ed), İstanbul, s. 221-238.
  • Minagawa H, Uchitomi Y, Yamawaki S ve ark. (1996) Psychiatric morbidity in terminally iII cancer patients. Cancer, 78: 1131-1137.
  • Montgomery C, Lydon A, Lloyd K (1999) Psychological distress among cancer patients and informed consent. J Psychosom Res, 46: 241-245.
  • Nordin K, Berglung G, Glimelius B ve ark. (2001) Predicting anxiety and depression among cancer patients: a clinical model. Eur J Cancer, 37: 376-384.
  • Özkan S (1999) Psikiyatrik ve psikososyal açıdan kanser. Konsültasyon-Liyezon Psikiyatrisi 1998-1999. İstanbul, s.140-152.
  • Özkürkçügül A, Aydemir Ö, Yıldız M ve ark. (1999) DSM-IV Eksen I Bozuklukları İçin Yapılandırılmış Klinik Görüşmenin Türkçe’ye uyarlanmas› ve güvenilirlik çal›şmas›. İlaç ve Tedavi Dergisi, 12: 233-236.
  • Pettingale KW, Morris T, Greer S (1990) Mental attitudes to cancer: an additional prognostic factor. Lancet, 1: 49-50.
  • Pirl FW, Roth JA (1999) Diagnosis and treatment of depression in cancer patients. Oncology, 13: 1293-1306.
  • Roth AJ, Holland JC (1994) Treatment of depression in cancer patients. Prim Care Cancer, 14: 23-29.
  • Soysal H, Arkonaç O, Erkoç S ve ark. (1991) Meme kanserli hastalarda mizaç ve anksiyete bozukluklar›. Düşünen Adam, 4: 47- 79.
  • Şenol S, Bitlis V, Ünal E ve ark. (1994) Kanser teşhis ve tedavisi amacı ile bir cerrahi kliniğinde yatan hastalarda psikiyatrik tanılar. Türk Psikiyatri Dergisi, 5: 103-108.
  • Valente SM, Saunders F (1997) Diagnosis and treatment of major depression among people with cancer. Cancer Nursing, 20: 168-177.
  • Valente SM (1993) Evaluating suicide risk in the medically ill patient. Nurse Pract, 18: 41-49.
  • Zigmond AS, Snaith PR (1983) The hospital anxiety and depression scale. Acta Psychiatr Scand, 67: 361-370.
APA ATEŞCİ F, OĞUZHANOĞLU N, BALTALARLI B, KARADAĞ R, Özdel O, KARAGÖZ N (2003). Kanser hastalarında psikiyatrik bozukluklar ve ilişkili etmenler. , 145 - 152.
Chicago ATEŞCİ Figen Ç.,OĞUZHANOĞLU Nalan K.,BALTALARLI Bahar,KARADAĞ RUKİYE FİLİZ,Özdel Osman,KARAGÖZ Nursel Kanser hastalarında psikiyatrik bozukluklar ve ilişkili etmenler. (2003): 145 - 152.
MLA ATEŞCİ Figen Ç.,OĞUZHANOĞLU Nalan K.,BALTALARLI Bahar,KARADAĞ RUKİYE FİLİZ,Özdel Osman,KARAGÖZ Nursel Kanser hastalarında psikiyatrik bozukluklar ve ilişkili etmenler. , 2003, ss.145 - 152.
AMA ATEŞCİ F,OĞUZHANOĞLU N,BALTALARLI B,KARADAĞ R,Özdel O,KARAGÖZ N Kanser hastalarında psikiyatrik bozukluklar ve ilişkili etmenler. . 2003; 145 - 152.
Vancouver ATEŞCİ F,OĞUZHANOĞLU N,BALTALARLI B,KARADAĞ R,Özdel O,KARAGÖZ N Kanser hastalarında psikiyatrik bozukluklar ve ilişkili etmenler. . 2003; 145 - 152.
IEEE ATEŞCİ F,OĞUZHANOĞLU N,BALTALARLI B,KARADAĞ R,Özdel O,KARAGÖZ N "Kanser hastalarında psikiyatrik bozukluklar ve ilişkili etmenler." , ss.145 - 152, 2003.
ISNAD ATEŞCİ, Figen Ç. vd. "Kanser hastalarında psikiyatrik bozukluklar ve ilişkili etmenler". (2003), 145-152.
APA ATEŞCİ F, OĞUZHANOĞLU N, BALTALARLI B, KARADAĞ R, Özdel O, KARAGÖZ N (2003). Kanser hastalarında psikiyatrik bozukluklar ve ilişkili etmenler. Türk Psikiyatri Dergisi, 14(2), 145 - 152.
Chicago ATEŞCİ Figen Ç.,OĞUZHANOĞLU Nalan K.,BALTALARLI Bahar,KARADAĞ RUKİYE FİLİZ,Özdel Osman,KARAGÖZ Nursel Kanser hastalarında psikiyatrik bozukluklar ve ilişkili etmenler. Türk Psikiyatri Dergisi 14, no.2 (2003): 145 - 152.
MLA ATEŞCİ Figen Ç.,OĞUZHANOĞLU Nalan K.,BALTALARLI Bahar,KARADAĞ RUKİYE FİLİZ,Özdel Osman,KARAGÖZ Nursel Kanser hastalarında psikiyatrik bozukluklar ve ilişkili etmenler. Türk Psikiyatri Dergisi, vol.14, no.2, 2003, ss.145 - 152.
AMA ATEŞCİ F,OĞUZHANOĞLU N,BALTALARLI B,KARADAĞ R,Özdel O,KARAGÖZ N Kanser hastalarında psikiyatrik bozukluklar ve ilişkili etmenler. Türk Psikiyatri Dergisi. 2003; 14(2): 145 - 152.
Vancouver ATEŞCİ F,OĞUZHANOĞLU N,BALTALARLI B,KARADAĞ R,Özdel O,KARAGÖZ N Kanser hastalarında psikiyatrik bozukluklar ve ilişkili etmenler. Türk Psikiyatri Dergisi. 2003; 14(2): 145 - 152.
IEEE ATEŞCİ F,OĞUZHANOĞLU N,BALTALARLI B,KARADAĞ R,Özdel O,KARAGÖZ N "Kanser hastalarında psikiyatrik bozukluklar ve ilişkili etmenler." Türk Psikiyatri Dergisi, 14, ss.145 - 152, 2003.
ISNAD ATEŞCİ, Figen Ç. vd. "Kanser hastalarında psikiyatrik bozukluklar ve ilişkili etmenler". Türk Psikiyatri Dergisi 14/2 (2003), 145-152.